شناسایی ۶۰۷ عامل خسارت زا به محصولات کشاورزی کشور

به گزارش خبرنگار ایرنا، شاپور علائی مقدم عصر روز شنبه در اجلاس سراسری روسای موسسات پژوهشی و تحقیاتی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی که در موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کشور مستقر در کرج برگزار شد، به سلامت محصولات کشاورزی با منشاء گیاهی اشاره کرد و افزود: عوامل خسارت زای محصولات کشاورزی عوامل ثانویه ای هستند که یا به دلیل شرایط اقلیمی، یا به دست بشر و یا به دلیل بی تدبیری ها ایجاد شده و موجب خسارت در بخش می شوند.

وی با بیان اینکه کشور ما یک کشور خشک و نیمه خشک است، اظهار داشت: در منابع علمی گفته می شود اگر کشوری میانگین بارش کمتر از ۵۰۰ میلی متر داشته باشد کشاورزی آن کشور با مشقت روبرو است؛ کشور ما با بارش سالانه ۲۵۰ میلی متر روبرو است و این رقم هرسال کمتر می شود و در عین حال ظرفیت آبی و آب تجدیدپذیر که به دلیل افزایش جمعیت و تولید کمتر می شود بر مشقت ها می افزاید.

علائی مقدم پتانسیل آبی کشور را ۴۰۰ میلیارد مترمکعب دانست که ۲۷۰ میلیارد مترمکعب آن از دسترس خارج می شود و تنها حدود ۱۷۰ میلیارد متر مکعب آب تجدیدپذیر در کشور برای بخش های مختلف وجود دارد.

سرانه هر ایرانی از آب تجدیدپذیر یک هزار و ۳۰۰ مترمکعب در سال است

رییس سازمان حفظ نباتات کشور گفت: پیشتر منابع مختلف سرانه آب تجدیدپذیر ایران با جمعیت حدود ۲۰ میلیون نفر حدود ۱۹ هزار مترمکعب برای هر نفر به عنوان منابعی تجدیدپذیر وجود داشت اما با رشد جمعیت و تولید و سطح زیرکشت این عدد در حال حاضر حدود یک هزار و۳۰۰ مترمکعب سرانه هر ایرانی از آب تجدیدپذیر در کشور است.

وی افزود: خشکی و منابع آبی محدود یکی از عوامل طغیان بیماری ها و آفات در اراضی کشاورزی است اما به‌رغم تمام این محدودیت ها، تنوع اقلیم هم داریم و ظرفیت بسیار بی نظیر محققان و پژوهشگران باعث شده در ۴۰ سال اخیر تولیدات بخش کشاورزی از ۶۰ میلیون تن به ۱۲۵ میلیون تن برسد.

علایی مقدم این موفقیت را تلفیقی از نتایج یافته های تحقیقاتی در بخش کشاورزی و همچنین دانش بومی کشاورزان عنوان کرد و گفت: دانش بومی زمانی ایجاد می شود که جامعه ای در شرایط سخت قرار گیرد ولی وقتی تمام مولفه ها فراهم باشد آن جامعه کمتر به سمت دانش بومی می رود.

وی یکی از مهمترین بخش های دانش بومی را برگرفته از کشاورزانی دانست که در ایران به دلیل تنوع اقلیم هر منطقه، روش بومی خود را دارند.

علایی در این باره افزود: بر اساس گزارش های فائو بیش از ۴۰ درصد امنیت غذایی دنیا بستگی به رفتار با آفات و بیماری ها و علف های هرز دارد.

رییس سازمان حفظ نباتات کشور ادامه داد: این سازمان به عنوان یک سازمان حاکمیتی و واکنش سریع که عملیاتی ترین بخش در بحث کنترل آفات و بهداشت گیاهی و قرنطینه ها است و بر اساس قانون قبل از اینکه دولت سیزدهم کارش را شروع کند، سازمان حفظ نباتات تنها در زمینه بهداشت گیاهی وظیفه مند بود که مرزها را مواظبت کند و در قرنطینه ها از ورود و استقرار عوامل خسارت زا و جابجایی این عوامل در داخل کشور جلوگیری کند.

وی اضافه کرد: ولی با حضور وزیر دولت سیزدهم و دستور وزیر، علاوه بر بهداشت سلامت محصولات کشاورزی که خیلی مهم است. در عین حال صفر تا صد سلامت محصولات کشاورزی به سازمان حفظ نباتات واگذار شده تا سلامت این محصولات را از مزرعه تا سفره مردم رصد کند.

علایی مقدم گفت: رویکرد و نظم نوین در کشاورزی دنیا با هدف سلامت بشر، فرایند محور کردن تولید است که چه کسی چه محصولی را در چه بستری تولید می کند و چه کسی آن را بسته بندی و چه کسی صادر و به بازار می رساند.

وی افزود: کشورهایی که صادرات محصولات ما را متوقف کرده بودند به دنبال این محصولات آمدندو ما در فاز اول چهار محصول سبزی و صیفی مانند فلفل، گوجه فرنگی، بادمجان و خیار را با قابلیت صادرات، رصد و پایش کرده و سامانه ای با همکاری تمام بخش ها راه اندازی کردیم.

وی با بیان اینکه در اجرای این طرح، همه پای کار آمدند تا محصولی برگشت نخورد، اظهار داشت: در 9 ماه اخیر مشکلات بسیار سخت که مانع صادرات محصولات باشد نداشتیم و در فاز دوم چهار محصول سردرختی، مرکبات، نخیلات و کیوی است که در بستر سامانه سماک آوردیم.

رییس سازمان حفظ نباتات کشور با بیان اینکه کشوری اقتصاد پایدار خواهد داشت که صادرات داشته باشد، گفت: براساس نظم نوین حاکم، سلامت مقدمه صادرات است و محصولاتی جاذبه و جامعیت برای صادرات دارد که از سلامت برخوردار باشد.

وی تاکید کرد: باید در قانون برنامه هفتم رویکرد جدیدی به سازمان حفظ نباتات داشته باشیم زیرا متولی سلامت محصولات کشاورزی شده و بودجه سال های گذشته این بخش تنها برای تهیه سم و آفت کش ها کافی بود ولی توسعه آزمایشگاه های مرجع در استان ها، برای سلامت محصولات کشاورزی خیلی مهم است.

وی گفت: برند سلامت محصولات کشاورزی با نام تات آرامش روانی به مردم وارد می کند که محصولاتی که از بسترهای تولید ایران بیرون می آید همگی آنطور نیست که می گویند.

ریل گذاری جدیدی در تات انجام شده است

رییس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی نیز در این اجلاس گفت: ما در تولید علم مسوولیت نداریم ولی مگر می شود یک کار پژوهشی کاربردی انجام داد ولی تولید علم در آن نبوده و هیچ فایده ای برای بخش کشاورزی نداشته باشد.

سید مجتبی خیام نکویی افزود: در تات در نیم قرن اخیر خیلی از جهت گیری ها در راستای اهداف بخش بوده ولی یکی از مهم‌ترین دلایل این فاصله، عدم درک صحیح مسوولان از ظرفیت تات بوده و نگاه حاکم بر این سازمان مانع از استفاده بهینه از ظرفیت این بخش شد اما در این یکسال اخیر منعطف‌ترین ظرفیت در تات ایجاد شده است.

وی اظهار داشت: ریل گذاری جدیدی در این سازمان انجام شده که ماه‌ها بر روی آن کار شده و ویژگی های این تفکر جدید برای همکاران به شکل مبسوط بیان و پیشنهاد شده که کشتی تات که در حرکت است نیاز به قایق های تندرو برای پاسخگویی به نیازهای فی البداهه وزارت جهاد مثل الگوی کشت دارد که ظرف ۲.۵ ماه اختیارات این بخش به ما واگذار و براساس اطلاعات موجود، به این پرسش ها پاسخ دادیم.

وی با بیان اینکه برخی فهم درستی از ظرفیت تات ندارند، گفت: سازمان تات لشکری متشکل از ۲۱ موسسه و مرکز ملی و ۳۵ مرکز استانی است که در بعضی از این استان ها ظرفیت های کم نظیری معادل یک موسسه داریم.

چرخ دنده سازمان تات درگیر خوزه اجرا شده است

خیام نکویی خاطرنشان کرد که تمام ظرفیت موسسات تحقیقاتی در اختیار معاونان وزیر است و در صورت کوتاهی در این بخش، من مطالبه گر هستم؛ امروز چرخ دنده سازمان تحقیقات درگیر حوزه اجرا شده و اتفاقی که سال ها آرزوی آن را داشتیم محقق می شود.

وی بازوی اصلی جهاد کشاورزی در استان ها را مراکز تحقیقات عنوان کرد و افزود: کل ظرفیت تات یک ظرفیت واحد است که اگر در استانی مشکلی به وجود می آید تمام موسسات وظیفه دارندراهکار رفع مشکل را براساس امکانات ارائه دهند.

نکویی با بیان اینکه اتفاقات خوبی در مجموعه وزارت در حال رقم خوردن است، اظهار داشت:چرخ دنده های آموزش و پژوهش و موسسات درگیر حوزه اجرا شده اما هنوز از ظرفیت ای موجود کامل استفاده نکردیم.