حواشی تولد توله‌های یوزپلنگ ایران؛ از بی تفاوتی به رسانه‌های استانی تا کارزار نامگذاری

به گزارش خبرنگار ایرنا از سمنان، در حالی که پیشتر رسانه های مختلف رسمی در استان سمنان یکی از پیگیرترین رسانه ها در مورد حفاظت از یوزپلنگ ایرانی در پارک ملی توران شاهرود استان سمنان بودند و موضوع تکثیر این گونه در معرض انقراض با تلاش های علمی سازمان حفاظت محیط زیست، با همراهی و نگاه تدافعی نسبت به این تلاش ها مواجه بود اما به یکباره گویا رسانه های استانی از جمله خبرگزاری ها پس از تولد توله های یوزپلنگ ایران بایکوت خبری شده اند و مدیرکل جدید حفاظت محیط زیست استان سمنان به جز یکی دو مصاحبه با صدا و سیمای استان سمنان هیچ ارتباط رسمی با رسانه های استانی برقرار نکرده است.

این در حالیست که از همان ابتدای زندگی در اسارت یوزپلنگ های دلبر و کوشکی و بعدها ایران و فیروز در سایت نگهداری آن ها در مرکز تحقیقات پارک ملی توران شاهرود، هجمه های بسیاری بر علیه سازمان حفاظت محیط زیست در فضای مجازی، رسانه های داخلی و حتی رسانه های معاند شکل گرفت اما رسانه های محلی استان سمنان بودند که به نوعی با تولیدات خود سپر بلای سازمان حفاظت محیط زیست شدند.

پیشتر و قبل از تولد توله یوزها، روابط عمومی اداره کل محیط زیست استان سمنان به خبرنگاران محلی اعلام کرده بود که با تکلیف سازمان حفاظت محیط زیست کلیه مراحل اطلاع رسانی در مورد این واقعه صرفا باید از سوی آن سازمان در پایتخت انجام شود و به نوعی مدیرکل استانی از هر گونه خبر رسانی به رسانه ها منع گردیده بود.

این در حالیست که امیر عبدوس مدیرکل پیشین حفاظت محیط زیست استان سمنان که روزهایی مانده به پایان سال گذشته تودیع شد در مورد آخرین وضعیت حفاظت از گونه هایی چون یوز ایرانی و گورخر ایرانی نهایت همکاری را با رسانه ها داشت.

اداره کل محیط زیست استان سمنان هم چنین تاکنون اجازه عکاسی و فیلمبرداری از یوزهای تازه متولد شده را به خبرنگاران نداده است که گرچه این توجیه که یوزها باید در مکانی ایزوله و بدون تماس زیاد با افراد متفرقه باشند قابل قبول به نظر می رسد اما انتظار است در اولین فرصت امکان ثبت کردن این واقعه بزرگ در تاریخ حیات وحش ایران در قاب دوربین ها ، آن هم خبرنگاران و عکاسان محلی استان سمنان فراهم شود.

شاید توله یوزهای توران دستی بزرگ شوند

ساعتی پس از اعلام تولد یوزها، معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: تاکنون یوز مادر (ایران) سه توله تازه به دنیا آمده خود را تحویل نگرفته است از این رو امکان اینکه توله ها دستی بزرگ شوند وجود دارد.

حسن اکبری درباره نحوه زایمان و سزارین یوز ایرانی سایت مرکز تکثیر یوز در توران واقع در استان سمنان توضیح داد: یوز ماده روز گذشته در آغاز زایمان درد خیلی زیادی را تحمل کرد و مجبور شدیم برای اینکه مادر آسیب نبیند و توله ها تلف نشوند عمل جراحی سزارین انجام دهیم، بعد از اینکه توله ها متولد شدند آنها را در لانه ای که از قبل آماده شده بود قرار دادیم و یوز مادر نیز در دهانه ورودی لانه قرار گرفت.

وی درباره عکس العمل مادر نسبت به توله ها گفت: مادر توله ها را پس نزد یعنی عکس العمل منفی نداشت اما خیلی هم آنها را تحویل نگرفت و از آنها مراقبت نکرد، تا ساعت ۳ و نیم بعد از نصف شب هم همکاران صبر کردند اما چون هوا سرد بود نگران این بودند که هم سرما و هم گرسنگی توله ها را از بین ببرد از این رو مجبور شدند توله ها را از لانه بیرون بیاورند و دستی تغذیه کنند و امروز دوباره به مادر معرفی کردند اما باز هم خیلی رفتار مادر تفاوت نکرد و امروز هم این روند ادامه دارد و احتمال اینکه قبولشان نکند و مجبور شویم دستی بزرگشان کنیم وجود دارد.

از اعلام اولیه ماده بودن یوزپلنگ ها تا تغییر بعدی جنسیت

۱۲ اردیبهشت ، دامپزشک متخصص مامایی و بیماری‌های تولید مثل، در خصوص جنسیت یوزهای متولد شده در سایت مرکز تکثیر یوز ایرانی گفت: خوشبختانه هر ۳ یوز متولد شده از ایران یوز در اسارت توران، ماده بوده و این اتفاق نویدبخش آینده‌ای روشن در جهت زادآوری‌ نسل بعدی و افزایش جمعیت این‌گونه ارزشمند خواهد بود.

اما این خبر در حالی اعلام شد که امروز ۱۵ اردیبهشت، سرپرست اداره کل محیط زیست استان سمنان گفت: یوزهای متولد شده به همراه دامپزشکان حاذق و مجرب، مجدداً مورد معاینه قرار گرفتند و مشخص شد توله‌ها نر هستند.

بهرام علی ظاهری که اظهاراتش در سایت رسمی سازمان حفاظت محیط زیست قرار گرفته بود افزود: تشخیص جنسیت گربه سانان مخصوصاً یوزپلنگ در روزهای اول تولد بسیار سخت و حساس بوده و اندام‌های تناسلی آنها به راحتی قابل تشخیص نیست که با رشد حیوان، تعیین جنسیت مرحله به مرحله آسان تر خواهد بود.

وی تصریح کرد: در بازدید امروز به همراه دامپزشکان حاذق و مجرب، مجدداً توله یوزها مورد معاینه قرار گرفتند و مشخص شد توله‌ها نر هستند.

درخواست مشارکت مردم برای نام‌گذاری فرزندان یوز ایرانی و کارزار سمنانی ها

مدیرکل امور رسانه سازمان حفاظت محیط‌زیست ۱۴ اردیبهشت از برگزاری پویش مردمی نام‌گذاری سه فرزندِ ماده یوزپلنگ ایرانی که ۱۱ اردیبهشت در مرکز تکثیر یوز آسیایی به دنیا آمدند خبر داد.

محسن نقیلو ضمن تشریح برنامه‌های مستندسازی و اطلاع‌رسانی مرتبط با چگونگی فرآیند بارداری و تولد این توله یوزها گفت: در این پویش مردمی که توسط سازمان حفاظت محیط‌زیست و با همکاری رسانه ملی برگزار خواهد شد، به افرادی که نام های ارسالی آنان توسط هیات داوران مردمی برگزیده شود، جوایز نفیسی  اهدا خواهد شد. 

مسئول دبیرخانه برگزاری رویدادهای ملی و بین‌المللی سازمان حفاظت محیط‌زیست با اشاره به اهمیت جهانی این رویداد بی‌سابقه اظهار داشت: علاقه‌مندان می‌توانند از ۲۰ اردیبهشت  تا ۲۰ خرداد ۱۴۰۱ از طریق سامانه پیامکی برنامه طبیعت ۳۶۰ شبکه دو سیما (۳۰۰۰۰۳۶۰) و یا سامانه http://Farzandan-e-iran.ir اسامی پیشنهادی را اعلام کنند. 

این خبر به سرعت در فضای مجازی استان سمنان تبدیل به یک کارگزار شد و مطالبه عمومی مردم از سازمان محیط زیست مبنی بر این که باید نام دو توله یوز دارای نام های"سمنان" و "شاهرود" شود به راه افتاد.

کاربران معتقد هستند چون بارک ملی توران در شهرستان شاهرود استان سمنان واقع است باید نام های شاهرود و سمنان روی دو قلاده یوز ایرانی تازه متولد شده قرار گیرد.

مرگ یکی از یوزها و اظهار تاسف مردم در فضای مجازی

۱۴ اردیبهشت ما هم چنین پزشک معتمد مرکز تکثیر یوز آسیایی از تلف شدن یکی از سه توله یوز «ایران»خبر داد.

بهرنگ اکرامی با اعلام این خبر افزود: این توله از زمان تولد ضعیف بود و در این چهار روز افزایش وزنی نداشت‌ و بعد از کالبدشکافی، علت تلف شدن، ناهنجاری مادرزادی ریه سمت چپ و چسبندگی ریه تعیین شد.

انتشار این خبر بلافاصله با ایجاد فضای تاثر انگیز در بین مردم در فضای مجازی همراه بود که شاید مقداری شیرینی تولد یوزها را کم رنگ کرد.