شاید توله یوزهای توران دستی بزرگ شوند

حسن اکبری روز یکشنبه درباره نحوه زایمان و سزارین یوز ایرانی سایت مرکز تکثیر یوز در توران واقع در استان سمنان توضیح داد: یوز ماده روز گذشته در آغاز زایمان درد خیلی زیادی را تحمل کرد و مجبور شدیم برای اینکه مادر آسیب نبیند و توله ها تلف نشوند عمل جراحی سزارین انجام دهیم، بعد از اینکه توله ها متولد شدند آنها را در لانه ای که از قبل آماده شده بود قرار دادیم و یوز مادر نیز در دهانه ورودی لانه قرار گرفت.

وی درباره عکس العمل مادر نسبت به توله ها گفت: مادر توله ها را پس نزد یعنی عکس العمل منفی نداشت اما خیلی هم آنها را تحویل نگرفت و از آنها مراقبت نکرد، تا ساعت ۳ و نیم بعد از نصف شب هم همکاران صبر کردند اما چون هوا سرد بود نگران این بودند که هم سرما و هم گرسنگی توله ها را از بین ببرد از این رو مجبور شدند توله ها را از لانه بیرون بیاورند و دستی تغذیه کنند و امروز دوباره به مادر معرفی کردند اما باز هم خیلی رفتار مادر تفاوت نکرد و امروز هم این روند ادامه دارد و احتمال اینکه قبولشان نکند و مجبور شویم دستی بزرگشان کنیم وجود دارد.

مادر توله ها را پس نزد یعنی عکس العمل منفی نداشت اما خیلی هم آنها را تحویل نگرفت و از آنها مراقبت نکردوی با اشاره به اینکه حال عمومی توله ها و مادر خوب است تاکید کرد: مادر درد زیادی را تحمل کرد و تقریبا چندین ساعت درد زایمان داشت، تلاش ما این بود که زایمان طبیعی اتفاق بیفتد چون در این وضعیت مقداری شرایط بهتر می شد اما ایران یوزی بود که در اسارت بزرگ شده بود و ممکن است که تغذیه اش در تولگی مناسب نبوده و هم اینکه اولین تجریه زایمانش بود از این رو برای از بین بردن ریسک تلف شدن مادر و توله، عمل سزارین را انجام دادیم.

اکبری در پاسخ به اینکه آیا سزارین و یا درد عمل جراحی می تواند در قبول نکردن توله ها نقش داشته باشد گفت: به هر حال بی تاثیر نیست ممکن است تاثیر داشته باشد این نکته هم وجود دارد که اولین زایمان این یوز است آنهم در اسارت، این نژاد از یوزپلنگ تاکنون در اسارت زایمان نداشته که بدانیم آیا تفاوتی بین زایمان طبیعی یا سزارین وجود دارد یا نه، حتی قبل از سزارین هم درد خیلی زیادی را تحمل کرده بود و خیلی کم طاقت شده بود، به هر حال هنوز یوز مادر حالت کاملا طبیعی ندارد و باید صبر کنیم تا الان هیچ عکس العمل منفی نداشته اما آنطور که باید یک یوز مادر رفتار کند با توله ها رفتار نمی کند یعنی آنها را گرم نمی کند و برای شیر دادن به آنها اقدام نمی کند.

معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیطزیست درباره جنسیت توله یوزها گفت: جنسیت دو تا از توله ها ماده است اما سومی که کوچکتر هم است جنسیت مشخص نشده است اما به زودی معلوم می شود.
 

این نژاد از یوزپلنگ تاکنون در اسارت زایمان نداشته که بدانیم آیا تفاوتی بین زایمان طبیعی یا سزارین وجود دارد یا نه، حتی قبل از سزارین هم درد خیلی زیادی را تحمل کرده بود و خیلی کم طاقت شده بود.

وی درباره اینکه اگر در نهایت مادر توله ها را قبول نکند شرایط نگهداری دستی آنها وجود دارد افزود: بله دارد، در مورد یوزپلنگ آفریقایی هم این تجربه وجود دارد، البته دستی بزرگ کردن یوز کار دشواری است اما امکان پذیر است و تلاش خواهیم کرد که توله ها زنده بمانند.

به گزارش ایرنا صبح امروز معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست تولد نوزادان " ایران " را اعلام کرده بود.

علی سلاجقه اظهار داشت: با توجه به حضور تیم دامپزشکی از یک هفته گذشته و بررسی شبانه‌روزی رفتارهای این حیوان، مشخص شد که بارداری کامل بوده و با توجه به شرایط فیزیکی گونه و عدم توانایی در زایمان طبیعی، با نظر دامپزشکان مشاور و دامپزشک معتمد سازمان، نسبت به انجام زایمان سزارین صحرایی اقدام شد و با توجه به حضور تیم دامپزشکی مجرب، سه توله یوز ایرانی در این زایمان سزارین صحرایی، سالم متولد شدند.

سلاجقه اظهار امیدواری کرد: با توجه به اینکه این نخستین زایمان یوز آسیایی در اسارت است، بتوانیم با حفظ این توله‌ها، افزایش جمعیت یوزپلنگ را در شرایط اسارت و سپس در شرایط نیمه اسارت داشته باشیم که کمک بزرگی به حفظ ژن این‌گونه درخطر انقراض است.

وی با اشاره به اینکه کمتر از ۲۰ قلاده یوز در هفت استان سمنان، کرمان، یزد خراسان‌های رضوی، شمالی و جنوبی که زیستگاه اصلی یوز است تا به امروز مشاهده‌ شده است تصریح کرد: یوزها در هر بارداری دو تا ۶ توله به دنیا می‌آوردند و هرچند این فرایند به‌نوبه خود برای حفظ این‌گونه مهم از نظر ژنتیکی بسیار اهمیت دارد اما در کنار این اقدام، همچنان اولویت کاری سازمان حفاظت محیط‌زیست  برنامه‌ریزی برای پایش و حفاظت از زیستگاه‌های طبیعی یوز در کشور است.

یوزپلنگ گربه سان ارزشمندی است که به شدت در معرض انقراض قرار دارد، زمانی بیشتر مناطق آفریقا و گستره وسیعی از آسیای مرکزی و شبه قاره هند جولانگاه این حیوان زیبا بود اما امروزه جمعیت آن به شدت کاهش یافته به طوری که در گونه آسیایی آن فقط در ایران یافت می شود از این رو به آن یوزپلنگ ایرانی می گویند، البته این مساله هم چندان جای خوشحالی ندارد چون چندی پیش معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کرده بود که وضعیت یوزپلنگ های ایرانی بحرانی است، حسن اکبری گفته بود که سرشماری ها نشان می دهد۲۰ قلاده یوزپلنگ در زیستگاه ها وجود دارد.

این آمار زنگ خطری برای نسل یوزپلنگ ها است البته چند سالی است سازمان حفاظت محیط زیست با کمک سه یوزپلنگ در اسارت - کوشکی (نر) دلبر و ایران (ماده) - درصدد حفظ این گونه است اما تجربه در دنیا ثابت کرده که زادآوری یوزپلنگ در اسارت کار بسیار دشواری است و با خطرپذیری بالایی همراه است، سازمان محیط زیست برای حفظ این گونه چند سال تلاش کرد تا تکثیر در اسارت انجام شود از این رو از این یوزها در سایتی در پارک پردیسان تهران نگهداری می کرد اما بعد از گذشت چند سال موفق به توله کِشی نشد، بر این اساس تصمیم بر این شد که یوزها به زادگاه خود یعنی توران در سمنان برگردانده شوند چون کارشناسان سازمان حفاظت محیط زیست معتقد بودند که باید زادآوری به صورت طبیعی صورت گیرد.

داستان از این قرار است که کوشکی یوزپلنگ نر بهمن ماه ۱۳۸۶ در چهار ماهگی و دلبر یوزپلنگ ماده فروردین ۱۳۹۰ در سه ماهگی به اسارت درآمدند که بعد از این و با توجه به اهمیت حفاظت از این گونه‌های ارزشمند و در خطر انقراض بودن آنها به پارک پردیسان منتقل شدند. بعد از آن در سال ۱۳۹۶ نیز یوزپلنگ ماده دیگری به نام ایران در حالی که هشت ماه داشت و از قاچاقچیان در تهران گرفته شده بود به این دو یوز اضافه شد و راه‌های مختلفی برای زادآوری آنها در پردیسان انجام شد اما موفقیت آمیز نبود تا اینکه در فروردین ماه سال ۱۳۹۹ مسوولان سازمان محیط زیست تصمیم گرفتند که این یوزها به زادگاه خود در توران سمنان برگردانده شوند که این کار با وجود حواشی بسیار اما با موفقیت انجام شد.

این انتقال مخالفان و موافقان زیادی داشت و سوال همه این بود که آیا کوشکی، دلبر و ایران موفق به زادآوری می شوند؟ به هر حال تلاش ها برای باروری یوزهای ماده به روش طبیعی ادامه داشت اما بعد از مدتی کارشناسان به این نتیجه رسیدند که سن کوشکی و دلبر برای باروری و زادآوری زیاد است از این رو یوز نر دیگری به نام فیروز که جوان تر از کوشکی و برای مدتی در طبیعت تحت نظر کارشناسان بود را با روش های کاملا علمی زنده گیری کردند و بعد از آن اقدامات برای نزدیک شدن فیروز و ایران آغاز شد.

همان زمان سازمان حفاظت محیط‌زیست اعلام کرده بود که با توجه به زمان جفت‌گیری ایران و فیروز (یوز ماده و نر) فکر می کنیم که زایمان در تاریخ ۱۰ اردیبهشت رخ دهد.

۱۳۵۲

۹۰۱۴
۱۳۵۲