«شبکه مخفی زنان» اولین روایت کمدی از خفقان دوران رضاشاهی است

مازیار معاونی در گفت وگو با خبرنگار سینمایی ایرنا و در توضیح مضمون و فضای سریال شبکه مخفی زنان که این روزها در حال پخش از شبکه نمایش خانگی است، بیان کرد: سریال شبکه مخفی زنان کمدی‌ای است که در فضای تاریخی می گذرد و فضایی مرتبط با حکومت پهلوی یعنی حکومت رضاشاه را به تصویر می کشد. قبل از این سریال هرچه از این دوره تاریخی سریال و تولید نمایشی داشته ایم تولیداتی بسیار جدی بوده اند که تاکیدشان روی خفقان سیاسی و پلیسی آدم های رضاشاه بوده است.

وی افزود: مثلا از سریال کاراگاه علوی که حسن هدایت در دهه ۷۰ ساخته بود بگیرید تا سریال محاکمه که بازهم هدایت ساخته بود و بسیار کارهای دیگر مانند مدارصفر درجه حسن فتحی و مجموعا هرآنچه از این تولیدات دیده ایم بحث خفقان سیاسی آن زمان بوده است و به شخصه ندیده ام که تاکنون کسی به این دوره تاریخی با نگاه کمدی ورود کرده باشد. این ویژگی خوبی است و کاری که افشین هاشمی (کارگردان اثر) در این سریال انجام داده شبیه کاری است که کمال تبریزی در دهه ۷۰ و در کار لیلی با من است انجام داد و آن این بود که ورود نگاه شوخی و کمدی و متفاوت به فضای جنگ را آغاز کرد و راه باز شد تا افرادی چون مسعود ده نمکی این مسیر را ادامه دهند.

وی افزود: بر این اساس کاری که افشین هاشمی انجام داده است به لحاظ مسیری که باز کرده شبیه کار کمال تبریزی بوده است ضمن این که خفقان سیاسی و پلیسی آن دوره تا حدودی مورد پرداخت واقع شده و نمود آن شخصیت تیمسار آیرم است که رئیس نظمیه سفاک و ستمگر است ولی تاکید روی این موضوع نیست و بیشتر روی بار کمدی قصه تاکید شده است.

«شبکه مخفی زنان» تاریخ مکتوب به روایت تصویر

مترجم نمایشنامه زبان یک پرنده نوشته الن مک لافلین (انتشارات آوای کلار. ۱۳۹۲) با اشاره به خلاقیت های پرداخته شده در شبکه مخفی زنان گفت: علاوه بر اینها موضوعاتی که پیشتر به تصویر کشیده نشده بودند و پیشتر به صورت مکتوب می خواندیم را در این اثر می بینیم؛ موضوعاتی مانند تاسیس اداره سجل و ثبت احوال و اولین نسل از شناسنامه هایی که برای ملت ایران صادر شده است تا فامیلی های گهگاه فکر نشده و مضحکی که بعدا بسیاری از خانواده ها ناچار شدند تغیرشان دهند دستمایه هایی بوده است که در لابلای فرازهای کمدی قصه شبکه مخفی زنان به آنها پرداخت شده است.

وی افزود: مبحث چند زنه بودن هم در فرامتن های سریال مورد پرداخت قرار گرفته است یا به موضوعی چون پسرزایی و دخترزایی در آن زمان اشاره شده است؛ زمانی که ایران کم کم از سنت به مدرنیسم حرکت می کرده و این موضوعات همچنان غلیظ و پررنگ بوده است. شخصیت میرزا محمود زنبورکچی با بازی سیامک انصاری تمام این نکات و لایه های اجتماعی و اعتقادی و سیاسی ظریف را پشت کمدی اش دارد و اینها نکات جالبی است.

معاونی تاکید کرد: نباید این سریال را صرف کمدی بودنش نگاه کرد و باید حتما به خلاقیتی که لایه های سیاسی، اجتماعی و ایدئولوژیک را با کمدی درآمیخته است توجه شود.

سریالی که تلاش می‌کند از ادبیات ۱۰۰ ساله وام بگیرد

این منتقد سینما با اشاره به نکات جالب سریال گفت: فانتزی های جالبی هم هست که این سریال را برجسته می سازد؛ مثلا از شروع تا پایان تیتراژ ادبیات آن برمبنای صدسال پیش بیان می شود، چنانچه به جای تهیه کننده صاحب کار نوشته می شود یا به جای کارگردان نوشته می شود دراماتوژ یعنی تمام اصطلاحات تیتراژ برمبنای زبان فارسی و ادبیات سال ۱۳۱۰ که زمان روایت قصه است، بیان می شود. این موضوع جلوه زیبایی به کار می دهد و توجه را جلب می کند. ضمن این که کار از موسیقی های خوبی استفاده کرده و موسیقی هایش چیزی است که به آن دوره تاریخی ارجاع می دهد.

وی اظهار داشت: در شبکه مخفی زنان شخصیت هایی که در آن دوران وجود داشته است، مانند محمود حسابی، کلنل علینقی خان وزیری و شخصیت های علمی و تاریخی و فرهنگی آن دوره مورد توجه قرار گرفته است؛ این که منطقی نیست برخی شخصیت ها که در جایی حضور داشته باشند اما به دلیل فضای کمدی سریال که از فانتزی آن ناشی می شود حضور دارند را هاشمی از سابقه سالها کار خود کسب کرده و آموخته و به کار بسته است.

معاونی تاکید کرد: منتها برخی از شخصیت ها که تک نقش هستند باران کوثری یا رضا بهبودی چند نقش را بازی می کنند که قاعدتا الزامی نبوده است و طبیعتا می شده که از بازیگران دیگری کمک گرفته شود اما این موضوع نشان دهنده این است که فکری عامدانه پشت این موضوع بوده است و بخشی هم به همان بحث طنز و کمدی متفاوت و فانتزی ای بازمیگردد که قبل از ساخت سریال به آن توجه شده است.

مترجم نمایشنامه تلفن همراه مرد مرده نوشته سارا روول (نشر افراز_ پاییز ۹۷) بیان کرد: «آنچه گذشت» همیشه برای ما موضوعی جدی در اول کار بوده است که لزوما جالب نیست و بعضا کسانی که مخاطب ثابت اثری باشند این قسمت را رد می کنند اما آنچه گذشت این سریال آنقدر جذاب قرار داده شده و کارگردان روی آن نریشن می گوید که مشخص است هربار انرژی متفاوتی صرف شده است تا آنچه گذشتی تازه شکل بگیرد و این آنچه گذشت بخشی از بدنه سریال است و این گونه نیست که سریال بعد از آن شروع شود بلکه سریال با همان شروع می شود.

معاونی با اشاره به انتقاد خود از تدوین این سریال گفت: این نکته را هم باید گفت که این سریال در ابتدای خود نوشته است یک درام کمدی در ۳۰ پرده و یعنی که این سریالی ۳۰ قسمتی است و موقعیت های موازی بسیاری در آن تکرار شده است؛ موقعیت هایی که می شد از آنها صرف نظر کرد و بسیاری از فرازهای سریال داشته دراماتیک جدیدی ندارد و این مهمترین پاشنه آشیل سریال است.

وی تاکید کرد: تاکنون ۱۵ قسمت از این سریال پخش شده است که به نظرم به راحتی می شد که ۵ تا ۷ قسمت آن را حذف کرد و با ۹ قسمت می شد همین حرفهای تاکنون زده شده را زد و به روایتی رسید که سریال امروز رسیده است.

به گزارش ایرنا شبکه مخفی زنان یک مجموعهٔ تلویزیونی ایرانی محصول سال ۱۴۰۱ در ژانر درام تاریخی به کارگردانی افشین هاشمی و تهیه‌کنندگی محمدحسن شانه‌ساززاده است. از بازیگران اصلی سریال می‌توان به سیامک انصاری، مهدی هاشمی، لیلا حاتمی، شبنم مقدمی، باران کوثری، شقایق دهقان، امیرحسین رستمی و حمید فرخ‌نژاد اشاره کرد. پخش این مجموعه از ۷ مرداد ۱۴۰۱ به صورت اختصاصی از نماوا آغاز شده‌است.

خلاصه قصه این داستان این است که وزارت فرهنگ و هنر در سال ۱۳۱۰ تصمیم به تشکیل کانون بانوان گرفته تا با تشکل‌های مشابه رقابت و سپس آن‌ها را حذف کند. میرزا محمود زنبورکچی کارمند عالی‌رتبه اداره سجل احوال، دعوت می‌شود تا در کنار دلبرجانِ تاجرباشی مسئولیت انتخاب اعضاء و سپس فعالیت کانون را بر عهده بگیرد.