تالاب دوکوهک قشم؛ زیستگاه ناب پرندگان در سواحل شمالی نگین خلیج فارس

قشم - ایرنا - تالاب دوکوهک در سواحل شمالی جزیره قشم به عنوان سفره‌ ای گسترده شناخته می‌ شود که انواع موجودات از آن تغذیه می‌ کنند و به واسطه همین میزان بالای مواد غذایی است که این منطقه به عنوان زیستگاه ناب پرندگان شناخته می‌ شود و هر ساله به ویژه در روزهای پایانی سال و نوروز گردشگران زیادی را جذب می کند.

به گزارش ایرنا، موقعیت جغرافیایی جزیره قشم و وجود زیستگاه های متنوع نظیر محیط تالابی جنگل های حرا، پهنه گلی، سواحلی شنی، خورهای پر پیچ و خم، برکه های فصلی و مناطق آبی کم عمق، تپه ماهورهای متنوع، مناطق بیابانی، مزارع و باغ های کشاورزی و چمن زارهای فصلی سبب شده تا این جزیره از تنوع و تراکم گونه های مختلف پرنده غنی باشد.

تنوع بالای آبزیان و برکه های فصلی، تنوع زیستگاهی، آرامش محیط، دور بودن از دسترس انسان و دمای مناسب در فصل زمستان و بهار نیز از دیگر عواملی است که پرندگان مهاجر کمیاب را هر ساله به این جزیره زیبا در کنار آب های فیروزه ای خلیج فارس می کشاند.

طبق اطلاعات جمع آوری شده نزدیک به نیمی از پرندگان ایران به تناسب فصل در جزیره قشم حضور دارند و تاکنون بیش از ۲۵۰ گونه پرنده مهاجر و بومی در چهار فصل در زیستگاه های گوناگون جزیره قشم شناسایی شده اند که در فصول پاییز و زمستان عده و گونه پرندگان مهاجر بیشتر از نیمه گرم سال است و زاد و ولد گونه های پرندگان خشکی زی قشم مورد استثنایی است و طبق آمارهای موجود بیش از ۱۰۰ گونه است.

تالاب دوکوهک قشم؛ زیستگاه ناب پرندگان در سواحل شمالی نگین خلیج فارس

برخی گونه ها مثل جغد کوچک خالدار جنوبی، سلیم خرچنگ خوار و پلیکان پا خاکستری نیز به علت تعداد محدود آنها در ایران و خاورمیانه حائز توجه هستند.

وجود بسترهای بسیار مناسب ماسه ای و گِلی و درختان حَرّا در تالاب دوکوهک از لحاظ تغذیه تعداد زیادی از پرندگان مثل پلیکان پا خاکستری، باکلان، حواصیل ها و نوک پارویی، فلامینگوی بزرگ، طیف وسیعی از پرندگان کنار آبچر مثل سلیم ها، آبچلیک ها و نیز ها دهها گونه از کاکایی ها و پرستوهای دریایی اهمیت فراوانی دارد.

بهترین زمان پرنده نگری در ژئوپارک جهانی قشم به ویژه تالاب دوکوهک فصل های، بهار، پاییز و زمستان است که پرنده شناسان و گردشگران داخلی و خارجی می توانند انواع پرندگان شاخص از جمله سسک گلو سفید بیابانی، شهد خوار، سسک بیابانی، نوک خنجری، سنگ چشم ها، باکلان، و انواع حواصیل ها را از نزدیک مشاهده کنند.

تالاب دوکوهک قشم؛ زیستگاه ناب پرندگان در سواحل شمالی نگین خلیج فارس

گونه های متعددی از شاهین شکلان شامل لیل، بحری، بالابان، انواع دلیجه ها و پیغوها و نیز انواع عقاب ها از جمله عقاب خالدار بزرگ، عقاب ماهی خوار، عقاب شاهی، عقاب دشتی و نیز سارگپه ها و سنقرها از دیگر پرندگان شاخص ژئوپارک جهانی جزیره قشم برای پرنده نگری هستند.

اما در این میان سواحل شمالی قشم از منتهی‌ الیه شرقی سرزمین آب و آفتاب تا روستای هُلر و شهر بندری درگهان از وسیع‌ ترین و غنی‌ ترین تالاب های خلیج فارس به حساب می‌ آیند که انواع موجودات بی‌ مهره کف‌ زی مثل کرم‌ های حلقوی، انواع نرمتنان و انواع سخت‌ پوستان ریز و درشت در این منطقه مشاهده می‌ شوند.

سه گونه ماهی گلخورک و در کنار آن ها خرچنگ های ویولون زن با فراوانی بالایی در این زیستگاه وجود دارند و به عنوان گونه‌ های کلیدی و یکی از حلقه‌ های مهم زنجیره غذایی در این منطقه به شمار می‌ آیند.

تالاب دوکوهک قشم؛ زیستگاه ناب پرندگان در سواحل شمالی نگین خلیج فارس

تالاب دوکوهک یکی از مناطق پر تولید خلیج فارس است که در نتیجه ذخایر شیلاتی با ارزش شامل انواع میگوهای تجاری و ماهیان مثل ماهی حلوا شکل گرفته و باعث رونق صنعت صیادی در سواحل اطراف این زیستگاه زیبا و بی نظیر شده است.

این تالاب در زمستان محل گذر بیش از ۱۲۰ گونه پرنده آبزی و کنار آبزی شامل آبچلیک ها، حواصیل‌ ها، باکلان‌ها، سلیم‌ها، پاشلک‌ها، پرستوهای دریایی، کاکایی ها، پرندگان شکاری، به ویژه پلیکان پاخاکستری، فلامینگوی بزرگ و عقاب ماهیگیر است.

این تالاب به عنوان سفره‌ ای گسترده شناخته می شود که انواع موجودات از آن تغذیه می کنند و به واسطه همین میزان بالای مواد غذایی است که این منطقه به عنوان زیستگاه پرندگان شناخته می شود و تنوع گونه‌ های پرندگان آبزی و کنار آبزی در این تالاب بسیار بالا است.

تالاب دوکوهک قشم؛ زیستگاه ناب پرندگان در سواحل شمالی نگین خلیج فارس

در ایران، جزیره قشم، از جمله معدود مکان‌ هایی است که به دلیل زیستگاه‌های خاص، امکان فعالیت‌های پرنده نگری از فاصله نزدیک میسر است و مردمان این جزیره از دیرباز نسبت به پرندگان احترام ویژه‌ ای قائل هستند.

پرنده نگری (Bird watching) از شاخه‌های طبعیت‌گردی و بوم‌گردی است و با پرنده‌شناسی متفاوت است. یک پرنده‌ نگر بدون هیچ‌ گونه تصرف و دخالت در زندگی طبیعی پرندگان تنها به تماشای آنها در طبیعت می‌ پردازد، اما یک پرنده‌ شناس بر مبنای تحقیق علمی از نزدیک به بررسی ژنتیک، عادات و رفتار گونه‌ های مختلف پرندگان می‌ پردازد.

پرنده‌ نگری لذت مشاهده پرندگان، بدون تماس و لمس پرنده‌ ها در زیستگاه‌ های طبیعی آنها است؛ در این شیوه، مخاطبان به رصد پرندگان پرداخته و از تماشای آنها لذت می‌برند. امروزه پرنده‌نگری پرطرفدارترین شاخه گردشگری مبتنی بر طبیعت در جهان است که علاوه بر جذب گردشگر و جلب توجه اقشار مختلف جامعه در حفاظت از زیستگاه‌ های طبیعی پرندگان نقش مهمی ایفا می‌ کند.

تالاب دوکوهک قشم؛ زیستگاه ناب پرندگان در سواحل شمالی نگین خلیج فارس

طبیعت‌ گردی اصول و قواعدی بر مدار احترام به منابع‌ طبیعی، حیات‌ وحش و محیط‌ زیست دارد و آداب پرنده‌ نگری علاوه بر همه اینها تاکید دارد گردشگری که وارد طبیعت می‌ شود نباید به لانه پرندگان نزدیک شود، نباید به تخم پرنده دست بزند، نباید در تغذیه آنها دخالت کند، نباید از ایجاد صدا برای جذب پرنده استفاده کند و یا آرامش آنها را به هم بزند.

در حال حاضر پرنده‌ نگری حتی به عنوان یک صنعت در بیشتر کشورهای جهان رونق پیدا کرده و افراد برای گذران اوقات فراغت به تماشای پرندگان می‌ پردازند و اگر حرفه‌ای‌ تر باشند از آنها عکاسی هم می‌ کنند، بر همین اساس در بسیاری از کلان‌ شهرها اماکن مدیریت‌ شده برای تفرج و تماشای پرندگان و بهره‌ گیری از ظرفیت بالقوه آنها در تحقیقات، آموزش و گذران اوقات فراغت، احداث می‌ کنند.

همه ساله با آغاز تعطیلات نوروزی، جزیره قشم مملو از جمعیت گردشگری است که از اقصی نقاط میهن اسلامی با هدف استفاده از هوای کاملا بهاری، سایت های منحصر به فرد گردشگری، سواحل زیبا و بازار مناسب خرید آن، راهی این منطقه در جنوبی ترین نقطه کشور می شوند.

قشم این روزها میزبان انبوه مهمانان و گردشگران از اقصی نقاط ایران و مسافران خارجی است.

مردم ایران زمین همه ساله در ایام مختلف با سفر به جزیره قشم به عنوان سرزمین زیبایی‌ها از شگفتی‌های عالم خلقت در قالب سایت‌های مهم گردشگری قشم همچون طولانی ترین غار نمکی جهان، دره ستاره‌ها، دره و تنگه چاهکوه، دره تندیس‌ها، موزه ژئوپارک، چاه‌های تلا و بادگیرهای بندر تاریخی لافت، جزایر ناز، سواحل زیبا، سایت تخم‌گذاری لاک پشت‌های پوزه عقابی، جنگل‌های دریایی حرا، خلیج دلفین‌های هنگام، غارهای خوربس، بام قشم و دهها پدیده دیگر زمین شناختی دیدن می‌کنند.

ارتباط با مردمان شریف و میهمان دوست جزیره قشم، استفاده از خانه‌ های بوم گردی در روستاهای هدف گردشگری، بازدید از موزه لنج سازی گوران، استفاده از سواحل زیبا، خرید از بازارها و مجتمع‌ های تجاری، استفاده از مدارس غواصی برای تماشای شگفتی‌ های زیبای زیر آب، شنا در سواحل و بهره بردن از ورزش‌ های مختلف آبی به همراه خرید صنایع دستی بانوان هنرمند جزیره هم از دیگر امتیازات سفر به این جزیره شگفتی‌ ها است.

سفر به قشم از سه مسیر هوایی (فرودگاه بین‌المللی قشم)، زمینی (سفر با خودروهای شخصی و عمومی از طریق بندر پهل بندرعباس به بندر لافت جزیره قشم توسط شناورهای لندینگ کرافت) و دریایی (از بندر شهید حقانی بندرعباس به بندر شهید ذاکری شهر قشم) امکانپذیر است.

جزیره زیبای قشم با فرصت های عالی تجاری، دارای مساحتی ۲.۵ برابر بزرگتر از سنگاپور و بحرین می باشد.

این جزیره با سواحل آرام و پوشیده از شن های طلایی و نقره ای و غروب منحصر به فرد به عنوان نگین خلیج فارس شناخته می شود.

جزیره قشم با وسعت یک هزار و ۵۰۰ کیلومتر مربع از تنگه هرمز به موازات ساحل جنوبی ایران به طول ۱۳۵ کیلومتر و عرض میانگین ۱۱ کیلومتر از توابع استان هرمزگان است و ۳۰۰ کیلومتر خط ساحلی دارد.

شهرستان قشم شامل جزیره‌ های قشم، هنگام و لارک با حدود ۱۵۰ هزار نفر جمعیت از تنگه هرمز به موازات ساحل استان هرمزگان به طول ۱۵۰ و عرض میانگین ۱۱ کیلومتر در میان آب‌های خلیج فارس گسترده شده است.

اخبار مرتبط

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha