ربات‌های همدل؛ نسخه به‌روز ربات‌های اجتماعی

به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا از پایگاه خبری تِک اکسپلور (Tech Xplore)، ربات‌های اجتماعی که قادر هستند با انسان‌ها تعامل داشته باشند و در کارهای روزمره به آنها کمک کنند به‌تدریج وارد عرصه‌های گوناگون زندگی واقعی می‌شوند. این ربات‌ها از این جهت اهمیت دارند که به احتمال زیاد برای کمک به سالمندان در انجام امور روزمره خودمختارانه‌تر عمل می کنند و از این راه استقلال و رفاه آنان را افزایش می‌دهند.

پژوهشگران دانشگاه باری در ایتالیا از چند سال گذشته، ظرفیت استفاده از ربات‌های اجتماعی را برای افزایش کیفیت و استقلال زندگی افراد ضعیف و مسن بررسی کردند. آنها به‌تازگی در مقاله‌ای موضوع آموزش ارتباط میان کارهای روزمره سالمندان و خلق‌وخوی آنان به ربات‌های اجتماعی را بررسی کردند.

به گفته این دانشمندان، ربات‌های اجتماعی باید به سالمندان در انجام فعالیت‌های روزمره‌شان کمک کنند و هم‌زمان با آن‌ با در نظرگرفتن عوامل مؤثر در هر موقعیت‌ روزمره، سلامت عاطفی آنها را تأمین کنند. هدف اصلی این پژوهش، بررسی این موضوع است که «آیا می‌توان رابطه بین حالت عاطفی کاربر و فعالیت‌های روزمره‌ای را که با کمک ربات اجتماعی انجام می‌دهد، دریافت؟»

این گروه در مطالعات اخیر خود، سیستم وُمَن (WoMan) را  با استفاده از ربات اجتماعی پِپر (Pepper) پیاده‌سازی کردند. پِپر یک ربات متحرک نیمه‌ انسان‌نما است که شرکت سافت‌بانک رباتیکز آن را ساخته است. این ربات می‌تواند با انسان‌ها تعامل داشته باشد و احساسات اولیه آنها را تشخیص دهد.

این پژوهشگران از سیستم وُمن به‌عنوان یک ماژول پشتیبان برنامه روزمره در حال اجرا روی ربات پِپر استفاده کردند تا داده‌های مربوط به فعالیت‌های روزمره و ارتباط آن‌ها با احساسات و خلق‌وخو را جمع‌آوری کند.

این گروه پژوهشی این موضوع را بررسی کردند که آیا می‌توان با استفاده از روش مدنظر آنها از روابط بین فعالیت‌های روزمره کاربر و خلق‌وخوی وی آگاهی یافت یا خیر. علاوه بر این، آنها یک برنامه گفت‌وگو برای ربات احتماعی پپر طراحی کردند که دِیلی دایِری (روزنوشتار DailyDiary) نام دارد.

برنامه کاربردی این رباط، یادداشت‌هایی را جمع‌آوری می‌کند که خلاصه‌ای از برنامه‌های روزمره، فعالیت‌ها و حالات کاربر است. سپس داده‌های جمع‌آوری‌شده توسط این برنامه توسط یک مدل یادگیری ماشین تجزیه‌وتحلیل می‌شود تا درک بهتری را از احساس کاربران هنگام انجام وظایف مختلف حاصل کند.

پژوهشگران قصد دارند از نتایج این مرحله از تحقیقاتشان برای ارزیابی اعتبار روش استفاده از ربات‌های اجتماعی برای کمک به سلامت و رفاه سالمندان استفاده کنند. آنها می‌خواهند ربات‌های اجتماعی را قادر کنند که در کنار کمک به سالمندان در امور روزمره، با آنان همدلی نشان دهند.

پژوهشگران در ارزیابی‌های اولیه‌ خود دریافتند که مدل یادگیری آنها این توانایی را دارد که فعالیت‌های روزمره و روابط بین فعالیت‌ها و خلق‌وخوی کاربر را با دقت عالی بیاموزد. آنان قصد دارند در گام‌های بعدی، یک نسخه کامل از برنامه خود را طراحی و آن را در یک محیط واقعی آزمایش کنند.

در صورتی که ارزیابی‌های آینده پژوهشگران به خوبی پیش برود، کار آنها به احتمال زیاد به طراحی ربات‌هایی کمک می کند که از خود همدلی بیشتری نشان خواهند داد و می‌توانند رفتارشان را به گونه ای تنظیم کنند که نیازهای فیزیکی و احساسی کاربران آسیب‌پذیر را برآورده کند.