توسعه شیلات لرستان در مسیر طلایی خاویار سیاه

به گزارش ایرنا محصولات و غذاهای دریایی همیشه علاقه مندان خود را داشته و بازار این تولیدات علاوه بر تنوع بری خرید مردم، درآمد و ارزش اقتصادی خوبی را نصیب فعالان این بخش کرده است که لرستان نیز به واسطه بهره مندی از منابع آبی و آب و هوای منحصر بفرد یکی از مناطق مدعی در تولید آبزیان کشور و دارای رتبه نخست تکثیر و تولید بچه ماهی بین استان های غیرساحلی است.

تا سال های اخیر، قزل آلا به عنوان یک ماهی سردآبی اصلی ترین محصول شیلاتی لرستان محسوب می شد که فارغ از طعم لذیذ و کم نظیر، موجب رونق بخش آبزی پروری شده است و سهم بسیار عمده ای از اشتغال بیش از ۱۴ هزار نفری این حوزه را در لرستان دارد.

اما طی سال های اخیر که تولید و پرورش ماهی خاویاری بیشتر در کشور رواج یافت، لرستان نیز این مسیر طلایی را برای تولید خاویار سیاه در پیش گرفته است و به گفته مسوولان، قابلیت تبدیل شدن به قطب تولید این محصول ارزشمند غذایی و اقتصادی را دارد.

مدیرکل دفتر بازسازی و حفاظت از ذخایر ژنتیک آبزیان سازمان شیلات ایران ابتدای خردادماه امسال از رشد ۶۵ درصدی صادرات خاویار در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال ۱۳۹۹ خبر داد و گفت تا پایان سال ۱۴۰۰ در ۲۲ استان کشور ۱۴۷ مزرعه صنعتی و پروانه دار و ۳۰ مزرعه خرد و خانگی خاویار فعال بوده است.

به گفته "ناصر کرمی راد" پارسال حدود سه هزار و ۱۲۷ تن گوشت ماهیان خاویاری در ۲۰ استان و  ۱۶تن و ۱۰۴کیلوگرم خاویار در ۱۳ استان تولید و استحصال شد و میزان تولید خاویار نسبت به سال ۹۹ بیش از چهارتن افزایش داشته است.

بنابر آمار گمرک، رشد ۶۵ درصدی صادرات خاویار در سال ۱۴۰۰ دلیل محکمی بر افزایش استقبال از تولید این محصول است و نشان می دهد خاویار همچنان طرفداران خود را در بخش تولید و مصرف در تمام دنیا دارد.

به گفته این مقام مسوول بر اساس اظهارات صادرکننده‌ها، قیمت هرکیلوگرم خاویار به صورت عمده هزار تا هزار و ۳۰۰ یورو است و برای مصرف کننده به سه تا چهار هزار یورو نیز می رسد، همچنین قیمت خاویا بلوگا(فیل ماهی) در داخل کشور به ازای هرکیلوگرم ۲۰ تا ۲۲ میلیون در مزارع و قیمت هر کیلو خاویار سیبری نیز ۱۵ تا ۱۶ میلیون تومان است.   

این اعداد به خوبی ارزش اقتصادی تولید ماهی خاویار را نشان می دهد و در استانی مانند لرستان که دارای ظرفیت اما محروم از توسعه متوازن بوده است فرصتی خواهد بود تا بخشی از اقتصاد معیشتی کشاورزی استان در مسیر صنعتی و حتی جهانی قرار گیرد.

همچنین به گفته کارشناسان، خواص خاویار ماهیان خاویاری آنقدر بالا است که این ماده غذایی را به یک معجزه گر سلامتی تبدیل کرده است که در کنار طعم و بویی بسیار خوشایند، ارزش غذایی بالایی نیز دارد و در درمان بسیاری از بیماری ها بکار می رود.

از طرفی آبزی‌پروری در لرستان به واسطه بهره‌مندی از ۲ هزار و ۵۰۰ کیلومتر شبکه رودخانه فصلی و دایمی یکی از مزیت‌های توسعه این منطقه به شمار می‌رود که استفاده مناسب از این توانمندی موجب شده تا استان رتبه نخست تکثیر و تولید بچه ماهی استان‌های غیرساحلی را با بیش از ۲۰۰ میلیون قطعه از آن خود کند.

هرچند عمده تولید ماهی در لرستان سردآبی است و سالانه ۲۸ تا ۳۰ هزار تن انواع ماهی خوراکی در این استان تولید می شود اما به گفته مسوولان مربوطه این استان توانایی تولید ۵۰ هزار تن انواع  ماهیان سردآبی  و گرمابی را دارد و به تازگی هم در تولید خاویار کارهای مطلوبی در این منطقه صورت گرفته است.

تولید ۳۰ هزارتن انواع آبزیان و ایجاد بیش از ۱۴ هزار فرصت شغلی

مدیرکل شیلات لرستان در این باره گفت: در حال حاضر ۶۰۰ مزرعه پرورش ماهی در استان وجود دارد که از این مزارع ۲۸ تا ۳۰ هزارتن ماهی تولید می شود که در سال آینده به بیش از ۳۵ هزار تن می رسد.

"کیارش بیرانوند" با بیان اینکه برای تولید پنج تن ماهی سردآبی یک شغل به صورت مستقیم و ۲ شغل غیرمستقیم ایجاد می‌شود اظهار داشت: برای تولید ۳۰ هزار تن ماهی در کارگاه‌ها و مجتمع‌های پرورش ماهی استان حداقل برای ۱۴ هزار و ۵۰۰ نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم شغل ایجاد شده است.

خاویار سیاه، فرصت طلایی توسعه شیلات لرستان

وی تولید کنونی خاویار در لرستان را ۵۰ کیلوگرم عنوان کرد و اظهار داشت: تا قبل از سال ۹۳ فعالیت پرورش خاویار  در استان صورت نمی گرفت اما در حال حاضر ظرفیت زیر ساختی بیش از یکهزار تن تولید ماهیان خاویاری ایجاد شده است.

به گفته بیرانوند اکنون شرایط دمای هوا و منابع آبی مستعد، استان زمینه را برای تولید چند برابری این محصول فراهم کرده است و سال های گذشته گونه خاویار و آزاد ماهی دریای خزر، کپور دریایی و ماهی سفید وارد لرستان شده است و اکنون آزاد ماهی دریای خزر در استان تکثیر می شود.

وی افزود: چندین مجتمع تولید ماهیان خاویاری در استان در حال تجهیز و جذب سرمایه گذاران جدید نیز در دست اقدام است که پیش بینی می شود با تولید بیش از پنج هزار تن ماهی خاویاری، طی سال های آینده تولید ۵۰ تا ۱۰۰ تن خاویار محقق شود.

بیرانوند همچنین از پرورش ماهیان خاویار در شهرستان‌های بروجرد، ازنا، پلدختر و دورود خبر داد و عنوان کرد: باتوجه به ظرفیت های موجود، لرستان می تواند به قطب تولید ماهیان خاویار ایران و حتی آسیا تبدیل شود.

مدیرکل شیلات لرستان همچنین گفت: با توجه به ظرفیتی که لرستان در تولید ماهیان سردآبی و همچنان که رتبه برتر را بین استان های غیر ساحلی دارد طی سال‌های آتی قطب تولید ماهیان خاویاری در کشور خواهد بود.

بیرانوند افزود: لرستان با توجه به حدود ۲ هزار و ۵۰۰ کیلومتر رودخانه و شرایط جوی، آبزی پرور و یکی از استان هایی است که گوشت ماهی خاویاری و خاویار را تولید می کند و بر همین اساس برای افزایش تولید ۳۰۰ کیلوگرم خاویار در سال گذشته  به یک تن در ۱۴۰۱ برنامه ریزی شده است.

آغاز عملیات اجرایی سه مجتمع تولید خاویار لرستان تا پایان سال

وی ادامه داد: مجوز ماده ۲۳ سه مجتمع ماهیان خاویاری با ظرفیت ۵۰۰ تن در کوهدشت، یکهزار تن در رومشکان و ۲ هزار تن در پلدختر اخذ شده است و عملیات اجرایی این طرح ها تا پایان سال آغاز می شود.

بیرانوند با بیان اینکه به طور معمول ۱۰ درصد حجم تولید ماهی خاویاری تبدیل به خاویار می شود تصریح کرد: با تولید هر ۱۰ تن ماهی خاویاری یک شغل ایجاد می شود و با احتساب آغاز بکار سه مجتمع جدید با ظرفیت سه هزار و ۵۰۰ تن، بیش از ۳۰۰ نفر مشغول بکار خواهند شد.

وی بیان کرد: پیش بینی لازم برای ایجاد این مجتمع ها و فراهم کردن زیرساخت ها ۴۰ میلیارد تومان است تا به مرحله تکمیل و واگذاری به بخش خصوصی برسد.