علی شهبازی روز سه شنبه در دومین روز از هفته منابع طبیعی که به موضوع آبخیزداری اختصاص دارد، در گفت و گو با خبرنگار ایرنا یکی از روش های ادای نذر آبخیزداری را حمایت از پروژه های آبخیزداری و آبخوانداری دانست و افزود: یکی از راهکارهای اصلی که در قوانین بالادستی، برنامه های توسعه ای، تجربیات اجرایی و تحقیقات علمی برای پایداری سرزمین و دستیابی به امنیت زیستی و غذایی به آن توجه شده انجام اقدامات آبخیزداری است.
وی با بیان اینکه این مقوله از سوی مقام معظم رهبری همواره هم مورد تاکید است، اظهار کرد: معظم له درباره آبخیزداری و آبخوانداری می فرماید «فرسایش خاک، در بلندمدّت خطر بزرگتری از کمبود آب است. چند سال قبل از این بحث های آبخیزداری و آبخوانداری و مانند اینها مطرح شد، کارهایی هم انجام گرفت؛ باید اینها با جدیت و قوت دنبال بشود؛ این کارها متوقّف نماند».
آبخیزداری و آبخوانداری به فرهنگ رایج کشور تبدیل شود
شهبازی گفت: از این رو برای اجرای اقدامات آبخیزداری با توجه به سطح وسیع حوزه های آبخیز، باید تلاش کرد مسئله آبخیزداری و آبخوانداری نیز همانند سنت زیبای درختکاری که ریشه در فرهنگ اسلامی-ایرانی دارد و ایرانیان از زمان های دور به این کار حسنه می پرداختند، به یک فرهنگ رایج و عمومی تبدیل شود.
وی با اشاره به ضرورت مقوله آبخیزداری و آبخوانداری در ایران، افزود: همه ما می دانیم که ایران اقلیم خشک و نیمه خشک دارد و چندین سال هست که شاهد بحران کمبود آب هستیم که بیانگر کمبود بارندگی در سال های اخیر بوده و بدنبال آن پایین رفتن سفره های آب زیرزمینی و فرونشست را در بعضی از نقاط کشور شاهد بوده ایم.
وی ادامه داد: همیشه می گوییم «پیشگیری بهتر و کم هزینه تر از درمان است» که آبخیزداری راهکاری است علمی و عملی برای جلوگیری از، سیل، افت سفره های آب زیرزمینی، فرونشست زمین، گرد و غبار، فرسایش و رسوب، مهاجرت، خشکسالی و به عبارت دیگر پیشگیری از هر چیزی که امنیت حیاتی و غذایی مردم را به خطر می اندازد.
سرپرست معاونت آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان البرز درباره اینکه چگونه نذر آبخیزداری و آبخوانداری می تواند به رشد اقتصادی و اجتماعی کمک کند، توضیح داد: آبخیزداری و آبخوانداری با اتخاذ روش‌های ساده که قابلیت مشارکت‌پذیری بالایی در جوامع محلی و انجام از طریق گروه های جهادی دارد، ضمن کاستن از هدر رفت آب‌های موجود در کشور و بازگرداندن آنها به چرخه تولید کشاورزی و صنعتی می‌تواند باعث تقویت و بهبود وضعیت آبخوان‌ها شده و از فرونشست آنها جلوگیری کند ضمن اینکه می تواند مانع فرسایش خاک و هدر رفت مواد مغذی موجود در آن شود.
آبخیزداری گامی موثر برای افزایش امنیت مناطق مرزی کشور
وی گفت: آبخیزداری با حفظ و تقویت منابع آب و خاک کشور مضاف بر اینکه گام بسیار مؤثری در تامین امنیت زیستی و حیاتی بر می دارد، با کاهش نرخ مهاجرت و جلوگیری از خالی شدن روستاها باعث افزایش امنیت مناطق مرزی کشور نیز می شود.
شهبازی به جایگاه خیرین و مشارکت جوامع محلی اشاره کرد و افزود: استان البرز یکی از استان های پیشگام در جلب مشارکت خیرین در طرح های آبخیزداری و آبخوانداری در کشور است.
وی تصریح کرد: همچنین پویش نذر آبخیزداری تاثیری شگرف در شکل گیری یک فرهنگ فراگیر خواهد داشت و می تواند برای مردم تمام روستاها و شهرها امکان زندگی و معیشت را میسر کند و موثرترین راه برای حفظ امنیت غذایی و زیستی در کشور است.
وی گفت: خیرین می توانند با مشارکت در اقدامات آبخیزداری که شامل اقدامات بیولوژیک یعنی حفظ و احیای پوشش گیاهی، بیومکانیکی یعنی تلفیق عملیات مکانیکی و بیولوژیکی، مکانیکی یعنی ساخت بندها و سدهای کوتاه گام بزرگی جهت حفظ منابع حیاتی کشور بردارند.
براساس نتایج مطالعات انجام شده، میزان فرسایش ویژه درحوضه های آبخیز استان ۵.۱ تن در هکتار در سال و میزان فرسایش خاک کل حوضه های آبخیز استان برابر با ۱۳.۵ میلیون تن درسال برآوردشده است.
باتوجه به رخنمون سازنده ای حساس و تکتونیک فعال درحوضه های آبخیز کرج و طالقان مشکلات مربوط به زمین لغزش ها، بهمن و حرکات واریزه ای دراین حوزه ها قابل مشاهده است که ضمن بروز خطرات جانی و مالی فراوان همه ساله، مقادیر فراوانی رسوب به حوضه سدها واردنموده و باعث خسارات فراوانی میشوند.
با توجه به نقشه فرسایش استان البرز که نشان می دهد ۴۳ درصد مساحت استان دارای فرسایش بین ۹ تا ۱۸ تن در هکتار است که در کلاس فرسایشی شدید طبقه بندی می شود.
همچنین به ترتیب ۲۴ و ۲۶ درصد مساحت استان دارای فرسایش ۲ تا ۴.۵ و ۴.۵ تا ۹ تن در هکتار بوده است.
از طرفی دیگر حوضه سد کرج و حوضه سد طالقان بیشترین فرسایش را در بین سایر مناطق استان دارند به طوریکه حدود ۸۰ درصد مساحت حوزه سد کرج دارای فرسایش حدود ۹ تا ۱۸ تن در هکتار می باشد که در کلاس شدید طبقه بندی می شود.
نظر شما