تحرکات نظامی- دفاعی ترکیه در آفریقا

به گزارش ایرنا، این اجلاس با میزبانی ۱۶ رئیس دولت و ۱۰۲ وزیر آفریقایی همزمان بود با آغاز خروج نظامیان فرانسوی از منطقه ساحل؛ منطقه‌ای که این روزها به شدت تحت تنش و درگیری های مستمر است. ترکیه تلاش می‌کند برای تقویت

حضور خود در قاره آفریقا، در کنار منافع اقتصادی خود دیپلماسی نظامی‌اش را نیز در میان کشورهای قاره سیاه گسترش دهد؛ همانگونه که مولود چاووش اوغلو در این اجلاس که نمایندگان ۳۹ کشور را پذیرا بود، گفت نگاه آنکارا به روابط با

آفریقا استراتژیک و بلندمدت است.

پیشتر روزنامه آفریقایی فرانسوی زبان «لو نوول آفریک- Le nouvel afrik» نوشته بود آنکارا در راستای تحقق اهداف خود در این قاره، بخش مهمی از تجارت خارجی را به کشورهای آفریقایی اختصاص داده است و اجلاس ترکیه و کشورهای

آفریقایی در حالی برگزار شد که نشست پیشین نمایندگان این کشورها بر امور اقتصادی، تجاری و سرمایه‌گذاری تمرکز داشت. رجب طیب اردوغان تاکید کرده در تلاش برای تقویت روابط نظامی و دفاعی این کشور با کشورهای قاره آفریقاست که

از نگاه تحلیلگران در آن زمان، روابط ترکیه و آفریقا در مراحل بعدی در خصوص مسائل امنیتی خواهد بود که اینک آنکارا به دنبال تحقق اهداف نظامی خود در قاره سیاه است.

ترکیه که پیشتر و در سپتامبر ۲۰۲۱ به مغرب و تونس پهپادهای نظامی فروخته بود هم اینک علاوه بر تحویل یک خودروی زرهی بسیار پیشرفته به چاد در هفته جاری نخستین پهپادهای از نوع «بایراکتار (بیرق دار) تی‌بی۲ - Bayraktar TB۲» خود

را به نیجر ارسال کرد. آنگولا هم برای خرید پهپادهای ساخت ترکیه ابراز تمایل کرده است.

آنکارا علاوه بر این که در سومالی یک پایگاه نظامی دارد، در ماه اوت سال ۲۰۲۱ هم یک توافق همکاری نظامی با اتیوپی امضا کرد و پس از این توافق مقامات اتیوپی در خصوص خرید پهپادهای بیرق دار با مقامات آنکارا در تماس بوده اند.

در میان کشورهای آفریقایی که در سال‌های اخیر روابط سیاسی- اقتصادی و نظامی ترکیه با این کشورها شتاب بیشتری گرفته، نیجریه و الجزایر روابط قوی‌تری با ترکیه داشته اند، به گونه‌ای که این دو کشور نقش مهمی در امنیت انرژی ترکیه ایفا

می‌کنند. حضور ترکیه در تحولات لیبی نیز در چارچوب سیاست کلی ترکیه در قبال قاره آفریقا ارزیابی شده است.

تازه‌ترین خبرها در بعد نظامی و روابط ترکیه و آفریقا در این حوزه، تحویل نخستین پهپادهای بیرق دار ترکیه به نیجر و نیجریه و نیز تحویل خودروی زرهی به چاد است.

تارنمای فرانسوی زبان آفریقایی «اکتو نیجر» نوشته است، نیجر یک پایگاه پهپادی در «طاهوآ – Tahoua» در حال ساخت دارد؛ هدف از این اقدام تقویت ظرفیت‌های نیروهای مسلح نیجر عنوان شده است. به نوشته این رسانه آفریقایی،

نخستین پهپادهای ترکیه هم هفته جاری به نیامی تحویل شد.

بر اساس این گزارش، نیجر در حال ساخت یک پایگاه پهپادی با هدف تقویت ظرفیت نیروهای دفاعی و امنیتی این کشور در مبارزه با تروریسم است. این پایگاه در مرکز کشور ساخته می‌شود.

«محمد بازوم» رئیس جمهوری نیجر که کشورش مدتی است ملزم به تقویت ظرفیت‌های عملیاتی نیروهای دفاعی و امنیتی خود برای مقابله با تهدیدات امنیتی مواجه با این کشور به ویژه در مرزهای خود با مالی و بورکینافاسو و نیز نیجریه و لیبی

شده است، در آغاز ماه مارس گذشته به ترکیه رفت و از چندین کارخانه تسلیحات نظامی این کشور دیدن کرد. نیجر چندین سفارش برای خرید پهپاد به شرکت ترکیه‌ای بایراک داده است.

گزارش این رسانه آفریقایی همچنین بر اساس اطلاعات آژانس دفاعی «منا - Mena» حکایت از این دارد که نیروی هوایی نیجریه نخستین پهپادهای بیرق دار تی. بی. ۲ را در هفته جاری از ترکیه آن هم به صورت هوایی دریافت کرده است. این

پهپادها توسط یک شرکت هواپیمایی اوکراینی و با هواپیمای نوع Il-۷۶ تحویل فرودگاه نیامی شد که گفته می‌شود ۶ فروند است و با دو پرواز در روزهای ۲۰ و ۲۱ می‌به نیامی حمل شد.

ترکیه در ادامه سیاست حضور و نفوذ در قاره سیاه، این بار با یک خودرو زرهی وارد چاد شده است. در این ارتباط و به گزارش آناتولی ترکیه، خودروی زرهی «یؤروک ۴X۴» ساخت شرکت نورول ماکینا (Nurol Makina) که بالاترین سطح تحرک و

عملکرد حفاظتی را در کلاس خودروهای زرهی سبک دارد، نخستین ماموریت خود را در قاره آفریقا و در کشور چاد آغاز کرد.

مقام ها و کارشناسان ترک می گویند، این خودرو که برای استفاده از نیروهای امنیتی و واحدهای نظامی طراحی شده، بالاترین سطح تحرک و عملکرد حفاظتی را در کلاس خودروهای زرهی سبک و همچنین در مقابله با مواد منفجره بالستیک و

مین نیز توانایی محافظت بالایی دارد.

کارشناسان نظامی ترکیه معتقدند، یؤروک ۴X۴ به دلیل سرعت بالا و حفاظت برتر در مقایسه با خودروهای زرهی تولید شده در این بخش، می‌تواند به عنوان یک وسیله نقلیه حفاظتی در کاروانهای وی آی پی نیز استفاده شود.

این خودرو همچنین می‌تواند به سیستم‌های تسلیحاتی مانند مسلسل‌های ۷. ۶۲ و ۱۲. ۷ میلیمتری، نارنجک انداز ۴۰ میلیمتری، سلاحهای هوایی و ضد تانک نیز مجهز شود.

آنچه مشخص است، خروج نظامیان فرانسوی از قاره آفریقا بویژه منطقه ساحل فرصت مغتنمی برای آنکارا بود تا گستره نفوذ خود را از حوزه انرژی گرفته تا نظامی و تسلیحاتی در این قاره افزایش دهد.

طبق گزارشی که پیشتر منتشر شد، شمار سفارتخانه‌های ترکیه در آفریقا از ۱۲ مورد در سال ۲۰۰۲ به ۴۳ سفارت رسیده و تعداد سفارتخانه‌های آفریقا در آنکارا نیز از سال ۲۰۰۸ از ۱۰ سفارتخانه به ۳۷ مورد افزایش یافته است.

این تحرکات نشان می دهد که ترکیه برای قاره سیاه برنامه حساب شده ای طراحی کرده است، آن هم در شرایطی که دولت های غربی و آمریکا از یک سو و روسیه از دیگر سو، در اوکراین مشغول هستند. با اینحال اینکه کیفیت و قیمت

قراردادهای ترکیه با کشورهای آفریقایی عامل این نفوذ است، یا آنکارا از خلاء ناشی از حضور قدرت های بین المللی این فرصت را شکار کرده، یک مساله است و اینکه ترکیه قواعد حضور در بازارهای نظامی را فراگرفته و به یک بازیگر این صحنه

تبدیل شده، مساله دیگری است که در هر صورت، از اهمیت بالایی در تحلیل تحرکات این کشور در قاره سیاه برخوردار است.