موهای نقره‌فام و خاکستری‌شان حکایت از گذر عمری پر فراز و نشیب دارد؛ می‌توان نقش سالها شجاعت و اقتدار را از لابه‌لای خطوط چهره پرچین و چروکشان خواند و فراز و نشیب‌های تاریخ انقلاب اسلامی را در فروغ نگاهشان به تماشا نشست؛ با کوله‌باری از عشق و ایثارگری از خاطرات تلخ و شیرین روزهای فراموش نشدنی انقلاب می‌گویند و وقایع و اتفاقات آن دوران را با جزییات و همانند یک تابلوی نقاشی ترسیم می‌کنند. هر سه از یک رویداد سخن می‌گویند اما هر کدام از آنها روایات و صحنه‌های متفاوتی از بصیرت و دور اندیشی‌های انقلابیون و حرکت عظیم مردم علیه نظام سلطه را به تصویر می‌کشند.
ابراهیم شعرا، سید محمدعلی طاهری و محمدرضا سپهری نوبندگانی از فعالان سیاسی و مبارزاتی استان فارس در روزهای پیروزی انقلاب بودند که در ایام دهه فجر برای تبیین دستاوردهای انقلاب و خاستگاه اصلی قیام ملت در این دوران در میزگرد ایرنا حضور یافتند و به بررسی راه‌های صیانت از انقلاب و ارائه دیدگاه های خود در خصوص انتقال فرهنگ، پیام‌های و آرمان‌های انقلاب اسلامی به نسل جدید پرداختند.
از جنبش‌های دانش‌آموزی تا اعتراضات در دوران دانشجویی
وقتی از ابراهیم شعرا خواستیم تا از فعالیت‌هایش در دوران انقلاب بگوید، لحظه‌ای تأمل کرد و به روبه‌رویش خیره شد. گویی از ظرف زمان و مکان خارج شده و در روزگار دیگری به دیدار گذشته خویش نائل آمده است؛ اندکی مکث کرد و گفت: در سالهای نخست انقلاب دانشجوی رشته مهندسی برق در دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی تهران بودم و در دوران دانشجویی‌ام بود که انقلاب پیروز شد. در دوره پس از انقلاب هم موفق به اخذ مدرک کارشناس در رشته ارشد مدیریت دولتی شدم. در واقع بخشی از مقطع زمانی پیروزی انقلاب را در تهران بودم و با سایر دانشجویان برای مبارزه علیه رژیم همکاری می‌کردم؛ البته مبارزات علیه رژیم استبداد شاهنشاهی را از دوران دانش‌آموزی در شیراز آغاز کردم؛ چهار بار دستگیر شدم و به مدت چهار ماه در زندان بودم.
شعار محوری و اسلامی شدن نظام که از مساجد آغاز شده بود از فرمایشات و نگرش علمای بزرگ نشأت می‌گرفتبه گفته شعرا در دوران انقلاب مردم شهر شیراز و استان فارس همپای مردم در سراسر کشور با هدف اسلامیت و رفتن به سمت دین، مبارزات خود را دنبال می‌کردند و در آن دوران یکی از مهمترین شعارهای مردمی «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی» بود و بحث اسلامیت نظام از مهمترین محورهای انقلاب و مبارزات مردم به شمار می‌رفت.
وی ادامه داد: این شعار محوری و اسلامی شدن نظام که از مساجد آغاز شده بود از فرمایشات و نگرش علمای بزرگ نشأت می‌گرفت چراکه در دوران طاغوت به اسلام عمل نمی‌شد و فساد و فحشا در سطح جامعه افزایش یافته بود.
واکنش علمای شیراز به برگزاری جشن هنر
شعرا اضافه کرد: در آن زمان علمای شیراز واکنش شدیدی به برگزاری جشن هنر نشان دادند؛ در این مراسم که حدود ۱۰ سال توسط فرح پهلوی برگزار می‌شد بدترین مسائل غیراخلاقی و غیراسلامی به نمایش گذاشته می‌شد؛ در تیرماه سال ۱۳۵۶ که آخرین سال برگزاری این مراسم بود نمایشی به نام«خوک، بچه، آتش» در مقابل کافه‌ای به نام عباس اصفهانی در خیابان فردوسی اجرا شد که نوع اجرا و صحنه‌های این نمایش، عکس‌العمل شدید علمای شیراز را به دنبال داشت؛ با این اقدام علما مساجد را ترک و اعتراض کردند. امام خمینی (ره) هم با علمای شیراز همراه شدند و همین موضوع باعث شد که این مراسم دیگر در شهر شیراز برگزار نشود.
وی یکی از مهمترین مطالبات مردم را استقلال کشور در دوران انقلاب دانست و گفت: در آن زمان وابستگی رژیم به آمریکا به گونه‌ای بود که در ایران هیچ کاری را بدون اذن و دستور سران این کشور انجام نمی‌دادند؛ انتخاب نخست وزیر، رؤسای ساواک و سایر مسئولان وقت کشور با تأیید آمریکا صورت می‌گرفت و بیش از ۳۰ هزار مستشار نظامی در ایران اداره کننده ارتش بودند و نیروهای ارتش و مسلح کشور فرمانبر آنها بودند.
این مبارز انقلابی ادامه داد: تمام نیازمندی‌های کشور در صنعت از آمریکا و سایر کشورهای خارجی تأمین می‌شد و آمریکایی‌ها اجازه نمی‌دادند مهندسین ایرانی در تعمیر، ساخت و آشنایی با دستگاه‌های صنعتی وارداتی تسلط پیدا کنند؛ ایرانی‌ها اجازه نداشتند حتی دستگاه‌ها را باز و تعمیر کنند. لذا کشور ایران از نظر استقلال وابستگی شدیدی به آمریکا داشت و مردم هم از نظر آزادی اجازه هیچ نوع اظهار نظر، مخالفت و بیان عقیده نداشتند.
حبس و تبعید علمای معترض به رژیم
وی با بیان اینکه علمایی که نسبت به وضعیت کشور اعتراض می‌کردند حبس و یا تبعید می‌شدند، گفت: رژیم پهلوی حتی در زلزله‌ای که در منطقه قیرو کارزین فارس اتفاق افتاد هیچ نوع کمک و همکاری برای نجات مردم انجام نداد؛ این علما بودند که به منطقه رفتند، کمک های مردمی را جمع کردند و به یاری آسیب دیدگان شتافتند. این حرکت علما که یک نوع اعتراض به عدم حمایت رژیم از زلزله‌زدگان بود باعث شد علمای بزرگی از شیراز تبعید شوند.
رژیم پهلوی حتی در زلزله‌ای که در منطقه قیرو کارزین فارس اتفاق افتاد هیچ نوع کمک و همکاری برای نجات مردم انجام نداد؛ این علما بودند که به منطقه رفتند، کمک های مردمی را جمع کردند و به یاری آسیب دیدگان شتافتندشعرا یادآور شد: رژیم هیچ نوع اعتراضی را پذیرا نبود و هر کس اعتراض می‌کرد با گستردگی که در سازمان مخوف ساواک در جامعه وجود داشت از بیان مطالبات خود محروم می‌شد. شرایط در کشور به گونه‌ای بود که اعضای هر خانواده نگران بودند که یکی از اعضای آنها نیز عضو ساواک باشد. در واقع مردم اجازه هیچ نوع نقد و اعتراضی نداشتند. بدین ترتیب انقلاب اسلامی بر اساس شعار (استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی) شکل گرفت و با همین هدف پیش رفت و جلو آمد؛ در حال حاضر هم به دلیل عملی شدن این شعار و اسلامیت ملت ایران است که مورد حمله دشمنان قرار گرفته‌ایم؛ اکنون کشورهای سکولار ما را مورد تهاجم قرار می‌دهند و دلیل آنها برای این نوع اقدامات این است که چرا ملت ایران حجاب و دستورات اسلام را دنبال می‌کنند.
او در پاسخ به این پرسش که در دوران انقلاب تظاهرات و درگیری در کدام مناطق استان بیشتر بوده و کدام مناطق کانون تحولات انقلابی بوده‌اند، گفت: طبق فرمایشات امام خمینی (ره) استان فارس یکی از استان‌هایی بود که در پیروزی انقلاب نقش بسزایی داشت و مردم سه شهرستان شیراز، کازرون و جهرم هم حضور پررنگی در حکومت نظامی داشتند. در واقع حرکت‌های بزرگ و کارسازی توسط مردم این شهرستان‌ها در استان انجام می‌شد البته نمی‌توان نقش سایر شهرستان‌های این استان پهناور را هم در اعتراضات و تظاهرات نادیده گرفت؛ همه شهرستان‌های فارس به موقع و همگام با سراسر کشور در تظاهرات، راهپیمایی‌ها و اعتراضات شرکت می‌کردند اما شیراز یکی از شهرهای پیشرو بود که حرکات انقلابی و اعتراضات در این شهر از دانشگاه، مساجد و بازار نشأت می‌گرفت؛ در این اعتراضات همه مردم مشارکت داشتند.
نقش مردم فارس در پیروزی انقلاب اسلامی
شعرا که سابقه چهار بار زندانی شدن به خاطر مبارزات انقلابی را دارد، به اعتراض علما در مسجد نو در پنجم رمضان اشاره کرد و گفت: در آن مقطع زمانی علمایی که نسبت به عملکرد دولت معترض بودند در این مکان مقدس جمع شدند و این تجمع منجر به تظاهراتی شد که مردم نقش مهمی در آن ایفا کردند. در روز عید غدیر یعنی هشتم آبان ماه ۱۳۵۶ نیز تظاهرات دیگری در مسجد حبیب شکل گرفت. در آن روز مردم برای اعتراض تجمع کردند و این اعتراض همزمان با حکومت نظامی شکل گرفت.
او اضافه کرد: نیروهای مسلح به وسیله تانک و هلی‌کوپتر تمام مسجد را از زمین و آسمان محاصره کردند. اما مردم اعتنایی نکردند و در این مراسم حضور یافتند، سخنران هم برنامه را اجرا کرد و صحبت‌های خود را با نقد از حکومت بیان کرد. این اقدام با واکنش و تیراندازی نیروهای مسلح مواجه شد و در این تجمع عده‌ای زخمی و برخی دستگیر شدند.
وی به تظاهرات مردم شیراز در ۲۲ بهمن اشاره کرد و به خبرگزاری جمهوری اسلامی گفت: روز ۲۲ بهمن از ستاد مرکزی انقلاب در تهران خبر رسید که دولت و نیروهای نظامی قرار است از استان‌ها به مرکز اعزام شوند؛ چراکه از ساعت ۱۶ بعدازظهر روز ۲۱ بهمن ماه در تهران و سایر شهرستان‌ها حکومت نظامی اعلام شده بود. لذا برنامه تظاهراتی پیشبینی شد که این تظاهرات در صبح روز ۲۲ بهمن ماه به وسیله بلندگو در سطح شهر به اطلاع مردم رسید؛ در آن روز شهر به صورت نیمه تعطیل درآمد و مردم در حرم مطهر شاهچراغ (ع) جمع شدند و مرحوم طاهری در این مکان سخنرانی کرد و از مردم خواست که به کلانتری‌ها بروند و آنها را خلع سلاح کنند.
تسخیر کلانتری‌ها در شیراز توسط مردم
شعرا ادامه داد: مردم به صورت رژه و دوان دوان به سمت کلانتری ۳ شیراز که نزدیکترین محل به حرم شاهچراغ (ع) بود آمدند. مأموران و نیروهای کلانتری تسلیم شدند و این مکان با آرامش و بدون درگیری تسخیر شد؛ پس از آن به سمت کلانتری‌های ۲، ۴، ۵ و ۷ رفتند که این کلانتری‌ها هم قبل از حضور مردم تخلیه شده بودند.
وی افزود: سپس مردم به سمت کلانتری یک و شهربانی که در مرکز شهر و میدان شهرداری واقع شده بود رفتند و از اطراف خیابان‌های پیرامون کلانتری با کوکتل مولوتـوف و سنگ، مأموران را مورد حمله قرار دادند؛ برخی مردم مسلح شده بودند و تعدادی از عشایر فیروز آباد هم با تفنگ برنو در این برنامه مشارکت داشتند و با مأمورانی که از ارگ کریمخانی به سمت مردم شلیک می‌کردند به مقابله پرداختند و در نهایت مأموران این کلانتری ساعت ۱۶ بعدازظهر تسلیم شدند؛ شهربانی آتش گرفت و مردم با ورود به شهربانی به انبار اسلحه دسترسی پیدا کردند و بیشتر مسلح شدند.
شیراز دومین شهر بود که بر نیروهای نظامی رژیم پهلوی پیروز و مسلط شد و مردم شیراز به دنبال این پیروزی شیرینی و نقل و شکلات در خیابان‌های شهر توزیع کردند
تانک ارتش به مردم ملحق شد
شعرا عنوان کرد: پس از تسخیر شهربانی، مردم با تیراندازی هوایی در میدان شهرداری به شادی پرداختند. در این مبارزه بیش از ۱۵۰ نفر از نیروهای نظامی و مأمورین پادگان زرهی به مردم پیوستند و حتی یک تانک ارتش به مردم ملحق شد. شیراز دومین شهر بود که بر نیروهای نظامی پیروز و مسلط شد و مردم شیراز به دنبال این پیروزی شیرینی و نقل و شکلات در خیابان‌های شهر توزیع کردند؛ در خیابان‌های شهر سرودهای انقلابی با رادیو و بلندگوها پخش و شادی و شعف خاصی بین مردم ایجاد شده بود.
وی در پاسخ به این پرسش که با گذشت بیش از چهار دهه از پیروزی انقلاب اسلامی آیا وظیفه و مأموریت انقلابی ملت ایران به پایان رسیده و مردم چه وظایف و تکلیفی در دستیابی به اهداف واقعی انقلاب بر عهده دارند، گفت: انقلاب روز به روز در مسیر رو به رشدی پیش می‌رود و به اهدافی که امام خمینی (ره) تعیین کرده بودند نائل می‌شود. البته دستیابی به تمام آرمان‌های انقلاب زمان‌بر است چراکه تلاش ما برای استقلال باعث شد دشمنان ما روز به روز افزایش یابد. تحریم‌ها و موانعی که دشمنان بر مسیر پیشرفت ما ایجاد کرده‌اند باعث شده که به طور کامل به اهداف خود نرسیم. باید با صبر و حوصله و تحمل سختی‌ها و همچنین با اقدامات مؤثری که توسط دولت در حال انجام است منتظر بمانیم و ایستادگی کنیم تا این مشکلات برطرف شود.
ضرورت انتقال فرهنگ انقلاب به نسل جدید
شعرا بیان کرد: ملت ایران بایستی با استقامت، صبر و تحمل سختی‌ها به دولت این فرصت را بدهند تا بتوانیم با پیشبرد برنامه‌های مدون و منسجم به اهداف و آرمان‌های انقلاب دست یابیم. در حال حاضر کشور ایران از نظر عمرانی، اقتصادی و استفاده از نیروهای بومی در تأمین نیازها در جایگاه بسیار خوبی قرار گرفته است. موفقیت‌ها و رکوردهای ایران در زمینه‌هایی مختلف زبانزد خاص و عام است. دشمنان می‌دانند این پیشرفت‌ها موجب قدرت گرفتن ایران و عدم نیازمندی مردم این کشور به آنها می‌شود. لذا توطئه‌هایی را برای به زمین زدن انقلاب و نظام انجام می‌دهد.
این فعال انقلابی در خصوص چگونگی انتقال فرهنگ انقلاب به نسل جدید گفت: در شورای چهارم یک مصوبه مبنی بر تأسیس موزه انقلاب داشتیم تا بتوانیم تمام آثار، اسناد و فعالیت‌های قبل از انقلاب را به نمایش بگذاریم تا نسل‌های آینده از این آثار بهره ببرند و متوجه مسائل گذشته شوند؛ این مصوبه در مقطعی متوقف شد اما خوشبختانه در حال حاضر توسط شورای ششم در حال پیگیری است و ساختمان شهرداری به این امر اختصاص داده شده است.
پایین آوردن عکس شاه از بالای تابلوی کلاس
محمدعلی طاهری نیز از دیگر مبارزان انقلابی شیراز با سابقه دستگیری به عنوان زندانی سیاسی بوده که در روایتی در میزگرد ایرنا از فعالیت‌هایش در دوران انقلاب گفت: من از دوران نوجوانی فعالیت‌های انقلابی خود را آغاز کردم. منزل ما در همسایگی و نزدیکی مسجد جامع عتیق واقع شده بود. در آن زمان شهید سید عبدالحسین دستغیب به عنوان پیشنماز و مبلغ این مسجد بودند و عمده‌تربن فعالیت‌های انقلابی و بیشترین تجمع علما در سال ۴۲ از این مسجد آغاز شد.
وی ادامه داد: جمعیت انبوهی از علما و مردم در شب‌های خاصی از هفته در این مسجد تجمع می‌کردند و شهید دستغیب هم به ایراد سخنرانی‌های کوبنده‌ای در رابطه با مسائل سیاسی و موضوعاتی که خلاف احکام اسلام بود می‌پرداختند. در واقع من در آن فضا رشد کردم و پرورش یافتم.
مساجد از سال ۴۲ با رهبری امام، سنگری برای مبارزات علیه رژیم پهلوی بودندطاهری به بیان خاطراتی از دوران تحصیلش در مدرسه پرداخت و گفت: در دوران تحصیلم در دبیرستان شاهپور، عکس شاه را بر بالای تابلوی کلاس نصب کرده بودند که دیدن این عکس برای ما ناراحت کننده بود. در زنگ ورزش که اکثر دانش‌آموزان در حیاط مدرسه بودند، با استفاده از میز و صندلی‌های کلاس و قرار دادن دو میز بر روی هم عکس شاه را پایین آوردیم.
وی بیان کرد: در آغاز انقلاب به عنوان دبیر در یکی از مدارس نورآباد ممسنی مشغول به کار شدم که هدفم از تدریس در این شهر این بود که بتوانم از وجود شهید محراب آیت الله سید اسدالله مدنی که به نورآباد ممسنی تبعید شده بود، بهره ببرم.
نقش تأثیرگذار مساجد در پیروزی انقلاب
طاهری با اشاره به نقش تاثیرگذار مساجد در پیروزی انقلاب اسلامی گفت: مسجد از ابتدای ظهور اسلام به عنوان یک سنگر محسوب می‌شد؛ در زمان پیامبر(ص)، نخستین حرکتی که برای گسترش اسلام انجام شد احداث مسجد بود؛ پس از گسترش اسلام مسجد که به عنوان یک مکان مقدس در تمام کشورهای اسلامی بود به یک پایگاه تبدیل شد؛ مساجد در ایران نیز از زمان صفویه توسعه بیشتری یافت؛ البته در مقاطعی از مساجد سوء استفاده می‌شد اما علمای مبارزی بودند که با روشنگری و موضع‌گیری در مقابل افراد ظالم مساجد را از زیر سلطه آنها خارج می‌کردند.
وی با بیان اینکه مساجد از سال ۴۲ با رهبری امام، سنگری برای مبارزات علیه رژیم بودند که نقش بسزایی هم در پیروزی انقلاب اسلامی داشتند، به ایرنا گفت: مسجد ولیعصر (عج) در شیراز یکی از مساجدی بود که در دوران انقلاب نقش مهمی ایفا کرد. اما مرکزیت این مبارزات در مسجد جامع شکل گرفت. مسجد جامع شب‌های جمعه برای قرائت دعای کمیل مملو از جمعیت می‌شد اما شهید سید عبدالحسین دستغیب به دعای کمیل بسنده نمی‌کرد؛ او با امر به معروف و نهی از منکر در این مکان مقدس به مبارزه با رژیم پهلوی می‌پرداخت. حضور مردم در مساجد در ماه مبارک رمضان و شب‌های احیا وصف ناپذیر بود؛ در این زمان‌ها شاهد جمعیت قابل‌توجهی از مردم در مساجد شهر بودیم به‌گونه‌ای که ظرفیت اکثر مسجدها پُر می‌شد.
شهید سید عبدالحسین دستغیب به دعای کمیل بسنده نمی‌کرد؛ او با امر به معروف و نهی از منکر در این مکان مقدس به مبارزه با رژیم پهلوی می‌پرداخت
لزوم فراهم شدن زیربنای فکری برای انقلاب
او با اعتقاد به اینکه انقلاب باید زیربنای فکری داشته باشد، گفت: انقلاب اگر زیرساخت فکری نداشته باشد به نتیجه نمی‌رسد. به عنوان مثال در سال ۴۲ حرکت‌های مردمی علیه رژیم شاهنشاهی به دلیل نداشتن زیرساخت فکری سرکوب شد، بسیاری از مردم شهید شدند و حاکمیت قدرت گرفت. در نتیجه باید ارزیابی کنیم و به این موضوع بپردازیم تا ببینیم در سالهای ۴۲ و ۵۷، تاثیر چه سیاست‌هایی باعث این حرکت‌های مردمی شد؛ در این مدت با وجود خفقان شدیدی که بر کشور حاکم بود اما روشنگرانی از جمله شهید مطهری بودند که مردم را نسبت به اصول و احکام اسلام آگاه می‌کردند.
وی یادآور شد: دکتر علی شریعتی نیز نقش بسیاری در آگاهی مردم در زمینه‌های مختلف سیاسی، اجتماعی و جامعه‌شناسی داشت و کتاب‌هایی که از او دست به دست می‌شد در آگاهی مردم بسیار مؤثر بود؛ گرچه مرکز این روشنگری‌ها مسجد بود اما روند زمانی خاصی داشت. آنچه منجر به این پیروزی‌ها شد حرکت‌هایی بود که از مساجد سرچشمه می‌گرفت. این امر عمومیت پیدا کرد و هر چه رژیم پهلوی تلاش کرد تا با تشدید خفقان حکومت خود را ادامه دهد موفق نشد و انقلاب روز به روز گسترش پیدا کرد و موجب حاکمیت اسلام در کشور شد.
از عدم تأیید صلاحیت سربازی تا ممنوع‌التدریسی
دکتر محمدرضا سپهری نوبندگانی عضو هیات علمی دانشگاه شیراز نیز از دیگر فعالان سیاسی حاضر در این میزگرد بود که به فعالیت‌های سیاسی‌اش در دوران انقلاب اشاره کرد و گفت: از زمان دانش‌آموزی فعال و عضو جبهه ملی و نهضت آزادی بودم. البته در اوایل پیروزی انقلاب، در ایران حضور نداشتم؛ هنوز انقلاب نشده بود که برای ادامه تحصیل به کشور کانادا سفر کرده بودم؛ در سال ۴۶ وارد دانشگاه وقت پهلوی (نام سابق دانشگاه شیراز) شدم و در همان سال نخست ورودم به دانشگاه، اعتصاب کردیم؛ ۱۵ روز دانشگاه در محاصره بود و من یکی از دانشجویانی بودم که در آن مقطع زمانی دستگیر شدم و ۴۵ روز در زندان به سر بردم.
۱۵ روز دانشگاه شیراز در محاصره بود و من یکی از دانشجویانی بودم که در آن مقطع زمانی ۴۵ روز در زندان به سر بردموی ادامه داد: در سال ۵۲ موفق به اخذ مدرک کارشناسی ارشد شدم و به عنوان عضو هیأت علمی در دانشگاه استخدام شدم؛ چند ماه پس از استخدام در دانشگاه در آبان‌ماه ۵۲ مجددا دستگیر و حدود یک سال در زندان کمیته تهران محبوس شدم؛ پس از آزادی از زندان ممنوع‌التدریس شدم و حتی برای سربازی رفتن هم صلاحیت خدمتم تأیید نشد.
سپهری اضافه کرد: من با بزرگانی همچون دکتر شریعتی و شهید تندگویان هم‌سلول و هم زندان بودم... در فروردین ۵۳ که با مرحوم دکتر شریعتی هم سلول بودیم؛ ایشان یک شب طبق عادت همیشگی‌اش وضو گرفت و قرآن را رو به قبله باز کرد؛ سوره والفجر آمد. در آن لحظه رنگ صورتش سرخ شد و سه بار تکرار کرد(سبحان الله، سبحان‌الله، سبحان الله، در دل شب امید فجر)؛ آن سال بارندگی بسیار خوبی شد ما ابتدا تصور کردیم این آیه در رابطه با بارندگی است و دهن کسی در آن مقطع به رخداد انقلاب متوجه نبود.
وی بیان کرد: در ماه‌های منتهی به انقلاب که در حال انجام کارهای بورسیه تحصیلی بودم برخی جمعه‌ها دسته جمعی به کوه می‌رفتیم. در آن مقطع زمانی برخی مردم نماز جماعت را بر فراز کوه برپا می‌کردند، سرودهای انقلابی می‌خواندند. بانوانی بودند که با وجود اینکه هنوز انقلاب نشده بود روسری بر سر می‌کردند. شاید هنوز انقلاب در ابعاد بیرونی آنطور که باید شکل نگرفته بود اما انقلابی در وجود مردم هویدا شده بود. می‌توان گفت ما شاهد انقلابی درونی بودیم؛ گویا روح ملت ایران زنده شده بود و خداوند اراده کرده بود که روحی تازه بر این قوم بدمد.
بازخوانی حرکت انقلابی مردم شیراز در واقعه ۱۵ خرداد
سپهری به واقعه ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ اشاره کرد و گفت: شب‌ها در مسجد جمع می‌شدیم و شهید آیت‌الله دستغیب و دیگر بزرگان در خصوص اخبار کشور و رهنمودهای امام خمینی (ره) سخنرانی می‌کرد. صبحگاه ۱۵ خردادماه که خبر دستگیری امام خمینی به شیراز رسید در مسجد تجمع کردیم. آیت‌الله دستغیب هنگام نماز مغرب در منبر منتظر قرائت اذان و اقامه نماز بودند. یک نفر در گوش آیت‌الله دستغیب سخنی گفت و سپس شهید دستغیب عنوان کرد از طرف آیت‌الله فضل‌الله محلاتی پیامی آمده مبنی بر اینکه مردم باید فردا بدون اینکه به دنبال ایجاد درگیری باشند در مسجد نو تجمع کنند تا تکلیفمان را با رژیم روشن کنیم. جمعیت عظیمی از مردم شیراز در این تجمع شرکت کردند. تیراندازی شد و حتی عده‌ای هم کشته شدند. در آن مقطع هنوز هیچکس به دنبال انقلاب به معنا و مفهوم انقلاب نبود. مردم اعتراض داشتند؛ در واقع در آن دوران اتفاقی در درون مردم رخ داده بود که می‌شد شجاعت را در آنها دید اما در دل نظام رعب افتاده بود.
با بزرگانی همچون دکتر شریعتی و شهید تندگویان هم‌سلول و هم زندان بودم... در فروردین ۵۳ که با مرحوم دکتر شریعتی هم سلول بودیم؛ ایشان یک شب طبق عادت همیشگی‌اش وضو گرفت و قرآن را رو به قبله باز کرد؛ سوره والفجر آمد. در آن لحظه رنگ صورتش سرخ شد...وی به بیان خاطراتی از زمان تسخیر لانه جاسوسی آمریکا پرداخت و گفت: در زمانی که لانه جاسوسی را تسخیر کردند و آمریکا با ایران قطع رابطه کرده بود، امام خمینی فرمودند که مردم برای این قطع رابطه با آمریکا جشن بگیرند. یکی از استادان دانشگاه که یهودی بود به من گفت چرا ملت ایران که هنوز به دانشگاه‌های ساخته شده توسط آمریکا نیاز دارند، برای این قطع ارتباط جشن می‌گیرند؛ به او پاسخ دادم ملت ایران این دانشگاه سر به فلک کشیده و صنعت و قدرت آمریکا را از استعمار کشورهایی مانند ایران و بهره‌گیری از منابع، نفت و سرمایه این کشورها می‌دانند.
او با اعتقاد به اینکه امام خمینی (ره) تنها کسی بود که از پیش از شکل‌گیری انقلاب متوجه شد که سلطه آمریکا چه عواقبی برای ایران به دنبال دارد، گفت: همان طور که گفتم در زمان انقلاب برای ادامه تحصیل در کانادا به سر می‌بردم. پس از پیروزی انقلاب و زمانی که از کانادا به ایران برگشتم، قبل از اینکه راهی شیراز شوم در فرودگاه تهران از همسرم خواستم که در فرودگاه بماند تا من به میدان مجسمه که در آن تندیسی از شاه نصب شده بود بروم و با چشمان خودم نبودن مجسمه شاه و سرنگونی رژیم را ببینم و برگردم. پایین کشیده شدن مجسمه شاه و نبودن این مجسمه در میدان یکی از بهترین اتفاقات دوران انقلاب بود.
انقلاب اسلامی ایران ناشی از انقلاب درونی ملت ایران بود
سپهری با تأکید بر اینکه انقلاب اسلامی ایران ناشی از انقلاب درونی ملت ایران بود، به بیان راهکارهایی برای انتقال فرهنگ انقلاب به نسل جدید پرداخت و گفت: پیش از پیروزی انقلاب اسلامی و قبل از اینکه انقلابی در بیرون اتفاق بیفتد انقلابی در درون مردم رخ داده بود. متاسفانه در حال حاضر نسل جدید شیفته غرب شده است اما نسل گذشته غربزدگی روشنفکران را دریافته بود.
او ادامه داد: به اعتقاد من نسل جدید دیده نشده و باید شنیده شود. هرچند برخی از دانش‌آموزان و دانشجویان از اطلاعات بسیاری برخوردار هستند و از نظر علمی در سطح خوبی قرار دارند. اما در حال حاضر با نسلی رو به رو هستیم که شرایط کنونی را بر نمی‌تابد. این نسل تلویزیون تماشا نمی‌کند، روزنامه نمی‌خواند و رسانه‌های ملی را دنبال نمی‌کند اما با گوشی موبایل خود به دنیایی وصل می‌شود که مورد هجوم غرب قرار گرفته است. البته این نسل هم روح پاکی دارد و اگر به درستی تبیین شود متوجه مسیر نادرستی که در پیش گرفته خواهد شد.
غرب‌گرایی نسل جدید و نگرانی از شیفتگی روشنفکران به غرب
به گفته سپهری، هجوم غرب و حمله فضای مجازی به ذهن نوجوانان و جوانان کشور موجب تغییر نگرش آنها شده است و مشکلات اقتصادی، بیکاری و وضعیت معیشتی مردم نیز به این مسائل دامن زده است.
این مبارز انقلابی اظهار کرد: این نسل فعلا حالت عصیان گرفته است اما نگرانی رهبر معظم انقلاب و دیگر بزرگان کشور از روشنفکران است نه نسل جوان؛ نگرانی ما از روشنفکرانی است که برای این نسل قلم می‌زنند، می‌نویسند و روح ناامیدی را به جوانان و جامعه تزریق می‌کنند. متأسفانه برخی روشنفکران جامعه شیفته آمریکا هستند.
نظر شما