ذخیره‌گاه جنگلی "انارشیطان" جیرفت نیازمند محافظت بیشتر

به گزارش خبرنگار ایرنا، درخت انار شیطان یا گلپرکی به دلیل ناتوانی در تولید بذر و تکثیر آن از طریق ریشه، نسبت به گیاهان دیگر بیشتر در معرض خطر نابودی قرار دارد که محدوده رویش این درخت در جنوب کرمان توسط منابع طبیعی تحت مراقبت قرار دارد.

مدیرکل منابع طبیعی جنوب کرمان در حاشیه بازدید از منطقه رویش درختان انار شیطان در دلفارد به ایرنا گفت: مناطق جنگلی که به دلیل نزدیکی به مناطق مسکونی، خشکسالی، آفات یا موارد دیگر در معرض تهدید باشند به عنوان ذخیره گاه معرفی می شوند تا حفظ شوند.

قاسم رحیمی نیا افزود: درخت انار شیطان هم گونه نادری در کشور و غرب آسیا محسوب می شود و در هیچ کدام از مناطق به اندازه دشت گلپرکی دلفارد شهرستان جیرفت دارای این وسعت از این نوع درخت نیست.

وی ادامه داد: بنابراین این منطقه مورد حفاظت قرار می گیرد اما کافی نیست و باید از چرای دام، ورود و خروج زیاد انسان به آن یا هرگونه دخل و تصرف در آن ممانعت شود.

رحیمی نیا اضافه کرد: این درختان علاوه بر اینکه با گلهای انبوه زرد و نارنجی رنگ خود منظر زیبایی به منطقه می دهد با توجه به ریشه های آن سطح وسیعی را در خاک پر می کند مانع موثر فرسایش خاک بویژه در اطراف رودخانه ها است.

وی گفت: این درخت به دلیل همین شکل از پراکنش ریشه موجب تغذیه بیشتر آب های زیرزمینی می شود و تاثیر بیشتری از دیگر درختان در این زمینه دارد.

۱۸ رویشگاه درخت انار شیطان در منطقه جنوب کرمان با بیش از ۱۲۰ هکتار وسعت وجود دارد.

درخت انار شیطان از نظر زیست‌ محیطی پناهگاه مناسب و قسمتی از آشیانه اکولوژیک بسیاری از جانوران مناطق خشک و حشرات نادر به شمار می رود.

وجود این گونه گیاهی همچنین به عنوان منبع ژنتیکی کمیاب در برخی قسمت‌ های شمال غربی هندوستان، جنوب پاکستان، عربستان و جنوب ایران گزارش شده است.

انار شیطان یکی از گونه‌ های درختی منحصر به فرد اکولوژیکی، اقتصادی و دارویی است.

حفاظت، بازیابی و تکثیر جمعیت این گونه گیاهی مستلزم شناخت روابط پیچیده درخت انار شیطان با سایر موجودات و محیط اطراف است.

این گونه از نظر دارویی، صنعتی، زیست‌ محیطی، فضای سبز و کنترل فرسایش اهمیت ویژه‌ای دارد و از نظر دارویی هم از پوست، برگ، میوه و دانه این گیاه استفاده ‌های زیادی می ‌شود.

 برگ‌ های این درخت حاوی اسیدهای اولینولیک، اوروسولیک و بتولینیک است که در طب سنتی از این گیاه برای درمان بی‌ اختیاری ادرار، بزرگی طحال، سوزاک و برخی بیماری ‌های پوستی و کبدی و از دانه‌ های آن برای جلوگیری از آبسه استفاده می‌ شود.

درخت گلپرک از نظر فضای سبز، گونه‌ ای مقاوم به خشکی و سازگار با شرایط خشک و نیمه ‌خشک کشور است که در زمان گل دهی بسیار زیبا و شکل تنه و آرایش شاخسارهای این درخت جذاب و در فهرست زیباترین درختان جهان آمده است و از نظر کنترل فرسایش به خوبی در اراضی شنی و فرسایش‌ پذیر دامنه‌ ها رشد کرده و شن ‌های روان را تثبیت می ‌کند.

بر اساس بررسی‌ ها و مشاهدات محققان از زیستگاه های این درخت در سطح کشور، توانایی و استقرار کنترل فرسایش خاک گزارش شده است.

گیاه انار شیطان با توجه به مقاومت زیاد به خشکی و آتش‌ سوزی گزینه مناسبی برای کنترل جنگل‌ زدایی و توسعه جنگل در مناطق خشک و نیمه ‌خشک به شمار می رود.

انار شیطان (Tecomella undulata (Sm.) Seem.) درختی برگ‌ریز یا بطور تقریبی همیشه سبز است. انشعابات ریشه‌ای طویل و متعدد آن، گیاهان جدید را از طریق تکثیر رویشی حتی در فاصله ۳۰ متری یا بیشتر ایجاد می‌کند.

با توجه به اینکه این گیاه تکثیر رویشی از طریق ریشه دارد چرای دام و خشکسالی می تواند گیاهک های ایجاد شده را از بین ببرد و خطر تهدید آن را افزایش دهد.

اداره جنگلداری و جنگلکاری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری جنوب کرمان، هفت شهرستان را تحت پوشش دارد.