به گزارش ایرنا، حوزه های علمیه و دانشگاه ها، ۲ رکن اصلی بالندگی علمی و دینی کشور هستند و با توجه به اهمیت آنها در پیروزی و پیشبرد انقلاب اسلامی، بدون شک وحدت آنها در اتحاد ملی و انسجام اسلامی، آگاه ساختن و بیداری جامعه، خنثی کردن توطئه های دشمنان داخلی و خارجی، پیشرفت جامعه و تربیت نیروی انسانی متفکر و متعهد، نقش آفرین و ضروری است.
امام خمینی (ره) همواره بر اهمیت وحدت حوزه و دانشگاه تاکید داشتند و فرموده اند که " طلاب علوم دینی و دانشجویان دانشگاه ها باید با تمام توان خود در مراکزشان از انقلاب و اسلام دفاع کنند. فرزندان بسیجی ام در این دو مرکز، پاسدار اصول تغییر ناپذیر نه شرقی نه غربی باشند، امروز دانشگاه و حوزه از هر محلی بیشتر به اتحاد و یگانگی احتیاج دارند»؛ همچنین امام راحل در وصیتنامه سیاسی الهی خویش به دانشگاهیان و جوانان توصیه می کنند که هر چه بیشتر با روحانیان و طلاب علوم اسلامی، پیوند دوستی و تفاهم را محکم تر و استوارتر سازند و از نقشه ها و توطئه های دشمن غدار غافل نباشند.
رهبر معظم انقلاب نیز با بیان اینکه در نظام اسلامی، علم و دین پابه پا باید حرکت کند، راهکارهای وحدت حوزه و دانشگاه را این چنین تبیین کرده اند: " اگر حوزه و دانشگاه به هم وصل و خوش بین باشند و به هم کمک بکنند و با یکدیگر همکاری نمایند، دو شعبه از یک مؤسّسه علم و دین هستند، طلاب و دانشجویان قدر یکدیگر را بدانند، با یکدیگر آشنا و مرتبط باشند، احساس بیگانگی نکنند. احساس خویشاوندی و برادری را حفظ کنند و روحانیون در دانشگاه ها عملاً کوشش کنند که نمونه های کامل عالم دین و طلبه علوم دینی را به طلاب و دانشجویان و دانشگاهیان ارائه بدهند و نشان دهند که هر دو، نسبت به یکدیگر، با حساسیت مثبت و با علاقه همکاری می کنند. این، همکاری و وحدت حوزه و دانشگاه است. البته برای این کار باید برنامه ریزی و سازمان دهی بشود».
تاکنون تعاریف مختلفی از وحدت حوزه و دانشگاه و ابعاد آن از سوی علما و استادان مطرح شده و در چهار دهه ای که از انقلاب اسلامی گذشته، تلاش های بسیاری برای اعتلای این موضوع راهبردی صورت گرفته است اما آنچه امروزه بر آن تاکید می شود لزوم تقویت، کیفی سازی و توجه به مسائل روز جامعه در همکاری و وحدت حوزه های علمیه و دانشگاه های کشور است.
یکی از استادان گروه تاریخ دانشگاه اصفهان با تاکید بر اینکه ارتباط بین حوزه و دانشگاه ملت ایران را توانمند می کند تا در بلوغ تمدنی خود گام بردارد، گفت: این ارتباط باید در رشته های مختلف مانند ادبیات، علوم انسانی، الهیات، فلسفه، علوم دینی و طب سنتی برقرار شود، تبادل علمی داشته باشند و مناظره و گفت و گوهای بین حوزه و دانشگاه برگزار شود تا به پیشرفت های بیشتری تمدن نوین اسلامی ایرانی دست یابیم.
اصغر منتظرالقائم در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه اگر این ارتباط تداوم یابد به گسترش علم در ایران کمک خواهد کرد، افزود: لازم است استادان دانشگاه به حوزه های علمیه بروند و علوم طبی، ریاضی، پایه و زبان را تدریس کنند، از طرفی استادان حوزه به دانشگاه ها بیایند و عرفان، ادبیات، فلسفه و فقه و علوم دینی را آموزش دهند تا در راه تکامل علمی ایران گام بردارند.
دبیر ستاد هم‌اندیشی اساتید دانشگاه اصفهان با اشاره به اینکه اسلام در اعماق وجود ملت ایران ریشه دارد، تصریح کرد: ما امروز نمی توانیم بگوییم که فقط دانشگاه مرجع علمی باشد یا فقط حوزه این گونه باشد بلکه در هر ۲ نهاد باید نیروهای توانمند و تمدن ساز تربیت شوند تا بتوانند در آینده تاثیرگذار باشند.
لزوم جامعه محور شدن حوزه و دانشگاه برای حل مشکلات
عضو هیات علمی گروه تاریخ دانشگاه اصفهان با اشاره به اینکه جامعه ما مشکلاتی دارد که توسط علم حل می شود، گفت: اگر حوزه و دانشگاه جامعه محور شدند و پایان نامه های دکترا و کارشناسی ارشد دانشجویان و سطح سه و چهار طلبه های آنها در زمینه مشکلات جامعه مانند آسیب های اجتماعی، طلاق، مواد مخدر و سلامت معنوی متمرکز باشد به این هدف دست می یابیم.
وی با بیان اینکه هنوز بسیاری از پایان نامه های رشته های علوم انسانی مساله محور نیست، افزود: این در حالی است که می توان در وحدت دانشگاه با حوزه به خوبی در این زمینه کار کرد و نشست های علمی برگزار شود.
منتظرالقائم با تاکید بر اینکه حوزه و دانشگاه مکمل هم هستند و اگر وحدت و ارتباط آنها غنی‌تر باشد، مشکلات جامعه حل می شود، تصریح کرد: هنوز آنطور که باید و شاید، تبادل علمی بین حوزه و دانشگاه در سطح عالی برقرار نشده است تا بطور پیوسته کرسی های علمی برگزار شود بهمین دلیل باید بیشتر در این راه گام برداریم زیرا جامعه به آن نیازمند است.
وی خاطرنشان کرد: ما در دانشگاه ها دفتر نمایندگی نهاد مقام معظم رهبری یا گروه های معارف داریم با اینحال بهتر است دفتر مشخصی نیز برای وحدت حوزه و دانشگاه ایجاد شود تا ارتباط قوی تری بین بخش های مختلف حوزه های علمیه و دانشگاه ها مانند معاونت پژوهشی برقرار شود.
وحدت حوزه و دانشگاه در گرو درک اندیشه‌های همدیگر
یکی از استادان دانشگاه صنعتی اصفهان که در حوزه های علمیه نیز تدریس می کند، وحدت حوزه و دانشگاه را تفکر بسیار اصیل و ارزنده ای دانست و بر لزوم درک معنی " وحدت" تاکید کرد.
حجت الاسلام و المسلمین علی رهبر در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، با بیان اینکه وحدت به معنی "یگانه شدن" است، افزود: اینکه حوزه و دانشگاه در چه موضوعی باهم متحد و یگانه شوند باید به درستی مشخص شود و استادان، دانشجویان و طلبه ها به درک متقابلی از آن برسند.
عضو هیات علمی گروه معارف اسلامی دانشگاه صنعتی اصفهان با اشاره به اینکه در باب اتحاد، مفهوم " تفاهم" مطرح می شود، تصریح کرد: تا زمانیکه حوزه و دانشگاه، اندیشه های همدیگر را درک نکنند نمی توانند متحد شوند بنابراین این ۲ حوزه حساس باید در یک چیز مشترک شوند که همان تفاهم است.
این استاد فلسفه و کلام اظهار داشت: رسالت حوزه های علمیه، ترویج معارف اسلامی بمنظور بالنده شدن زندگی مردم و رفع مشکلات و بحران های معنوی آنها و رسالت دانشگاه ها، گسترش همه علومی است که انسان ها در طول زندگی برای تمدن، توسعه بهداشت و فناوری به آن نیاز دارند.
وی با بیان اینکه معارف اسلامی فقط خمس و زکات یا نماز و روزه نیست و علمای ما در گذشته علاوه بر معارف اسلامی به علوم دیگر مانند نجوم و ریاضی نیز بطور گسترده می پرداختند، گفت: هر ۲ بخش حوزه و دانشگاه در نهایت با انسان سر و کار دارند و می خواهند علوم را توسعه دهند تا انسان ها از آثار آن برخوردار شوند.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه برای اینکه وحدت حوزه و دانشگاه به شرایط ایده آل برسد هنوز جای کار وجود دارد، تصریح کرد: هنوز برخی از دانشگاهیان و حوزویان به درک و فهم کامل و خوبی از همدیگر نرسیده اند بنابراین برای وحدت حوزه و دانشگاه این موضوع باید تبیین شود که هر یک از این بخش ها ابتدا با رسالت های همدیگر، بیشتر آشنا شوند.
وی همچنین با بیان اینکه جوشش و انگیزه برای گرامیداشت وحدت حوزه و دانشگاه مقداری ضعیف شده است، افزود: موج اندازها باید این موج را بیفکنند بطوریکه استادان متعهد و متخصص حوزه و دانشگاه در این زمینه پیشگام شوند و دفاتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها پرچمدار آن باشند و زمینه ها را برای وحدت و همکاری هرچه بیشتر حوزه و دانشگاه تسهیل کنند.
معاون پژوهش مرکز مدیریت حوزه های علمیه استان اصفهان نیز اهمیت وحدت حوزه و دانشگاه را در پیشرفت کشورمان در مقطع کنونی و در گام دوم انقلاب دانست و گفت: معنی و هدف وحدت حوزه و دانشگاه بطور واضح در بیانات امام راحل (ره) آمده است بطوریکه ایشان بر همدلی حوزه و دانشگاه و جدا نشدن آنها از همدیگر تاکید کرده اند.
حجت الاسلام و المسلمین محسن جلالی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اضافه کرد: وحدت حوزه و دانشگاه در مرتبه های بالاتر در این است که در تحقق اهداف کلان کشور و حمایت از نظام جمهوری اسلامی ایران همکاری و همراهی داشته باشند.
وی یکی از زمینه های همکاری بین حوزه و دانشگاه را جهاد تبیین دانست و اظهار داشت: در زمان حاضر طرح های پژوهشی مشترک بویژه در زمینه پایان نامه ها بین حوزه های علمیه و دانشگاه ها اجرا می شود هرچند جای کار بسیاری در این بخش هنوز وجود دارد.
حجت الاسلام جلالی با اشاره به اینکه امروزه در بسیاری از لایه ها به اهداف مد نظر وحدت حوزه و دانشگاه رسیده ایم، خاطرنشان کرد: بسیاری از ذهنیت های نادرست در این زمینه اصلاح شده است و با به میدان آمدن دانشگاهیان و حوزویان متعهد و دغدغه مند به میدان، این ۲ بخش باهم همکاری های زیادی دارند.
وی تشکیل مجمع عالی حکمت اسلامی در اصفهان را نمونه ای از همکاری استادان دانشگاه و حوزه دانست و اضافه کرد: دفاتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها نیز در این زمینه فعالیت دارند و از ظرفیت استادان دانشگاه ها در حوزه ها در رشته هایی مانند حقوق و فلسفه و همچنین از ظرفیت استادان حوزه در دانشگاه ها در رشته های مختلفی مانند گروه معارف استفاده می شود.
معاون پژوهش مرکز مدیریت حوزه علمیه استان اصفهان، ارتباط نزدیکتر بین دانشجویان و طلبه ها را ضروری خواند و گفت: وحدت حوزه و دانشگاه نباید فقط در سطح مسوولان و یا استادان باشد بلکه دانشجویان و طلبه ها نیز باید با حضور در حوزه ها و دانشگاه ها باهم گفت و گو و همکاری بیشتری داشته باشند.
هم‌اندیشی حوزه و دانشگاه فقط به یک روز محدود نشود
حجت الاسلام جلالی با تاکید بر لزوم برگزاری نشست های هم اندیشی بین حوزه و دانشگاه درباره مسائل و مشکلات روز جامعه، گفت: برپایی چنین نشست هایی نباید فقط معطوف به یک روز مانند ۲۷ آذر ( روز گرامیداشت وحدت حوزه و دانشگاه) شود بلکه باید در طول سال تداوم داشته باشد.
وی به جریانات سه ماه اخیر در کشور اشاره کرد و افزود: در این جریانات مسائلی مانند حجاب، شکاف بین نسلی و مشکلات اجتماعی مورد توجه قرار گرفت به‌همین دلیل با برپایی نشست های هم اندیشی بین استادان دانشگاه و حوزه به بررسی و ریشه یابی این اتفاقات پرداختیم که اگر چنین برنامه هایی تداوم یابد در کیفی سازی و غنی سازی وحدت حوزه و دانشگاه بسیار موثر است.
وی همچنین خاطرنشان کرد: شاید نیاز باشد که ستادی برای وحدت حوزه و دانشگاه ایجاد شود و سالهاست که این موضوع در روز گرامیداشت وحدت حوزه و دانشگاه مطرح می شود اما پس از آن به فراموشی سپرده می شود.
مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه اصفهان نیز اعتقاد دارد که وحدت حوزه و دانشگاه از شکل ظاهری که اوائل انقلاب داشت، خارج شده و در زمان حاضر این ۲ بخش بسیار بهم نزدیک شده اند بطوریکه بسیاری از رشته های دانشگاهی مقرون به مباحث حوزوی و دینی بوده و سبک های سنتی حوزه های علمیه نیز در مواردی متاثر از شیوه های علمی دانشگاه ها شده است.
حجت الاسلام و المسلمین مهدی مستاجران با بیان اینکه قبل از انقلاب اسلامی و حتی در اوائل پیروزی انقلاب، حوزه و دانشگاه از هم فاصله داشتند، افزود: امروزه بین این ۲ نهاد طرح های پژوهشی مشترک انجام می شود و ارتباط آنها عمیقتر شده است.
به گفته وی، ارتباط بین حوزه و دانشگاه به برکت انقلاب اسلامی ایجاد شده است و شاید نیازی نباشد که بگوییم باید دستگاه خاصی آنها را بهم وصل کند.
وی به فعالیت های دفاتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در این زمینه اشاره و اضافه کرد: ما به نوعی حلقه واسط در این زمینه هستیم، بسیاری از طلبه های جوان را به دانشگاه می آوریم و گروه معارف دانشگاه جزو مجموعه نهاد محسوب می شود، همچنین بسیاری از همکاری ها و ارتباطات با مجموعه های پژوهشی را تسهیل و برای برگزاری نشست های مشترک برنامه ریزی می کنیم.
وی با اشاره به اینکه همکاری حوزه و دانشگاه در قالب های مختلف مانند برگزاری همایش یا تاسیس اندیشکده ها دنبال می شود، خاطرنشان کرد: اخیرا اندیشکده روان شناسی مبتنی بر دین در دانشکده علوم تربیتی دانشگاه اصفهان فعال شده و یکی از برنامه هایی که برای آینده داریم ارتباط با مجموعه های پژوهشی در حوزه در تعلیم و تربیت است.
لزوم کیفی‌سازی وحدت حوزه و دانشگاه
حجت الاسلام مستاجران با بیان اینکه وحدت حوزه و دانشگاه به آن معنی که به دنبالش بودیم، تحقق یافته و از نظر کمی به اندازه کافی رشد کرده است، گفت: لازم است که امروزه به سمت کِیفی‌سازی و موثرتر کردن آن حرکت کنیم بطوریکه جامعه نتایج و فواید آن را حس کند.
وی با تاکید بر اینکه حوزه و دانشگاه باید فهم درستی نسبت به دگرگونی ها و اتفاقات پر سرعت جامعه بویژه در نسل جدید و جوان داشته باشند و برای آن برنامه ریزی کنند، افزود: زخم های جامعه باید با کمک حوزه و دانشگاه، ترمیم شود.
وی خاطرنشان کرد: چند نشست مشترک در سه ماه گذشته بین حوزه و دانشگاه در اصفهان برگزار شد تا با بررسی تغییرات فرهنگی در جامعه، زخم هایی که بیگانگان از آنها استفاده کردند و نمک بر آن پاشیدند تا عده ای با بدبینی به انقلاب نگاه کنند، شناسایی و برای رفع آنها راهکار ارائه شود.
مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه اصفهان تاکید کرد: اگر حوزه های علمیه و دانشگاه ها که ۲ مسیر بزرگ معرفتی در جامعه هستند دست به دست هم دهند همانطور که در ۴۰ سال از بحران های بزرگ عبور کردیم، امروز نیز می توانیم تهدیدها را به فرصت تبدیل کنیم که لازمه آن گسترش همکاری ها از نظر کیفی است.
حدود یکصد حوزه علمیه خواهران و برادران در استان اصفهان فعال است.
همچنین اصفهان با حدود ۲۰۰ هزار دانشجو، هفت هزار و ۲۰۲ عضو هیات علمی و ۱۸۰ دانشگاه و موسسه آموزش عالی، دومین استان دانشگاهی کشور است .
نظر شما