به گزارش خبرنگار ایرنا، روز پرستار امسال از راه رسید و باز هم نوبت آن شد تا به این بهانه، سری به این سفیدپوشان صبور بزنم. فکر می کردم مثل همیشه از معوقات و حقوق برجا مانده خود حرف می‌زنند، ولی بر خلاف انتظارم از گام بلندی گفتند که دولت سیزدهم به دستور رهبر معظم انقلاب برایشان برداشت و بخشی از خواسته آنها را که به نوعی ام‌المطالبات جامعه پرستاری بود، محقق کرد.
مهمترین دستاورد قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری؛ هویت بخشی به این خدمات بود و با به رسمیت شناختن آن، حرکت به سمت حرفه‌ای شدن تسریع یافت. به سرانجام رساندن این قانون باعث شد تا پرستار دغدغه خود را روی رسیدگی مطلوب تر به بیماران متمرکز کند.
این قانون همه گروه‌های پرستاری را از فوریت‌ها گرفته تا اتاق عمل و هوشبری با هر شرایط استخدامی و در هر نوع مرکز بهداشتی و درمانی شامل می‌شود و این یعنی چتری از امید بر سر جامعه پرستاری گسترانیده شده است.
سختی‌های شیفت شب و بی‌خوابی
۲۹ ساله است و پنج سال سابقه کار پرستاری دارد، وقتی از سخت‌ترین بخش پرستاری پرسیدم، جواب داد: بی خوابی پرستاران شیفت شب، سخت‌ترین قسمت کار است.
خانم پرستار جوان که در بیمارستان کوثر سنندج کار می کند، ادامه داد: این بیمارستان مرکز ترومایی است و برای همین بیمارانی که از اورژانس می آیند نیاز به مراقبت ویژه دارند و همین موضوع، استرس کاری را بالا می برد.
بیمارانی هم که از اتاق عمل به بخش می آیند احتمال خونریزی دارند و این هم، کار در چنین بیمارستان هایی را سخت تر می کند.
گامی رو به جلو با اجرای قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری
از او درباره قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری پرسیدم و نقشی که می تواند در امنیت شغلی پرستاران داشته باشد. گفت: فعلا تعرفه سه ماهه نخست امسال را دریافت کرده‌ایم که کمتر از حد توقع پرستاران بود و در حدی نبود که فکرش را می کردیم.
این پرستار اضافه کرد: البته این قانون گامی رو به جلو بود و امیدواریم که رفته رفته تغییرات مثبتی را شاهد باشیم.
رسمی ولی نگران حجمی و شرکتی‌ها
بسیاری از طرحی ها بعد از اتمام طرح بیکار می شوند که می شود با برگزاری آزمون فکری به حال جذب آنها کرد و تعرفه گذاری هم بر اساس خدمات واقعی شود.
بسیاری از طرحی ها بعد از اتمام طرح بیکار می شوند که با برگزاری آزمون، می توان فکری به حال جذب آنها کرد و تعرفه گذاری هم بر اساس خدمات واقعی شود.
او ادامه داد: اگر فوق‌العاده خاص هم اجرا شود، کمی حقوق دریافتی ما ترمیم می شود چون دریافتی خیلی پایین است و پرستارانی که طرح خود را می گذرانند حکم‌شان حدود هشت میلیون و خرده‌ای است که برای پرستاری با این حجم از کار و استرس، مبلغ چندانی نیست.
او را به دوران کرونا می برم، روزهایی که انسان از انسان فراری بود ولی پرستاران نفس به نفس با بیماران تنفسی همراه بودند. در این باره گفت: مجبور بودیم بخش های عادی را بسته و تبدیل به بخش کرونا کنیم و همکاران با حجم شیفت‌های سنگین و مریض‌های بسیار روبرو شدند.
وی مشکل آن زمان را کمبود دارو اعلام کرد و گفت که از نظر زیرساخت‌ها مشکلی وجود نداشت.
گلایه کوچکی هم در انتهای حرفهایش از همراهان بیمار داشت و گفت: ما حین تحویل شیفت برای پرسنل و مریض و همراهش، پیگیری ها را تشریح می کنیم ولی باز هم همراهان صبر ندارند و مدام درباره روند درمان سوال و یادآوری می کنند.
آموزش همگانی کمک بزرگ به جامعه پرستاری
حامد کریم‌بیگی که کارشناس پرستاری است، ۶ سال سابقه کار دارد و در بخش آی سی یو جراحی مردان بیمارستان کوثر سنندج خدمت می کند.
به گفته او، کار در بخش آی سی یو اگر چه سخت است ولی طبق فرموده قرآن، نجات جان یک انسان، به معنای نجات همه انسان‌هاست و اینکه با نجات انسانی، خانواده و جامعه کوچکی از نگرانی دربیاید، خیلی شیرین است.
این پرستار که با دانشگاه علوم پزشکی کردستان، دانشگاه آزاد و جهاد دانشگاهی قرارداد کار دارد، درباره سختی کار پرستاری گفت: سختی کار ما بستگی به چندین نهاد و همچنین مردم دارد که می توانند باعث افزایش یا کاهش سختی‌های کارمان شوند.
این پرستار ادامه داد: اولین چیزی که در سختی کار ما موثر است، خود مردم و آموزش به آنان و پیشگیری‌هایی است که می شود انجام داد.
او یادآور شد: سر قضیه کرونا اگر مردم آموزش می دیدند و آموزش‌ها فراگیرتر بود و مردم باورشان به خطرات و لزوم رعایت موارد بهداشتی بیشتر بود، کار ما پرستاران هم به مراتب کمتر می شد؛ پس بخش اعظم تاثیر افزایش یا کاهش کار ما، به آموزش همگانی و جامعه بر می‌گردد.
کریم‌بیگی گفت: اگر به عنوان مثال همین بیماران بخش داخلی و جراحی، درست آموزش ببینند، هم طول درمان، هم هزینه‌ها کمتر خواهد شد.
او اضافه کرد: در قضیه فشار خون و دیابت هم اگر آموزش موثری بود، مراجعه مردم و زمان بستری و هزینه‌ها کمتر می‌شد.
این پرستار بیمارستان کوثر سنندج بخش دیگر سختی کار پرستاری را به کم توجهی نسبت به وضعیت شغلی آنان مرتبط دانست و افزود: در قضیه کرونا، خیلی از همکاران اگر طرح‌شان تمدید یا تبدیل وضعیت می‌شدند، خدمات بهتری به بیماران ارائه می‌شد، چراکه بخشی که با پنج پرستار مدیریت شود با بخشی که هفت پرستار داشته باشد، از لحاظ کیفیت کار و حتی آموزش به بیماران هنگام ترخیص، خیلی تفاوت دارد.
تعرفه گذاری طرحی خوب و موثر در کارکرد پرستاران
کریم بیگی در رابطه با تعرفه‌گذاری هم گفت: رهبری بارها طی سال‌های اخیر بر لزوم اجرای تعرفه‌گذاری پرستاران تاکید داشتند اما مورد کم لطفی دولت‌ها قرار گرفت تا اینکه بالاخره اجرا شد و خبر خوبی برای پرستاران بود، چراکه اینگونه زحماتشان بهتر دیده می‌شود.
او به این هم اشاره کرد که تعرفه‌گذاری نیاز به زیرساخت وسیع و نرم افزار پیچیده‌ای دارد که اکنون در دسترس نیست.
کریم بیگی در رابطه با تعرفه‌گذاری هم گفت: رهبری بارها طی سال‌های اخیر بر لزوم اجرای تعرفه‌گذاری پرستاران تاکید داشتند اما مورد کم لطفی دولت‌ها قرار گرفت تا اینکه بالاخره اجرا شد و خبر خوبی برای پرستاران بود، چراکه اینگونه زحماتشان بهتر دیده می‌شود.
این کارشناس پرستاری بخش فوق تخصص جراحی مردان بیمارستان کوثر ادامه داد: اینکه برای هر پرستاری جداگانه کارهایش بررسی شود، دشوار است ولی در کل تعرفه‌گذاری کار بسیار خوبی است.
کریم بیگی گفت که اگر در بحث تعرفه گذاری، اختصاصی تر و دقیق تر برخورد شود و حق کسی ضایع نشود، در کار پرستاران تاثیر بیشتری خواهد داشت.
۱۷ ماه خدمت در دوره کرونا
این پرستار که سه سال است در سنندج خدمت می کند و اصالتا ایلامی است، اشاره ای به ۱۷ ماه خدمتش در دوران کرونا و در بخش آی سی یو داشت.
او ادامه داد: شیرین ترین خاطره‌ام از آن دوران، این بود که به فرزندی بگویم نگران نباش پدرت زنده است یا به همراهی بگویم نگران نباش همسرت سالم است.
کریم بیگی اضافه کرد: سر قضیه کرونا، متاسفانه مردم اوایل آن را جدی نگرفتند و بدون رعایت دستورالعمل‌ها، در مراسم جشن و عروسی و اماکن عمومی حاضر می شدند که بعدا دچار مشکل شدند.
قابل قبول بودن زیرساخت‌ها
این پرستار بیمارستان کوثر سنندج در جواب این سوال که آیا تجهیزات و زیرساخت‌های درمانی مناسب است یا نه؟ گفت: اینکه مردم ما لایق بهترین امکانات و خدمات درمانی هستند، شکی نیست اما قطعا از لحاظ زیرساخت بین ایده آل تا واقعیت و توانایی ما فاصله ای وجود دارد.
کریم بیگی تجهیز بیمارستان کوثر به تجهیزات و دستگاه‌های پیشرفته پزشکی هسته‌ای با همت مسوولان و نمایندگان مجلس را کاری ارزشمند دانست و ادامه داد: یکی از افتخارات ما در این بیمارستان این بود که در دوران شیوع کرونا، هیچگاه پیش نیامد کمبود دارو داشته باشیم و همراه بیمار ناچار شود، خارج از بیمارستان دارو تهیه کند.
لزوم تغییر در شیوه اجرایی قانون تعرفه‌گذاری خدمات
مدیر اداره پرستاری معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی کردستان هم بخش اصلی حرفهایش را به اجرایی شدن قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری در دولت سیزدهم اختصاص داد.
حیدر ایزدی اظهار داشت: عمده مطالبه تعرفه گذاری و مورد انتظار جامعه پرستاری در این دولت به سرانجام رسید و بعد از حدود ۱۶ سال اجرایی شد که البته هنوز در روش اجرایی آن اختلاف نظرهایی وجود دارد.
وی افزود: صنف جامعه پرستاری عقیده دارد با روش بهتری می شد این قانون اجرایی شود و بازخورد این روشها و نقایص اجرایی قانون به وزارت بهداشت ارجاع داده شد تا ایرادات آن برطرف شود. صنف جامعه پرستاری عقیده دارد که با روش بهتری می شد این قانون اجرایی شود و بازخورد این روشها و نقایص اجرایی قانون به وزارت بهداشت ارجاع داده شد تا ایرادات آن برطرف شود.
ایزدی اضافه کرد: انتظار این است که تعرفه خدمات موردی پرستاران در این قانون به حدی باشد که تفاوت آن با خدمات دیگر محسوس باشد بدون آنکه فشاری به مردم وارد آید.
مدیر اداره پرستاری معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی کردستان تاکید کرد: از دولت انتظار می رود، تغییر وضعیت نیروهایی که در کرونا ایثارگرانه کار کردند و ۲ سال بسیار سخت را پشت سرگذاشتند با جدیت دنبال شود و در اولویت استخدام و درج امتیاز برای آزمون‌های استخدامی حوزه بهداشت و درمان قرار گیرند.
پرداخت معوقات طرح و کارانه و حق مسکن، ایجاد تعاونی مسکن و رفاه کارکنان و اختصاص فوق العاده خاص برای پرستاری که از رشته های سخت و زیان آور شغلی است، دیگر خواسته ایزدی بود.
پرستاری رکن اصلی درمان
پزشک ویزیت می کند و دارو می نویسد، بخش اصلی مراقبتی و پاسخگویی بر عهده پرستار است و برای همین مدیر اداره پرستاری معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی با اشاره به گستردگی این حوزه، عقیده دارد که پرستاری رکن اصلی درمان است و در زمینه های مختلف، پرستاران نقش اصلی را ایفا می کنند.
ایزدی به دیگر نقش‌های پرستاران به غیر از حوزه مراقبتی اشاره کرد و گفت: پرستاران نقش آموزشی، مدیریتی، برنامه ریزی، اجرایی و حمایتی دارند ولی بیشترین نقش آنان در حوزه مراقبتی است و این مورد مثل دیگر نقش ها نیست که در مدت کوتاهی به درمان بیمار بپردازد، بلکه نقش مستمر و پیوسته ای است که فاصله خدمتی آن مداوم است.
سرانه پرستار در کردستان معادل متوسط کشوری
مدیر اداره پرستاری معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی با بیان اینکه سرانه تخت به پرستار در کردستان با متوسط کشوری برابری می کند، افزود: این سرانه ۲.۲ است که در برخی مراکز درمانی استان، این نرخ حدود یک تا ۲ دهم درصد بالاتر از متوسط کشوری هم هست.
مدیر اداره پرستاری معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی با بیان اینکه سرانه تخت به پرستار در کردستان با متوسط کشوری برابری می کند، افزود: این سرانه ۲.۲ است که در برخی مراکز درمانی استان، این نرخ حدود یک تا ۲ دهم درصد بالاتر از متوسط کشوری هم هست.
ایزدی با بیان اینکه از نظر کمی مشکلی در استان به چشم نمی خورد و آنچه که به عنوان مشکل و کمبود یاد می شود به نوع رابطه استخدامی بر می گردد، افزود: کارشناسان هوشبری، اتاق عمل، بهیار، کمک بهیار، کمک پرستار و حتی فوریت‌های پزشکی زیرمجموعه حوزه پرستاری هستند که از نظر کمی مشکلی نداریم و مشکل از نظر رابطه استخدامی است و بسیاری از مطالبات حوزه پرستاری به همین مساله ختم می شود تا از شرکتی و طرحی به استخدام قراردادی و رسمی تبدیل وضعیت شوند.
به گفته وی، انتظار جامعه پرستاری از دانشگاه علوم پزشکی کردستان تبدیل وضعیت است که این مساله تابع سیاست‌های وزرات بهداشت است و دانشگاه قصوری در این زمینه ندارد.
ایزدی این را هم گفت که در حال حاضر تنها کمبود در استان در رده کمک پرستاری است و دانشگاه علوم پزشکی کردستان برای برطرف کردن آن برنامه ریزی دارد که امیدواریم به بهترین شکل اجرایی شود.
تقویت حوزه پرستاری با نیازسنجی آموزشی
مدیر اداره پرستاری معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی کردستان گفت: برای تقویت حوزه پرستاری اوایل هر سال نیازسنجی های آموزشی انجام می شود تا به نسبت بخش خدمتی و سرویس های اختصاصی به ارتقای حرفه‌ای کمک شود.
ایزدی تاکید کرد: سعی می کنیم تا بر اساس فرموده رهبر معظم انقلاب، بیمار دردی غیر از بیماری نداشته باشد و برای همین سامانه ثبت شکایات را در دست راه‌اندازی داریم.
وی یادآور شد: در حوزه شکایات پرستاری در هر بیمارستان، مسوول بررسی شکایت داریم و ابایی هم از شکایت بیماران وجود ندارد چرا که گنج پنهانی است که مدیر در اختیار دارد و اگر از دست برود دچار روزمرگی شده است و وجود شکایت باعث می شود به دنبال راه حل‌هایی برای بهبود خدمات بود.
مدیر اداره پرستاری معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی کردستان اظهار داشت: مردم به خادمان خود در این حوزه اطمینان داشته باشند و تاخیر در حوزه درمان را با صبوری همراهی کنند چرا که تاخیر از نظر آنها، به دلیل انجام صحیح وظیفه و خدمات پشتیبانی است.
پرستاران پای کار خدمت به بیمار در بحرانها
مدیر اداره پرستاری معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی کردستان با بیان اینکه در دوران همه گیری کرونا، هیچ خدمتی از سوی پرستاران بر زمین نماند گفت که آنها ایثارگرانه خدمت کردند و در این راه شهدایی هم تقدیم کردیم.
وی افزود: در حالی که حتی خانواده‌ها از عزیزان بیمار خود دوری می کردند، پرستاران نهایت تلاش را انجام دادند این خدمت محدود به دوران کرونا نیست و پرستاران در برف سنگین پارسال کردستان، حتی با پای پیاده (چون امکان تردد ماشین وجود نداشت) خود را به محل کار می رساندند در حالی که بیشتر ادارات تعطیل بود.
وی قدردانی از حجم خدمات گسترده پرستاران را صرف گفتار ندانست و تاکید کرد: بیماران و همراهان آنها باید در عمل با همراهی پرستاران، در بیمارستان‌ها و به ویژه بخش های ویژه موانع خدمتی را تشدید نکنند.
ایزدی درباره ساختارها و تجهیزات و امکانات درمانی نیز اظهار داشت: بیمارستان‌هایی با قدمت زیاد در استان داریم که برخی نیاز به بازسازی دارد تامین اعتبار برای برخی مراکز انجام گرفته است تا بهسازی محیطی انجام شود.
مدیر اداره پرستاری معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی کردستان یادآور شد: با اجرای طرح تحول نظام سلامت، هتلینگ بیشتر بیمارستان‌های استان محقق شد.
پرستاری هنر، علم و شیوه مراقبت از مردم با استفاده از ترویج، نگهداری و بازگرداندن سلامتی و تندرستی در تمام طول زندگی است.
در تقسیم بندی‌های علمی، ارزش پرستار خوب هم طراز یک پزشک خوب است و کار یک پزشک خوب موقعی به حد مطلوب می رسد که یک پرستار خوب و ورزیده مسوولیت بیمار او را بر عهده داشته باشد.
باید توجه داشت که وظیفه یک پرستار تنها مراقبت از بیمار در بیمارستان نیست بلکه یک پرستار با مراقبت از افراد در تمام مراحل زندگی آنها از پیشگیری از بیماری‌ها گرفته تا مراقبت در هنگام بیماری و توانبخشی پس از بیماری، سروکار دارد.
با توجه به این نقش، انتظاری که جامعه پرستاری دارد این است که کار او همپای دیگر رده های بالای حوزه سلامت دیده شود.
نظر شما