تخصیص حق‌آبه از منابع موجود راهکار احیای تالاب آق‌گل ملایر است

مهدی صفی خانی روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: استان همدان دارای سه تالاب طبیعی «آق‌گل در ملایر، چم شور و پیرسلمان در اسدآباد» است که تالاب آق گل و چم شور به طور کامل خشک شده و وضعیت تالاب پیرسلمان نیز مطلوب نیست.

وی اظهار داشت: تالاب فصلی آق گل ملایر همه ساله در آذر ماه آبگیری و در تیرماه خشک می شود اما برخی از سال ها به علت افزایش نزولات جوی و سیلابی شدن روخانه ها این تالاب در طول سال خشک نشده و دارای آب است.

معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی اداره کل حفاظت محیط زیست استان همدان ادامه داد: خشک شدن تالاب فصلی و سیلابی آق گل ملایر در فصل گرم سال موضوع عجیبی نیست چرا که همه ساله با فرا رسیدن فصل بارندگی، آبگیری می شود و با گرم شدن هوا و افزایش درجه حرارت، آب آن رفته رفته کاهش می یابد.

صفی خانی تاکید کرد: البته برخی مواقع این تالاب پیش از موعد خشک می شود که یک بخش از آن به علت کاهش بارندگی و علت دیگر آن مشکلات مدیریتی شامل برداشت بی رویه آب از منابع زیر سطحی و سطحی است چراکه غنی نبودن منابع آبی موجب تاثیر منفی و خشک شدن تالاب با بروز یک تنش آبی می شود.

به گفته وی، کشاورزی غیر اصولی، افزایش حجم کاشت محصولات کشاورزی پُر آب بر، استفاده از شیوه های سنتی به جای روش های مکانیزه برای آبیاری مزارع کشاورزی، برداشت بی رویه و غیرمجاز از چاه های حفر شده و حفر چاه های غیرمجاز از دیگر علل خشک شدن تالاب آق گل ملایر است.

معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی اداره کل حفاظت محیط زیست استان همدان افزود: در کنار نامناسب بودن شرایط اقلیمی عواملی نظیر افزایش تخریب و تصرف اراضی پیرامونی تالاب و بروز آسیب و خسارت های جبران ناپذیر به زیر ساخت ها در طول زمان، منابع آبی زیر زمینی را کاهش داده است.

وی اولین و مهم ترین تاثیر خشک شدن تالاب را تبدیل آن به کانون ریزگرد دانست و گفت: جوامع محلی و افراد بومی ساکن در حاشیه تالاب نخستین گروه آسیب پذیر در برابر خشک شدن تالاب آق گل و تبدیل شدن آن به کانون گرد و غبار هستند.

وی با اشاره به اینکه برنامه «مدیریت جامع تالاب آق گل ملایر» با حضور و مشارکت همه دست اندرکاران دولتی و غیردولتی، ذینفعان، سازمان های مردم نهاوند و افراد محلی ساکن حاشیه تالاب در سال 98 از سوی سازمان حفاظت محیط زیست ابلاغ شده است، گفت: برای تدوین این برنامه کارگاه هایی با حضور تشکل های مردم نهاد، جوامع محلی و بومی منطقه و مسئولان استان های همدان و مرکزی تشکیل و شرح حال تالاب و نیازمندی ها آن مطرح و بررسی و نتیجه این نیز تدوین کتابچه «مدیریت جامع تالاب آق گل» به عنوان سند بالا دستی شد.

صفی خانی تصریح کرد در حال حاضر تشکیل کمیته استانی برای تعیین نحوه اجرای تکالیف محول شده در زمینه تالاب و هماهنگی دستگاه های مسئول برای ارایه گزارش، ضروری است.

معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی اداره کل حفاظت محیط زیست استان یکی از راهکارهای اصلی احیای تالاب آق گل را پیش بینی حق آبه از رودخانه «قره چای» دانست و ابراز امیدواری کرد این موضوع مورد توجه مسئولان قرار گیرد.

تالاب آق‌گُل در محدوده مرزی استان‌های مرکزی و همدان و در شهرستان ملایر واقع شده است.

استان همدان دارای ۲۲ زیستگاه آبی شامل سه تالاب های طبیعی و مابقی سدها و آب بندها بوده که در مناطق مختلف این استان پراکنده هستند.