نشست غیرعلنی شورای امنیت در پی وتوی دو قطعنامه درباره گذرگاههای مرزی سوریه

به گزارش خبرنگار ایرنا، با توجه به اتمام مهلت باز بودن گذرگاه مرزی باب الهوی در مرز سوریه و ترکیه در یکشنبه آینده، از دو هفته پیش رایزنی های در این باره میان اعضای شورای امنیت و سایر کشورها شروع شده است که از روز گذشته این رایزنی ها شدت گرفته است.

رای گیری در شورای امنیت بر سر گذرگاههای مرزی سوریه چندین سال است که موضوعی بحث برانگیز است.۱۵ عضو شورای امنیت سازمان ملل ۱۸ تیرماه سال گذشته (۱۴۰۰) به اتفاق آرا به پیش نویس قطعنامه ای رای دادند که گذرگاه مرزی باب الهوی به سوریه از طریق ترکیه به مدت یکسال دیگر باز خواهد ماند؛ اکنون این مهلت در روز یکشنبه پایان می‌یابد.

سازمان ملل متحد که روز جمعه به وقت محلی به مناسبت عید سعید قربان تعطیل بود که در پی پایان یافتن این مهلت امروز نشست فوق العاده تشکیل داد که ابتدا پیش نویس قطعنامه پیشنهادی برای تمدید باز بودن گذرگاه مرزی ترکیه و سوریه به مدت یکسال دیگر را که کشورهای ایرلند و نروژ با حمایت آمریکا، انگلیس و فرانسه ارائه داده بودند، به رای گذاشته شد.

تصویب این قطعنامه که نیاز به ۹ رای بدون وتوی اعضای شورای امنیت داشت، با رای منفی روسیه وتو شد و تصویب نشد. کشور چین نیز به این قطعنامه رای ممتنع داد.

بلافاصله پیش نویس قطعنامه پیشنهادی کشور روسیه به رای گذاشته شد که کشورهای غربی نیز در مقابله با اقدام روسیه، به پیش نویس قطعنامه پیشنهادی مسکو که معتقد به باز بودن گذرگاه مرزی سوریه و ترکیه به مدت شش ماه است، رای ندادند و آن را وتو کردند.

در پی وتوی پیش نویس قطعنامه پیشنهادی نروژ و ایرلند برای پیش نویس قطعنامه پیشنهادی روسیه رای گیری شد که  فقط دو کشور از جمله خود روسیه و نیز چین رای موافق ، ۳ عضو دائم دیگر شورای امنیت یعنی آمریکا، انگلیس و فرانسه رای مخالف و ۱۰ عضو دیگر شورای امنیت نیز به آن رای ممتنع دادند و به این ترتیب این پیش نویس پیشنهادی نیز تصویب نشد.

منابع دیپلماتیک به خبرنگار ایرنا گفتند که از دو هفته قبل و پیش از پایان یافتن زمان باز بودن گذرگاه مرزی سوریه و ترکیه، دیپلمات های کشوری مختلف در حال رایزنی بر سر این موضوع هستند تا بر اساس گزارشی که اخیرا دبیر کل سازمان ملل متحد ارائه داده و نیز دغدغه های مهم دولت سوریه در مورد گذرگاه مرزی کشورش با ترکیه، بتوانند به راه حل مرضی الطرفینی برسند.

جرالدین برن ناسون، سفیر ایرلند در سازمان ملل پنجشنبه شب به خبرنگاران گفت که شبانه به تلاش خود ادامه خواهد داد و ابراز امیدواری کرد که صبح با یک راه حل بازگردد. اما با وتوهای هر دو پیش نویس قطعنامه های پیشنهادی کشورش و نروژ و نیز کشور روسیه، هنوز دیپلمات ها نتوانسته اند به راه حلی دست یابند در حالیکه گذرگاه مرزی نیز تا روز یکشنبه باز نخواهد بود.

سفیر ایرلند می گوید: ما از این وتو دلسرد نشده ایم. این پایان راه نیست.

دیمیتری پولیانسکی معاون نمایندگی روسیه در سازمان ملل در سخنانی نقض حاکمیت سوریه به بهانه کمک‌رسانی به مردم را تاسف بار خواند و گفت: این صفحه تاریخ در نهایت ورق خورد و نمی توان آن را بازگرداند. مسکو با احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه، به ارائه کمک ها به این کشور ادامه خواهد داد.

ژانگ جون  سفیر و نماینده دائم چین در سازمان ملل نیز گفت که کمک‌های فرامرزی تمهیدی فوق‌العاده است و برای پایان دادن به این روند و انتقال آن به تحویل از داخل کشور باید در خصوص یک جدول زمانی توافق شود.

سفیر چین در سازمان ملل که به قعطنامه پیشنهادی ایرلند و نروژ رای ممتنع داد و با قطعنامه پیشنهادی روسیه موافقت کرد نیز از همه اعضای شورای امنیت خواست که «تسلیم نشوند» و به مذاکرات ادامه دهند.

لیندا توماس گرینفیلد سفیر آمریکا در سازمان ملل پس از مخالفت روسیه با قطعنامه پیشنهادی ایرلند و نروژ گفت: این یک روز بسیار  تاریک در شورای امنیت است. مردم به خاطر این رای و کشوری که بی شرمانه امروز از حق وتو استفاده کرد، جان خود را از دست خواهند داد.

سفیر آمریکا افزود: رای مخالف به این قطعنامه مانند حکم اعدام است. مرز باب الهوی موثرترین روشی است که ما می توانیم کمک حیاتی را به شمال غربی سوریه ارائه دهیم.

آمریکا، انگلیس و فرانسه اعلام کردند که شش ماه برای برنامه ریزی و فعالیت مؤثر گروه های امدادی در سوریه کافی نیست.

لانا نسیبه نماینده دائم امارات در سازمان ملل یک تمدید احتمالی ۹ ماهه عملیات امداد رسانی به سوریه را پیشنهاد کرد "تا اطمینان حاصل شود که نیازهای میلیون ها سوری در طول زمستان تامین خواهد شد.

آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد ۳۱ خرداد ماه در نشست شورای امنیت درباره سوریه با بیان اینکه وضعیت انسانی در سوریه برای میلیون ها کودک، زن و مرد در سراسر این کشور همچنان وخیم است و ۹۰ درصد مردم سوریه زیر خط فقر زندگی می کنند، خواستار تمدید قطعنامه شورای امنیت شد.

دبیر کل سازمان ملل افزود: نیازها از زمان شروع جنگ در ۱۱ سال پیش به بالاترین حد خود رسیده است. و بزرگترین بحران پناهجویان در جهان همچنان بر منطقه و جهان تأثیر می گذارد و ۱۴.۶ میلیون نفر به کمک های بشردوستانه نیاز دارند و  ۱۲ میلیون نفر در ناامنی غذایی به سر می‌برند.

باید دید آیا دیپلمات ها با وجود این وتوها و نیز اتمام مهلت گذرگاه مرزی سوریه، موفق می شوند به راه حلی در این زمینه دست یابند؟