جایگاه‌های گاز کرمان در کشاکش استاندارد و صرفه اقتصادی

به گزارش ایرنا، مساله تعداد جایگاه های فعال گاز و نیز استانداردسازی آنها دو مقوله مهم است که هم از یکسو شهروندان با کمبود جایگاه و صف های طولانی مواجه نشوند و هم از اینها مهمتر ایمنی این مقوله در اولویت باشد تا خدای نکرده شاهد حوادث خطرناک نباشیم.

گرچه مسئولان می گویند تلاش برای انجام تعمیرات و استانداردسازی این جایگاه ها جریان دارد اما به نظر می رسد باید فرآیندهای استانداردسازی تسریع شود و اگر جایگاهی هم در این زمینه همکاری لازم را در زمان مقتضی ندارد، از ابزارهای در اختیار بهره گرفته شود.

استفاده از گاز طبیعی هم اکنون به دنبال مزایای آن در بخشی وسیع از خودروهای داخل کشور استفاده می شود اما این نوع سوخت بویژه در جایگاه ها می تواند با خطراتی نیز همراه باشد که ضرورت استانداردسازی آنها را بیش از پیش نمایان می کند.

از این رو است که شرایط ذخیره‌سازی، نگهداری و توزیع گاز در زمره استانداردهای اجباری قرار گرفته و دولت نظارت بر این حوزه را با توجه به احتمال وقوع حادثه و اثرات اقتصادی، روانی و جانی به صورت ویژه توسط سازمان‌های متولی با حساسیت خاص دنبال می کند.

با توجه به مواردی که گفته شد اقبال عمومی جامعه به سمت استفاده از سوخت‌های پاک و ارزان با مزایای بی شمار آن است اما از طرفی برخی از جایگاه های عرضه گاز CNG در استان کرمان از این شرایط به وجود آمده، به نفع خود استفاده کرده اند و با هدف کسب سود بیشتر، از انجام اقدامات کنترلی در راستای افزایش ایمنی و استانداردسازی دستگاه‌ها و محیط پیرامون آن کوتاهی می‌کنند که در صورت جدی نگرفتن، همین امر می‌تواند موجب حوادث ناگوار بعدی و به خطر افتادن جان شهروندان بسیاری شود که صرفنظر از اقدامات بازدارنده و تنبیهی دستگاه های ناظر، نیاز به اطلاع‌رسانی و آگاه سازی عمومی نیز دارد.

براساس آمارها ۷۷ جایگاه سوخت گاز در استان کرمان وجود دارد که از این میزان ۶۰ مورد تمامی فرایندهای استانداردسازی را طی کرده اند و مردم می توانند با خیالی آسوده در این جایگاه ها اقدام به سوخت گیری کنند اما مابقی یا درحال استانداردسازی هستند یا پلمب شده اند.

مسئولان می گویند تعداد ۱۰ مورد از این جایگاه ها در مراحل استانداردسازی قرار دارند لذا نیاز است با سرعت بیشتری این فرایندها را طی کنند تا زمینه آرامش خاطر مردم و مراجعه کنندگان نیز فراهم شود؛ ضمن آنکه هفت جایگاه دیگر به علت غیرایمن بودن توسط دستگاه های متولی طی ماه های اخیر پلمب شده اند.

آنچه مسلم است اینکه همه افراد بر استاندارد سازی جایگاه ها تاکید دارند اما عده ای دلیل استاندارد نشدن برخی از جایگاه ها را مشکلات مالی و صرفه اقتصادی جایگاه با توجه به هزینه های بالای قطعات می دانند و عده ای نیز می گویند مشکل فقط در ظاهر جایگاه و نازل های انرژی است اما در این شرایط مسئولان معتقدند تهدید جان مردم با هیچ دلیل و بهانه ای قابل قیاس نیست و استانداردسازی باید جدی گرفته شود.

مشکلات نوسازی اکثر جایگاه ها و صرفه اقتصادی

نماینده انجمن صنفی سی ان جی کشور در استان کرمان گفت: وضعیت جایگاه ها متاسفانه در هیچ جای کشور مناسب نیست زیرا درآمد آنها به حدی است که به سختی روی پا ایستاده اند.

محمد یوسف زاده به خبرنگار ایرنا افزود: جایگاهی که ۱۵ سال کار کرده، فرسوده شده و جایگاه دار حتی توان مالی تعویض قطعات را ندارد.

جایگاهی که ۱۵ سال کار کرده فرسوده شده و جایگاه دار نیز حتی توان مالی تعویض قطعات را ندارد.

وی با بیان اینکه اکثر جایگاه های کرمان مشکل نوسازی دارند ادامه داد: امسال حقوق و دستمزد کارگر ۵۷ درصد اما کارمزد جایگاه ها ۱۵درصد افزایش داشته و برق، روغن، قطعات هرکدام جداگانه گران شده است لذا طبیعتا جایگاه ها مشکلات مالی دارند اما ما در حد توان سعی می کنیم مشکل ایمنی پیش نیاید و حداقل موارد ایمنی را رعایت کنیم.

نماینده انجمن صنفی سی ان جی کشور در استان کرمان عنوان کرد: استاندارد سالانه یکبار از کل جایگاه های استان کرمان بازدید می کند و شرکت پخش ملی فراورده های نفتی نیز ماهانه به صورت چرخشی جایگاه ها را بررسی و گواهینامه های لازم را کنترل می‌کند.

وی با تاکید بر اینکه نظارت به تنهایی کافی نیست گفت: شرکت های بازرسی زیرمجموعه اداره استاندارد سالانه مبلغی را دریافت و کل بخش های جایگاه را کنترل می کنند اما نازل های جایگاهی که ۱۵ سال کار کرده و ظاهر خوبی ندارد، کشیده، کج و فرسوده شده و اگر بخواهیم آنها را تعویض کنم باید برای هر نازل ۴۰۰ میلیون تومان بپردازیم لذا به تعمیرات اکتفا می کنیم اما ظاهر نازل ها را با تعمیرات نمی توان حفظ کرد.

یوسف زاده با اشاره به اینکه جایگاه های CNG با وضع اقتصادی فعلی، مشکلاتی دارند تصریح کرد: قطعات جایگاه های عرضه گاز CNG چیزی نیست که بتوان آنها را از بازار تامین کرد لذا بایستی از جایی تهیه کنیم که خود، کارگر و مردم ایمن باشند.

وی با اشاره به اینکه شرکت های تعمیر و نگهداشت دارای گواهی از شرکت نفت و استاندارد امور تعمیرات را انجام می دهند افزود: مشکلاتی در فرایند ایمن سازی جایگاه های CNG کرمان وجود دارد اما سعی می کنیم با ظرفیت های موجود در اختیار تا جایی که امکان دارد خطری وارد این جایگاه ها نشود.

غیراستانداردها را پلمب می کنیم

مدیر شرکت ملی پخش فراورده های نفتی منطقه کرمان نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه جایگاه های CNG باید استانداردهای لازم را داشته باشند و در این خصوص اداره استاندارد و شرکت های بازرسی زیرمجموعه این اداره به صورت دوره ای از آنها بازدید می کنند گفت: اداره استاندارد مجاز است که دستور قطع گاز هر جایگاهی که استانداردهای لازم را رعایت نمی‌کند، صادر کند.

سید باقر نورالدینی ادامه داد: ما نیز بازدیدهایی از جایگاه های عرضه استان کرمان داریم و تذکرات لازم را به جایگاه های غیر ایمن می دهیم اما وظیفه اصلی نظارت با استاندارد است و صلاحیت بازرسی به شرکت های زیرمجموعه استاندارد سپره شده است.

وی عنوان کرد: عمده جایگاه های استان کرمان برای استانداردسازی اقدام کرده اند؛ استانداردسازی مراحل مختلفی دارد که برخی از آنها در دست اقدام است و اگر جایگاهی اقدام نکرده دستور قطع گاز آن صادر می شود.

این مسئول بیان کرد: اگر جایگاهی استانداردسازی شده باشد، سامانه ها تنظیم و فرایند قطع اتوماتیک آن فعال می شود لذا جای نگرانی برای سوخت گیری در این جایگاه ها وجود ندارد.

چه تعداد از جایگاه های کرمان غیر استاندارد هستند؟

نورالدینی گفت: ۶۰ مورد از ۷۷ جایگاه دارای مجوز بهره برداری استان کرمان گواهی معتبر استاندارد را کسب کردند و هفت مورد از آنها نیز به علت نداشتن استاندارد لازم غیر فعال شده اند که فرایند استانداردسازی مابقی در حال انجام است.

وی ابراز داشت: استاندارد اجباری بر عهده سازمان ملی استاندارد است اما جایگاه هایی که استاندارد لازم را دریافت نمی کنند و از طرف اداره استاندارد پرخطر شناسایی، به شرکت گاز معرفی و گاز آنها قطع می شود.

مدیر شرکت ملی پخش فراورده های نفتی منطقه کرمان گفت: مراحل استانداردسازی ۱۰ جایگاه CNG غیر استاندارد استان کرمان در دست اقدام است و برخی از آنها نیز در حال تعمیرات هستند که پس از تعمیرات این استانداردها را دریافت خواهند کرد.

وی ادامه داد: جایگاه ها پس از انجام اقدامات و رفع پیش نیازها، از سوی استاندارد به شرکت ملی پخش فراورده های نفتی و شرکت گاز معرفی می شوند که گاز آنها متصل شود.

نورالدینی خاطرنشان کرد: ۶۰ جایگاه عرضه CNG استان کرمان که استاندارد جامع را دریافت کرده اند به معنای این است که اینها در تمامی بخش ها استانداردسازی شده اند و حتی گواهی نامه دریافت می‌کنند.

وی یادآور شد: جایگاه ها معمولا نازل ذخیره ای دارند که در صورت خرابی می توانند آن را تعویض کنند.

توجیه صرفه اقتصادی پذیرفته نیست

مدیر شرکت ملی پخش فراورده های نفتی منطقه کرمان گفت: اینکه برخی جایگاه ها می گویند بخاطر هزینه فرایند استانداردسازی خود را به تاخیر انداخته اند را نمی‌پذیریم زیرا استانداردسازی باید حتما در این جایگاه ها انجام شود و سازمان ملی استاندارد باید به این حوزه ورود کند.

وی افزود: اگر کسی در حوزه استانداردسازی که با سلامتی مردم در ارتباط است، اقدامی نکند حتما دولت نسبت به جمع آوری امکانات و انتقال آن به مکانی دیگر با این جایگاه ها برخورد می‌کند.

توضیح استاندارد

مدیرکل استاندارد استان کرمان نیز در این زمینه ضمن تایید آمار اعلام شده از جایگاه های استاندارد و غیراستاندارد استان کرمان گفت: بازرسی ها و بازدیدها سالانه یکبار انجام می شود که باید منجر به اخذ تاییدیه استاندارد شود؛ شرکت های بازرسی این کار را به نمایندگی از ما انجام می دهند و در نهایت به شرکت ملی پخش فراورده های نفتی و شرکت ملی گاز این تاییدیه ها را اعلام می کنیم.

اسماعیل عاقلی در پاسخ به سئوالی در خصوص اینکه مراحل استانداردسازی چگونه است و به چه مدت نیاز دارد؟ افزود: ۶۰ جایگاه گاز مایع استان کرمان تا کنون موفق به گذارندن مراحل استانداردسازی شدند؛ ضمن آنکه در بازدیدها اگر نواقصی وجود داشته باشد جایگاه ها دوباره فرصتی برای رفع نقص پیدا می کنند که بتواند به مرحله اخذ تاییدیه برسند و در مواردی که اقدامی انجام نمی شود براساس مصوبه هیات وزیران تکلیف داریم که آنها را به شرکت ملی پخش فراورده نفتی و شرکت گاز معرفی کنیم که سهمیه آنها را قطع کنند.

وی عنوان کرد: گزارش جایگاه های غیر ایمن را به صورت سه و ۶ ماهه به مجموعه های متولی اعلام کردیم که نسبت به قطع سهمیه آنها اقدام شود و تاکنون ۱۷ جایگاه استان کرمان موفق به استاندارد سازی نشده اند.

استاندارد سازی مخزن های گاز خودروها

به گزارش ایرنا علاوه بر جایگاه های عرضه سوخت گاز مایع، مخزن و سیلندرهای گاز موجود در خودروها نیز در صورت نداشتن استانداردهای لازم می تواند خطرآفرین باشد که مدیرکل استاندارد استان کرمان در این خصوص توضیحاتی ارایه کرد.

عاقلی گفت: اداره کل استاندارد در حوزه مخازن گاز خودروها و مخازن آنها نیز اقداماتی انجام داده است که مورد ۲ آزمایش دوره ای قرار می گیرند و هرسال به مراکز معاینه فنی مراجعه می کنند؛ لذا بایستی وضعیت کپسول ها بررسی شود و اگر مشکلی نداشته باشد سالانه یکبار کنترل و تاییدیه صادر می شود.

وی یادآور شد: کپسول های گاز پس از مدتی ممکن است دچار خوردگی و فرسودگی شوند لذا خودروهای گازسوز هر پنج سال یکبار باید در آزمایشگاه های استاندارد بازدیدهای دوره ای را طی کنند و این مخزن ها با نظارت شرکت های بازرسی تایید صلاحیت شده باز و به آزمایشگاه ارسال می شوند.

مدیرکل استاندارد استان کرمان گفت: سیلندرهای خودروها علاوه بر ظاهر، از نظر داخلی نیز کنترل می شوند و اگر تایید شدند تاریخ گذاری و این آزمون ها تا زمان تاریخ انقضا تکرار می شود؛ پس از آن از چرخه مصرف خارج اما اگر سیلندرها در طول این مدت هم دچار مشکلی باشند از چرخه مصرف خارج می شوند.

وی ادامه داد: ۱۰ آزمایشگاه در استان کرمان داریم که هفت مورد آنها فعال است و از ابتدای سال جاری ۲ هزار و ۱۲۰ سیلندر سی ان اجی خودرویی مورد آزمایش قرار گرفته که یکهزار و ۴۶۰ مورد از چرخه مصرف خارج شدند.

عاقلی افزود: چیزی در حدود ۶۸.۵ درصد از این میزان از چرخه مصرف خارج و امها شدند و این اقدامات برای افزایش ضریب ایمنی خودروها انجام شده است.

باوجود این تعداد جایگاه های غیرایمن و غیر استاندارد استان کرمان رقمی قابل توجه است که ضرورت توجه دستگاه های متولی به این حوزه را گوشزد می کند که هرچه سریع تر بتوانند با لحاظ شرایط جایگاه داران استانداردسازی را به سرانجام برسانند.

خبرگزاری ایرنا کرمان در سال ۹۹ نیز خطرات این موضوع را گوشزد کرده بود و اینکه همچنان شماری از جایگاه ها غیراستاندارد هستند مساله ای مهم و پرسش برانگیز به شمار می رود.

در این زمینه بیشتر بخوانید:

گزارش فزونی جایگاه‌های ناایمن CNG تهدیدی برای شهر کرمان