دور باطل با کی‌روش؛ موفقیت با فوتبال چریکی محال است

به گزارش ایرنا، در جام جهانی ۲۰۲۲ قطر هم همچون ۲ دوره پیشین این رقابت‌ها اتفاق خاصی برای فوتبال ایران رخ نداد و کارلوس کی‌روش و شاگردانش ذوق‌زده همان ۳ امتیازی شدند که مقابل ولز کسب کردند و دستاورد دیگری نداشتند.

ایران در گروه B جام جهانی با تیم‌های انگلیس، آمریکا و ولز همگروه بود و در شرایطی که شانس خوبی برای صعود به یک‌هشتم نهایی داشت اما از انگلیس و آمریکا شکست خورد و مقابل ولز به پیروزی رسید تا سوم گروه‌ شود. ناکامی در صعود به مرحله حذفی با یک اتفاق تلخ دیگر هم رقم خورد. ایران مقابل انگلیس ۶ گل دریافت کرد تا سنگین‌ترین شکست خود را در ۶ دوره‌ای که در جام جهانی حضور داشته تجربه کند.

حالا که چند روزیست جام جهانی قطر به پایان رسیده و تب و تاب آن فروکش کرده می‌توان در خصوص عملکرد تیم ملی و دلایل ناکامی‌اش واکاوی بهتر و معقولانه‌تری انجام داد؛ شاید تاثیری مثبت در تصمیماتی که قرار است برای آینده این تیم گرفته شود داشته باشد.

لطف بزرگ به مرد پرتغالی

همان زمان که اعضای مجمع فدراسیون فوتبال تصمیم به بازگشت مهدی تاج به فدراسیون گرفتند شانس به کارلوس کی‌روش رو کرد. او پس از جام ملت‌های آسیا و حضوری ۸ ساله در فوتبال ایران هدایت تیم کلمبیا و پس از آن مصر را بر عهده گرفته بود و در این تیم‌ها کارنامه ضعیفی از خود به جا گذاشت و به نظر می‌رسید دوران مربیگری پیرمرد پرتغالی به پایان رسیده است؛ اما تاج تصمیم گرفت که یک بار دیگر سرمربیگری تیم ملی را به کی روش بسپارد تا بهترین اتفاق ممکن برای این مربی رقم بخورد. او در شرایطی شانس حضور در جام جهانی را پیدا کرد که نقشی در صعود تیم ملی به این رقابت‌ها نداشت.

پیش از بازگشت کی‌روش به ایران، دراگان اسکوچیچ سرمربی تیم ملی بود؛ مربی که تصور نمی‌کرد روزی به سرمربیگری تیمی همچون ایران برسد؛ اما فضای آشفته آن زمان فوتبال ایران که درگیر ماجرای مارک ویلموتس بود به سود این مربی تمام شد تا صعودی نردبانی داشته باشد و از صنعت نفت آبادان به تیم ملی ایران برسد.

اسکوچیچ با وجود موفقیت در انتخابی جام جهانی به لحاظ کاریزماتیک و مهمتر از آن سبقه مربیگری در حد و اندازه‌های نشستن روی نیمکت تیم ملی در جام جهانی نبود و تصمیم رئیس فدراسیون فوتبال برای برکناری او را می‌توان منطقی قلمداد کرد؛ اما کی‌روش مربی‌ای نبود که بتواند ناجی تیم ملی شود و نتایجی که با این تیم در جام جهانی کسب کرد اثبات‌کننده این موضوع بود. بخش زیادی از این ناکامی به خاطر تصمیمات کی‌روش بود و این واقعیتی است که امکان کتمان یا رد آن وجود ندارد.

خودزنی به سبک کی‌روش

اولین تصمیم جنجالی کی‌روش پیش از جام جهانی انتخاب ۲۵ بازیکن تیم ملی بود. در حالی که همه تیم‌های حاضر در جام جهانی قطر می‌توانستند نام ۲۶ بازیکن رادر لیست خود قرار دهند کی‌روش با یک بازیکن کمتر راهی قطر شد. هنوز مشخص نیست چرا او چنین تصمیمی گرفت. مگر می‌شود یک مربی اینگونه تیمش را از داشتن یک بازیکن محروم کند؟ محمد محبی، امید نورافکن و میلاد سرلک بازیکنانی بودند که می‌توانستند برای تیم ملی مثمرثمر باشند؛ اما کی‌روش ترجیح داد تیمش با یک بازیکن کمتر به جام جهانی برود.

تفکراتی که نتیجه‌ای تلخ داشت

تیم ملی ایران هم در جام جهانی ۲۰۱۴ و هم در جام جهانی ۲۰۱۸ با با تاکتیکی کاملا دفاعی که عامدانه نامنظم بود توانست مقابل تیم‌های بزرگی مثل آراژنتین، نیجریه، مراکش، اسپانیا و پرتغال نتایج آبرومندانه‌ای کسب کند؛ هر چند در هیچ کدام از این ۲ جام‌ جهانی خبری از صعود به مرحله حذفی نبود و ایران در پایان مرحله گروهی به خانه بازگشت.

کی‌روش این بار هم تصور می‌کرد می‌تواند با همان فرمولی که در ۲ جام جهانی ۲۰۱۴ و ۲۰۱۸ از آن استفاده کرده در جام جهانی قطر هم شانس موفقیت مقابل انگلیس و آمریکا و ولز را دارد؛ اما او دچار اشتباه بزرگی شد؛ اشتباهی که نتیجه آن دریافت ۶ گل از سه‌شیر و شکست مقابل آمریکا بود.

گری ساوت‌گیت که بازی دوستانه ایران را مقابل سنگال را از نزدیک تماشا کرده بود می‌دانست که در ذهن کی‌روش چه می‌گذرد و بازیکنانش را برای بازی با ایران توجیه کرده بود. کی‌روش هم برای اینکه انگلیسی‌ها را سورپرایز کند از روزبه چشمی، مجید حسینی، مرتضی پورعلی‌گنجی و علی کریمی در ترکیب تیم ملی استفاده کرد؛ اما این بازیکنان نه تنها به کار کی‌روش نیامدند؛ بلکه نقش زیادی در شکست مقابل انگلیس داشتند؛ اما مهمترین دلیل ناکامی تیم ملی مقابل انگلیس همان تفکرات کی‌روش بود.

ایران در این بازی به قدری بد ظاهر شد که شانس آورد گل‌های بیشتری دریافت نکرد. تعداد پاس‌های این تیم تا پایان نیمه اول به عدد ۵۰ هم نرسید و این تعداد پاس در رویداد معتبر جام جهانی یک فاجعه محسوب می‌شود.

واقعیتی که در بازی با ولز اثبات شد

ایران در شرایطی در دومین بازی خود در جام جهانی به مصاف ولز رفت که پیش‌بینی می‌شد به دلیل شکست سنگین مقابل انگلیس شرایط خوبی در این بازی نداشته باشد؛ اما بازی به گونه ای دیگر رقم خورد. بازیکنان ایران در این بازی هیچ شباهتی به بازی با انگلیس نداشتند و بر خلاف انتظار دیگر خبری از بازی دفاعی نبود. پیروزی مقابل ولز و همچنین تساوی انگلیس با آمریکا باعث شد ایران برای صعود به مرحله یک هشتم نهایی شانس زیادی داشته باشد و حتی با یک تساوی مقابل آمریکا هم می‌توانست این صعود تاریخی را رقم بزند.

بازگشت به تنظیمات کی‌روش در بازی با آمریکا

بازی با ولز این امیدواری را به وجود آورده بود که ایران می‌تواند از پس آمریکا بربیاید؛ اما تاکتیک این تیم همانی شد که در بازی با انگلیس بود. این مسئله نشان داد دلیل خوب بازی کردن ایران مقابل ولز ربطی به کی‌روش نداشته است و بازیکنان برای اینکه آبروریزی مقابل انگلیس را جبران کنند تلاش کردند در بازی با ولز خوب بازی کنند.

ایران مقابل آمریکا به دنبال حداقل امتیاز بود تا صعودش را به یک‌هشتم‌نهایی قطعی کند و به همین دلیل همچون بازی با انگلیس با تاکتیکی کاملا دفاعی به مصاف یانکی‌ها رفت؛ اما این بار هم کی‌روش با تفکرات به شدت محتاطانه‌اش به درِ بسته خورد تا تیم ملی مقابل آمریکا با یک گل مغلوب شود و از صعود به یک هشتم نهایی بازبماند.

فرار رو به جلو با بزرگنمایی

نتایج تیم ملی ایران در جام جهانی قطر و به خصوص نوع بازی این تیم مورد انتقاد بسیاری از اهالی فوتبال و به خصوص مردم قرار گرفت؛ اما کی‌روش در اقدامی رو به جلو پس از پایان کار این تیم در قطر پستی اینستاگرامی را منتشر کرد. در این پست اینستاگرام آمده:«بچه ها و دوستان عزیز؛ در فوتبال چیزی از بردهای اخلاقی وجود ندارد، اما زمانی که به رویاهای خود نرسید هیچ چیز غیر اخلاقی وجود ندارد، تا جایی که با میل کامل و ذهنیت قهرمانی شجاعانه بهترین کار را انجام دادید. من به شما افتخار می کنم و یک بار دیگر در داخل و خارج از زمین فوق العاده بودید. این یک افتخار و افتخار بود که بخشی از این خانواده فوتبال بودم. من معتقدم که شما سزاوار احترام کامل هستید. اعتبار برای هواداران کشور و فوتبال شما. برای همه شما آرزوی شادی، آرامش، موفقیت و سلامتی دارم. متشکرم.»

اینکه یک مربی حمایت تمام قد خود را از بازیکنانش نشان می‌دهد رفتاری حرفه‌ای است؛ اما کی روش در پست اینستاگرامی‌اش به گونه از عملرد شاگردانش در جام جهانی تعریف و تمجید کرده که انگار آنها نبوده‌اند که از انگلیس ۶ گل دریافت کرده‌اند و مقابل آمریکا مغلوب شدند.

عقب‌گرد با ابقای کی‌روش

با توجه به اظهارات مسئولان فدراسیون فوتبال به نظر می‌رسید ادامه سرمربیگری کی‌روش در تیم ملی ایران قطعی است؛ اما صحبت‌های اخیر مهدی تاج مبنی بر اینکه علاوه بر کی‌روش مربیان دیگری هم جزو گزینه‌های سرمربیگری تیم ملی هستند باعث شد ادامه حضور مربی پرتغالی روی نیمکت این تیم با اما و اگر روبرو شود.

کی‌روش سال‌ها سرمربی تیم ملی بوده و انصافا در فوتبال ایران تاثیر مثبتی از خود به جا گذاشته؛ اما جام جهانی قطر نشان داد فوتبال دنیا با سرعت رو به پیشرفت است و سطح بازی تیم‌های ژاپن، کره جنوبی و عربستان فراتر از فوتبال آسیاست و با ادامه حضور کی‌روش باید شاهد ناکامی دوباهر ایران در جام ملت‌های آسیا بود. دیگر نمی‌توان صرف تاکتیک‌های دفاعی و ارائه فوتبالی که شبیه جنگ‌های چریکی است موفقیتی کسب کرد. هر چند با سایر گزینه‌ها هم نمی‌توان آینده روشنی را برای تیم ملی ایران ترسیم کرد.