میدانداری سرخک در غیاب واکسیناسیون همسایه

به گزارش خبرنگار ایرنا، حالا ما بزرگترها یکجوری کنار می‌آییم اصلا خیلی چیزها به راحتی روی‌مان اثر نمی‌گذارد ولی اگر خدای ناکرده او بگیرد.... اینها جملاتی بود که با خودم مدام تکرار می‌کردم ؛ وقتی در خانواده نوزادی و کودکی باشد همه‌ی فکر و ذکرمان می‌شود سلامتیش...

خواهرزاده چندین روزه‌ام به مانند تمام کودکان سرزمینم این روزها در معرض خطر ابتلا به سرخک قرار دارد بیماری که از مسری‌ترین بیماری‌های عفونی است و براساس گزارش سازمان جهانی بهداشت سالیانه ۲۰۰ هزار کودک را به کام مرگ می‌کشد.

از سال ۱۳۸۳ برنامه واکسیناسیون در کشور علیه سرخک با واکسن سرخک، سرخجه و اوریون(MMR) در ۲ نوبت ۱۲ و ۱۸ ماهگی انجام می‌شود تا  این  بیماری حاد که به وسیله ویروسی از گونه موربیلی ویروس (از خانواده پارامیکسو ویروس) ایجاد  و انسان تنها مخزن آن است کمترین اثر را به ویژه بر روی کودکان ایرانی  بگذارد.

واکسیناسیون سرخک در بین خانواده‌های ایرانی با همت وزارت بهداشت چندین سال است که جدی دنبال می‌شود و سال گذشته کشورمان موفق به اخذ گواهی حذف سرخک از سازمان جهانی بهداشت شد اما متاسفانه در همسایگی کشورمان و دیوار به دیوار سیستان و بلوچستان شرایط بیماری سرخک از فراگیری بالایی برخوردار شده و از یک ماه پیش زنگ خطرها برای این استان جنوب شرقی به صدا درآمده.

فراگیری سرخک در کشورهای همسایه از فروردین به صورت جدی رسانه ای شد و رییس مرکز تحقیقات ویروس شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی  هم در مصاحبه با یکی از همکاران ایرنایی‌ام این موضوع را تایید و گفته بود که این خطر(فراگیری سرخک در کشورهای همسایه) به ما گوشزد شده است تا اقدامات و برنامه‌ریزی ویژه به خانواده‌هایی که هنوز واکسیناسیون فرزندان خود را تکمیل نکرده‌اند، صورت گیرد.

محسن زهرایی رییس اداره بیماری‌های قابل پیشگیری با واکسن وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز در مصاحبه هفتم اردیبهشت امسال  از مجموع مبتلایان به سرخک و تعداد بیماران ایرانی و غیرایرانی( افغان) گفت و تاکید کرد که با توجه به اینکه طی یکسال اخیر همه‌گیری سرخک در همسایه های شرقی رخ داده، ورود این بیماری به کشورمان جدی است.

کشور همسایه درگیر فراگیری سرخک

 طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی در بخش خبرنامه اش سرخک هنوز در بسیاری از کشورهای در حال توسعه رایج است به ویژه در بخش هایی از آفریقا و آسیا و  اکثریت قریب به اتفاق بیش از ۹۵ درصد مرگ و میر ناشی از سرخک در کشورهایی با درآمد سرانه پایین و زیرساخت‌های بهداشتی ضعیف رخ می‌دهد.

نمودار بالا جدیدترین آمار از وضعیت بیماری سرخک در کشور همسایه( افغانستان) است که در سایت بهداشت جهانی منتشر شده در این گزارش آماری تعداد هفتگی موارد مشکوک سرخک در افغانستان این روزها بیش از یکهزار نفر بیان شده است.

این نمودار هم که در سایت بهداشت جهانی منتشر شده تعداد موارد گزارش شده سرخک (تأیید شده و مشکوک) به ازای هر میلیون جمعیت به تفکیک استان در افغانستان است که نشان می‌دهد ایالت‌های  فراه و هرات که در نزدیکی مرز سیستان و بلوچستان و خراسان قرار دارند از نظر تعداد مبتلا به این بیماری وضعیت خوبی ندارند.

سرخک در سیستان و بلوچستان

 این جدی بودن ورود سرخک به کشورمان و اظهار نظرهای رسمی مسوولان مربوطه  از فراگیری گسترده سرخک در کشور همسایه( افغانستان) سیستان و بلوچستان را به عنوان جبهه نخست مرزهای شرقی در وضعیت مراقبت قرار می‌دهد مراقبتی که سرپرست دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی زاهدان  درباره آن گفت: براساس هشدار وزارت بهداشت، بیماری مرگبار سرخک در کشورهای افغانستان و پاکستان که همجوار با سیستان و بلوچستان است بسیار جدی شده بنابراین والدین نسبت به ایمن سازی کودکان خود اقدام کنند.

حبیب غزنوی با بیان اینکه بر اساس هشدار وزارت بهداشت، بیماری مرگبار سرخک در کشورهای افغانستان و پاکستان که همجوار با سیستان و بلوچستان است بسیار جدی شده بر لزوم همکاری خانواده ها در واکسیناسیون کودکان هفت ماهه تا ۹ ساله برای جلوگیری از مرگ‌های ناشی از این بیماری تاکید کرد و اظهارداشت: ایمن سازی یکی از شناخته‌ترین و موثرترین روش‌های پیشگیری از بیماری‌های دوران کودکی است.

وی با بیان اینکه سرخک یک بیماری حاد تنفسی است و کودکان را درگیر می‌کند افزود: هر کودک مبتلا به سرخک می‌تواند حدود ۱۸ نفر را به این بیماری آلوده کند، هر چند که با انجام واکسیناسیون این بیماری کاملا کنترل می‌شود.

سرپرست دانشگاه علوم پزشکی زاهدان گفت: در سال گذشته دربرنامه بسیج ملی ایمنی سازی با مشارکت نیروهای داوطلب مردمی در راستای ریشه کنی بیماری پولیو و حذف سرخک و سرخجه بیش‌از ۳۰۰ هزار کودک ایرانی و غیر ایرانی در مناطق زیر پوشش این دانشگاه با واکسن سه گانه MMR علیه این ویروس واکسینه شدند که ۹۹.۲ درصد جمعیت هدف را شامل می‌شود.

وی با بیان اینکه پارسال علاوه بر سیستان و بلوچستان در استان های کرمان، خراسان جنوبی و هرمزگان نیز واکسیناسیون سرخک انجام شده ادامه داد: متاسفانه به دلیل ضعف واکسیناسیون در افغانستان و پاکستان شاهد افزایش آمار مبتلا به سرخک در این کشورها هستیم و باتوجه به جابجایی افراد و ترددهای مجاز و غیرمجازی که صورت می‌گیرد بر اهمیت واکسیناسیون کودکان واکسینه نشده افزوده است.

کنترل مرزهای شرقی 

بعد از واکسیناسیون و ایمن‌سازی کودکان اصلیترین راه جلوگیری از سرخک کنترل و پایش مستمر مرزهای شرقی است تا در نبود و ضعف سیستم واکسیناسیون این بیماری در کشورهای همسایه، شاهد روند افزایش ابتلا به سرخک در کشور خودمان نباشیم.

 البته پایش مرزهای شرقی برای جلوگیری از ورود سرخک از سیستان و بلوچستان شروع شده بطوریکه استاندار این استان در همین ارتباط توضیح داد: مرزهای رسمی این استان تحت کنترل است و در ورودی‌های رسمی مراقبت‌های لازم در بحث جلوگیری از ورود کرونا، مالاریا و سرخک انجام می‌شود.

مدرس خیابانی گفت: علاوه بر مراقبت های مربوط در ورودی‌های مرزی، کنترلهای لازم به لحاظ بیماری مالاریا، سرخک و وبا توسط دانشگاه‌های علوم پزشکی سیستان و بلوچستان انجام می‌شود.
 وی خاطر نشان کرد: آنچه جای نگرانی است مرزهای غیررسمی است که به طور میانگین روزانه بین هزار تا پنج هزار نفر از این ورودی‌ها در تردد هستند.   

استاندار سیستان و بلوچستان افزود: با توجه به مرزی بودن استان و احتمال ورود ویروس سرخک به وسیله اتباع خارجی، آبان ماه سال گذشته طرح واکسیناسیون سرخک با واکسیناسیون ۶۰۰ هزار اطفال ۹ ماه تا هفت سال در استان توسط دانشگاه علوم پزشکی انجام شده است.

امیدوارم با اهتمام خانواده‌ها به واکسیناسیون، عزم جدی مسوولان در پایش مرزهای شرقی و کمک‌های جهانی در واکسیناسیون کودکان کشورهای کمتر توسعه یافته تب سرخک زنگ خطر و صدای بی‌وقفه دستگاه‌های بخش مراقبت‌های ویژه را برای هیچ کودکی در هیچ کجای جهان به صدا درنیاورد و مادری از فکر تن سرد کودکش بیدار نماند...