شرط تایوان برای تعامل و همکاری با چین

به گزارش ایرنا، در گرماگرم تنش‌های ژئوپلیتیکی فزاینده تایوان با سرزمین اصلی یعنی چین، «سو تسنگ چانگ»، نخست‌وزیر این شبه جزیره، خواستار مذاکره با پکن شده است.

گفتنی است روابط پکن و تایپه که چین آن را بخشی از خاک خود می‌داند به کمترین سطح ممکن در طول دهه های گذشته رسیده است، چرا که چین با افزایش فشارهای سیاسی و نظامی می خواهد تایوان حق مالکیتش نسبت به این جزیره را بپذیرد.

اکنون سوال اینجاست که چرا تایوان خواستار افزایش تعامل با چین است در حالیکه عملا به توسعه همکاری خود با آمریکا افزوده و واشنگتن را یکی از همپیمانان اصلی خود به شمار می آورد؟

تهدید تایوان به شکایت از چین

در آخرین اختلاف میان چین و تایوان که در بخش کشاورزی منجر به تعلیق واردات ماهی به دلیل شناسایی مواد شیمیایی ممنوع در آن بود، تایوان تهدید کرد که از پکن به سازمان تجارت جهانی شکایت می‌کند.

سال گذشته چین واردات آناناس، سیب قندی و سیب جاوا را از تایوان به دلیل نگرانی‌هایی درباره آفت ها تعلیق کرد. در آن زمان نیز تایوان به طور کلی تمامی ادعاهای مطرح شده از سوی چین درباره آفت ها را رد کرده بود.

در همین راستا اداره گمرک چین اواخر روز گذشته اعلام کرد بار دیگر به دلیل یافتن مواد شیمیایی در ماهی هایی که از تایوان وارد می‌شوند، واردات این محصول را از روز دوشنبه به حالت تعلیق در می‌آورد تا خطری متوجه سلامتی و زندگی مصرف کنندگان این محصول نشود. 

«چن چی چونگ» وزیر شورای کشاورزی تایوان در گفتگو با خبرنگاران با رد این اتهامات گفت: «هیچ مشکلی در ماهی ها وجود ندارد. ما اطلاعات را آماده می کنیم و در اختیار چین می گذاریم و از آنها جواب مناسب می خواهیم. اگر چین جواب مناسبی ندهد، ما این موضوع را به سازمان تجارت جهانی ارجاع می دهیم.» 

به باور مقام های تایوان، اقدام پکن در توقف واردات ماهی هامور از تایوان ؛ انگیزه سیاسی دارد و فاقد پایه و اساس صحیح می باشد

در شهریور ۱۴۰۰، اداره کل گمرک چین در بیانیه ای اعلام کرد، واردات دو نوع سیب از تایوان به سرزمین اصلی چین ممنوع است.

به گزارش ایرنا از تلویزیون «سی جی تی ان» چین، در بیانیه اداره کل گمرک چین آمده است: از ابتدای سال جاری تاکنون بارها نوعی حشره به نام «Planococcus minor» در این نوع سیب های وارداتی از تایوان شناسایی شده است.

این در حالیست که برخی کارشناسان منتقد چین می‌گویند، این کشور سابقه طولانی در استفاده از تجارت برای رسیدن به اهداف سیاسی خود دارد. پکن در پی اقدام دولت استرالیا در ممنوع کردن مشارکت شرکت هواوی در توسعه شبکه ۵G و درخواست برای انجام تحقیقات مستقل درباره منشا همه گیری ویروس کرونا، واردات کالاهای استرالیایی نظیر زغال سنگ، شراب، گوشت گاو و خرچنگ را هم محدود کرده بود.

کارشناسان روابط بین المللی بر این باورند که اگرچه اقتصاد ۷۱۰ میلیارد دلاری تایوان به طور عمده فناوری محور است و کشاورزی در کمتر از دو درصد آن سهم دارد اما کشاورزان و حوزه های مرتبط با آنها در سیاست تایوان، بخش مهمی را تشکیل می دهند.

 مذاکره بدون پیش شرط

نخست وزیر تایوان می گوید «تایوان نمی‌خواهد درهایش را به روی چین ببندد. این چین است که از ابزارهای مختلف برای سرکوب و رفتار غیرمنطقی با تایوان استفاده کرده است.»

وزیر دفاع چین طی سخنانی در مجمع امنیتی شانگری-لا دیالوگ در سنگاپور، هشدارهایش درباره دخالت هر کشوری در روابط چین و تایوان را تکرار کرد. او گفت: "اگر کسی جرات کند تایوان را از چین جدا کند، ما تا نفس آخر مبارزه خواهیم کرد، بدون توجه به هزینه آن. هیچ کس نباید عزم و توانایی نیروهای مسلح چین برای حفظ تمامیت ارضی خود را دست کم بگیرد. "

وی به لوید آستین، همتای آمریکایی خود یادآوری کرد که چین به هر قیمتی که شده باشد، با هر تلاشی برای جدا کردن تایوان از سرزمین مادری «خواهد جنگید». وزارت خارجه چین از واشنگتن خواسته که جدیدترین برنامه فروش تسلیحات خود به تایوان را لغو کند و روابط نظامی خود را با این جمهوری جدایی‌طلب قطع کند.

از سوی دیگر، نخست وزیر تایوان اصرار دارد که کشورش نسبت به چین با حسن نیت رفتار کرده است. او گفت: «تا زمانی که برابری، عمل متقابل و هیچ پیش شرط سیاسی وجود داشته باشد، ما حاضریم با چین رفتاری توام با حسن نیت داشته باشیم.» با این حال، وی افزود: «با توجه به آزار و اذیت های چین با هواپیماهای نظامی، کشتی‌های جنگی، سرکوب‌های غیرمنطقی و اقدامات سیاسی تایوان، فقط می توان گفت طرف غیرمنطقی‌، چین است».

پکن از زمان روی کار آمدن "تسای اینگ ون" به عنوان رئیس جمهور در تایپه در اردیبهشت ۱۳۹۵/ ۲۰۱۶ روابط رسمی خود را با مقام های تایوانی قطع کرده است. چینی ها تسای را که در سال ۲۰۲۰ مجدداً انتخاب شد، یک جدایی طلب می دانند که به دنبال استقلال رسمی و اعلام تایوان به عنوان یک کشور مستقل است. او هزینه های دفاعی تایوان را افزایش داده و به دنبال روابط نزدیک تر با آمریکا است.

پاییز گذشته، تسای بیان کرد "ایمان" دارد که آمریکا از تایوان در برابر حمله چین دفاع خواهد کرد. هفته گذشته هم، پنتاگون آخرین مرحله فروش تسلیحات خود را به تایپه، با قراردادی ۱۲۰ میلیون دلاری، تایید کرد.

شورای امور سرزمین اصلی تایوان (MAC) وزیر دفاع چین را به دلیل اظهارات تند مبنی بر مبارزه با هرگونه فشار برای استقلال رسمی تایوان مورد سرزنش قرار داد و ابراز داشت که او روابط صلح آمیز بین المللی را زیر پا می گذارد.

وزیر دفاع چین همچنین در مجمع شانگری لا در مورد روابط پکن با مسکو در بحبوحه بحران اوکراین با سوالاتی روبرو شد. او گفت که چین از مذاکرات صلح برای پایان دادن به درگیری های اوکراین حمایت می کند اما اعمال تحریم ها علیه روسیه یا ارسال تسلیحات به اوکراین کمکی به پایان درگیری نخواهد کرد.

تشدید تنش‌های چین و آمریکا بر سر تایوان

به باور کارشناسان روابط بین المللی، یکی از مهمترین دلایل اختلاف میان چین و آمریکا پس از بروز جنگ تجاری میان دو طرف، مساله تایوان است.

کارشناسان سیاسی معتقدند، بحث بر سر امکان تقابل آمریکا و چین و توان دفاعی ارتش ایالات متحده در حالی بالا گرفته که چندین مقام آمریکایی و از جمله شخص دونالد ترامپ رئیس جمهوری پیشین آمریکا در پی بروز جنگ در اوکراین حمله چین به تایوان را بسیار محتمل دانسته اند.

از همان اواخر فوریه ۲۰۲۲ که جنگ روسیه و اوکراین آغاز شد، کاملاً تصور می‌شد که دو کانون اصلی امنیت جهانی، یکی در اروپا و دیگری در آسیا، به‌طور غیر قابل انتظاری به یکدیگر مرتبط هستند و کارشناسان بر این باورند جنگ در اوکراین به‌راستی تفکر راهبردی در مورد تایوان را دستخوش تغییر کرده است.

از دیگر سو، سخنان  اخیر بایدن مبنی بر مداخله نظامی آمریکا در دفاع از تایوان، بازتاب گسترده ای در رسانه های بین المللی و شبکه های اجتماعی داشته است. بلافاصله بعد از پایان نشست خبری اخیر بایدن، یک مقام کاخ سفید برای لاپوشانی گاف فاحش بایدن، در گفت و گو با رویترز و بدون ذکر نام خود، توضیح داد: این سخن بایدن که آمریکا برای دفاع از تایوان اقدام نظامی انجام خواهد داد، به معنی تغییر در سیاست آمریکا نیست. همانگونه که رئیس جمهور بایدن در بخشی از سخنانش گفت، سیاست آمریکا در قبال چین تغییر نکرده است.

در پایان می توان گفت گمانه زنی‌ها درباره تنش در تنگه تایوان همچنان به قوت خود باقی است و چین نیز نشان داده که به هیچ عنوان حاضر به عقب نشینی از مواضع خود در قبال این جزیره نیست.

از دیگر سو، پس از روی کار امدن دولت بایدن، چین کوشیده است به دنبال هر سفر هیئت آمریکایی به تایوان، شماری از جنگنده‌های خود را بر فراز این جزیره به پرواز درآورد و یا کوشیده است رزمایشی نظامی در اطراف تایوان انجام دهد.

به نظر می رسد افزایش تنش میان چین و آمریکا بر سر تایوان هرچند در گذشته غیرمحتمل به نظر میرسید، اما در شرایط فعلی جهان، وقوع تحولات سیاسی در سطح بین الملل و احتمال تقسیم شدن دنیا به دو جبهه شرق و غرب نمی تواند پدیده ای دور از ذهن باشد.