"زندگی یعنی عطش خواندن، رزمنده بودن و نویسنده بودن"؛ این گزاره و چکیدهای از خاطرات روزگار دیروز و امروز «حمید حسام» است همان نویسنده ای که سه کتابش تقریظ رهبری دارند، کسی که محتواها و مندرجات کتابهایش سرشار از خاطره های تلخ و شیرین از روزهای دفاع مقدس است.
به گزارش خبرنگار ایرنا،سبک نوشتن کتابهای این نویسنده دفاع مقدس به گونه ای است که تنها از عهده خودش برمیآید کتاب هایی که قرار است نسل به نسل دست به دست شود و بازخوانی خاطرات دفاع مقدس باشد.
کتابهایی چون «وقتی مهتاب گم شد»، «خداحافظ سالار»، «آب هرگز نمیمیرد» و «دهلیز انتظار» که هشت سال از خاطره انگیزترین عصر معاصر را ترسیم و ماندگار میکند.
وقتی سخن از خاطره و خاطره بازی دوران دفاع مقدس می شود، ناگزیر پای کتابهای حسام هم وسط میآید، از همین رو به سراغ راوی یکی از کتابهای تحسین برانگیز این هنرمند و چهره ماندگار هنر انقلاب رفتیم تا بهتر وی را بشناسیم.
«کریم مطهری» جانباز و رزمنده دفاع مقدس و راوی کتاب هفتاد و دومین غواص؛ کتابی که راز عملیات کربلای ۴ و تلاطم موج و رشادت غواصها را برملا میکند.
فرمانده گردان غواصی جعفر طیار همدان بی مقدمه میرود سر اصل مطلب و از نویسندگیهای آقای حسام میگوید: «به نظرم باید یک به یکی از خصوصیات کتابهای حمید حسام را برشمارم و اولین ویژگی مهم او که در کتابهایش بارز است رزمنده بودن وی است؛ این ویژگی سبب شده حال و هوای دوران دفاع مقدس را خوب بشناسد و روایت کند.
قلم آقای حسام آغشته به جنگ و جراحت است و تاثیرگذار، به نحوی که از بطن ماجرا میگوید و فضای عملیات و سنگر و خاکریز را ترسیم میکند این یعنی نویسندهِ رزمنده.
به عبارت سادهتر زمان روایت کتاب هفتاد و دومین غواص هر آنچه میگفتم با گوشت و پوست درک میکرد و از دل مینوشت لاجرم بر دل هم مینشست، حتی تک به تک دقایق عملیات کربلای ۴ را در ذهن داشت چون او دیدهبان عملیات کربلای ۴ بود.
بنابراین اگر خلاصه کنم این خصوصیت بارز آقای حسام، کتابهایش را منحصر به فرد کرده و تاثیرگذار.
سبک نوین حسام در ادبیات پایداری
موارد دیگری هم هست که خاصه حمید حسام باشد و کتابهایش؛ در این باره آقای مطهری حرف برای گفتن زیاد دارد پس ادامه میدهد: «و اما خصوصیت دیگر او تحصیلات در حوزه ادبیات است، بدون شک ادبیات و دفاع مقدس و آقای حسام دست به دست هم دادند و آثاری بیبدیلی خلق کردند.
بی گمان او استادگونه قلم را به خدمت میگیرد و مینویسد،البته که تلاشش برای مستندنگاری هم ستودنی است تا جایی که به گفته راوی بسنده نمیکند و با پژوهش اتفاقات را روی کاغذ میآورد و گاهی هم حادثهای را از قول چند نفر نقل میکند، این گزینه دقت نظر نویسنده از صحت و سقم ماجرا را نشان میدهد.
موضوعی که البته مقام معظم رهبری هم در کتاب «آب هرگز نمیمیرد» به آن اشاره میکنند.
ناگفته نماند سبک بخصوص او در نوشتار هم مثال زدنی است به طوری که حوادث گوناگون را طوری کنار هم میچیند که داستانی میشود و پیوسته، خواننده را هم ترغیب میکند صفحه به صفحه اتفاقات را دنبال کند و به پایان برساند.به عبارتی حوادث آن روزها را گره میزند و به قول خودش، راوی خامه فرش به آقای حسام میدهد و او به جان تار و پودش میافتد و نگارش نقش و نگار و زیباییها را عهدهدار میشود.
بدون اغراق سبک نوشتن آقای حسام در باب خاطرات دفاع مقدس سبک نو و جذابی است و او با شناخت مخاطب، شناخت سوژهها، تبیین خیلی خوب وقایع و ارائه مناسب به مخاطب کارهای ماندگار به جا گذاشته است.»
راز جاودانگی حسام
حسام و ویژگیهایش تمامی ندارد، او با کتابهایی همچون «دلیل»، «غواصها بوی نعنا میدهند» و «مهاجر سرزمین آفتاب» برای همیشه مانا شد،آقای مطهریراز جاودانگیهای او را این گونه میداند: «هر کتاب آقای حسام چند سالی طول میکشد و جدا از راوی به همرزمان و یا خانواده قهرمانان کتابهایش میپردازد. از زوایای مختلف وقایع را بررسی میکند و از جان و دل مایه میگذارد؛ پس بخشی از کتابهای حسام ویژه خانواده شهدا و یا رزمندگان است.
این نویسنده از جنس رزمندگان است و با شهدا مأنوس؛ همین امر فضاسازی و توصیف را برای او ساده کرده و با چیره دستی از پسش برمیآید؛ به نظرم از یک جنس بودن راوی و نویسنده، خواننده را با جزئیات مواجه میکند و ترسیم دقیقاتفاقات باعث میشود خودش را جزئی از آن روزها بداند و تصور کند.
حمید با افرادی که به قول خودمان سوژه کتابهایش میشوند مثل یک خانواده ارتباط برقرار میکند، اصلاً در برههای برای کنار هم بودن وقت کم میآورند و به رفت و آمدهای خانوادگی متوسل میشوند.
این یعنی زیست نویسنده در کنار راوی و یا قهرمان داستان، روشی که شایدمختص آقای حسام است و بس؛ شیوهای که به جزئیات و اخلاقیات راوی میرسد و برگ برنده کتابهایش میشود.
در مورد کتاب هفتاد و دومین غواص هم این ویژگی صادق بود و حمید حسام برای ترسیم هر چه بهتر نقل قولهایم به خانه و محله دوران کودکی و نوجوانیام سری میزد و ساعتها در آن کوچه پس کوچهها زمان میگذاشت تا حال و هوای دورانهای مختلف را خیلی خوب به مخاطب منتقل کند وکار تر و تمیز از آب در بیاید.»
آثار حسام مصداق بارز جهاد تبیین
فرمانده گردان غواصی جعفر طیار همدان که حمید حسام و ادبیات پایداری و وجه تمایزهایش را برشمرده، حالا میافزاید: «تمام آنچه گفتم قسمتی از بارزترین ویژگیهای نویسندگی آقای حسام بود، حمید حسامِ رزمنده و مدیر و نویسنده که من به علت تجربه کتاب هفتاد و دومین غواص «آقای حسامِ نویسنده» را شرح دادم. نویسندهای که مقام معظم رهبری خیلی از کتابهای او را خواندند و برای برخی تقریظ نوشتند و برخی دیگر را تحسین کردند.
به نظرم حسام علاوه بر جهاد تبیین مورد نظر حضرت آقا، برای نسلهای آینده از دوران دفاع جانانه ایران، میراثی به یاد ماندنی به جا میگذارد، میراثی که اتفاقات مهم ایران را منتقل میکند.»
کلام آخرم این باشد که «حمید حسام داشتههایش را برای خودش نگه نمیدارد بلکه علاقه مندان پای کار را حمایت میکند و تجریباتش را در اختیارشان قرار میدهد و در حین نوشتن کمک به حالشان میشود.
این هم نشان از نیرو پروری او دارد، یعنی تبیین را به بهترین شکل ممکن ایفا میکند و هنرش را به خدمت در میآورد.»
آیین نکوداشت «حمید حسام» در همدان برگزار میشود
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان همدان نیز از برگزاری آیین نکوداشت «حمید حسام»، چهره ماندگار هنر انقلاب اسلامی در همدان خبر داد.
«مسعود ویژه» با بیان اینکه سخنران این آیین محمدمهدی اسماعیلی؛ وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی است و محسن مومنیشریف؛ رئیس سابق حوزه هنری هم در این برنامه حضور خواهد داشت، افزود: نکوداشت چهرههای شاخص ادبیات دفاع مقدس و بزرگانی مانند استاد «حمید حسام» سبب میشود اندیشهها، آرمانها و آثار ماندگار آنها به نسل جوان منتقل شده و به عنوان الگو به این نسل معرفی شوند.
وی با بیان اینکه هدف اصلی از برگزاری این برنامه هم معرفی شخصیت استاد حسام و آثار وی است ادامه داد: «حمید حسام» از زمان دفاع مقدس تاکنون دیدهبانی موفق در این حوزه بوده است و تنها نویسندهای است که موفق به دریافت سه تقریظ از مقام معظم رهبری شده است.
به گفته وی این نویسنده همدانی به بازنویسی خاطرات شهیدان عشق میورزد و قصههای پرفراز و نشیب آنها از جنگ تحمیلی را با قلم نابش ماندگار کرده است.
«وقتی مهتاب گم شد»، «آب هرگز نمیمیرد» و «مهاجر سرزمین آفتاب» سه کتاب حمید حسام است که از سوی رهبر معظم انقلاب تقریظ گرفته است.
نظر شما