رفع نگرانی با شناسایی و ساماندهی نقاط سیل‌خیز در غرب مازندران

اداره کل هواشناسی مازندران روز شنبه هفته جاری با اشاره به شکل‌گیری جریانات مرطوب شمالی همراه با عبور موج از تراز میانی جو و ورود سامانه جدید بارشی به این استان با اعلام اخطار سطح زرد، نسبت به کاهش دما و احتمال آبگرفتگی معابر عمومی، جاری شدن روان‌آب در مناطق مختلف و همچنین طوفانی شدن دریا هشدار داد، البته این هشدارها در فصول پاییز و زمستان هر روزه به ویژه برای مناطق باران خیز غرب مازندران تکرار می شود.

در اطلاعیه هواشناسی مازندران، نسبت به احتمال آبگرفتگی معابر عمومی و جاری شدن روان‌آب محلی و کاهش دید و اختلال در تردد جاده‌ها و محورهای کوهستانی هشدار داده شده است.

در این اخطاریه هواشناسی ضمن تاکید بر آمادگی دستگاه‌های اجرایی برای مقاوم سازی سازه های کم مقاوم و تابلوهای تبلیغاتی و همچنین نسبت به پاکسازی کانال‌ هدایت آب‌های سطحی به منظور انجام اقدام های پیشگیرانه، از شهروندان نیز خواسته شده است ضمن احتیاط در تردد جاده ای، از اسکان در حاشیه رودخانه ها و مسیل ها خودداری کنند.

فرمانداران غرب مازندران در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اعلام کردند کانون های حادثه خیز ناشی از وقوع سیل در این شهرستان ها شناسایی و برنامه ریزی های لازم برای کاهش خسارت های ناشی از این بلای ویرانگر صورت گرفته است و مردمر نگران بارندگی های شدید منجر به جاری شدن سیلاب نباشند.

بررسی های کارشناسی نشان می دهد که طی یک دهه اخیر اهالی غرب مازندران شاهد جریان های سیل ویرانگر بودند و خسارت های جبران ناپذیری طی این مدت به زیرساخت ها و زندگی مردم وارد شده است، سیل مرداد ماه سال گذشته در منطقه ۲ هزار تنکابن، سیل ۹۲ در نوشهر، سیل مرداد ماه امسال در بخش مرزن آباد چالوس و خسارت حدود هزار و ۲۰۰ میلیارد تومانی ناشی از این بلای طبیعی، سیل آبان ماه سال گذشته در بخش بلده نور، سیل شهریور ماه سال ۱۳۹۴ در بخش چمستان نور، سیل فروردین ماه سال ۱۳۹۴ در بخش چمستان و بلده نور به عنوان نمونه ای از بروز این حادثه در این خطه غرب مازندران بوده است. 

زبق آمار، حدود ۱۴ رودخانه از مجموع ۳۴ رشته رودخانه های غرب مازندران طی چهار دهه گذشته تاکنون در چندین مورد با طغیانی شدن ، خسارت های مالی و جانی فراوانی برجا گذاشته است و برای پیشگیری ، مقابله و مهار سیل های خانمان برانداز این معضل طبیعی ضرورت دارد مسوولان دست اندرکار از ماه ها پیش در این حوزه برنامه ریزی و تصمیم گیری می کردند.

از سوی دیگر، بررسی های و داده های آماری هم گویای آن است که در زمان حاضر فاصله زمانی دوره برگشت سیلاب ها از حدود ۵۰ سال به حدود ۱۰ سال رسیده است و نوع بارندگی ها هم شاید گاهی اوقات مدت زمان آن کوتاه باشد اما متاسفانه مقدار آن پرحجم و به شکل رگباری است که باعث بروز سیلاب می شود.

کارشناسان وقوع سیلاب در کشور را مختص مناطق خاصی نمی دانند و معتقدند این پدیده در بیشتر نقاط کشور رخ می دهد منتهی در استان های شمالی به ویژه گیلان و مازندران به خاطر برخورداری از رودخانه های جاری با شیب تند و طول کوتاه شدت و حدت جریان های سیل به نسبت دیگر نقاط کشور بیشتر است و متاسفانه با بروز این حادثه هرساله خسارت های جبران ناپذیری به زندگی مردم، تاسیسات عمومی و زیرساخت های مناطق شهری و روستایی برجا می گذارد.  

نکته مهم این که در دوره های کم آبی و خشکسالی هم رخداد پدیده سیل متوقف نمی شود بلکه با شدت بزرگ تر و حجم خسارت های بیشتر اتفاق می افتد به گونه ای که از نگاه کارشناسان، دیگر نباید از واقعه سیل به عنوان حادثه غیر مترقبه نگریست بلکه باید ضمن ایجاد آمادگی لازم و تدوین راهکارهای پیشگیرانه و مدیریت بهینه سیلاب تا حدود زیادی از بروز خسارت و آثار های برجای مانده از سیل را کاهش داد.

شناسایی نقاط حادثه خیز 

در این پیوند، فرماندار نور در گفت و گو با ایرنا افزود: کانون های حادثه خیز ناشی از وقوع سیل در این شهرستان شناسایی و برنامه ریزی های لازم برای کاهش خسارت های ناشی از این بلای ویرانگر صورت گرفته است.

احمد توکلی خاطرنشان کرد: به عنوان نمونه در شهر بلده و ۲ مسیل پولاد تنگه ، سفرکلات ، اسپی او از جمله نقاط و کانونگن های حادثه خیز ناشی از سیل بودند که طی یکسال گذشته تاکنون شناسایی و برای جلوگیری از احتمالی سیلابی شدن و تکرار خسارت ها اقداماتی نظیر اجرای طرح های آبخیزداری در این منطقه انجام گرفت.

وی اضافه کرد : هم اینک  مراحل اول و دوم اجرای طرح های آبخیزداری در برخی از نقاط سیل اخیز از سوی منابع طبیعی و آبخیزداری منطقه اجرا شد و مراحل سوم و چهارم هم ادامه دارد و ضمن آنکه در هفته دولت امسال تعداد هفت طرح آبخیزداری و آبخوانداری در این شهرستان به مرحله بهره برداری رسید.

وی بیان داشت : یکی از مهم ترین کانون های حادثه خیز ناشی از سیل که طی سال های گذشته براثر آن خسارت های فراوانی به ویژه زیرساخت های حوزه راه خسارت داشت در منطقه دوآب - بلده و دواب - پل زنگوله بوده است متاسفانه در سال های ۱۳۹۲ تا سال ۱۴۰۰ براثر وقوع سیلاب حدود ۱۷ نقطه این محور های ارتباطی دچار آسیب شد و در پی آن شاهد خسارت جانی و مالی فراوانی بودیم و برای بهبود وضعیت موجود از سال گذشته عملیات دیواره سازی، خاکریزی و ترمیم آسفالت این مسیر انجام گرفت.

اختصاص ۱۵ میلیارد تومان توسط دولت 

فرماندار نور گفت : امسال هم بعد از حدود هفت سال به علت خرابی های ناشی از آب بردگی بخشی از محور دوآب - بلده و دوآب - پل زنگوله که حدود ۱۳۰ کیلومتر طول دارد دولت حدود ۱۵ میلیارد تومان اعتبار اختصاص داده است تا این مسیر به طور اساسی روکش اسفالت شود تا در زمان واقعه سیل کمتر دچار خسارت شود.

توکلی افزود : افزون بر این اقدامات پیشگیرانه طی ماه های گذشته به اداره راهداری و حمل و نقل جاده ای ماموریت داده شد تا عملیات پاکسازی و لایروبی پل های در مسیر جاده های ارتباطی را به بهترین شکل انجام دهند و در بازدید شاهد این اتفاق بودیم و از این حیث مشکلی نداریم.

وی تصریح کرد : نور با برخورداری از گستره حدود ۲ هزار و ۶۷۵ کیلومتر مربع که حدود هزار و ۵۰۰ کیلومتر آن جزء بخش بلده است از لحاظ گستره جغرافیایی جز دومین شهرستان مازندران است و متاسفانه  مسیل حوضه های آبریز فراوانی دارد و نکته دیگر انکه برای جمع آوری درختان سرپا افتاده ، شکسته و مزاحم در حریم و بستر رودخانه ها نشست های متعددی در تابستان امسال برگزار و اقدامات خوبی هم در این زمینه صورت گرفت.

به گفته وی در بخش لایروبی رودخانه ها آن نقاطی که جزو شرح وظایف دهیاران بود انجام گرفت و بخشی هم با همکاری شهرداری ها انجام شد و افزون بر آن با بسیاری از پیمانکاران و سرمایه گذاران بخش خصوصی هم طی نشستی از آنان خواستیم مصالح آورده رودخانه ها را بهره برداری و در ازای آن رودخانه ها را ساماندهی کنند.

تهیه اطلس جامع مدیریت بحران در نور

فرماندار نور همچنین از تهیه و تدوین اطلس جامع مدیریت بحران در این شهرستان خبرداد و بیان داشت : در خرداد ماه امسال مسوول جمعیت هلال احمر به دبیر شهرستان مسوولیت تدوین این اطلس را برعهده دارد و در زمان وقوع بحران حوادثی که رخ می دهد تمامی داده های آماری مانند امکانات و تجهیزات بخش های خصوصی که می توانند در زمان بحران مددکار باشند در این اطلس گنجانده شد و ضمن آنکه در نقاطی از حریم و بستر رودخانه ها آن بناهای مسکونی که وجود دارد شناسایی شده است .

کانون های بحرانی سیل خیز رامسر ساماندهی شد

فرماندار رامسر هم در همین ارتباط به ایرنا گفت : از آنجایی که رامسر نسبت به سایر شهرستان های مازندران  جز پربارش ترین مناطق این استان است و برابر آمار در سال زراعی جاری مهر ۱۴۰۰ تا مهر ماه ۱۴۰۱ مقدار ۱۳۵۰ میلی متر بارندگی ثبت شد و این آمار گویای آن است که میانگین ۶۰ ساله آن ۱۲۳۰ میلی متر بوده است.

ابراهیم شیرود عشوریان افزود : دخل و تصرف به حریم و بستر رودخانه ها ، ساخت و سازهای غیر مجاز از علت های طغیانی شدن رودخانه ها در این شهرستان هاست و طبق بازدید های به عمل آمده از رودخانه های این منطقه مشخص شد که عده ای با اعمال خلافکارانه عرض رودخانه ها حدود ۲۵ متر کاهش یافت و اکنون با ساماندهی این رودخانه ها عرض رودخانه ها به ۱۰۰ متر رسیده است.

اقدام فوری برای حل ساخت و ساز غیرمجاز در حریم رودخانه 

فرماندار رامسر بیان داشت : دولت جهادی هم طی دستورالعملی ابلاغ کرد تا هرچه سریع تر ساخت و سازهای غیر مجاز در حریم و بستر رودخانه ها شناسایی و نسبت به جابه جایی آن ها در قالب طرح مطالعاتی اقداماتی صورت گیرد که تعدادی از بناهای مسکونی در حریم  بستر رودخانه ها شناسایی شده است.

فرماندار رامسر گفت : بازدید های میدانی هم از سطح شهر انجام گرفت و اعتباراتی هم که بخشی از آن از منابع استانی بوده و برای ایمن سازی شهر در برابر سیل هزینه شده است و کانون های بحرانی و سیل خیز هم شناسایی و برای ساماندهی رودخانه ها، ساخت کانال برای هدایت آب های سطحی و رفع گرفتگی کانال ها و آبراه های منتهی به ساحل اقداماتی انجام گرفت.

شیرود عشوریان ، شبکه گذاری در برخی از خیابان ها از جمله "بهاران " ، جداره سازی روخانه ها ، پلنگ رود ، ساخت کانال سنگی مربوط به باغ ۳۳ هکتاری ، کانال کشی برای هدایت آب های سطحی در مناطق ابریشم محله ، البسکو و اشکنو کوه از اقداماتی بوده که طی یکی ۲ سال گذشته در این شهر انجام گرفته است .

استاندار مازندران در تیرماه سال جاری در جلسه مدیریت بحران استان که در شهرستان چالوس برگزار شد، تاکید کرد : باید تمام بناهای مسکونی  و غیر مسکونی در حاشیه  و حریم رودخانه های این استان قلع و قمع شود و ضمن آنکه مسوولان خدمات رسان هم تحت هیچ شرائطی نباید اجازه دهند ساخت و سازی در این دولت در نقاط حادثه خیز انجام گیرد.

سیدمحمود حسینی پور افزود : افزون بر این اقدامات ، درختان مزاحم در حریم و بستر رودخانه ها نیز باید برچیده شود و این موضوع گلایه خیلی از روستائیان در سطح این استان در پی داشته است و درختان سرپاخشک ، افتاده نیز باید در حریم و بستر رودخانه ها جمع آوری شود.

ساماندهی رودخانه های طغیانی نوشهر هرچه زودتر انجام شود

رستم زرودی فرماندار نوشهر هم در گفت و گو با ایرنا با ابراز نگرانی از شروع فصل پاییز، ریزش بارندگی های رگباری و در پی آن احتمال تکرار واقعه سیل در این فصول از کم کاری مسوولان دست اندرکار بابت عدم ساماندهی برخی از رودخانه های طغیانی در این شهرستان انتقاد کرد.

بر اساس آمار موجود طی ۵۰ سال گذشته تاکنون، در ماه های مهر و آبان به طور میانگین هر ماه مقدار ۲۵۰ میلی متر تا ۳۰۰ میلی متر بارندگی در این شهرستان ثبت شد و شکل بارندگی ها هم در این منطقه رگباری و کوتاه مدت ثبت شده است.

زرودی افزود: براساس تجربه و سوابق موجود، کرکرودسر ، کوشکسرا ، خیرود ، ماشلک،  وازیوار و گندابرود  به هنگام بارندگی شدید جزو رودخانه های طغیانی این شهرستان محسوب می شوند منتهی بررسی و مشاهدات میدانی نشان می دهد روند ساماندهی رودخانه هرچه زودتر باید انجام گیرد.

به تازگی در جلسه ای به همین منظور برگزار و مصوب شد که رودخانه کرکرودسر نوشهر باید دیواره حفاظتی به طول یک کیلومتر احداث و عملیات لایروبی هم انجام گیرد که تدابیر لازم برای انجام این مهم با مشارکت شهرداری اندیشیده شده است.

فرماندار نوشهر بر ضرروت هرچه زودتر تکمیل شدن این طرح تاکید کرد.

زرودی در باره رودخانه گنداب رود اظهارداشت : این رودخانه مرز میان نوشهر و چالوس جریان دارد و متاسفانه حجم انبوهی از روان آب های سطح شهر چالوس به هنگام بارندگی وارد این رودخانه می شود و اگر برای جلوگیری از این روان آب ها باید نشست مشترکان میان مسوولان این شهرستانها برگزار و راهکارهای لازم در این حوزه ارائه شود.

طبق گفته مسوولان امر این دو شهرستانها برای حل  مشکل این رودخانه نیز تدابیر لازم اندیشیده شده است.

اختصاص ۱۰ میلیارد تومان برای رودخانه کوشک سرای نوشهر

فرماندار نوشهر با اظهار آنکه حدود ۱۰۰ میلیارد ریال هم برای ساخت دیواره حفاظتی رودخانه کوشک سرا اختصاص داده شد بر ضرورت تسریع در روند اجرای این طرح تاکید کرد.

فرمانداران نور، نوشهر ، چالوس ، کلاردشت ، تنکابن و رامسر واقع در غرب مازندران خاطرنشان کردند که این مناطق از جمله شهرستان های سیل خیز استان مازندران و شمال ایران است اما در یکسال اخیر فعالیت دولت سیزدهم نقاط حادثه خیز و سیلابی این مناطق شناسایی و برنامه ریزی لازم برای رفع کامل آن انجام شده است.

آنان همچنین توجه بیشتر مسوولان امر استانی و کشوری به این بخش از چالشهای غرب مازندران شدند.