محسن پاک‌آیین در گفت‌وگو با خبرنگار سیاست خارجی ایرنا در ارزیابی خود از سفر بایدن به منطقه گفت: سفر رئیس جمهور آمریکا به عربستان و رژیم صهیونیستی در حالی انجام شد که بایدن در موضع ضعف قرار داشت و با فاصله گرفتن از شعارهای حقوق بشری حزب دموکرات و در میان مخالفت‌های داخلی و نیاز به تغییر رویکرد در سیاست خارجی، تصمیم به انجام این سفر گرفته بود.
کارشناس مسائل بین‌الملل افزود: جو بایدن پس از اینکه ۱۸ ماه قبل در انتخابات ریاست جمهوری به قدرت رسید، به دلیل حمایت‌های صهیونیست‌ها و نتانیاهو از ترامپ و روابط مثبت حزب جمهوریخواه با عربستان و بن سلمان، رویکردی سرد نسبت به رژیم صهیونیستی و عربستان داشت و روابط آمریکا با این رژیم و عربستان در ۱۸ ماه گذشته به گرمی روابط در دوران ترامپ نبود. این رویکرد باعث شد که رژیم صهیونیستی و عربستان نیز ارتباطات نه چندان گرمی را با دولت جدید آمریکا تجربه کنند.
پاک‌آیین تصریح کرد: اکنون دولت بایدن با توجه به جنگ روسیه و اوکراین و مواجه شدن غرب با بحران اقتصادی، به دنبال این است که روابط با رژیم صهیونیستی و عربستان را ترمیم کند.
وی گفت: در رابطه با سفر به عربستان، با توجه به نیاز آمریکا به مدیریت قیمت نفت و گاز و همچنین جذب سرمایه‌گذاری‌های عربستان در آمریکا، فروش سلاح به ریاض و دوشیدن مجدد آل سعود، به دنبال بهبودی روابط خود با حکام سعودی است.
پاک‌آیین ادامه داد: به همین دلیل موضوع ترور خاشقچی، روزنامه‌نگار منتقد ریاض، توسط عوامل بن سلمان در ترکیه و همچنین تجاوز عربستان به یمن دیگر برای آمریکا حائز اولویت نیست. این در حالی است که بایدن مجوز رسانه‌ای شدن یافته‌های دستگاه‌های اطلاعاتی آمریکا در مورد نقش بن سلمان در کشتن جمال خاشقچی را صادر کرده بود.
سفیر اسبق ایران در جمهوری آذربایجان بیان کرد: جو بایدن یک ماه مانده به نخستین سفر خود به عربستان سعودی در مواجهه با انتقادها در مورد ملاقات با محمد بن سلمان، در موقعیت ضعف قرار گرفت و گفت که «قرار نیست با محمد بن سلمان ملاقات کنم. من به یک اجلاس بین‌المللی می‌روم.» پیش‌تر رئیس جمهوری آمریکا هدف از سفر ماه آتی به عربستان سعودی را تقویت منافع ملی آمریکا عنوان کرده بود.
پاک‌آیین خاطرنشان کرد: رئیس جمهور آمریکا از مواضع عربستان نسبت به روسیه در جنگ با اوکراین نیز خرسند نیست و رای ممتنع ریاض به قطعنامه آمریکا برای اخراج روسیه از کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل متحد را نمی‌پسندد. از این رو نیازمند به تقویت تمایل ریاض به حمایت از مواضع غرب علیه روسیه است.
وی یادآور شد: در ارتباط با سفر بایدن به تل آویو، حزب دموکرات به کسب آرای یهودی‌ها در انتخابات کنگره نیازمند است و به همین دلیل بر ضرورت تأمین امنیت رژیم صهیونیستی تاکید کرده و آن را از اولویت‌های سیاست خارجی آمریکا می‌خواند.
این کارشناس مسائل بین‌الملل ادامه داد: البته بایدن پس از مدت کوتاهی که از استعفای «نفتالی بنت» نخست وزیر سابق رژیم صهیونیستی می‌گذرد به تل آویو می‌رود در حالی که نخست وزیر جدید یعنی «یائیر لاپید» نیز بطور موقت به قدرت رسیده و در مورد توانایی وی برای خارج کردن صهیونیست‌ها از بحران، تردید جدی وجود دارد.
پاک‌آیین عنوان کرد: بایدن، عادی‌سازی روابط عربستان به عنوان قطب جهان عرب با رژیم صهیونیستی را نیز مدنظر دارد و به همین دلیل از تل آویو به جده خواهد رفت تا نشان دهد متمایل به تقویت مناسبات رژیم اشغالگر قدس با ریاض است.
وی اظهار کرد: بایدن در سفر به ریاض، سعی می‌کند که رویکرد ضدایرانی عربستان را تقویت کند و در عین حال حکام سعودی را متقاعد سازد که تمایل آمریکا برای بازگشت به برجام، یک اقدام علیه منافع عربستان تلقی نمی‌شود. این در حالی است که گفت‌وگوهای تهران و ریاض با عبور از سطح امنیتی در مسیر تبدیل به گفت‌وگوهای سیاسی و احتمالا بازگشایی سفارتخانه‌های دو کشوراست.
کارشناس مسائل بین‌الملل افزود: اگر در این سفر رژیم صهیونیستی بتواند بایدن را متقاعد کند که از لغو تحریم‌های ضدایرانی صرفنظر کند، باید در انتظار تداوم لجاجت و بهانه جویی آمریکا در مذاکرات برجامی باشیم. در مجموع سیاست عاقلانه این است که ایران نباید روی تمایل آمریکا برای لغو تحریم‌ها حساب باز کند و رویکرد خنثی‌سازی تحریم‌ها را تقویت کند.
پاک‌آیین تصریح کرد: در عین حال تداوم مذاکرات در زمان مناسب با اعضای ۱+۴ برای تکرار مطالبات خود در جهت لغو تحریم‌ها نیز می‌تواند در دستورکار دستگاه دیپلماسی باشد.
وی خاطرنشان کرد: رئیس جمهور آمریکا در حالی به دنبال تغییر ریل در حوزه سیاست خارجی و ترمیم روابط با عربستان سعودی است که در موقعیت ضعف قرار دارد و نیاز او به تحقق اهداف آمریکا در این سفر، عربستان را در موقعیت برتری قرار داده است. پیش‌بینی می‌شود سفر بایدن به ریاض با بزرگنمایی‌های تبلیغاتی و نمایش یک چشم‌انداز مثبت برای آینده ارتباطات ریاض و واشنگتن همراه باشد اما گذشت زمان میزان واقعی موفقیت این سفر را نشان خواهد داد.
نظر شما