کشف سیاره فراخورشیدی جدید از نوع مشتری داغ

به گزارش روز جمعه گروه علم و آموزش ایرنا از پایگاه اطلاع‌رسانی فیز، این سیاره مشتری‌داغ که در قالب تحقیقات سامانه رصدی رباتیک زمینی به نام «نقشه‌برداری گذر نسل بعد» (Next Generation Transit Survey) به دست آمده، به نام ان‌جی‌تی‌اس ۲۱ ب (NGTS-۲۱b) نامگذاری شده است. سامانه رباتیک زمینی رصدی نقشه‌برداری گذر نسل بعد، یک سامانه رباتیکی زمینی در رصدخانه پارانال در صحرای آتاکاما شمال شیلی، است. 

مشتری‌های داغ سیارات غول‌پیکری مانند سیاره مشتری هستند که فاصله آن‌ها از ستاره‌های مادر نسبت به فاصله عطارد از خورشید کمتر است و پیشتر نمونه‌های دیگری از آن مانند ان جی تی اس- ۱۰ ب (NGTS-۱۰b) توسط همین سامانه رصدی کشف شده بود. 

مشتری بزرگ‌ترین سیاره در منظومه خورشیدی است. این سیاره غول گازی با جرم یک‌هزارم خورشید، جرمی دو و نیم برابر تمام دیگر سیاره‌های منظومه خورشیدی دارد. دومین جسم در منظومه خورشیدی بر پایه جرم و حجم است. 

مشتری‌های داغ از جهت خصوصیات فیزیکی شبیه مشتری به عنوان عظیم‌ترین سیاره منظومه شمسی هستند؛ اما مدارهای چرخشی آنها به دور سیاره میزبان کمتر از ۱۰ روز است؛ یعنی نزدیک‌ترین فاصله و سریع‌ترین چرخش را در مدار ستاره میزبان دارند و به همین دلیل دمای سطح این مشتری‌های داغ بسیار بالاست. 

گروهی از اخترشناسان به سرپرستی داگلاس آر آلوس از دانشگاه سنتیاگو شیلی، گزارش داده‌اند که سیاره جدیدی از نوع مشتری داع را کشف کرده‌اند. این محققان در حالیکه در حال رصد یک ستاره کوتوله از نوع ستاره‌های کوتوله متوسط به نام ان‌جی‌تی‌اس- ۲۱ (NGTS-۲۱) با استفاده از تلسکوپ رصدخانه پارانال بودند، متوجه سیگنال قوی عبوری شدند. ماهیت سیاره‌ای این سیگنال را رصدهای بعدی تایید کرد.   

این ستاره کوتوله در عملیات رصدی سال ۲۰۱۸ و زمانی رصد شد که ۹ هزار و ۱۵۷ عکس طی ۱۵۰ شب رصدی برداشته شده بود، سیگنال قوی در مدت زمان رصد دریافت شده بود و روند راستی‌آزمایی با این هدف آغاز شد که سیگنال به عنوان یک سیگنال عبوری از مشتری داغ قابل تایید است یا باید آن را ردیابی نادرست رد کرد.

سیارات در حال گسترش از مدت‌ها قبل برای اخترشناسان شناخته شده اند، اما هنوز معلوم نیست دلیل افزایش حجم این سیارات چیست. توضیح متداول در این مورد می‌تواند یکی از این دو فرضیه باشد؛ دانشمندان معتقدند گسترش آنها ناشی از ذخیره انرژی از ستاره میزبان یا به دلیل گرمای سیاره میزبان باشد.

بر اساس این یافته که گزارش مفصلی از آن در پایگاه اطلاع‌رسانی نجوم آرکایو منتشر شده است، سیاره کوتوله فاقد فلز کی‌ ۳ وی، سیاره میزبان این مشتری‌داغ و در فاصله دو هزار و ۹۰ سال نوری زمین واقع شده است. ستاره ۱۴ درصد کوچک‌تر و از نظر حجم حجم ۳۰ درصد از خورشید کمتر است.