روزهایی که شبکه‌های تلویزیون یکی دو تا بیشتر نبود و هر شبکه هم فقط چند ساعت برنامه داشت؛ موبایل‌ها آنقدر پیشرفته نبود، هر ثانیه چندین فیلم آپلود و دانلود نمی‌شد، شبکه‌های اجتماعی به گستردگی الان نبود، شبکه‌های خانگی اینگونه فعال نبود، مردم این قدر درگیر کمبود وقت نبودند با این حال سینماها رونق بیشتری داشتند.
اما وضعیت سینما در سال های اخیر پستی و بلندی های زیادی را تجربه کرده است، با توجه به شرایط کرونایی دامنه سختی‌ها و مشکلات پیش روی سینماها گسترده‌تر شد از تغییر کاربری و تعطیلی بسیاری از سالن‌های سینما گرفته تا افت فروش فیلم‌ها و حتی کاهش تولیدات سینمایی که تبعاتی چون بیکاری اهالی سینما را در پی داشت، اینها بخشی از مشکلات سینما در ۲ سال اخیر است.
اگرچه خراسان شمالی بعنوان سرزمین رنگین کمان قومیت ها و گنجینه فرهنگ ها لقب گرفته است و مردم این دیار با هنر عجین هستند و با سینما همچون سایر هنرها رابطه نزدیکی را گذرانده اند ولی شهرهای این دیار در این روزگار شلوغ، غریبانه ای به نام سینما را در فرهنگشان دارند که در گذشته نبوده است.
دسترسی آسان به فیلم
برای واکاوی و چرایی شرایط سینما در خراسان شمالی به میان مردم می رویم و یکی از شهروندان بجنوردی در خصوص استقبال کم مردم از سینما می گوید: وقتی من در خانه‌ام این امکان را دارم با یک تلویزیون بزرگ هر نوع فیلم با هر سلیقه ای تماشا کنم دیگر نیاز به هزینه برای سینما رفتن نیست.
اگر قرار است که در شلوغی و ترافیک شهرهای امروزی یک سفر شهری را به جان بخرم و به سینمایی مجهز بروم یا در این فضای مناسب قهوه‌ای نوش جان کنم؛ انتظارم از فیلمی که بابت آن وقت می‌گذارم و به سالن سینما می‌روم، چیزی فراتر از آن است که فکر می‌کنم، در تلویزیون هم می‌توانم این فیلم را تماشا کنم.
علی درخشانی می افزاید: فضاهایی به غیر از سینما اقسام فیلم‌ها را در اختیار ما می‌گذارد و تکنولوژی بسیار گسترش پیدا کرده و شما به راحتی از طریق موبایل‌تان سریال تماشا می‌کنید و این امکان را به ما می دهد تا از وقت بیشتری بهره مند شویم.
وی در ادامه سخنانش به زیر ساخت ها و فضاهای سینماهای استان اشاره و می گوید: این فضاها استاندارد نبوده و تعداد سالن ها نیز کم است و موجب محدود شدن و حق انتخاب را از مردم گرفته است.
تماشاگر با توقع دیگری به سالن می‌آید، ممکن است یک فیلمی را در خانه‌اش راحت ببیند اما برای اینکه به سالن سینما بیاید حتما باید پارامترهای جدیدی برای وی فراهم شود، از جمله؛ صدا، تصاویر، سالن و فیلم هایی با موضوعات جذاب تهیه شود تا مخاطب رقبت کند از خانه بیرون آید و این سفر را به جان بخرد و حرکت کند و به سالن سینما برود.
اطلاع رسانی و تبلیغ برای جذب مشتری بدنه هر کاری را تشکیل می دهد و سینماداران نیز تبلیغات مناسبی برای جلب مخاطب ندارند.
سینما در زیر غبار پلتفورم‌های نماوا و فیلیمو
یکی از دلایل عدم استقبال مردم خراسان شمالی از سینما را می توان شیوع کرونا و ترس از این ویروس نام برد که پس از تعطیلی سالن های سینما دولت تمهیداتی اندیشید آن هم واکسینه کردن مردم بود، اما این مورد نیز گره ای از مشکلات سینماها را باز نکرد.
یکی از منتقدان سینما در این باره می گوید: شیوع ویروس منحوس کرونا و ترس از درگیری این ویروس مردم را در دوراهی مرگ و زندگی قرار داده بود و همین ترس موجب استقبال کم فروغ مردم به سینما ها شد ولی با کشف واکسن و تزریق آن امیدها در دل سینما گران روشن شد و این امید می رفت که حال و روز سینماها بهتر شود و عملا خلاف این صورت گرفت و تغییر زیادی در شلوغی سینماها نداشت.
اگر بخواهیم در مورد کلیت سینمای ایران صحبت کنیم، موارد مختلفی در آن دخیل هستند ولی دلیل اصلی این کمبود استقبال را باید در پلتفورم هایی مانند فیلیمو، نماوا و نمایش برخط فیلم جستجو کرد و دوم اینکه بسیاری از فیلم های موجود در صنعت سینمای ایران بی کیفیت از لحاظ محتوایی و فرمی است.
امید پوراتابک می افزاید: اگر بخواهم در مورد سینمای خراسان شمالی صحبت کنم؛ کمبود و نقض در تولید فیلم های کوتاه از چالش های اصلی سینمای استان محسوب می شود و اندک فیلم های کوتاهی که تولید می‌شود نیز توسط هنرمندانی بی تجربه و نا آشنا با این فیلم بازار را غبارآلود می کنند تا اینکه رونقی به عرصه سینما دهند.
این فیلمساز خراسان شمالی می گوید: هنر هفتم در این استان عاری از آموزش حرفه ای و متداوم است و دست علاقمندان این حرفه در این خاک هنرپرور از آموزش های تخصصی و فنی کوتاه است و تمامی این دلایل موجب شده است که سطح فیلمسازی استان در رده های زیرین سایر استان ها قرار گیرد.
هرچند که این استان خواستگاه بسیاری از هنرها محسوب می شود و جوانان با استعدادی در این خطه حضور دارند ولی اندک کارگاه با اساتیدی محدود نمی تواند بار آموزش سینما و تولید فیلم قابل قبول عامه جامعه و در نهایت رونق سینما را به همراه داشته باشد.
باید برنامه ریزی بلند مدت چند ساله برای آموزش و تولید تدارک دید تا در سال های آینده هم فیلمسازی استان رونق پیدا کند و هم استقبال مردم از سینماها بیشتر می‌شود.
تولید فیلم های بی محتوا
یکی دیگر از نویسنده ها و کارگردانان فعال در خراسان شمالی در مورد واکاوی و چرایی عدم استقبال مردم از سینما می گوید: امروز فیلمسازان و کارگردانان به دلیل شرایط اقتصادی فیلم هایی با محتوای کلیشه ای تولید می کنند که مخاطب جذب نمی شود و تاثیری هم بر فضای فرهنگی ایجاد نمی کند.
مهران رحمانی می گوید: سینما جنبه دیگری هم تحت عنوان صنعت اقتصادی دارد که همواره مورد توجه فیلم سازان است و این امر موجب شده آثاری که تولید می کنند با مدت زمان و هزینه کمتری ساخته شود که این موضوع کیفیت کار را کاهش داده است.
وی می افزاید: در دنیای کنونی فیلم های کمدی و درام عاشقانه موضوعاتی هستند که مردم بیشتر می‌پسندند و این فیلم ها نیز در کشور تولید نمی شود و اگر هم تولید شود؛ آنقدر قوی نیستند که مخاطب پسند باشد.
استقبال فصلی مردم از سینما
سرپرست معاونت امور هنری، سینمایی، سمعی و بصری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان شمالی از جمله مسوولانی است که در رونق این موضوع فرهنگی استان دخیل است و در این‌باره می گوید: حضور مردم در سالن های سینما با توجه به شرایط و فصلی است به طوری که در ایامی چون تابستان مردم به مسافرت رفته و از این مکان ها کمتر استقبال می شود.
همچنین دلیل دیگری که مردم از این هنر کمتر استقبال می کنند را می توان معیشت و ترس از کرونا عنوان کرد چرا که با شرایط کنونی اگر به این ویروس مبتلا شوند هزینه های سنگینی را باید متحمل شوند و ترس از این بیماری موجب شده تا حضور کمرنگی داشته باشند.
رضا رضایی می افزاید: البته هنردوستان همواره از سینما استقبال می کنند و در هر شرایطی که قرار بگیرند، حضور پررنگی دارند و در روزهایی که بلیت سینما نیم بها اعلام می شود و به ویژه در سانس های آخر افراد بیشتری نسبت به دیگر سانس ها حضور دارند و این خود نشان از وضعیت اقتصادی مردم و ساعت های اکران فیلم را دارد.
سرپرست معاونت امور هنری، سینمایی، سمعی و بصری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان شمالی می گوید: همچنین تولید فیلم های کمدی که مردم را از دغدغه های روزمره دور می کند موجب جذب مخاطب است اما در این مورد تولیدات کمتری می شود از این رو مخاطبان سینما که تمامی قشرها را در خود گنجانده است به ویژه گروه سنی نوجوان و جوان با استفاده از موبایل و استفاده از شبکه های اجتماعی اوقات فراغت خود را پر کرده و رقبتی به آمدن سینما و وقت گذاشتن را ندارند.
فیلم سازان و کارگردانان کشور و استان باید تمامی سلایق را سنجیده و به موضوعاتی که مخاطب بیشتری دارند، تولیدات خود را به آن سمت سوق دهند.
استان خراسان شمالی با جمعیت ۸۶۳ هزار نفری دارای ۹ سالن سینما با ۲ هزار ۲۷۴ صندلی و ۱۲ سالن نمایش دارد.
نظر شما