ثبت رکوردهای تازه مالیاتی در یک سال

به گزارش ایرنا، «داوود منظور» رئیس سازمان امور مالیاتی کشور در گفت‌وگو با روزنامه «ایران» به جزئیات اقدامات انجام شده در یک سال گذشته پرداخته است.

متن کامل این مصاحبه در ادامه می‌آید:

با اقدامات انجام شده در زمینه مالیات بر اساس سند تحول دولت، چه تحولی در وصول درآمدهای مالیاتی رخ‌داده است؟

در یک سال گذشته شیوه جدید مالیات‌ستانی از مالیات‌ستانی منبع‌محور و ممیز سالار به مالیات‌ستانی مودی محور و هوشمند مبتنی بر داده تغییر کرده است،  این تحول در مالیات‌ستانی موجب ثبت رکوردی جدید با تحقق ۱۱۳ درصدی درآمدهای مالیاتی در مقایسه با میزان مصوب آن در سال ۱۴۰۰، ثبت رکوردی جدید با رشد ۵۸ درصدی درآمدهای مالیاتی در مقایسه با سال گذشته در سال ۱۴۰۰، رشد ۶۹ درصدی درآمدهای مالیاتی در چهارماهه ابتدای سال ۱۴۰۱ در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته و همچنین واریز حدوداً ۴۸ هزار میلیارد تومان عوارض پرداختی به شهرداری‌ها و دهیاری‌ها در سال ۱۴۰۰ شد.

یکی از مهم‌ترین اقداماتی که در رسانه‌ها هم بسیار از آن گفته شد، راه‌اندازی سازمان مودیان بود، راه‌اندازی این سامانه چه تحولی در کسب درآمدهای مالیاتی داشته و مزایای دیگر آن چه بوده و چه اقداماتی برای پیاده‌سازی آن انجام شده است؟

پیاده‌سازی نظام پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان موجب ساماندهی حدود ۱۸.۸ میلیون پذیرنده بانکی و الصاق بیش از ۹.۳ میلیون پذیرنده به پرونده‌های مالیاتی شد. البته پیاده‌سازی سامانه مودیان ‌بر اساس فراخوان و چندمرحله‌ای است و درعین‌حال امکان عضویت در سامانه مودیان و ایجاد کارپوشه اختصاصی با مراجعه به درگاه ملی خدمات الکترونیک سازمان امور مالیاتی کشور در ادامه انجام خواهد شد.

باتوجه‌به آماده‌شدن زیرساخت‌های فنی و بستر لازم برای اجرای قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان، اظهار و تدوین آیین‌نامه موضوع ماده (۲۶) قانون، دستورالعمل صدور صورت‌حساب الکترونیکی، دستورالعمل فنی نحوه اتصال به سامانه مودیان و همچنین سند ویژگی‌ها و مشخصات فنی پایانه فروشگاهی (حافظه مالیاتی) به همراه قالب شناسه یکتای حافظه مالیاتی و شماره منحصربه‌فرد مالیاتی، بر روی پایگاه اطلاع‌رسانی سازمان امور مالیاتی کشور به نشانی intamedia.ir بخش پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان قرار گرفته است.

در پی اطلاعیه فراخوان سازمان امور مالیاتی برای عضویت مؤدیان به‌صورت داوطلبانه در سامانه مؤدیان، بالغ بر ۵ هزار مؤدی به‌صورت داوطلبانه وارد سامانه مؤدیان شده و کارپوشه خود را اختصاص داده و به عضویت سامانه مؤدیان درآمده‌اند. سازمان امور مالیاتی به دنبال آن است تا امکان عضویت خودکار حدوداً ۴ میلیون مؤدی و اختصاص کارپوشه را فراهم آورد.

اقدامات سازمان در زمینه شفافیت حساب‌های فروش و محاسبه سیستمی مالیات مقطوع چه بوده است؟

دراین‌خصوص شفافیت حساب‌های فروش به استناد بند (م) تبصره ۱۲ قانون بودجه ۱۴۰۰ کل کشور، افزایش ۱۰۰ برابری سقف شمول تبصره ماده ۱۰۰ قانون مالیات‌های مستقیم با اخذ موافقت از مراجع قانونی در جهت تسهیل پرداخت مالیات، کاهش ۵۰ درصدی ضریب سودآوری فعالیت اشخاص حقیقی جهت حمایت از مشاغل خرد متأثر از شرایط پاندمی کرونا، شناسایی مؤدیان جدید صاحب مشاغل با افزایش ۶۶ درصدی و افزایش ۵۰ درصدی متقاضیان پرداخت مالیات مقطوع نسب به سال گذشته، رشد حدود ۲۰۰ درصدی در مالیات‌های ابرازی و تحقق عدالت مالیاتی در دریافت مالیات مقطوع موضوع تبصره ماده ۱۰۰ قانون مالیات‌های مستقیم  انجام شده است. البته در صورت درخواست صاحب حساب مبنی بر «حساب فروش» نبودن حساب مزبور و یا درآمدی نبودن تراکنش مربوطه، این مسئله مورد پذیرش سازمان امور مالیاتی قرار خواهد گرفت.

در سال ۱۴۰۱ مبلغ مالیات ابرازی به همراه مالیات قطعی شده تبصره ۱۰۰ به عدد ۱۱.۵ هزار میلیارد تومان رسید که نسبت به رقم مشابه سال قبل آن رشد بیش از ۱۹۳ درصدی را نشان می‌دهد. همچنین مالیات مقطوع موضوع تبصره ماده ۱۰۰ قانون مالیات‌های مستقیم حدود یک میلیون و ۸۰۰ هزار مؤدی اشخاص حقیقی، یعنی با حدود ۵۷ درصد از کل مؤدیان صفر بوده است. حدود ۸۵.۷ درصد از مؤدیان اشخاص حقیقی کمتر از ۵ میلیون تومان در سال پرداخت کرده‌اند که در مجموع با پرداخت حدود ۱.۶ هزار میلیارد تومان، ۱۹.۷ درصد از کل مالیات مقطوع عملکرد سال ۱۴۰۰ را پرداخت کرده‌اند. یک درصد از مؤدیان مشمول یکی ۳۱ هزار نفر با پرداخت ۱.۹ هزار میلیارد تومان ۲۳.۶ درصد از مجموع مالیات مقطوع موضوع این تبصره را پرداخت کرده‌اند.

پیش‌ازاین درباره تجمیع اطلاعات مویدان و ایجاد پروفایل اقتصادی صحبت شده بود، در این زمینه چه اقداماتی انجام شده است؟

در این زمینه یک پایگاه اطلاعات هویتی، عملکردی و دارایی مؤدیان مالیاتی شامل مواردی مانند اطلاعات مالی، پولی و اعتباری، معاملاتی، سرمایه‌ای و ملکی اشخاص حقیقی و حقوقی ایجاد شده که هدف از ایجاد آن یکپارچگی در تمام اطلاعات درون‌سازمانی و برون‌سازمانی و تجمیع تمام اطلاعات هویتی، مالی و اقتصادی کشور، امکان تحلیل داده‌های موجود در انباره و پیاده‌سازی تکنیک‌های داده‌کاوی و تقاطع‌گیری داده‌ها  پیاده‌سازی الگوریتم‌های کشف فرار مالیاتی و تخلفات مالی، ایجاد بانک اطلاعات اشخاص مشکوک به تخلفات مالی و جرائم مالیاتی و افزایش امنیت و ضریب حفظ محرمانگی اطلاعات با ایجاد یک بانک منسجم با امکان نظارت بر نحوه بهره‌برداری از منابع داده‌ای به‌صورت مستمر بوده است.

در همین راستا انجام فاز شناخت، واکشی و پیاده‌سازی سامانه‌های سازمان شامل بانک اطلاعاتی ۱۶۹ مکرر، سه سامانه مالیات بر مشاغل، درآمد حقوق و اشخاص حقوقی (شرکت‌ها)، سامانه اریس، سامانه‌های صورت معاملات فصلی، ثبت‌نام، اظهارنامه الکترونیکی (اشخاص حقیقی، اشخاص حقوقی و اجاره املاک)، سامانه اظهارنامه تحت وب اشخاص حقوقی و نیز اظهارنامه ارزش‌افزوده، سامانه‌های مستغلات اجاری، نقل‌وانتقال املاک، سامانه مالیات بر مشاغل خودرو، ریز تراکنش‌های بانکی، سامانه صدور گواهی‌ها و استعلام بدهکاران مالیاتی، خانه‌های خالی، سامانه ۱۸۱، خودروهای لوکس، خانه‌های لوکس، اطلاعات پایه بانکی و نیز اطلاعات پوزها نیز انجام شده و شناسایی و تشکیل بالغ بر  ۸۴ میلیون شماره ملی منحصربه‌فرد در بانک اطلاعاتی سازمان پروفایل اقتصادی در قالب اطلاعات هویتی، مالی و مالیاتی بر اساس اطلاعات بارگذاری شده است.

درخواست ما این است که مؤدیان اعتراض خود را ثبت و در غیر این صورت در زمان مقرر یعنی پایان مرداد مالیات خود را پرداخت کنند. اگر کسی تخلف کند ماهانه مشمول ۲.۵ درصد جریمه خواهد شد و در زمان نقل‌وانتقال ملک باید اصل به‌علاوه جریمه را پرداخت کند.

چه اقداماتی در سازمان در خصوص مدیریت ریسک عدم تمکین انجام شده است؟

در این زمینه ۴ میلیون و ۶۴۳ هزار و ۷۵۳ اظهارنامه مالیاتی و فرم تبصره ماده ۱۰۰ قانون مالیات‌های مستقیم دریافت شده  که نسبت به سال گذشته بیش از ۴۳ درصد رشد داشته است، پذیرش ۶۳۲ هزار اظهارنامه مالیاتی یعنی بیش از ۳۰ درصد اظهارنامه‌های دریافتی از مجموع یک میلیون و ۱۹۵ هزار اظهارنامه مالیاتی صاحبان مشاغل در عملکرد سال ۱۳۹۹؛ رسیدگی به ۸۷ هزار مؤدی صاحبان مشاغل دارای ریسک بالای بااهمیت و افزایش میزان مالیات تشخیصی با رشدی معادل ۷۰ هزار میلیارد ریال نسبت به مالیات ابرازی، پذیرش ۳۲ هزار اظهارنامه مالیاتی  یعنی ۱۰ درصد اظهارنامه‌های دریافتی از مجموع ۳۲۰ هزار اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقوقی در عملکرد سال ۱۳۹۹؛ رسیدگی به ۵۷ هزار مؤدی اشخاص حقوقی دارای ریسک بالای بااهمیت و افزایش میزان مالیات تشخیصی با رشدی معادل ۱۰۳ هزار میلیارد تومان نسبت به مالیات ابرازی و تولید اظهارنامه مالیاتی برآوردی برای بیش از  ۶۲ هزار مؤدی صاحبان مشاغل و ۸ هزار مؤدی اشخاص حقوقی که اظهارنامه تسلیمی آنها مطابق با مقررات نبوده و صدور برگ تشخیص مالیات سیستمی مبتنی بر اطلاعات و ابلاغ به‌صورت الکترونیکی، مهم‌ترین اقدامات سازمان بوده است.

در حمایت از تولید و کسب‌وکارهای دانش‌بنیان چه عملکردی سازمان امور مالیاتی داشته است؟

کاهش ۵ واحد درصدی نرخ مالیات بر اشخاص حقوقی از ۲۵ درصد به ۲۰ درصد،  بخشودگی ۷۰ الی ۱۰۰ درصدی جرائم مالیاتی،  تقسیط ۵ساله به‌علاوه یک سال تنفس (مجموعاً ۶ساله) بدهی قطعی شرکت‌های تولیدی، اعمال نرخ صفر مالیاتی برای انتقال سود تقسیم‌نشده شرکت‌های بورسی و فرابورسی به‌حساب افزایش سرمایه، تقسیط تا ۶ماهه مالیات ابرازی شرکت‌ها برای عملکرد سال ۱۴۰۰، اعطای اعتبار مالیاتی معادل هزینه‌های تحقیق به توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان به شرکت‌های دانش‌بنیان، توقف عملیات اجرایی شرکت‌هایی که نسبت به ترتیب پرداخت بدهی خود اقدام می‌کنند، کاهش حجم رسیدگی در اجرای ماده ۹۷ قانون مالیات‌های مستقیم و پذیرش مالیات ابرازی بیش از ۵۰ درصد از شرکت‌های تولیدی برای عملکرد سال ۱۴۰۰ و همچنین تسریع در استرداد مالیات شرکت‌های تولید در اجرای قانون استرداد موضوع ماده ۱۵۹ ق مالیات‌های مستقیم و ماده ۸ قانون ارزش‌افزوده از مهم‌ترین اقدامات سازمان در راستای حمایت از تولید و کسب‌وکارهای دانش‌بنیان بوده است.

چه اقداماتی در زمینه وصول مالیات بر خانه‌ها و خودروهای لوکس انجام داده‌اید؟

در خصوص خانه‌های لوکس تعداد کل مؤدیان شناسایی‌شده ۱۲ هزار . ۳۵۶ نفر و  تعداد املاک شناسایی شده ۱۱ هزار و ۳۴۵ ملک و همچنین مالیات محاسبه‌شده ۳ هزار و ۹۸۶ میلیارد ریال و مالیات پرداخت‌شده ۲۴ میلیارد و ۶۴۷ هزار ریال بوده است. همچنین در خصوص وصول مالیات بر خانه‌های خالی موضوع ماده (۵۴) مکرر قانون مالیات‌های مستقیم ۸ اقدام مهم انجام شده است. در خصوص خانه‌های خالی، واحدهای مسکونی خالی شناسایی‌شده ۵۱۵ هزار و ۴۹۳ واحد؛ مالیات محاسبه‌شده ۱۵۰ هزار و ۱۰۵ میلیارد ریال و مالیات پرداخت‌شده ۱۱ هزار و ۳۵۶ میلیارد ریال است.

علت اینکه ارقام اعلامی کم است چیست؟

بعد از اطلاع‌رسانی به مالکان شناسایی شده تاکنون ١٠٠هزار نفر از ۵٢٠ هزار مورد اعتراض کردند. ما این اعتراضات را به وزارت راه و شهرسازی منعکس کردیم که  آنها کنترل کرده و نتیجه را به ما اعلام خواهند کرد. همچنین تعداد زیادی از مؤدیان هنوز به سامانه مراجعه نکرده و به‌احتمال زیاد هنوز نسبت به مالیاتی که برای آنها تعیین شده، اطلاع ندارند. درخواست ما این است که مؤدیان اعتراض خود را ثبت و در غیر این صورت در زمان مقرر یعنی پایان مرداد مالیات خود را پرداخت کنند. اگر کسی تخلف کند ماهانه مشمول ۲.۵ درصد جریمه خواهد شد و در زمان نقل‌وانتقال ملک باید اصل به‌علاوه جریمه را پرداخت کند. در مورد خانه‌های لوکس هم همین مسیر در حال پیگیری است اما تعداد واحدهایی که ما سال گذشته شناسایی کردیم، پایین بود؛ چرا که شهرداری‌ها اطلاعات کافی ندادند و امیدواریم امسال اطلاعات را دقیق‌تر دریافت کنیم.

در زمینه «مقابله با فرار مالیاتی» چه اقداماتی انجام شده است؟

ابلاغ دستورالعمل تشویق گزارش‌دهندگان فرار مالیاتی و دریافت بالغ بر شش هزار گزارش مردمی و تقدیر از ۶ نفر از گزارش‌دهندگان، پیگیری ارتقای کیفیت و تعیین تکلیف ۴۶۰ مورد پرونده‌های گذشته بازرسی‌های مالیاتی، تقویت ساختاری واحدهای اجرایی بازرسی و مبارزه با فرار مالیاتی، انجام فرایند راستی‌آزمایی ۸ هزار شرکت فاقد اعتبار و مکانیزم‌های شناسایی آنها، بررسی و دریافت گزارش‌های انواع سوءاستفاده از اطلاعات هویتی اشخاص، بررسی وضعیت دریافت‌کنندگان عمده تسهیلات بانکی و نظارت بر سامانه گواهی از جمله اقداماتی است که برای کاهش فرارهای مالیاتی انجام شده است. همچنین در این زمینه پیگیری وصول مالیات پرونده‌های دارای بیشترین معوقات مالیاتی، اخذ ریز تراکنش‌های بانکی اشخاص مشکوک به فرار مالیاتی، بررسی وضعیت مالیاتی سوداگران ارزی، خصوص شناسایی فعالان فضای مجازی و شناسایی حدود ۱۰۰۰ شناسه کاربری، رصد معاملات حراج تهران طی ۵ سال گذشته و شناسایی ۱۱۱ شخص حقیقی و ۳ شخص حقوقی، اخذ اطلاعات کدهای رهگیری ثبت‌شده معاملات املاک و پالایش و آن، شناسایی فعالان ارزهای دیجیتال و رمزارز، اقدام جهت اخذ اطلاعات مشتریان صندوق‌های قرض‌الحسنه، اخذ و پالایش اطلاعات وکالتنامه‌های حساب بانکی مربوط به شرکت‌های فاقد اعتبار مالیاتی و همکاری با مرکز اطلاعات مالی وزارت امور اقتصادی و دارایی مهم‌ترین اقدامات سازمان امور مالیاتی در زمینه «مقابله با فرار مالیاتی» بوده است.

در چهارچوب ارائه خدمات الکترونیکی مالیاتی چه اقداماتی انجام شده است؟

توسعه و تکمیل ۷۳ نرم‌افزار و سامانه مالیاتی، برون‌سپاری مالیات نقل‌وانتقال املاک  و صدور ۲ میلیون گواهی الکترونیکی که تعداد ۱ میلیون از آنها بدون نیاز به مراجعه حضوری صورت پذیرفته، راه‌اندازی سامانه پرداخت مالیات نقل‌وانتقال خودرو  که رشد ۷۲ درصدی وصول مالیات نقل‌وانتقال خودرو در چهارماهه ابتدای سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل و همچنین تحقق ۱۴۳ درصدی نسبت به پیش‌بینی قانون بودجه سال ۱۴۰۱) داشته، راه‌اندازی سامانه پرداخت مالیات حق تمبر سفته و برات الکترونیکی، ابلاغ الکترونیکی اوراق مالیاتی، راه‌اندازی سامانه پرداخت عوارض خروج از کشور، ثبت‌نام کاملاً الکترونیک مؤدیان در منابع اشخاص حقوقی، حقیقی، ارزش‌افزوده، مستغلات، ارث و حقوق، تکلیفی، اتفاقی، افزایش سرمایه حق تمبر، اخذ اظهارنامه الکترونیکی در منابع اشخاص حقوقی، حقیقی، ارزش‌افزوده، مستغلات، ارث و حقوق، صدور و پرداخت الکترونیکی قبوض مالیاتی، پیگیری الکترونیکی فرایند دادرسی در سامانه سنیم در منابع اشخاص حقیقی، حقوقی و ارزش‌افزوده، اطلاع‌رسانی، پرداخت و ثبت اعتراض مؤدیان مالیات بر خانه خالی، خودروی گران‌قیمت و واحدهای مسکونی گران‌قیمت، مشاهده پرونده مالیاتی و دستگاه‌های پرداخت و قبوض مالیاتی پرداخت‌شده صورت ۱۰۰درصد از طریق درگاه ملی خدمات مالیاتی و توسعه خدمات مؤدیان مشاغل خودرو در سامانه مشاغل خودرو از طریق دفاتر پیشخوان دولت اقداماتی است که دراین‌خصوص انجام شده است. سازمان امور مالیاتی در خصوص ارائه خدمات الکترونیکی مالیاتی بوده است.