«گل‌های باوارده»؛ جذاب اما برای سرمایه‌گذار

«گل‌های باوارده» ساخته تازه مهرداد خوشبخت درباره نخستین روزهای حصر آبادان در سال 1359 توسط ارتش رژیم بعثی صدام است. فیلمی ست پرهزینه. پیشتر از این فیلمساز، اثری درخشان به نام «آبادان یازده 60» بودیم که در همین فضا و زمانی که فیلم جدیدش را کار کرده، تولید شده بود. بنابراین انتظار می رفت که در این اثر نیز، شاهد فیلمی باشیم که حتی به مراتب جذاب تر و پخته تر از قبلی باشد. ضمن آنکه موضوع درباره پالایشگاه آبادان است و قاعدتا مجموعه مرتبط با نفت پشتیبان فیلم است بنابراین با سرمایه گذاری دست و دل بازانه، می باید که خوشبخت، بتواند اثری موفق تر ارائه کند.

اما اینگونه نشد. فیلم درباره مقاومت عده ای از کارکنان پالایشگاه در زمان حصر است و خلاقیت ها و راهکارهای جسورانه آنان را در حفاظت این مکان مهم استراتژیک در برابر حمله بعثی ها نشان می دهد. با این حال، آنچه که بیشتر به نمایش درآمد، تاکیدگذاری در اهمیت مجموعه صنعتی برای اقتصاد و صنعت کشور بود. در حقیقت، تمام تلاش فیلمساز، صرف این شد که بگوید این پالایشگاه برای کشور خیلی مهم بوده و حالا هم هست. اما چنین جای حساس و مهمی، از کمترین نیروی متخصص و کاربلد برخوردار است و در آن، نه تولید وجود دارد، و نه تحرک و جوش و خروش برای سازندگی و ارائه خدمات. جز صحنه ای که مربوط به یکی از پمپ بنزین های آبادان است، ما از مردم چیزی نمی بینیم. یا از جنگ و درگیری هایی که مربوط به حصر است، فقط دود و گاهی هم صدای انفجار دوری می شنویم. البته فقط یک صحنه در اوایل فیلم از انفجار یک خودرو توسط هواپیمای دشمن می بینیم که در واقع کامپوزیتینگ و انیمه شده یک اتفاق واقعی است. البته ناقص و بسیار کوتاه. هر چند که اجرای آن درست و حرفه ای بود.

نام فیلم هم، جذاب و گویا نیست. فقط متفاوت و مبهم است. «باوارده» نامه محلی است در آبادان که کارکنان پالایشگاه در آن زندگی می کنند. البته محلی ها آن را «بوارده» می گویند. «زهره» (الهام نامی) در طول فیلم اشاره ای کوتاه به گل های کاغذی که در محله شان «باوارده» می ساختند، می کند و تمام.

با این همه، صحنه های جذاب و پرتنش و ارزشمند، در این فیلم کم نیست. آن صحنه خالی کردن گازوئیل از مخزن یا سوار کردن قطعات پالایشگاه در اسکله، صحنه های بسیار خوب، سخت و به یادماندنی را به وجود آورده است که نشان از جسارت و تجربه کارگردان دارد. با این حال، آنچه که در نهایت در ذهن مخاطب به جای می ماند، نه آن جانفشانی ها و رشادت های آبادانی ها و البته اهالی پالایشگاه اش است، بلکه گستردگی، گرانقیمت بودن و پراهمیت بودن پالایشگاه است که گویی، خواسته سرمایه گذاران اش است.