بحران کمبود دارو در اروپا

به گزارش روز دوشنبه ایرنا، تارنمای پولیتیکو افزود: بسیاری از مردم اروپا در مواجهه با بیماری ها در فصل سرد زمستان مجبور هستند برای پیدا کردن داروهای ساده ای مانند شربت سرفه و آنتی بیوتیک ها از این داروخانه به آن داروخانه بروند. از اواخر سال ۲۰۲۲ کشورهای اتحادیه اروپا مشکلات جدی در زمینه برخی داروها را گزارش داده اند و بیشتر آنها اکنون با کمبود دارو مواجه هستند.

کمبود دارو در اروپا تا چه اندازه جدی است؟

پولیتیکو نوشت: در نظرسنجی از داروخانه ها در ۲۹ کشور اروپایی از جمله برخی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا به همراه ترکیه، کوزوو، نروژ و مقدونیه شمالی یک چهارم از کشورها کمبود بیش از ۶۰۰ قلم دارویی را گزارش کردند و ۲۰ درصد از آنها اعلام کردند در زمینه ۲۰۰ تا ۳۰۰ نوع دارو دچار کمبود هستند.

سه چهارم این کشورها اعلام کردند که کمبودهای دارویی در زمستان امسال نسبت به سال گذشته وخیم تر بوده است. برخی از داروخانه ها در چهار کشور عنوان کردند که کمبود اقلام دارویی با مرگ و میرها در ارتباط است.

این گزارش افزود، آنتی بیوتیک ها به ویژه آموکسی سیلین که برای عفونت مجاری تنفسی از آنها استفاده می شود با کمبود مواجه است. دیگر داروها مانند شربت سرفه و داروی پاراستامول کودکان و داروهای کنترل فشار خون نیز دچار کمبودهایی است.

پولیتیکو، افزایش تقاضا و کمبود عرضه را علت کمبود دارو در اروپا عنوان کرده است و افزود: عفونت های فصلی مانند آنفولانزا و ویروس سنسیشیال تنفسی (RSV) در درجه اول زودتر از هنگام شروع شده و قوی تر از حد معمول هستند. همچنین گلودردهای چرکی در کودکان شیوع غیر معمولی داشته است. کارشناسان بر این باورند سطح فعالیت بیماری با سیستم ایمنی ضعیف‌تر مرتبط است.

ارزیابی این رسانه آمریکایی نشان می دهد که تورم و بحران انرژی نیز بر روی عرضه دارو در شرکت های داروسازی اروپایی تاثیر داشته است.

ساندوز (Sandoz) بزرگترین شرکت تولید کننده دارو در اروپا از «وضعیت محدود عرضه» خبر داد و یکی از سخنگویان این شرکت به پولیتیکو گفت کمبود مواد خام و محدودیت ها در ظرفیت تولید از دیگر عوامل کمبود دارو در اروپا هستند. این شرکت داروسازی گفته در حال حاضر می تواند به تقاضا پاسخ دهد اما با چالش هایی مواجه است.

پولیتیکو در زمینه اقدام کشورها برای مقابله با کمبود دارو افزود: برخی کشورها برای محافظت از عرضه داخلی، صادرات را متوقف کرده اند. در ماه نوامبر (آبان/ آذر)، شرکت های ناظر دارو در یونان فهرست داروهایی را ارائه دادند که فروش آنها به کشورهای دیگر ممنوع است. رومانی به طور موقت صادرات برخی از آنتی بیوتیک ها و داروهای مسکن کودکان را متوقف کرده است. در اوایل ژانویه، بلژیک حکمی را منتشر کرد که به مقامات اجازه می‌دهد در صورت بروز بحران، صادرات دارو را متوقف کنند.

توقف صادارت دارو می توانند اثرات مخربی داشته باشند. استلا کریاکیدس (Stella Kyriakides) کمیسر بهداشت اروپا در نامه ای، خطاب به تانوس پلوریس (Thanos Plevris) وزیر بهداشت یونان، از وی خواست تأثیرات ممنوعیت‌ صادرات را در کشورهای ثالث در نظر بگیرد.

کریاکیدس نوشت: کشورهای عضو باید از اقدامات ملی که می‌تواند بر بازار داخلی اتحادیه اروپا تأثیر بگذارد و از دسترسی افراد نیازمند به دارو در سایر کشورهای عضو جلوگیری کند، خودداری کنند.

به نوشته پولیتیکو، دولت آلمان در حال بررسی تغییر قانون برای تسهیل شروط تهیه دارو است که در حال حاضر بیمه‌گران سلامت را مجبور کرده داروها را از جایی که ارزان‌ترین هستند، خریداری کنند و عرضه را به چند تولیدکننده با قیمت رقابتی‌تر متمرکز کنند. قانون جدید از خریداران می‌خواهد داروها را از چندین منبع تامین‌کننده، از جمله تامین‌کنندگان گران‌تر، خریداری کنند تا عرضه مطمئن‌تر شود.

آژانس دارویی اروپا (EMA)، توصیه کرده است که قوانین تسهیل شوند تا داروخانه‌ها در میان اقدامات دیگر، بتوانند به‌صورت جداگانه قرص‌ یا دُزهای دارو را توزیع کنند.

در آلمان، کار به جایی رسیده که رئیس انجمن دارو در این کشور ایجاد «بازارهای غیر رسمی» دارو را خواستار شده است که مردم می توانند داروهای استفاده نشده خود را به بیماران نیازمند بدهند.

در فرانسه و آلمان، داروسازان شروع به تولید داروهای خود کرده‌اند که با توجه به وسعت کمبود دارو، بعید است که این اقدام آنها تغییر بزرگی ایجاد کند.

آیا اتحادیه اروپا می تواند با کمبود دارو مقابله کند؟

پولیتیکو نوشت: به لحاظ نظری، اتحادیه اروپا باید بیش از هر زمان دیگری برای مقابله با یک بحران در سطح این اتحادیه آمادگی داشته باشد. این اتحادیه به تازگی قوانین خود را برای مقابله با تهدیدات بهداشتی از جمله کمبود داروها ارتقا داده است. آژانس دارویی اروپا اختیارات گسترده‌ای برای نظارت بر کمبود دارو دارد و یک نهاد کاملاً جدید، موسوم به سازمان آمادگی و واکنش اضطراری بهداشتی (HERA) راه اندازی شده که می تواند وارد بازار شود و داروهای مورد نیاز برای کل اتحادیه را خریداری کند.

این رسانه خاطرنشان کرد در اتحادیه اروپا همه بر سر این موضوع توافق ندارند که این اتحادیه با بحران کمبود دارو مواجه است.

پنجشنبه گذشته، آژانس داروی اروپا با اعلام این که کمبود آموکسی سیلین در سطح این اتحادیه اکنون «یک رویداد مهم» است خودداری کرد. این برچست رسمی می تواند به اتخاذ برخی تدابیر محدود در سراسر اروپا منجر شود. به گفته مقامات این آژانس، وضعیت کمبود دارو در حال حاضر رو به بهبود است.

ساندرا گالینا از مقامات بهداشتی پارلمان اروپا، این ایده را که کمبود شدید دارو وجود دارد، رد کرده و گفته است که داروهای جایگزین برای استفاده در دسترس هستند.

برخی دیگر معتقدند، وضعیت کمبود دارو با گذشت زمان بهتر خواهد شد. آدریان ون دن هوون (Adrian van den Hoven)، مدیر کل شرکت داروهای ژنریک موسوم به «مدیسن فور یوروپ» گفت: من فکر می‌کنم این موضوع خود به خود حل می شود و به اوج‌گیری عفونت‌ها وابسته است. اگر ما به نقطه اوج رسیده باشیم، عرضه دارو سرعت خواهد گرفت. اگر نه، احتمالاً سناریوی خوبی وجود ندارد.