نفس تازه جنگل‌های لرستان با تولد ۳۰ میلیون اصله نهال

در حالیکه همه آدم ها از فواید درخت و جنگل برای کره خاکی می گویند و در سخنرانی ها و پست های صفحات مجازیشان، زندگی انسانی را به زندگی گیاهی بند می زنند این درختان هستند که رنج نامهری ها بر رگ و ریشه خود به یادگار دارند و نفسشان در حالی به تنگ آمده است که آنها را با عنوان " ریه های زمین" یاد می کنند.

در دنیای امروزی، دل جنگل به درد آمده و نفس درختان تنگ است، تبرها در قلمرو آنها فرمانروایی می کنند، دود ندانم کاری آدم ها از اتش های برافروخته چوب جنگلی به چشم درخت می رود و سیاهی زغال های بلوط، زندگی نباتی این ستبرهای سرسبز را احاطه می کند.

سهم لرستان هم از جنگل‌های ایران بیش از یک میلیون و ۲۰۰ هزار هکتار است که در سال های اخیر بی مهری و رخم تبر را کم ندیده اند، درخت های بلوط باستانی این دیار خوراک کوره های زغال شده اند و در هیاهوی دورهمی های سرخوشانه، پاسوز منتقل های کباب و چایی هایی به اصطلاح "آتشی" شده اند.

غافل از اینکه همین درختان و جنگل ها هستند که جور کم آبی را به دوش می کشند، گرد و غبار ناشی از کم کاری های دهه ها را به جان می خرند و هوای پاک را به آسمان آبی هدیه می کنند، اما انسان، انگار که کمر به نابودی درختانی بسته که سخاوتمندانه نفس خود را با آدم ها تقسیم کرده اند است.

در میان این همه بی مهری اما، امروز در حالیکه تبرها جای خود را به بیل های باغبانی و آب پاش های رنگارنگ داده است، زمین هم نفسی تازه می کند، نهال های نوپا در چاله های کوچک قد علم می کنند و دستان کوچک و بزرگ، درختان ستبر فردا را در آغوش می گیرند و برای یک بار هم که شده رسم قدردانی را به جای می آورند.

علاوه بر عوامل اقلیمی مانند خشکسالی، مسایلی همچون ریزگردها و آلاینده‌ها، چرای بی‌رویه دام، تبدیل و کشت زیر اشکوب جنگل‌ها، آفات و بیماری‌ها، توسعه معادن و راه‌ها، اجرای پروژه‌های عمرانی در دل جنگل‌ها، بالا رفتن سن و عدم زادآوری جنگل‌ها موجب نابودی و ضعیف شدن پوشش گیاهی لرستان در سال های گذشته بوده است.

جنگل های لرستان تامین کننده اکسیژن ۱۲ میلیون نفر

جنگل های لرستان سالانه اکسیژن ۱۲ میلیون نفر را تامین می کنند بنابراین حفاظت از این منابع وظیفه مهم عموم مردم بشمار می رود چراکه با توجه به تغییر اقلیم، کاهش بارش ها، وجود ریزگردها و گرم شدن هوا، حفاظت از جنگل های استان در اهمیت قرار دارد.

کارشناسان می گویند هر هکتار جنگل نزدیک به ۷.۵ تا ۸.۵ تن گاز کربنیک خوب و ۲.۵ تن اکسیژن آزاد می‌کند که این میزان اکسیژن تولید شده توسط درختان معادل اکسیژن مصرفی ۱۰ نفر در سال است و جنگل‌های لرستان نیز بیش از ۲۲ میلیون تن اکسیژن تولید می کنند.

به گفته کارشناسان، هر هکتار جنگل در سال هزار متر مکعب آب را تولید می کند و با توجه به شرایط اقلیمی استان، این جنگل ها سالیانه یک میلیارد و ۲۰۰ هزار متر مکعب آب را تولید می نمایند.

جذب سالانه بیش از ۶۰ میلیون تن گرد وغبار توسط جنگل‌های لرستان

به گفته کارشناسان، ۶۰ درصد اکسیژن مورد نیاز ساکنان زمین را جنگل‌ها تامین می‌کنند و درختان از نظر حفظ آب، جلوگیری از فرسایش خاک و تاثیرات آب و هوایی دارای اهمیت هستند، در واقع جنگل‎‌های لرستان پشتوانه‎ای برای استمرار و بقای دیگر بخش‎های تولیدی استان محسوب می‌‎شوند و استفاده اقتصادی از این جنگل‎‌ها بیشتر برای تولید محصولات فرعی است.

فرآورده‎ های خوراکی شامل قارچ خوراکی، کنگر، ریواس، موسیر، میوه ‎هایی چون زرشک، بادام وحشی، گزعلفی، پسته وحشی بخشی از غذای روستاییان، جنگل‎نشینان، عشایر و حتی شهرنشینان را تامین می‌‎کند و محصولات صنعتی نیز که به عنوان مواد اولیه، جهت تهیه مواد شیمیایی، آرایشی و خوراکی در واحدهای صنعتی به کار می‌‎روند شامل سقز، انواع گال‎های بلوط، کتیرا، گزانگبین، زدو، ریشه سریش و برگ کنار است.

مساحت کل جنگل ‎های زاگرس حدود ۲.۵ میلیون هکتار است و جنگل‎ های لرستان ۴۳ درصد از مساحت استان و هفت درصد از مساحت کل کشور را در بر می‌‎گیرد به طوری‎که بعد از استان‎ های فارس و خراسان جنوبی مقام سوم را از نظر سطح جنگل دارا است.

کارشناسان می گویند جنگل‌های لرستان بیش از ۲۲ میلیون تن اکسیژن تولید می‌کنند و  هر هکتار جنگل می‌تواند ۶۸ تن غبار را جذب کند که با این اوصاف جنگل‌های لرستان در سال بیش از ۶۰ میلیون تن گرد و غبار هوا را جذب می‌کنند.

۱۵ اسفند روز درختکاری نامیده شده است و هرساله این مهم در ایران با توجه بیشتر و حضور افزایشی اقشار مختلف مردم جشن گرفته می شود و اینگونه به نظر می رسد هرچه در فرهنگسازی برای جلوگیری از قطع و آسیب به درختان کمتر موفق بوده ایم اما در حوزه نهال کاری و آیین های درختکاری موفق عمل کرده ایم.

در این مراسم که با حضور اقشار مختلف مردم، کارمندان، فرهنگیان، دانش اموزان و دوستداران محیط زیست برگزار شد همه از اهمیت حفظ جنگل ها، درختکاری و ضرورت توسعه کمربند سبز شهر خرم آباد سخن راندند.

مظفر افشار پدر بلوط لرستان هم در مراسم حضور داشت و با تقدیر از زحمان مدیران گذشته و فعلی در خصوص توسعه جنگل و آبادانی بام خرم آباد، بر ضرورت حمایت های بیشتر در این راستا تاکید کرد و خواستار توجه و حمایت های معنوی بیشتری از سوی مسوولان شد.

کاشت ۳۰ میلیون اصله نهال طی چهار سال

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان نیز در این آیین گفت: کاشت ۳۰ میلیون اصله نهال در استان طی چهار سال برنامه ریزی شده است که این اقدام در راستای غرس یک میلیارد نهال در کشور صورت می گیرد.

حسین میرزایی افزود: منابع طبیعی لرستان ظرفیت تولید سالانه بیش از ۱۲ میلیون اصله نهال را دارد و برنامه تولید امسال تا ۳.۵ میلیون اصله هدفگذاری شده است.

وی اهمیت نگهداری از نهال و درخت پس از غرس را بیشتر از کاشت دانست و ادامه داد: درخت نماد دانش، معرفت، آفرینش و هستی است که در روایت های دینی و سفارش نیاکان ما جایگاه مخصوصی دارد و در همین راستا ۲۷ بار در قرآن کریم نیز به درخت اشاره شده است.

وی با تاکید بر جلوگیری از تعدی به جنگل ها بیان کرد: با توجه به اهمیت مشارکت های مردمی در حفظ محیط زیست، از این پس جنگل کاری دولتی در بام لرستان صورت نمی گیرد تا الگوی مشارکت مدیریتی با همکاری مردم محقق شود.

به گفته میرزایی قرار است با همکاری جهاد کشاورزی لرستان، جنگل و نهال کاری در زمین های کشاورزی و اراضی دیم کم بازده نیز اجرایی شود تا لرستان زیبا، سرسبز و شاداب بماند.

فرهاد زیویار استاندار لرستان نیز گفت: درخت در دین اسلام و آیات متعدد مورد اشاره قرار گرفته است به نحوی که پیامبر (ص) و امامان معصوم (ع) آن را مورد تاکید قرار داده اند که این امر بیانگر اهمیت درخت و جنگل است.

وی افزود: درختکاری یک سنت حسنه و تاثیرگذار است و دولت نیز خود را ملزم به این امر می داند که کاشت یک میلیارد نهال را در برنامه چهار ساله ای هدفگذاری کرده است و با توجه به شرایط لرستان، این استان با سهم ۳۰ میلیون اصله، از مناطق پیشرو در اجرای این برنامه خواهد بود.