الحاق یا انفصال روستاشهرهای چسبیده به شیراز، مساله این است؟

به گزارش ایرنا، روستاهای بسیاری در اطراف شیراز وجود دارد که بعضی به این کلانشهر الحاق و بعضی نیز منفک از آن است که به بسیاری از این روستاها نه می‌توان نام روستاها نهاد و نه جزو محدوده خدمات رسانی شهرداری شیراز قرار دارند.

روانه شدن مهاجران از شهرها و روستاهای جنوب کشور به سمت شیراز باعث شده مناطق حاشیه ای این کلانشهر رشد نامتعارف جمعیت را تجربه کنند.

گرانی قیمت مسکن و اجاره بهاء در شیراز بسیاری از این مهاجران را در روستاهای اطراف شیراز ساکن کرده به نحوی که بسیاری از این روستاها بیش از ۱۰ تا ۲۰ برابر جمعیت ۱۰ سال گذشته خود را میزبانی می کنند.

بعضی از این روستاها اکنون جمعیتشان از بسیاری از شهرهای کشور و استان فارس بیشتر است اما براساس تقسیمات کشوری هنوز روستا محسوب می شوند و شهرداری کلانشهر شیراز نیز براساس قانون نمی تواند خدماتی به اهالی این مناطق ارایه کند.

بیش از ۴٠ روستا در اطراف شیراز قرار دارد که اهالی این مناطق با انواع و اقسام مشکلات ازجمله نبود امکانات کافی مورد نیاز زندگی و فضاهای عمومی فرهنگی و اجتماعی روبرو هستند.

یکی از این روستاها سلطان آباد است که با جمعیتی بیش از ۲۰ هزار نفر با مشکلات مختلفی ازجمله نبود آسفالت،جاده مناسب، عدم خدمات بهداشتی و درمانی و آموزشی مناسب، بوی نامطبوع فاضلاب، بی اّبی، سگ های ولگرد و.... مواجه است.

ساکنان این مناطق به دلیل عدم الحاق به شیراز و رشد چشمگیر جمعیت در سالیان اخیر و عدم وجود زیرساخت کافی با مشکلات زیادی مواجه هستند.

اضافه شدن این روستاها به دلیل نزدیکی به شیراز به محدوده خدمات رسانی شهرداری این شهر آرزوی دیرینه اهالی این مناطق است.

مناطقی مانند قلعه دودمان، سلطان آباد، جرسقال، خاتونک، شاهپورجان،گردخون، کوشک بیدک، نصرآباد، گشنگان و ...که سالیان درازی است اهالی این مناطق رنج بسیار می‌برند و متولی توانمندی مانند شهرداری شیراز برای خدمات شهری ندارند.

عدم خدمات رسانی وسایل حمل و نقل عمومی ،آتش نشانی،خدمات شهری ،پسماند،اورژانس،آب آشامیدنی و... در کنار وجود هزاران سگ ولگرد که به دلیل تردد فاصله تا مدارس که یک تا ۲ کیلومتر پیاده روی دارد جان کودکان این مناطق را با خطر جدی مواجه کرده است.

تعداد این نوع روستاهای بیخ گوش شیراز از ۴۰ روستا بیشتر است و در سالهای گذشته بارها موضوع الحاق یا عدم الحاق آن توجه مسئولان شهرستان شیراز و فارس را جلب کرده و جدای از تصمیم در این خصوص،باید فکری اصولی برای خدمات رسانی به مردم محروم این مناطق کرد.

شهردار کلانشهر شیراز با تأکید بر ساماندهی روستاهای حریم شهر شیراز به الحاق تعدادی روستا در محدوده جنوبی و شمالی این کلانشهر طی سال‌های قبل اشاره کرد و گفت: این موضوع تأثیر مثبتی در کنترل ساخت‌وساز غیرمجاز و رفاه منطقه داشته است.

محمدحسن اسدی پنجشنبه در دیدار با مدیرکل و معاونان بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان فارس با بیان اینکه این ۲ نهاد عمومی غیردولتی و درآمد-هزینه هستند، اظهار کرد: ۳۵۵ وظیفه برای شهرداری تعریف‌شده است و هیچ نهادی به این اندازه وظیفه تعریف‌نشده ندارد.

شهردار شیراز در این دیدار که به مناسبت دهه حساب ۱۰۰ و سالگرد تأسیس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و با هدف پیگیری مسایل مهم انجام شد، بر تعامل بیش‌ از پیش در ابعاد مختلف به‌منظور خدمات بهتر به مردم تاکید کرد.

اسدی الحاق روستاها را دغدغه‌ای اصلی ذکر و بر بازنگری طرح هادی و رفع مشکل روستاهای باقی‌مانده تاکید کرد.

وی همچنین به زمینه ایجاد تفاهم‌نامه سه‌جانبه بین شهرداری شیراز، شورای اسلامی شهر شیراز و اداره کل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان فارس اشاره کرد.

تهیه طرح هادی و بازنگری در آن امکان پذیر است

مدیرکل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان فارس نیز در این دیدار با اشاره به تغییرات بافت جمعیتی و رشد جمعیت شهری نسبت به روستایی عنوان کرد: بنیاد مسکن برای کاهش مهاجرت روستایی به شهرها، طرح توسعه منظومه‌های روستایی، افزایش اشتغال در روستاها و ایجاد مشوق برای کاهش مهاجرت‌ها را به‌صورت آزمایشی شروع کرده و اقداماتی در حوزه فنی و تهیه طرح‌های روستایی برای نگهداشت جمعیت روستایی در این مناطق انجام داده است.

علی‌رضا حمیدی گفت: اگر هرکدام از روستاها نیاز به تهیه طرح هادی یا بازنگری طرح داشته باشند، این اقدام از سوی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی انجام می‌شود.

اعضای شورای اسلامی شهر شیراز یکشنبه ۲۸ فروردین ۱۴۰۱ به الحاق روستاهای سلطان آباد، گردخون، اقبال آباد، شاپورجان، کیان آباد و ماه فیروزان به محدوده شهر شیراز مخالفت کردند.

نامه فرمانداری شهرستان شیراز، درخصوص تعیین تکلیف الحاق این روستاها به محدوده شهر شیراز ، در پنجاه و ششمین جلسه علنی شورای اسلامی شهر شیراز با حضور ۱۳ نفر اعضای شورا بررسی و درباره آن تصمیم گیری شد.

در این نشست با الحاق روستاهای سلطان آباد، گردخون، اقبال آباد، شاپورجان، کیان آباد و ماه فیروزان به محدوده شهر شیراز موافقت نشد و اعضای شورای شهر شیراز به عدم الحاق روستاهای مذکور به محدوده شهر شیراز رأی دادند.

شورای پنجم هم مخالف بود

پیش از این،‌ پنجمین دوره شورای اسلامی شهر شیراز که با محوریت اصلاح‌طلبان اداره می‌شد، با الحاق این روستاها به کلانشهر مجاور مخالف بود.

رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی دوره پنجم شهر شیراز اسفند ۱۳۹۹ در بیان علت مخالفت این شورا گفته بود: برای الحاق روستاهای مجاور شیراز به این کلانشهر، شهرداری باید بتواند هزینه های زیادی را برای کنترل، نظارت و ساماندهی این روستاها بپردازد اما در حال حاضر شهرداری حتی از عهده پرداخت مخارج و هزینه های شهر شیراز بر نمی آید.

نوذر امامی در آن زمان با یادآوری اینکه بودجه شهرداری شیراز برای سال ۱۴۰۰، حدود ۶ هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان است، گفت: شهرداری با این بودجه به سختی می تواند هزینه های متعلق به شهر شیراز را پرداخت کند، بنابراین با الحاق روستاهای همجوار شیراز به این شهر نه تنها مشکلات این مناطق حل نمی شود بلکه به مشکلات کلانشهر شیراز هم اضافه خواهد شد.

امامی افزود: با پیوستن این روستاها به شهر، قیمت زمین، مسکن و اجاره چندین برابر می شود و ما نمی توانیم خدماتی که به شیراز می دهیم را به این مناطق هم ارایه کنیم و این اقدام در نهایت نارضایتی عمومی را به دنبال دارد.

وی بیان کرد: شهرداری ها مؤسسات مردمی هستند که با بودجه مردم اداره می شوند و هیچ کمکی هم از سوی دولت برای انجام این اقدامات به شهرداری نمی شود، ما باید قبل از هر اقدامی در مورد نتیجه آن بیندیشیم.

عضو دوره قبلی شورای شهر شیراز معتقد است:‌ برای برطرف شدن مشکلات ساکنان این روستاها باید از آنها حمایت شود و امکانات لازم در اختیار اهالی این مناطق قرار بگیرد تا این مشکلات منجر به افزایش روند شهرگرایی در میان روستاییان نشود.

نماینده مردم شیراز و زرقان در مجلس شورای اسلامی نیز اسفند ۱۳۹۹ با بیان اینکه ملحق شدن به کلانشهر شیراز حق مسلم این روستاها است، گفته بود: روستاهای همجوار شیراز به دلیل اینکه در حریم شهر شیراز قرار دارند و هویت شهری پیدا کرده اند، باید به این شهر ملحق شوند. این امر موجب کاهش معضلات و مشکلات ساکنین این روستاها خواهد شد.

ابراهیم عزیزی در آن مقطع زمانی در رابطه با مخالفت برخی از افراد فعال در مجموعه مدیریتی شهر با طرح الحاق سه روستا به شهر، گفت: متأسفانه ما با اظهارنظر و مخالفت های بی دلیل برخی از افراد فعال در مجموعه مدیریت شهری مواجه هستیم و مخالفت این افراد در خصوص طرح الحاق روستاهای پیرامونی به شهر نشان می دهد که کار کارشناسی در این زمینه توسط این افراد انجام نشده است. مخالفت باید دلایل کافی و قانع کننده ای داشته باشد.

روستاها به شهر تبدیل شده یا به شیراز ملحق شوند

جعفر قادری نماینده مردم شیراز و زرقان در مجلس شورای اسلامی نیز فروردین‌ماه ۱۴۰۱ در واکنش به عدم تصویب الحاق روستاهای حریم به شهر شیراز در فضای مجازی نوشت: الحاق روستاهایی با جمعیت بالای ۱۰ هزار نفر واقع در حریم به شهر شیراز را از وزیر کشور سوال کردم؛ یا باید این روستاها از حریم خارج شده و شهر مستقل شوند و یا باید به شهر شیراز ملحق شوند.

فرماندار شیراز در گفت و گو نیز با خبرنگار ایرنا در این خصوص با تاکید بر ضرورت تعیین تکلیف وضعیت این روستاها،گفت: ۲ راه حل برای رفع مشکل این روستاها وجود دارد، ابتدا اینکه این مناطق به محدوده خدمات رسانی شهرداری شیراز اضافه شود و یا اینکه اگر این کار انجام نمی شود وضعیت خدمات رسانی فوری به اهالی این مناطق توسط نهادهای متولی انجام شود.

لطف الله شیبانی عنوان کرد: بهترین راه کار برای حل مشکلات مردم این مناطق الحاق به شیراز است اما باید نظر کارشناسی مسئولان و مدیران شهری نیز شنیده شود.

نظر قبلی شهردار فعلی شیراز: عدم الحاق، پاک کردن صورت مساله است

شهردار فعلی شیراز که پیشتر عضو شورا و رییس کمیسیون اقتصاد و سرمایه گذاری و عضو کمیسیون ساماندهی حاشیه نشینی و رفع محرومیت شورای شهر شیراز بوده در آن زمان از موافقان محکم الحاق این روستاها به شیراز بوده و اکنون که سمت شهردار شیراز را دارد امیدها نسبت به حل مشکلات اهالی این روستاها بالا رفته است.

محمدحسن اسدی فروردین‌ ۱۴۰۱ و در جایگاه رییس کمیسیون اقتصاد و سرمایه گذاری و عضو کمیسیون ساماندهی حاشیه نشینی و رفع محرومیت شورای شهر شیراز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: اکنون که بحث الحاق این روستاها به حوزه خدمات رسانی شهرداری شیراز مطرح شده باید توجه داشت که به دلیل عدم کنترل و نظارت در سالیان اخیر بر این مناطق مشکلات کنونی برای اهالی این روستاها ایجاد شده است.

وی افزود: هیچ یک از ادارات و دستگاه های متولی در سالیان گذشته به وظایف قانونی خود در قبال اهالی این روستاها عمل نکره اند و اکنون این روستاها نسبت به طرح هادی روستا گسترش بی ضابطه ای پیدا کرده است.

اسدی با بیان اینکه بعضی از این روستاها حتی تا ۱۰ برابر بیش از طرح هادی گسترش غیرقانونی پیدا کرده است، اظهارکرد: ساخت و سازهای زیاد بی ضابطه و غیرقانونی بدون توجه به اصول شهرسازی و مقاومت و استحکام بخشی در این روستاها انجام شده است.

وی ادامه داد: در حریم شیراز نیز ساخت و ساز تفکیک غیرقانونی و تجاوز به عرصه ملی و منابع طبیعی نیز انجام شده و مدیریت روستاها نیز که با دهیاری و شورای روستا بوده نیز به دلیل غیرتخصصی بودن قادر به کنترل و نظارت این وضعیت نیستند و هر روز بر دامنه مشکلات این روستاها افزوده می شود و اگر زودتر تعیین تکلیف این مناطق صورت نگیرد اوضاع وخیم تر خواهد شد.

عدم الحاق پاک کردن صورت مساله است

عضو وقت کمیسیون ساماندهی حاشیه نشینی و رفع محرومیت شورای شهر شیراز به موضوع رد درخواست تعیین تکلیف و الحاق این روستاها به حریم شهر شیراز در جلسه شورا اشاره کرد و گفت: رای اکثریت اعضای شورا در آن جلسه بر این بود که این روستاها به شیراز الحاق نشود ولی این تصمیم پاک کردن صورت مساله است و مشکل همچنان باقی است.

اسدی اضافه کرد: قطعا با توجه به عدم حل مشکل اهالی این روستاها،‌ موضوع مجددا در شورای شهر مطرح خواهد شد و باید مساله بصورت اصولی و کارشناسانه حل شود.

وی در پاسخ به سوالی در خصوص اینکه راه حل رفع مشکلات اهالی این مناطق چگونه ممکن خواهد بود،گفت: همه ادارات به وظایف قانونی خود عمل کنند و این روستاها به حوزه خدمات رسانی شهرداری شیراز نیز اضافه شود.

اسدی اظهارکرد: اداره راه و شهرسازی طرح حریم این روستاها را مشخص و دستگاه های دیگر از جمله آب و فاضلاب،برق،مخابرات،گاز،بهداشت و درمان و ... نیز به وظایف قانونی خود در قبال مردم این مناطق عمل کنند و تنها بار این جابجایی و الحاق به دوش شهرداری شیراز نباشد.

وی گفت: همه ادارات با محوریت استانداری فارس و به تبع آن، فرمانداری شیراز باید برای مدیریت وضعیت این روستاها وارد عمل شوند و هم راستای آن الحاق به حریم شیراز نیز انجام شود.

حال که نظر کارشناسی شهردار فعلی از گذشته بر الحاق روستاشهرهای اطراف شیراز به این کلانشهر بوده این انتظار می رود اکنون که بر کرسی ارشدترین مدیر شهری شیراز تکیه زده با تصمیم گیری درست و اصولی یک بار برای همیشه با تصمیمی تاریخ ساز به مشکلات عدیده اهالی محروم این مناطق خاتمه دهد.