ولی جهانی روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: گاهی کاوشهای نجات بخشی به دلیل فعالیت های عمرانی و برخورد اتفاقی به آثار و شواهد باستانی است و گاهی نیز به دلیل حفاریهای غیرمجاز متجاوزین به محوطهها و به منظور حفاظت از اشیاء فرهنگی اجتناب ناپذیر است.
وی تعیین عرصه و حریم محوطه ها را نیز از دیگر دلایل اصلی درخواست صدور مجوز دانست و عنوان کرد: طی سالهای گذشته چه بسا بدون کاوشهای گسترده نسبت به تعیین حریم محوطه ها یا بناهای تاریخی اقدام شده و این عامل خود چالشهای زیادی را به همراه داشته است؛ لذا کاوش های باستان شناسی در راستای مرتفع نمودن مشکل ساخت و سازها در عین صیانت از مواریث ارزشمند فرهنگی در دستور کار قرار می گیرد.
جهانی با اشاره بر لزوم روشن شدن زوایای مبهم از دورانهلای مختلف باستان شناسی در گیلان گفت: تاکنون با استناد بر کاوشهای باستان شناسی در نقاط مختلف استان به طور مشخص از دوران های پارینه سنگی، فراپارینه سنگی، نوسنگی، عصر آهن، دوران های تاریخی و اسلامی اطلاعات ذی قیمتی به دست آمده و در مجموع لازم است برای روشن شدن زوایای پنهان این دوره ها کاوش های هدفمند و دامنهداری انجام شود.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان ابراز امیدواری کرد با مساعدت دستگاه های ذیربط و اختصاص اعتبار لازم اهداف اداره کل در بخش مطالعات باستان شناسی بیش از پیش تحقق یابد.
جهانی با بیان اینکه اولین کاوش های باستانشناسی در گیلان مربوط به سال ۱۹۰۱ از منطقه تالش است، یادآور شد: بر اساس بررسیها و کاوشهای صورت گرفته در گیلان ۵ هزار اثر تاریخی و فرهنگی شناسایی و یک هزار و ۲۲۰ اثر تاریخی غیر منقول شامل محوطه ها، بناها، گورستان ها و بناهای تاریخی در فهرست ملی به ثبت رسیده است.
وی اظهار داشت:طبق این کاوشها در گیلان ۱۷۰ محوطه باستانی مربوط به پیش از اسلام و ۲۶ محوطه دوره اسلامی به ثبت رسیده است که شهر تاریخی "گسکر" با ۱۶۳ هکتار وسعت، عنوان بزرگترین شهر دوره اسلامی در شمال کشور را به خود اختصاص داده است و قدیمیترین مسجد تاریخی گیلان مسجد "اسپیمزگت" که بیش از هزار و ۱۰۰ سال قدمت دارد از جمله آثاری است که با توجه به کاوش های باستانشناسی بدست آمده است.
۵ هزار اثر تاریخی و فرهنگی در گیلان شناسایی شده که یک هزار و ۲۲۰ اثر تاریخی از این تعداد شامل بناهای تاریخی و محوطه ها در فهرست ملی به ثبت رسیده است؛ غار دربند، قدیمیترین سکونتگاه بشر اولیه با بیش از ۲۳۰ هزار سال در رودبار مورد شناسایی قرار گرفته است.
نظر شما