بذل مهربانی به حیات وحش لرستان در روزهای سرد زمستان

به گزارش ایرنا استان کوهستانی لرستان به واسطه ۳۵ قله بالای سه هزار و ۵۰۰ متر و شرایط اقلیمی چهار فصل یکی از پناهگاه های منحصر به فرد تنوع زیستی در سطح کشور به شمار می رود و بنابر مطالعات کارشناسان، به دلیل شاخص های جغرافیایی منحصر به فرد بیش از ۲۵ درصد تنوع زیستی کشور شامل ۳۶۸ گونه جانوری و یکهزار و ۷۰۰ گونه گیاهی در آن شناسایی شده است.

لرستان با واقع شدن میان رشته کوه های زاگرس نقش مهمی در اکوسیستم این منطقه و کشور دارد به نحوی که از مجموع ۶ میلیون هکتار جنگل‌های زاگرس ۱.۲ میلیون هکتار آن در این استان قرار دارد.

حفظ و حراست محیط زیست در جوامع امروزی یکی از شاخص های توسعه پایدار است که خوشبختانه طی سال های گذشته به این مهم پرداخته شده است، بطوری که وسعت مناطق تحت مدیریت لرستان چند برابر شد و تنوع جمعیت گونه های جانوری و گیاهی در این مناطق رشد قابل قبولی داشته است.

لرستان با مساحتی معادل ۲۸ هزار و ۳۰۶ کیلومتر مربع در غرب ایران بعنوان یکی از استان های زاگرس نشین، رشد و ساماندهی چشمگیری در حوزه ارتقای سطح مناطق تحت مدیریت محیط زیست و حتی رشد جمعیت گونه های نادر داشته است.

به گفته برخی کارشناسان، لرستان بعنوان ایرانی کوچک تقریبا تمام انواع آب و هوایی ایران را در فصول مختلف تجربه می کند که نتیجه این تنوع آب و هوایی، غنای گیاهی و جانوری است و اکثر گونه‌های کشور در این استان موجود هستند.

شرایط توپوگرافی و کوهستانی بودن وضعیت جغرافیایی لرستان و تنوع آب و هوایی نیز یکی از مزیت های تنوع زیستی این استان است چنانکه کمترین ارتفاع استان در پلدختر با ۳۰۰ متر و بیشترین ارتفاع در اشترانکوه با چهار هزار و ۸۰ متر از سطح دریا است و این موضوع زمینه حضور گونه های جانوری از جمله پلنگ و همچنین چندین گونه جانوری اندمیک ( منحصر به فرد) را در استان فراهم کرده است.

برخی از گونه های جانوری لرستان بعنوان گونه های چتری بیانگر تنوع زیستی بسیار متنوع این استان است و از طرفی جانورانی همچون سمندر لرستانی، انواع گربه سانان، وزغ لرستانی و سه گونه ماهی کور غار، گونه های منحصر به این استان هستند.

۱۵۰ گونه جانوری در لرستان شناسایی شده که از این تعداد پنج گونه جانوری شامل وزغ لرستانی ،سمندر لرستانی و سه گونه ماهی کور غار به عنوان گونه های جانوری اندمیک در ثبت جهانی شده است.

کل (پازن کوهی)، بز، خوک وحشی، پلنگ ایرانی، خرس قهوه‌ای، کفتار، گرگ، روباه معمولی، خرگوش، تشی، گربه وحشی، دلیجه، کلاغ نوک سرخ، کرکس، سارگپه پا بلند، عقاب طلایی، شاهین، بالابان، کبوتر چاهی، انواع سهره‌ها، شاه بوف، کبک، تیهو، کبوتر جنگلی، قمری، چرخ ریسک بزرگ، سنگ چشم خاکستری، کمر کلی، کمر کلی کوچک، چکاوک مهمترین گونه های جانوری این استان هستند.

در شرایطی که لرستان دارای تنوع قابل توجهی از حیات وحش است و وجود امکانات لازم برای تدوام حیات آنان امری بدیهی به نظر می رسد تغذیه مناسب حیات وحش استان در روزهای سرد و برفی در زیستگاه های آنها واجب است.

تامین غذای حیات وحش در ایام سرد سال

مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان گفت: هر ساله برودت و سرمای هوا باعث می شود که حیات وحش در ارتفاعات دسترسی کمتری به علوفه داشته باشد و ناچار به حرکت به سمت دامنه ها و مناطق پایین تر شوند که ممکن است تهدید هایی برای حیوانات به همراه داشته باشد.

علی سالاروند بیان کرد: در زمان پایین آمدن حیات وحش از از ارتفاعات ممکن است در معرض خطر مواجهه با شکارچیان غیرمجاز، برخورد با وسایل نقلیه و ورود به روستاها و مکان زندگی روستائیان شوند که باعث تهدید برای آنها می شود.

وی اظهار داشت: به منظور پیشگیری از خطرات احتمالی برای حیات وحش در ایام سرد سال توزیع علوفه بین مناطق در دستور کار قرار می گیرد.

وی با بیان اینکه تعداد روستاهای استان در مناطق گذر حیات وحش زیاد است ادامه داد: در این راستا جهت ممانعت از حضور حیات وحش در مناطق زندگی روستائیان هنگام سرما و نبود مواد غذایی، حفاظت محیط زیست علوفه مورد نیاز را توزیع می کند که امسال تاکنون حدود ۳۰ تن علوفه توزیع شده است.

وی با اشاره به پراکندگی مناطق در سطح استان و احتمال گرفتاری حیات وحش در مناطق پرخطر عنوان کرد: محیط بانان استان با فداکاری و تلاش شبانه روزی در جهت حراست و حفاظت از حیات وحش تلاش می کنند و طی بارندگی های اخیر یک راس قوچ گرفتار در برف را نجات دادند و به دامن طبیعت بازگرداندند.

سالاروند با بیان اینکه قوچ و میش در سطح ازنا از جمعیت قابل توجهی برخوردار هستند اظهار داشت: خوشبختانه با توجه به فرهنگ غنی مردم استان طی سال های گذشته حتی مواردی گزارش شده است که این حیوانات در اراضی کشاورزی روستائیان به چرا پرداخته اند.

مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان با اشاره به توزیع علوفه خشک در پناهگاه حیات وحش سفیدکوه گفت: به منظور تامین غذای حیات وحش علوفه خشک در پناهگاه سفیدکوه لرستان توزیع شد.

سالاروند اظهار داشت: با توجه به بارش شدید برف و برودت هوا در مناطق کوهستانی به منظور پیشگیری از هرگونه مشکل برای حیات‌وحش جهت تامین منابع غذایی، برنامه توزیع علوفه در پناهگاه سفیدکوه ازنا و سایر نقاطی که امکان حضور حیات وحش وجود دارد، توسط محیط بانان استان صورت گرفت.

وی گفت: علوفه کافی جهت توزیع در مناطق تحت مدیریت استان تهیه شده است و در مواقع ضروری که حیات وحش با مشکلی در این زمینه روبرو شوند توسط محیط بانان در این زیستگاه‌ها توزیع می‌شود.

مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان از عموم مردم خواست با توجه به شرایط نامساعد جوی در صورت نزدیک شدن پرندگان و پستانداران به کنار جاده‌ها یا مناطق مسکونی روستایی و حاشیه شهرها نسبت به همکاری در حفاظت از این حیوانات اهتمام داشته، در اسرع وقت با سامانه ۱۵۴۰ ارتباط برقرار کرده و اأموران محیط زیست را از ورود حیات وحش به این مناطق آگاه کنند.

سالاروند با هشدار جدی به متخلفین زیست محیطی، گفت: اداره‌کل حفاظت محیط زیست لرستان ضمن اقدام به افزایش تعداد ماموران یگان حفاظت در مناطق کوهستانی، ارتفاعات و زیستگاه‌های حساس و همچنین با هوشمندسازی مناطق حفاظت شده استان، در صورت مشاهده و یا گزارش هرگونه آسیب به حیات وحش، با متخلفین برخورد قاطع و قانونی خواهد کرد.

سرشماری گونه‌های جانوری در حیات وحش لرستان پایان یافت

مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان گفت: سرشماری گونه‌های جانوری حیات وحش نیز با هدف برآورد جمعیت موجود در مناطق تحت مدیریت و زیستگاه‌های حساس استان پایان یافته است.

سالاروند بیان کرد: سرشماری به منظور برآورد جمعیت حیات وحش، بررسی وضعیت حفاظتی گونه‌های تحت حفاظت، اطلاع از زاد و ولد حیات وحش و مقایسه آمار جمعیتی نسبت به سال‌های قبل انجام شد.

وی گفت: این سرشماری در مدت یک هفته صورت گرفت و یکی از بهترین سرشماری‌های حیات وحش استان از لحاظ علمی، کیفیت و نحوه انجام بود.

وی برنامه‌ریزی و تیم‌بندی مناسب، استفاده از روش‌های علمی، تعیین مسیر دقیق سرشماری، تامین جیره غذایی و استفاده حداکثری از توان کارکنان را از ویژگی‌های این سرشماری‌ برشمرد و افزود: با توجه به اقدامات خوبی که در خصوص بالا بردن ضریب حفاظت مناطق به لحاظ هوشمندسازی پایش، فرهنگ‌سازی و برخورد با متخلفان و شکارچیان غیرمجاز صورت گرفته، بررسی اولیه آمارها نشان دهنده افزایش جمعیت برخی گونه‌های جانوری از جمله کل، بز، قوچ و میش است.

وی افزود: کل، بز وحشی، قوچ و میش وحشی، پلنگ، خرس قهوه‌ای و گرگ گونه‌های شاخص در مناطق حفاظت شده لرستان هستند که پس از بررسی دقیق آمار و اطلاعات در خصوص تعداد، ترکیب سنی و جنسی جمعیت‌های موجود و نیز وضعیت زیستگاه‌ها، برای مدیریت بهتر و ارتقای شرایط موجود برنامه‌ریزی خواهد شد.

حفظ و حراست تنوع زیستی لرستان اولویت سازمان محیط زیست

معاون فنی حفاظت محیط زیست لرستان گفت: تاکنون بیش از یکهزار و ۷۵۰ گونه گیاهی در استان شناسایی، گزارش و ثبت شده است که تعداد بسیاری از آنها بومی، اندمیک و خاص استان هستند، همچنین ۲۳۸گونه پرنده، ۴۴ گونه پستاندار، ۵۵ گونه خزنده، پنج گونه دوزیست و حدود ۲۰ گونه ماهی در رودخانه، تالاب و دریاچه های کوهستانی لرستان شناسایی و ثبت شده اند.

نبی الله قائدرحمت افزود: سازمان محیط زیست کشور و به تبع آن لرستان همواره تلاش می کنند با جلوگیری از تخریب و هدر رفت منابع طبیعی و حیات وحش، نمونه هایی از این مواهب الهی را به شکل طبیعی و بکر جهت استفاده های مختلف و نسل های آتی، تحت حفاظت و حمایت خود قرار دهند به نحوی که تاکنون توانسته اند ۱۱.۳۷ درصد از کل مساحت استان را تحت عناوین اثر طبیعی – ملی (غار ماهی کو ر)، پناهگاه حیات وحش سفیدکوه ازنا - دورود و سمندرلرستانی یک (وژن آب بخش پاپی )، مناطق حفاظت شده (اشترانکوه، سفید کوه خرم آباد،قالیکوه الیگودرز و شادابکوه پلدختر) ثبت کنند و با توجه به ضوابط قانونی به صورت مستقیم مدیریت نمایند.

وی اظهار داشت: همچنین برنامه ریزی لازم به منظور احیای زیستگاه ها و زیست بوم های استان در اولویت کاری قرار گرفت و با ارسال طرح و پیشنهادهای تخصصی جهت ارتقا و افزایش سطح حفاظتی مناطق شکار ممنوع ( حدود ۸۳/۴ درصد) به سازمان متبوع جهت سیر مراحل قانونی، اقداماتی انجام شده است و در صورت تصویب و ثبت پیشنهادات ارسالی، سطح مناطق تحت مدیریت محیط زیست استان به ۲۲/۱۶ درصد افزایش خواهد یافت.

وی گفت: همچنین در این راستا شناسنامه مناطق تحت مدیریت و مناطق شکار و صید ممنوع استان تهیه شده است.

۲ هزار و ۱۹ راس گونه علف خوار در لرستان مشاهده شده است

معاون فنی حفاظت محیط زیست لرستان گفت: از مجموع گونه های علف خوار مشاهده شده در سرشماری اخیر لرستان ۸۰۶ راس قوچ و میش در پناهگاه حیات وحش سفیدکوه ازنا، یکهزار و ۲۱۳ راس کل و بز در مناطق شکار و صید ممنوع و حفاظت شده چهارگانه مشاهده شده است.

قائدرحمت افزود: در سرشماری امسال در مناطق سرکن، باباحبیب، گنجه که زیستگاه آهو هستند فقط رد پای آهو مشاهده شد که بیانگر جمعیت کم این گونه جانوری است.

وی اظهار داشت: با وجود وضعیت نه چندان مطلوب بارندگی ها جمعیت گونه های علف خوار امسال نسبت به سال گذشته هفت درصد افزایش داشته است.

وی ادامه داد: امسال بیشترین جمعیت گونه های علف خوار لرستان در منطقه شکار وصید ممنوع گرین و کمترین جمعیت در هشتاد پهلوی خرم آباد و چهارشاخ نورآباد مشاهده شده است.

قائدرحمت عنوان کرد: امسال سه پلنگ در مناطق حفاظت شده استان در ارتفاعات گرین بروجرد، هشتادپهلوی خرم آباد و کوهدشت و یک قلاده خرس در منطقه چگنی مشاهده شده است.

وی افزود: اگنون ۹۲ محیط بان در استان مشغول حراست از حیات وحش این استان هستند و ۱۶ پاسگاه محیط بانی دایم، ۲ پاسگاه در حال احداث و ۶ پاسگاه فصلی در استان وجود دارد و همچنین مجوز ماده ۲۳ سه پاسگاه محیط بانی استان اخذ شده است.

توزیع پنج تن علوفه در مناطق تحت حفاظت

معاون فنی حفاظت محیط زیست لرستان گفت: به منظور تامین غذای مورد نیاز حیات وحش استان در زمان بارش برف و ایام سرد سال طی سال های گذشته علوفه مورد نیاز تامین و در انبارهای مناطق ذخیره شده است که در زمان لازم توزیع می شود.

قائد رحمت افزود: در ۲ منطقه استان توزیع علوفه در اولویت قرار دارد که سفید کوه ازنا با مساحت ۲۵ هزار و ۶۸۳ هکتار بعنوان پناهگاه قوچ و میش به شمار می رود و همچنین در قسمتی از شمال اشترانکوه نیز نیاز بیشتری به توزیع علوفه با توجه به جمعیت قوچ و میش وجود دارد.

وی اظهار داشت: منطقه سفیدکوه خرم آباد بعنوان زیستگاه کل و بز در نواحی جنوبی به دلیل آفتاب گیر بودن نیاز چندانی به توزیع علوفه ندارد همچنین در جنوب اشترانکوه نیز به دلیل وضعیت آب و هوایی نیازی به توزیع علوفه در منطقه نیست.

قائدرحمت با اشاره به ظرفیت خیران در زمینه تغذیه حیات وحش عنوان کرد: امسال نیز تعدادی از خیران برای تغذیه حیات وحش به این اداره کل مراجعه کردند که در این راستا با هماهنگی حفاظت محیط زیست استان از ظرفیت آنها استفاده شد.

وی اظهار داشت: تامین و توزیع علوفه در مناطق تحت مدیریت استان باید هماهنگی این اداره کل انجام شود تا مانع از بروز آسیب ها و تهدیدات احتمالی برای حیات وحش شود.

وی با تاکید بر اینکه زمان و مکان توزیع علوفه از قبل توسط این اداره کل با خیران هماهنگ می شود عنوان کرد: تامین تغذیه حیات وحش باید در منطقه ای انجام شود که گذار حیات وحش و یا اینکه در مسیر شکارچیان نباشد.

آبشخورهای منطقه حفاظت شده سفید کوه خرم آباد گندزدایی شد

رئیس اداره حفاظت و مدیریت بر حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست لرستان گفت: آبشخورهای منطقه حفاظت شده سفید کوه خرم‌آباد ( یافته کوه) به منظور جلوگیری از بیماری های مشترک دامی گندزدایی و ضدعفونی شد.

محسن امیری افزود: با توجه به شروع فصل سرد و مدیریت حیات وحش استان، پیشگیری از بیماری های واگیردار بویژه دام های اهلی در مجاورت منطقه حفاظت شده سفیدکوه خرم آباد و نیز استفاده از مراتع و منابع آبی مشترک با حیات وحش، نیروهای یگان حفاظت محیط زیست این منطقه اقدام به اصلاح، ساخت، گندزدایی و ضدعفونی آبشخورهای ( یافته کوه ) نمودند.

وی در خصوص مواردی که جمعیت حیات وحش کشور را تهدید می کند اظهار داشت: در حفاظت از زیستگاهها و گونه های مختلف جانوری باید هوشمندانه و تخصصی عمل کنیم.