یاشار ملفوظی در گفت‌وگو با خبرنگار صنایع‌دستی ایرنا اظهار داشت: مشکلات صادرات صنایع‌دستی و فرش ایرانی، ضعف ساختاری در شناساندن و ایجاد بازارهای مختلف جهانی است، تا زمانی که نمایشگاه‌های تخصصی در کشور برگزار نشود و پای هنرمندان و تولیدکنندگان و فعالان صنایع‌دستی، به نمایشگاه‌های خارجی باز نشود تا از فرصت این رویدادها برای ارائه آثار فاخر خود را استفاده نکنند، نباید توقع داشت صنایع‌دستی سهم مناسبی از بازار جهانی داشته باشد.
هنرمند فرش‌باف تبریزی بیان کرد: سفارتخانه‌ها و رایزنان فرهنگی ایران در کشورهای مختلف جهان باید در معرفی آثار صنایع‌دستی و فراهم کردن امکان حضور هنرمندان در نمایشگاه‌های بین‌المللی به صورت جدی و مستمر اقدام کنند. بازارهای هدف را به هنرمندان بشناسانند و سلیقه و ذائقه جامعه بازار هدف را هم برای هنرمندان ایرانی تشریح کنند.
وی تاکید کرد: برای حضور مداوم در بازار هدف باید راهبرد و برنامه کلان داشته باشیم، اینکه بدانیم کدام صنایع‌دستی ایران به شهروندان و بازار کدام کشور و با چه شرایطی باید ارائه شود، در توسعه بازار خیلی مهم است، اما آیا واقعا الان چنین برنامه‌ای در حوزه صنایع دستی وجود دارد؟ البته در یک سال گذشته و بعد از فروکش کردن کرونا اتفاقات خوبی در حوزه صنایع‌دستی افتاده است.
دغدغه معیشتی و صنفی هنرمندان رفع شود
ملفوظی افزود: اقدامات دولت سیزدهم نشان می‌دهد که نگاه ویژه به هنر و هنرمند دارند؛ اگر چه اندک، اما حمایت از هنرمندان از سوی صندوق های ملی و حمایت صورت می‌گیرد ولی باید بیشتر از این باشد. وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در دولت سیزدهم در یک سال گذشته فعالان صنعت فرش را به نمایشگاه‌های مختلف معرفی کرده است، این روند باید تداوم و افزایش داشته باشد، تا فرش و صنایع دستی ایران مجدد به جایگاه اصلی خود در بازارهای جهانی بازگردد.
هنرمند فرش‌باف تبریزی با اشاره به برگزاری نخستین آیین تجلیل از نام‌آوران و مشاهیر صنعت فرش دستباف در اردیبهشت ۱۴۰۱ گفت: این نوع رویدادها می‌تواند به بیشتر شناساندن هنرمندان و معرفی ارزش و جایگاه هنرهای سنتی و صنایع‌دستی به خصوص صنعت فرش ایرانی کمک کند می‌تواند خون تازه در رگ‌های صنعت فرش جاری کند و موجب دلگرمی فرش‌بافان و قالی‌بافان شود.
وی تاکید کرد: موانع تولید و صادرات در یک سال گذشته کاهش یافته، اما به طور کامل رفع نشده است. دولت باید به گونه‌ای عمل کند که هنرمند نسبت معیشت و مسائل صنفی خود دغدغه نداشته باشد و بیشتر بر تولید آثار خلاق و فاخرتر تمرکز کند.
با صنایع‌دستی می‌توان بدون فروش نفت کشور را اداره کرد
ملفوظی درباره مشکلات صادرات صنایع‌دستی اظهار داشت: انتقال و تبدیل ارز و ریال یکی از مشکلات اصلی صادرکنندگان صنایع‌دستی است؛ ما همیشه با این مساله دست به گریبان هستیم تا جایی که اغلب مشتری خسته می‌شود و از خرید منصرف می‌شود. به همین دلیل هم ما نمی‌توانیم در نمایشگاه‌های خارجی قدرتمند ظاهر شویم. از طرفی همیشه افرادی در نمایشگاه‌های خارجی حضور داشته‌اند، همیشه بودند و همچنان هم هستند، تا کنون هیچ کار ارزشنمندی هم نتوانستند انجام دهند و به هنرمندان و فعالان جوان میان نمی‌دهند.
هنرمند فرش‌باف تبریزی با اشاره به تغییر رویکرد دولت نسبت به هنر و هنرمندان صنایع‌دستی از یک سال گذشته گفت: اگر دولت به حفظ و توسعه صنایع‌دستی اعتقاد دارد باید میدان را برای جوانان باز کنند باید به هنرمندان خلاق و جوان فرصت داده شود تا نمونه آثار خود را ارائه کنند، این آثار قطعا برای کشور ارزآوری خواهد داشت. اگر به هنرمند واقعی بال و پر داده شود این مملکت بدون فروش یک قطره نفت با از محل صادرات و فروش صنایع دستی اداره می‌شود.
صنایع‌دستی اقتصاد ملی را متحول می‌کند
ملفوظی تصریح کرد: ایران مهد هنر جهان است و جز معدود کشورهایی است که تنوع هنری و صنایع‌دستی دارد، ما می‌توانیم از فروش صنایع‌دستی در اقتصاد ملی تحول ایجاد کنیم، اما باید دست افرادی که منافع شخصی خود را به منافع ملی ترجیح می‌دهند و در این چند دهه از رانت و ارتباط پشت پرده برخوردار شده‌اند از حوزه صنایع دستی کوتاه شود.
هنرمند فرش‌باف تبریزی گفت: نمایشگاه‌ها صرفا یک رویداد تبلیغاتی نیست، بیشتر مشتریان و سفارشات فرش و روابط کاری در نمایشگاه‌ها ایجاد می‌شود، اگر دولت حمایت کند و بخشی از هزینه‌های حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی را بپردازد یا غرفه ها را با تخفیف مناسب واگذار کند، برای هنرمندانی که هنوز هم زیر بار تبعات منفی کرونا و رکود بازار قرار دارند، حمایت و کمک ارزشمندی است. بسیاری از هنرمندان توان تحمل این خسارت‌ها را نداشتند، بسیاری از کارگاه‌های صنایع‌دستی در این سه سال کرونایی تعطیل شد. غرفه‌های رایگان می‌تواند ظرف چند سال توان هنرمندان را بازیابی کند.
وی گفت: از طرفی رویدادهای نمایشگاهی صنایع‌دستی جذب گردشگر دارد، بسیاری از علاقه‌مندان وقتی از نمایشگاه‌های فرش مطلع می‌شوند از شهرهای مختلف و حتی کشورهای همسایه برای بازدید به محل نمایشگاه می‌آیند، سفارتخانه‌ها می‌توانند در کشورهایی که بازار هدف صنایع‌دستی و فرش هستند این رویدادها را اطلاع‌رسانی کنند، در سال‌های گذشته نمایندگی‌ها و سفارتخانه‌ها و رایزنی‌های فرهنگی کم‌کاری کرده‌اند، وزارت میراث‌فرهنگی و سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و وزارت امور خارجه می‌توانند این موضوع را در دستور کار قرار دهند.
خرید و فروش آثار هنری ایران در حراجی‌های خارجی غم‌بار است
هنرمند فرش‌باف تبریزی گفت: معرفی و شناساندن یک محصول هنری و صنایع دستی به اندازه همان محصول هنری، ارزشمند و موثر است، همچنین ارائه اطلاعات جامعه‌شناسی، اقتصادی و فرهنگی از بازار هدف می‌تواند مسیر توسعه روابط فرهنگی و اقتصادی در حوزه صنایع‌دستی را روشن کند.
ملفوظی تصریح کرد: راه‌اندازی موزه‌های جدید و تخصصی صنایع‌دستی، برگزاری جشنواره، بازارچه و نمایشگاه‌های دوره‌ای و دائمی، برگزاری حراجی‌های مختلف و متنوع می‌تواند اقتصاد رکودزده هنر و صنایع دستی ایران را به حرکت درآورد، بسیار غم‌بار است که آثار هنری ایران به راحتی در حراجی‌های کشورهای دیگر خرید و فروش می‌شود و منافع آن به جیب دلال‌ها و واسطه‌ها می‌رود. امیدوارم حمایت‌هایی که وزارت میراث‌فرهنگی و مرکز ملی فرش ایران شروع کرده است تداوم داشته باشد هیچ هنرمندی علاقه ندارد از کشور خودش مهاجرت کند بلکه دوست دارد هنرش را در سرزمین خود حفظ کند و گسترش دهد.
نظر شما