بهرام نادی روز چهارشنبه در گفت و گو با ایرنا افزود: فرونشست نامتقارن در سازه های طولانی‌تر مثل لوله‌های فاضلاب، خطوط انتقال سوخت و تاسیسات شهری، عوارض خطرناک تری دارد و از این جهت اختلاف فرونشست در شهر اصفهان خطرپذیری این خطه را بیشتر کرده است.
وی در ادامه یادآور شد: اگر زمین به صورت یکپارچه فرو بنشیند آسیب آنچنانی نخواهیم داشت اما خطر زمانی است که زمین یکپارچه پایین نمی‌رود.
به گفته نادی، فرونشست در شهر اصفهان نامتقارن است و یک جای شهر فرو می نشیند و جای دیگر فرونشست وجود ندارد و این همان خطری است که در بین شهرها، اصفهان را خطرپذیرتر کرده است.
عضو کارگروه فرونشست استان اصفهان گفت: فرونشست نامتقارن موجب بروز ترک یا چرخش در سازه‌ها شده است اما این اختلاف فرونشست در سازه‌هایی که طولانی‌تر است خطرناک‌تر است و از این جهت خطوط انتقال آب یا خطوط انتقال سوخت در معرض آسیب قرار دارند.
نادی گفت: در شهرهایی مثل تهران که قسمت اعظمی از شهر نزدیک کوهپایه است، فرونشست کمتر از شهرهایی است که در دشت قرار دارد و در آنها ضخامت آبرفت زیاد است.
وی افزود: اینکه می‌گوییم شهر اصفهان با خطر بیشترِ خطرِ فرونشست روبه روست ، به طور دقیق به این دلیل است که بخش اعظم این شهر روی آبرفت قرار دارد و از این رو خطر پذیرتر از شهرهای دیگر است.
عضو کارگروه فرونشست استان اصفهان در توضیح بیشتر گفت: افت آب زیرزمینی در مناطق آبرفتی و جاهایی که خاک داشته باشیم ، فرونشست را رقم می‌زند، بنابراین اگر هم خاک و هم اُفت آب زیرزمینی را داشته باشیم ، ظرفیت فرونشست بالا خواهد بود.
نادی تصریح کرد: ضخامت آبرفت در مناطق شهری به طور مثال در میدان نقش جهان حدود ۱۰۰ تا ۱۲۰ متر ،در منطقه ای مثل ورزشگاه نقش جهان، حدود ۲۰۰ متر و در منطقه ای مثل حبیب آباد حدود ۳۰۰ متر است. در این مناطق به ازای پایین رفتن هر متر آب زیرزمینی ، حدود یک سانتی متر در خاک های درشت دانه و حدود ۲ سانتی متر در خاک های ریز دانه فرونشست وجود دارد.
این کارشناس ژئوتکنیک افزود: بنابراین اگر ضخامت آبرفت به طور مثال در منطقه ای ۱۰۰ متر باشد، مفهوم این است که در شرایط تحکیمی حدود یک متر ظرفیت فرونشست خواهیم داشت اما در مناطق کوهستانی یا نزدیک کوه که سطح آب زیرزمینی وجود ندارد یا در قسمت‌های جنوبی رودخانه زاینده رود یا مناطقی مثل شهید کشوری که به لایه سنگ برخورد می‌کنیم، امکان فرونشست وجود ندارد.
نادی در ادامه گفت: برآورد های بر اساس مدل‌های عددی پیش بینی فرونشست برای میدان نقش جهان ۴۸ سانتی متر و برای منطقه حبیب آباد به طور خوشبینانه حدود یک و نیم است.
وی اظهار داشت: سازمان نقشه برداری کشور در سال ۹۸ اعلام کرد حداکثر نرخ فرونشست با استفاده از تصایر ماهواره ای در دشت اصفهان اصفهان۱۸.۴ ساتی متر است اما سازمان زمین شناسی خرداد ۱۴۰۰ تا خرداد ۱۴۰۱ با ابزار دقیقِ جی پی اس با خطای یک میلی‌متر،میزان فرونشست اصفهان را ۱۵ سانتی متر اعلام کرد است که این اعداد و ارقام نگران کننده است.
اصفهان تنها شهری است که فرونشست به دل آن نفوذ کرده و به گفته کارشناسان، این موضوع ریسک پذیری این خطه را بیشتر کرده است، تنها راهکار جلوگیری از پیشرفت فرونشست جاری شدن زاینده‌رود و کاهش برداشت آب های زیرزمینی دشت" اصفهان برخوار " می‌دانند؛ اتفاقی که هرچقدر به تعویق بیفتد با مشکلاتی نظیر تهدید سازه‌های شهری، ساختمان‌ها، خطوط انتقال نیرو و سایر موارد، جمعیت ۲ و نیم میلیون نفری شهر اصفهان را تهدید خواهد کرد.
فرونشست یک پدیده زیست محیطی به معنی نشست تدریجی و یا پایین رفتن ناگهانی سطح زمین به دلیل تراکم موارد زیرسطحی است؛ برداشت بیش از حد از آب‌های زیرزمینی ناشی از نیاز روزافزون به منابع آب که به دنبال توسعه صنعت و کشاورزی در اصفهان رخ داده از دلایل اصلی فرونشست به شمار می‌رود.
تهدید و آسیب‌های جبران‌ناپذیر سازه‌ها، تاسیسات شهری، خطوط انتقال نیرو و ساختمان‌ها از جمله نگرانی‌های کارشناسان برای آینده پیش‌روی اصفهان بر اثر برداشت‌های بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی است.
نظر شما