به گزارش ایرنا، مشکلات ناشی از کاهش بارندگی‌ها و خشکسالی‌های پیاپی باعث از بین رفتن مشاغل مبتنی بر آب و به دنبال آن مهاجرت و خالی شدن روستاها از سکنه و گسترش حاشیه‌نشینی در شهرهایی مانند زاهدان، زابل و چابهار شده و مسائل و معضلات عدیده‌ای را در حوزه‌های اجتماعی، فرهنگی، ارایه خدمات و نظایر آنها به وجود آورده است. روند مهاجرت در شمال استان که تامین آب منطقه بسته به آورد رودخانه هیرمند و اختصاص حقابه از سوی کشور همسایه است، بیشتر از سایر مناطق است.
دولت سیزدهم با نگاه رفع محرومیت پس از سفر به سیستان و بلوچستان که شهریورماه پارسال انجام شد دستوراتی را برای رفع مشکل کم آب این استان از جمله انتقال آب از چاه نیمه‌های شماره یک به ۲ و سه و چهار و حفر چاه‌های ژرف را برای رفع مشکلات کم آبی منطقه سیستان صادر کرد که تمام این موارد انجام شده است.
طرح انتقال آب از دریای عمان برای رفع کم آبی شهرهای دارای تنش آبی در سیستان و بلوچستان پس از سفر آیت الله رییسی به این استان به طور جد مطرح شد و هم اینک عملیات اجرایی این طرح بزرگ آغاز شده است
حفر چاه‌های ژرف به عنوان یک راهکار کوتاه مدت در دستور کار معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و وزارت نیرو قرار گرفته است که مجوز حفر ۱۰ حلقه چاه ژرف صادر شده و تا کنون سه حلقه چاه در منطقه سیستان حفر و به آب رسیده که خطوط انتقال آب آنها در حال تکمیل است. وزارت نیرو نیز در این راستا اعلام کرده است در صورت سرمایه‌گذاری سرمایه‌گذاران و بخش خصوصی در حوزه حفر چاه ژرف، به میزان ۱۰میلیون مترمکعب آب را به صورت تضمینی خریداری خواهد کرد.
خشکسالی حدود ۲ دهه در سیستان و بلوچستان که امسال شدت آن محسوس تر است کشاورزی، آب، برق، بهداشت و سایر بخش های زندگی مردم رنج دیده این دیار را به شدت تحت تاثیر قرار داده است
عدم آورد و تخصیص نیافتن حقابه رودخانه هیرمند در شمال سیستان و بلوچستان، کشاورزی این منطقه را نابود کرده و وضعیت شکننده‌ای از لحاظ آبی در این منطقه حکم‌فرماست.
عمده فعالیت اقتصادی و معیشتی مردم صبور سیستان و بلوچستان بویژه منطقه سیستان با پنج شهرستان زابل، هیرمند، زهک، نیمروز و هامون بر حوزه کشاورزی استوار است که متاسفانه وابستگی ۱۰۰درصدی این منطقه به منابع آب رودخانه خارجی هیرمند سبب شده تا از حدود ۲۰ سال پیش تاکنون گرفتار خشکسالی ناشی از قطع آب این رودخانه شوند و وضعیت اقتصادی و معیشتی مردم مرزنشین به حد بسیار بحرانی و سخت برسد.
نبود امکان آبگیری تالاب بین المللی هامون در گستره تقریبی پنج هزار و ۷۰۰ کیلومتر مربع موجب شده بستر این تالاب به کانون حرکت شن‌های روان و ریزگردها در منطقه تبدیل و در نتیجه پیامد آن نیز نظیر بیماری های ریوی و تنفسی و سل دامنگیر مردم محروم سیستان شود.
همچنین در مناطق مرکزی و جنوبی سیستان و بلوچستان کاهش شدید نزولات آسمانی علاوه‌بر تاثیرگذاری عمیق بر وضعیت کشاورزی، تامین آب آشامیدنی مورد نیاز مردم را با مشکلات جدی روبه رو کرده است.
روایت تنش آبی سیستان و بلوچستان قصه پر غصه‌ای بود که در دولت سیزدهم با نگاه ویژه رئیس جمهور برای حل این معضل تدبیری دیگر اندیشیده و طرح جهاد آبرسانی آغاز شد و هم اینک نیز با جدیت دنبال می‌شود
با پیگیری‌های وزارت نیرو طرح جهاد آبرسانی به عنوان یک ضرورت در کشور اجرایی شد و در قالب این طرح بزرگ آبرسانی به سیستان و بلوچستان قرار است به ۲ هزار و ۸۸۳ روستا در ۲۶ شهرستان این استان آب پایدار برسد که این طرح با قوت در حال انجام است و بیشترین تعداد روستا در این طرح به این استان پهناور اختصاص پیدا کرد.
جهاد آبرسانی یکی از بزرگترین طرح‌های عمرانی سیستان و بلوچستان بوده و یکی از طرح‌های مهم ملی محسوب می‌شود که برای کاهش تنش آبی در این استان در حال اجراست.
بیش‌از ۲ هزار روستای سیستان و بلوچستان در قالب طرح جهاد آبرسانی قرار است به آب پایدار برسد. البته طرح جهاد آبرسانی با پیگیری‌های وزارت نیرو در تمام استان‌های کشور در حال انجام است، اما بیشترین تعداد روستا در این طرح به سیستان و بلوچستان اختصاص پیدا کرده است.
به گفته مسوولان سیستان و بلوچستان طرح جهاد آبرسانی از بزرگترین طرح‌های عمرانی این استان جنوب شرقی ایران اسلامی است که اگر به طور کامل اجرا شود تنش آبی در در این نقطه از کشور به پایان می‌رسد.
تداوم اجرای طرح جهاد آبرسانی نیازمند اعتبارات ویژه است
استاندار سیستان و بلوچستان در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا اظهارداشت: خوشبختانه با همت دولت سیزدهم قرارگاه جهاد آبرسانی در کشور تشکیل شده که آبرسانی به بیش‌از ۲ هزار و ۸۰۰ روستا سهم این استان شده است.
حسین مدرس خیابانی گفت: کمبود اعتبارات متاسفانه باعث کندی طرح بزرگ جهاد آبرسانی در سیستان و بلوچستان شده که انتظار می‌رود اعتبارات ویژه برای این طرح بزرگ ملی به منظور امیدآفرینی در بین مردم تامین شود.
وی بیان کرد: اولویت نخست سیستان و بلوچستان آب بوده و مهترین موضوع ما آبرسانی به روستاهای این استان است.
استاندار سیستان و بلوچستان ادامه داد: علاوه‌بر اینکه اقداماتی در استان توسط شرکت آبفا، گروه‌های جهادی و خیران انجام شد، چند وقتی است که طرح جهاد آبرسانی به صورت ملی و سراسری توسط وزارت نیرو تعریف و در سراسر کشور بویژه در این استان آغاز شده است.
وی گفت: خوشبختانه استان سیستان و بلوچستان سهم قابل توجهی از طرح جهاد آبرسانی با بیش از حدود ۲ هزار و ۸۰۰ روستا را به خود اختصاص داده است.
مدرس خیابانی تصریح کرد: قرارگاه جهاد آبرسانی در سراسر کشور آغاز شده و در استان سیستان و بلوچستان نیز با مشارکت چند دستگاه از جمله آبفا استان مدیرکل امور روستایی استانداری، مدیرکل بنیاد مسکن و تمام دستگاه‌هایی که ذیربط در آبرسانی به روستاها هستند، تشکیل شده است.
وی افزود: با وجود تمام فراز و نشیب‌هایی که ما در مراحل مختلف داشتیم از جمله هماهنگی بین دستگاه‌ها، تهیه نقشه‌ها، تامین لوله و هماهنگی با پیمانکاران بود تا به امروز از آبرسانی به ۱۵۵ روستا به اتمام رسیده و ۲۷ روستا هم در حال اتمام است.
۷۰۳ کیلومتر خطوط انتقالی که بین شهرها در قالب قرارداد جهاد آبرسانی بود انجام شده و بر اساس برنامه‌ریزی‌های سال ۱۴۰۱ تقریبا ۳۰ درصد اهداف این طرح بزرگ ملی در این استان تحقق پیدا کرده استوی تاکید کرد: اما آن چیزی که در طرح جهاد آبرسانی حائز اهمیت است اینکه مجری طرح تدارکات لازم از جمله تامین پیمانکار، تجهیز کارگاه و تامین لوله این طرح را دیده بود اما اکنون به دلیل عدم تامین منابع لازم اجرای این طرح با کندی روبه رو شده است.
استاندار سیستان و بلوچستان ادامه داد: حتی لوله اجرای طرح جهاد آبرسانی از کارخانجات سیستان وبلوچستان تامین شد که به تبع این طرح ملی، کارخانجات این استان نیز فعال شدند ولی متاسفانه اکنون بخشی از مطالبات عمده پیمانکاران پرداخت نشده است.
وی تصریح کرد: می‌توان گفت که روند طرح جهاد آبرسانی در سیستان و بلوچستان به دلیل کمبود اعتبارات کند شده است و باید هر چه سریعتر منابع لازم به این طرح بزرگ ملی تزریق شود.
مدرس خیابانی گفت: به نظر می‌رسد که در توزیع اعتبارات طرح ملی جهاد آبرسانی باید تجدید نظری صورت گیرد دلیل آن هم این است که توزیع اعتبارات به تساوی بین همه استان‌های کشور در مرکز انجام شده در حالی که سهم این استان از این طرح ملی حدود ۲۰ درصد بوده است.
وی ادامه داد: تا جایی که اطلاع داریم برخی از استان های کشور که حجم آبرسانی کمتری هم دارند اما منابع مالی خوبی به آنها تخصیص داده شده و مشکلی ندارند اما استان سیستان و بلوچستان به دلیل وسعت و شرایط خاص که در خشکسالی بسر می‌برد و عدم آورد رودخانه هیرمند در منطقه سیستان که شاید ضروری‌ترین استان کشور است برای جهاد آبرسانی در حال حاضر با کمبود اعتبارات روبه رو است.
استاندار سیستان و بلوچستان تصریح کرد: از دستگاه های مربوطه درخواست می شود که با توجه به اینکه در سیستان و بلوچستان تمام مقدمات و الزامات طرح جهاد آبرسانی با حضور همه دستگاه‌ها شروع شده کمک کنند تا تامین اعتبارات آن سرعت پیدا کند.
اعتبار هفت هزار میلیارد تومان طرح جهاد آبرسانی
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا با اشاره به بزرگترین طرح آبرسانی تاریخ این استان گفت: در قالب طرح جهاد آبرسانی که همزمان با استقرار دولت سیزدهم در برنامه اجرایی وزارت نیرو قرار گرفت، طرح‌ریزی برای تأمین آب بیش‌از ۲ هزار و ۸۰۰ روستای فاقد شبکه یا دچار تنش آبی صورت گرفت و هم‌اینک این طرح در دست اجرا قرار دارد.
علیرضا قاسمی از اجرای بیش‌از هشت هزار کیلومتر لوله‌گذاری، احداث مخازن ذخیره آب به ظرفیت بیش‌از ۲۴۰ هزار مترمکعب و ۱۸۰ باب ایستگاه پمپاژ خبر داد و گفت: طی هشت ماه گذشته ۷۰۰ کیلومتر لوله‌گذاری خطوط انتقال و شبکه توزیع در این استان پهناور انجام شده است.
وی برآورد اولیه طرح جهاد آبرسانی را هفت هزار میلیارد تومان اعلام کرد و افزود: با تکمیل این طرح، شاخص بهره‌مندی از آب آشامیدنی روستایی به بیش‌از ۹۷ درصد می‌رسد و جمعیتی حدود ۷۸۰ هزار نفر از مزایای آن بهره‌مند می‌شوند.
مطالعات تأمین آب پایدار برای یک‌هزار و ۴۳۲ روستا
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان با اشاره به طرح مطالعات تأمین آب یک‌هزار و ۴۳۲ روستای این استان از محل سدهای احداث شده و یا بستر غنی سفره‌های آب زیرزمینی دشت‌ها، بیان کرد: در راستای ارتقای سطح بهره‌مندی ساکنان از آب آشامیدنی و رفع تنش آبی از روستاهای بالای ۲۰ خانوار، مطالعات اجرای خطوط انتقال، ایستگاه‌های پمپاژ و تأمین آب از منابع آبی پایدار برای این تعداد روستا در دستور کار قرار گرفت که تاکنون مطالعات ۹۲۴ روستا در قالب ۱۲ مجتمع آبرسانی به اتمام رسیده است.
به واسطه اقدام‌های صورت گرفته در دولت سیزدهم و نگاه ویژه مسوولان کشوری به این خطه از ایران اسلامی، ۸۶ هزار و ۸۳ نفر در روستاهای استان از آب آشامیدنی بهره‌مند شدند و شاخص بهره‌مندی از آب آشامیدنی روستایی به ۷۲ درصد رسیده استوی جمعیت بهره‌مند برای این تعداد روستا را بیش‌از ۱۸۱ هزار نفر در ۶ شهرستان استان اعلام کرد و افزود: اعتبار مورد نیاز برای انجام عملیات آبرسانی به این روستاها ۲ هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان است که بخشی از آن قرار است در قالب الحاق طرح ملی جهاد آبرسانی اجرا شود.
قاسمی از مراحل پایانی مطالعات تأمین آب ۱۳ مجتمع آبرسانی دیگر خبر داد و گفت: این مهم، ۵۰۸ روستای فاقد شبکه یا دارای تنش آبی با جمعیت ۱۶۰ هزار نفر را شامل می‌شود.
به گفته وی، با اجرای این طرح شاخص آب آشامیدنی روستایی استان سیستان و بلوچستان با اقدامات دولت سیزدهم به۷.۵ درصد ارتقا می‌یابد.
وی بیان کرد: به واسطه اقدام‌های صورت گرفته در دولت سیزدهم و نگاه ویژه مسوولان کشوری به این خطه از ایران اسلامی، ۸۶ هزار و ۸۳ نفر در روستاهای استان از آب آشامیدنی بهره‌مند شدند و شاخص بهره‌مندی از آب آشامیدنی روستایی به ۷۲ درصد رسیده است.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان همچنین از بهره‌مندی بیش‌از ۲۱ هزار نفر جمعیت شهری این استان از نعمت آب آشامیدنی خبر داد و افزود: طی سال ۱۴۰۰ تا کنون، در سطح شهرها و روستاها ۱۱۷۶ کیلومتر خطوط انتقال و شبکه توزیع اجرا شده است.
بیشتر بخوانید:
گام بلند دولت برای بهره‌مندی ۱۰۷ هزار نفر در سیستان و بلوچستان از آب آشامیدنی پایدار
شاخص آبرسانی روستایی سیستان و بلوچستان با انتقال آب دریای عمان به ۹۰ درصد خواهد رسید
بیش‌از هزار روستای سیستان و بلوچستان دچار تنش آبی است
جبران محدودیت‌های آبی با تحقق طرح انتقال آب از دریای عمان
وی بیان کرد: دریای عمان به عنوان تنها منبع آب پایدار، ظرفیت منحصر به فردی برای تأمین بخشی از کمبود آب آشامیدنی استان خشک و پهناور سیستان و بلوچستان محسوب می‌شود.
به گفته قاسمی، اجرای این طرح برای کاربری صنعت در کشور آغاز شد اما در سالجاری برای تأمین آب صنعت و آشامیدنی سیستان و بلوچستان به قانون تبدیل شد که تحقق این مهم ناشی از پیگیری‌های استاندار، نمایندگان استان و همت بلند دولت سیزدهم و مجلس برای رفع کاستی‌های آبی این استان است.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان با اشاره به آخرین وضعیت این طرح گفت: در چابهار ساخت آبگیر با شروع عملیات خاکبرداری در حال انجام است، قراردادهای مربوط به سرمایه‌گذاری و خرید تاسیسات آب‌شیرین‌کن منعقد شده، همچنین زمین مورد نیاز برای احداث تصفیه‌خانه، آب‌شیرین‌کن و آبگیر در اختیار قرار گرفته و همه مجوزهای لازم نیز اخذ شده است.
نظر شما