میزبانی بی‌منت خادمیاران رضوی از خانواده‌های زندانیان شاهرود

به گزارش ایرنا، تازه از ماشین پیاده شده بودم که خنکای منطقه قطری جنگل ابر و محیطی سراسر از زیبایی مرا به سمت هدفی مقدس راهی می‌کرد که بانیان آن از جنس امام رئوف بودند. آنان کمک و حمایت را به خوبی درک کرده و در این راه با جان و دل قدم بر می‌داشتند.

امروز در منطقه قطری حرف، حرف دیگری بود و عمل تا فراسوی ایمان گام بر می‌داشت. خادمیاران امام رضا(ع) امروز میزبان زنان و کودکانی بودند که شاید می‌توانستند اندک لحظاتی شاد و سراسر از مهر را به آنان هدیه دهند، چرا که این قشر از جامعه با وجود اینکه هیچ گناه و تقصیری ندارند، اما در جامعه با مشکلات عدیده‌ای چون شرمساری، کناره‌گیری از جمع، نگاه بدبینانه اطرافیان، محدود کردن و قطع روابط با آنان، روبرو بودند و این موضوع زمینه را برای انزوای خانواده زندانیان و در نهایت طرد اجتماعی آنها از جامعه و حتی برچسب زنی به آنان فراهم می‌کند.

اما امروز خادمیاران رضوی داستانی را خلق کردند که شاید خواندنش زیبا باشد اما خوشا به حال آنهایی که چنین داستان‌هایی را خلق  و در قلب داستان زندگی می‌کنند.

همیشه برایشان عطر خدمت به زائران امام رئوف ملاک نبوده هر چند که یک آرزوی زیباست اما آنان فراتر از این گام برداشته و امروز که میزبانی خانواده‌های دلشکسته و آسیب دیده از جامعه را بر عهده دارند با اشتیاق و لبخندی از ته دل خدمت را جور دیگری توصیف می‌کنند.

سرم را می چرخانم هر سمت سالن قصه‌ای روایت می‌شود، گوشه ای پر از لحظات شادیست که کودکان را از ته دل می خنداند و به بازی‌های کودکانه منتهی می‌شود، آن سمت دیگر متخصصان اشتغالزایی در حال آموزش هستند و دیگر سوی متخصص ورزشی از فواید ورزش بر روحیه زنان دلشکسته می‌گوید، کمی آن طرف‌تر میز سلامت برپاست در این راستا بانیان اردو بر تمام جزییات کارها با دقت نظارت داشته و سعی دارند که لحظاتی دلنشین برای مهمانان فراهم آورند.

اما قصه به اینجا ختم نمی‌شود اوج این لحظات زیبا زمانی بود که امام جمعه، ریاست دادگستری و دادستان شهرستان با خادمیاران رضوی همراه شدند و در کنار این خانواده‌ها میز خدمت را بر پا کردند تا گوش جان بسپارند و به خواسته‌هایی تا حد ممکن جامع عمل بپوشانند.

خانواده زندانیان در معرض کمبودها و آسیب‌ها

زمانی که فردی زندانی می‌شود، خانواده او با انبوهی از مشکلات مواجه می‌شود که خود در ایجاد آن نقشی ندارد؛ این موضوع می‌تواند در نبود چتر حمایتی از سوی جامعه، آسیب‌های متعدد اجتماعی، فرهنگی، روان‌شناختی و اقتصادی برای همسر و فرزندان زندانیان رقم زند که دامنه آن در بسیاری از مواقع از جرم اصلی گسترده‌تر می‌شود؛ چه‌بسا فرد مجرم در زندان از امکانات مناسب برخوردار باشد اما خانواده او به دلیل نبود امکانات و بی‌توجهی، در معرض انواع آسیب‌ها قرار بگیرند، بنابراین توجه به مسائل و مشکلات متعدد خانواده زندانیان که سرپرست خود را از دست دادند، برای بازگشت به وضع تعادل و حفظ سلامت و امنیت جامعه امری ضروری است.

در همه کشورها، اقدامات و تمهیدات قانونی و اجرایی در حمایت از خانواده زندانیان از سوی دولت، خیران و مردم درنظر گرفته می‌شود، در کشور ما نیز از گذشته به این موضوع توجه شده و نهادهایی از سوی مسوولان و خیران عهده‌دار این امر شدند.

بیشتر خانواده‌های زندانیان که سرپرست خود را از دست دادند از خانواده‌های محروم جامعه هستند، مهم‌ترین اولویت آن‌ها مسائل اقتصادی و معیشتی از جمله مسکن و مایحتاج اولیه زندگی است. علاوه بر آن مسائل مربوط به بهداشت و درمان و تأمین هزینه‌های تحصیل فرزندان نیز از مواردی است که نباید از نظر دور داشت.

در صورت نبود حمایت‌های فرهنگی و الگوهای اخلاقی و عاطفی در خانواده، فرزندان این خانواده‌ها ناخواسته در معرض آسیب‌های متعدد از نوع ترک تحصیل و گرایش به رفتارهای پرخطر و بزهکاری قرار می‌گیرند.

بنابراین اقدامات حمایتی از این خانواده‌ها باید شامل همه زمینه‌ها از رفع مشکلات اقتصادی تا مسائل فرهنگی و سلامت جسمی و روانی باشد؛ زیرا در صورت عدم‌حمایت از این خانواده‌ها شاهد رشد چشمگیر طلاق همسران زندانیان، ترک تحصیل فرزندان، ناهنجاری‌های اجتماعی و روانی، گرایش اعضای خانواده به مشاغل کاذب و تکدی‌گری خواهیم بود و اگر در این زمینه توجه لازم نباشد، در آتیه باید شاهد ورود تعداد قابل‌توجهی از اعضای خانواده زندانیان به چرخه جرم باشیم.

برای جلوگیری از چنین مشکلاتی تعیین مجازات‌های جایگزین مانند حبس در خانه، پرداخت جریمه، نظارت‌های مستمر، تعیین برخی از محرومیت‌های اجتماعی دیگر و انجام کارهای عام‌المنفعه برای متهمان ضروری است  و می‌تواند برای زندانیان و خانواده‌های آن‌ها مؤثر باشد.

برای حمایت از زندانی و خانواده او و اعمال برخی تدابیر مانند به کار گماردن برخی از زندانیان در کارخانه‌ها و دیگر مراکز تولیدی و خدماتی ضروری است.

آنچه باید برای حمایت از خانواده زندانیان انجام داد

گرچه نهادها و مؤسسه‌های مختلفی برای حمایت از خانواده‌های زندانیان فعالیت می‌کنند، اما هنوز نزدیک به نیمی از خانواده‌های زندانیان از انواع حمایت‌ها محروم هستند. نوع و نحوه ارائه حمایت‌ها نیز به نحو مطلوب صورت نمی‌گیرد. در نبود کمک‌های دولتی، حمایت خیران به‌تنهایی پاسخگوی این نیازها نیست؛ همچنین حمایت‌های مقطعی با سرانه‌های بسیار پایین هیچ مشکلی را برطرف نمی‌کند.

باید با یک برنامه‌ریزی هماهنگ و با توجه به اصل رعایت کرامت انسانی این خانواده‌ها، برای رفع مشکل و حل مسئله آن‌ها گام برداشت. تسهیلات و حمایت‌ها در جهت توان‌افزایی خانواده‌های زندانیان به کار گرفته شود تا در یک فرآیند طراحی شده، پس از گذشت مدتی از حمایت‌های هدفمند، خانواده‌ها به استقلال کافی برسند و بتوانند براساس ایده‌های خود، در جهت بهبود وضع زندگی‌شان اقدام کنند.

توجه به این نکته اهمیت دارد که این خانواده‌ها نیاز به ترمیم ذهنی هم دارند و لازم است تا از طریق برنامه‌های فرهنگی، هم نوع نگاه‌ها به این خانواده‌های آسیب‌دیده اصلاح شود و هم ذهنیت آن‌ها نسبت به خودشان به‌گونه‌ای تغییر یابد که با امیدواری، سختی‌ها را پشت سر گذارند و برای بهتر شدن شرایط خود و سایر اعضای خانواده‌شان تلاش کنند. بهزیستی و کمیته امداد و سایر سازمان‌های حمایت‌کننده باید هم‌افزا و هماهنگ کار کنند.

به سراغ مسوولان می رویم ...

ترویج فرهنگ رضوی با گامی بلند بسوی خدمت به نیازمندان

مسوول کانون مرکزی خادمیاران رضوی شهرستان شاهرود با بیان اینکه این کانون از پنج سال قبل با جذب خادمیاران رضوی شروع به فعالیت کرد و تا کنون نزدیک به چهار هزار خادمیار و یاور رضوی را در قالب ۸۰ کانون خدمت رضوی ساماندهی کرده است، ابراز داشت: این کانون ها در ۲۵عرصه خدمتی و ۱۵۰مصداق خدمتی خدماتی را به مردم و محرومان و نیازمندان ارائه و اقدامات فرهنگی متنوعی در راستای ترویج فرهنگ رضوی در شهرستان شاهرود انجام می‌دهد.

مرتضی احمدیان بخش دیگر فعالیت این کانون را خدمت‌رسانی در عرصه‌های مختلف از جمله کمک به خانواده‌های زندانیان خواند و ابراز داشت: خدماتی چون سلامت، حقوقی، مشاوره و مددکاری با ارتباط مستقیم متخصصان و معرفی نیازمندان به طور رایگان صورت می‌گیرد.

وی ادامه داد: این کانون با هدف ترویج فرهنگ رضوی و کمک به نیازمندان از جمله خانواده های زندانیان با فعالیت خادمیاران و یاوران رضوی که بصورت داوطلبانه و افتخاری صورت می گیرد، اقدام به فعالیت می‌کند.

توانمندسازی، اشتغال زندانیان و حمایت از خانواده‌های آنها در اولویت کاری انجمن است

رییس انجمن حمایت از زندانیان شاهرود نیز به خبرنگار ایرنا گفت: این انجمن خود را مکلف به حمایت از خانواده‌های زندانیان می‌داند.

ابراهیم سعیدی با بیان اینکه بخش اول و مهم فعالیت این کانون کمک به خود زندانی است، افزود: در راستای توانمندسازی و اشتغال زندانیان شاهرود با همکاری مسوولان زندان، مددکاران و خیران زمینه ساخت سالن یکهزارمتری با هدف آموزش و اشتغال زندانیان فراهم شد.

وی با اشاره به اینکه در راستای آموزش و برطرف‌شدن بخشی از هزینه‌های زندگی خانواده زندانیان کارگاه خیاطی با تجهیز پنج دستگاه چرخ خیاطی، اتو و برش تمام خودکار راه‌‎اندازی شد، ابراز داشت: تولید یکهزار و ۷۰۰ دست لباس کارگران شرکت سیمان شاهرود در این کارگاه در حال انجام است.

رییس انجمن حمایت از زندانیان شاهرود با اشاره به اینکه در بیرون از زندان وظیفه این انجمن شناسایی خانواده‌های نیازمند زندانیان و معرفی به کمیته امداد امام خمینی(ره) است، افزود: تامین هزینه‌های آموزشی و فرهنگی کودکان زندانیان، درمان، معرفی خانواده‌ها به صندوق‌های قرض‌الحسنه با کمک خَیران به اندازه توان انجمن در دستور کار است.

وی با بیان اینکه به منظور آزادسازی زندانیان مبالغ بسیار خوبی با همکاری خَیران و امام جمعه شهرستان جمع آوری شد، ابراز داشت: سال گذشته مبلغ ۴۶۹ میلیون تومان طی دو مرحله به حساب ستاد دیه شهرستان واریز و زمینه آزادی تعدادی از زندانیان جرایم غیرعمد فراهم شد.

برپایی میز خدمت در زندان شاهرود

دادستان عمومی و انقلاب شهرستان شاهرود نیز به برپایی هر هفته میزخدمت در زندان اشاره کرد و گفت: هدف از راه اندازی میز خدمت ارائه خدمات بهتر به زندانیان است.

حجت الاسلام رضی پارسا منش با بیان اینکه در اجرای این طرح، خدمات مورد نیاز احصاء می‌شود، افزود: درخواست‌ و مشکلات خانواده زندانیان تا جای ممکن در دفاتر میز خدمت رفع شده و یا راهنمایی‌های لازم برای ارجاع به سایر قسمت‌ها صورت می‌گیرد.

وی ابراز داشت: در میز خدمت زندان خدماتی از جمله مشاوره خانواده، پاسخ به استعلام‌های کیفری و پرونده‌ای، نوبت‌دهی و اعطای ملاقات‌های کابینی حضوری و ویژه، وصول و پیگیری ابلاغیه‌ها و احکام مرخصی و آزادی، نوبت‌دهی و تنظیم برنامه ملاقات خانواده‌ها با مسوولان ارشد زندان و همچنین وصول امانات و وجوه واریزی به حساب زندانیان انجام می‌شود.

تعامل و همکاری بیشتر سازمان‌ها و ارگان‌های دولتی می تواند نقش تعیین کننده‌ای در پیشگیری از وقوع جرم و کشف جرایم داشته باشد.

هر یک از خانواده‌ها به زبانی شرایط سخت خود را توصیف می‌کردند و ناگفته پیداست که رنج آنها اگر بیش از زندان نباشد، کمتر از آن نیست زیرا  اگر سرپرست هر یک از این خانواده‌ها به دلیل ارتکاب جرم در زندان است، همسر و فرزندان آنها به گناه ناکرده تاوان می‌دهند و رنج می‌کشند اما مهم این است که در این شرایط سخت، مادران این خانواده‌ها، جانانه برای حفظ کیان خانواده در کنار فرزندان خود ایستاده‌اند و تمام ‌قد با مرارت های زندگی در جدال هستند.