به گزارش ایرنا، برخی از کارشناسان دانشگاهی بر این عقیدهاند که بهرهوری مصرف آب یکی از شاخصهای مصرف بهینه آب آبیاری است که به عنوان شاخصی متقن و علمی برای سنجش کیفیت مصرف آب و تولیدات کشاورزی محسوب میشود.
این کارشناسان مدعی هستند که روند تغییرات شاخص بهرهوری آب، حاکی از رشد آن طی یک دهه اخیر بوده است و از ۰/۸۷ کیلوگرم بر مترمکعب در سال ۱۳۸۴ به حدود ۱/۳۲ کیلوگرم بر مترمکعب رسید که افزایش ۱۵۲ درصدی را تا آن سال نشان میداد.
این روند بهرهوری در مصارف آب البته در سالهای بعد شتاب بیشتری گرفت به گونه ای که در دولت سیزدهم سند بالادستی الگوی کشت مصوب و ابلاغ شد تا این بهرهوری بر اساس زمین و آب مصرفی و مکانیزه شدن کشاورزی برای آیندگان یک سرمایه باشد.
تلاش دولت برای تحقق بهرهوری در بخش کشاورزی
مدیرکل دفتر امور آب کشاورزی وزارت جهادکشاورزی گفت:هماکنون ۲.۶ میلیون هکتار اراضی کشاورزی کشور به سیستم آبیاری نوین مجهز شده است که توسعه سیستم آبیاری نوین یک راهکار در راستای تحقق اجرای طرح الگوی کشت در کشور است.
رضا سرافرازی در سفر به چهارمحال و بختیاری افزود: هماکنون توسعه سیستم نوین آبیاری، احداث زیرساختهای کشاورزی و پیادهسازی الگوی کشت از سیاستهای مهم وزارت جهادکشاورزی است که محقق شدن این طرحها نیازمند تامین اعتبار است.
وی اظهار داشت: برای اجرا و احداث زیرساختهای آب و خاک در بخش کشاورزی، گامهای موثری برداشته شده است و هماکنون از ۸.۵ میلیون هکتار اراضی زیرکشت کشاورزی کشور ۲.۶ میلیون هکتار مجهز به سیستم آبیاری نوین است.
سرافرازی با اشاره به اینکه ۴۰ درصد اراضی کشاورزی چهارمحال و بختیاری مجهز به سیستم آبیاری نوین است، گفت: این استان تامینکننده آب سه رودخانه است و مانند سایر استانهای کشور امسال با بحران کمآبی مواجه شده است که با تخصیص اعتبار میتوان سطح اراضی کشاورزی مجهز به سیستم آبیاری نوین را در کشور و استان افزایش داد.
سرافرازی بر توسعه کیفی و عمودی بخش کشاورزی در سطح کشور تاکید کرد و گفت:در توسعه بخش کشاورزی به پایداری اشتغال و امنیت غذایی توجه ویژه شده تا بتوان با استفاده از فناوری (تکنولوژی) روز بهرهوری تولید را در اراضی کشاورزی افزایش داد.
مدیرکل دفتر امور آب کشاورزی وزارت جهادکشاورزی در ادامه با اشاره به پایین بودن اعتبارات بخش آب و خاک افزود: اجرای طرحهای بزرگ در حوزه آب و خاک به خصوص شبکهها و اراضی پایین دست سد بیدگان در استان چهارمحال و بختیاری با کمبود اعتبار مواجه است.
سرافرازی اظهار داشت: امسال برای اجرای طرحهای آب و خاک یکهزار میلیارد تومان اعتبار اختصاص داده شد، در صورتی که که اجرا و تکمیل طرحهای در دست اجرای این حوزه بیش از پنج میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد.
شهرکهای کشاورزی آغازگر بهرهوری در تولید محصولات
رییس شرکت شهرکهای کشاورزی کشور نیز با اشاره به اینکه توسعه شرکت شهرکهای کشاورزی مورد توجه دولت قرار گرفته است، گفت: برای توسعه این شرکتها نیز دولت مشوقهای در نظر گرفته که در دستور کار قراردارد.
علیرضا بزرگی افزود: اجرای راهاندازی شهرک شرکتهای کشاورزی در برخی از استانها مانند چهارمحال و بختیاری در دولتهای گذشته مورد کمتوجهی قرار گرفته بود و تاکنون در استان ۲ شهرک کشاورزی پیشبینی شده که در دولت سیزدهم احداث ۳۰ شهرک کشاورزی در چهارمحال و بختیاری در دستور کار قرار گرفته است.
وی اظهار داشت: توسعه شهرکهای کشاورزی یکی از راهبردهای اصلی توسعه بخش کشاورزی کشور است و با توجه به ظرفیتهای استان در بخش کشاورزی به خصوص در بخش دام و دامپروری توسعه شهرکهای کشاورزی و کشت متراکم در محیط بسته ضروری است.
به گفته وی، در سالجاری امکانسنجی و جانمایی ۳۰ شهرک کشاورزی جدید در استان آغاز شده است و اجرای طرح مطالعاتی ۴۰۰ هکتار شهرک کشاورزی در دست اجراست و مجوز احداث ۲۳۷ هکتار شهرک کشاورزی در استان صادر شده است.
وی با اشاره به حمایت دولت از شرکت شهرکهای کشاورزی گفت: برای حمایت از سرمایهگذاران در این شهرکها سند قطعی زمین به نام سرمایهگذار زده میشود، گفت: پرداخت بهای زمین نیز از سرمایهگذاران به صورت اقساطی و با تحفیفهای ویژه دریافت خواهد شد.
بزرگی افزود:سرمایهگذارانی که اجرای طرح را زودتر از موعد زمانبندی به اتمام برسانند نیز یک درصد تخفیف و طرحهای دانشبنیان از ۱۰ درصد تخفیف برای پرداخت بها زمین برخوردار خواهند شد.
توسعه آبیاری نوین در بخش کشاورزی چهارمحال و بختیاری
به دلیل کاهش منابع آبی چهارمحال و بختیاری استفاده از شبکه نوین آبیاری در دستور کار قرار گرفت و اکنون روند نوسازی سیستم های آبیاری بخش کشاورزی در حال انجام است.
رییس سازمان جهادکشاورزی چهارمحال و بختیاری از تخصیص ۵۰ میلیارد تومان اعتبار برای اجرای شبکههای آبیاری تحت فشار در استان طی ۶ ماه اخیر خبر داد و گفت: اهتمام دولت در این حوزه در مقایسه با سالهای گذشته بینظیر است و این رقم معادل مجموع اعتبار آبیاری تحت فشار ۱۰ سال گذشته است.
حسین برزگر در گفت و گو با ایرنا نیاز مصرفی آب بخش کشاورزی استان برای افق ۱۴۲۰ را ۲ میلیارد و ۲۴۲ میلیون مترمکعب اعلام کرد و افزود: برای تامین این میزان آب، منابع جدیدی از جمله سد شهدای چشمه علی (ونک)، سد آقبلاغ، سد باباحیدر و سد بیدکان تعریف شده است که با تکمیل و بهرهبرداری از این طرحها، اجرای مجتمعهای کشاورزی از جمله طرحهای گلخانهای و دامپروری ایجاد و توسعه مییابد.
رییس سازمان جهادکشاورزی چهارمحال و بختیاری ارتقای بهرهوری آب در دولت سیزدهم را یادآور شد و اظهار داشت: ارتقای بهرهوری به ۲ مقوله فیزیکی و اقتصادی تقسیمبندی میشود که در بخش فیزیکی آن باید به ازای هر مترمعکب آب تولید بیشتری حاصل شود که این مهم در سال گذشته محقق شد و ۲۰۰ گرم به ازای مصرف هر مترمکعب آب افزایش تولید داشتیم.
برزگر همچنین با اشاره به رتبه دوم استان در تجهیز اراضی استان به سامانههای نوین آبیاری، افزود: در حال حاضر ۵۸ درصد اراضی استان به سامانههای نوین مجهز است در حالی که میانگین کشوری آن ۴۶ درصد است.
وی تصریح کرد: امسال نیز اجرای سامانههای نوین آبیاری در یک هزار و ۶۰۰ هکتار از مزارع و باغات استان هدفگذاری شده است.
رییس سازمان جهادکشاورزی چهارمحال و بختیاری استفاده از آب سبز را از دیگر راهکارهای دولت در ارتقای بهرهوری آب در بخش کشاورزی عنوان کرد و گفت: سال گذشته ۳۱ هزار هکتار توسعه دیمزارها در استان محقق شد.
برزگر اجراسازی طرح مغفول مانده اصلاح الگوی کشت را از دیگر اقدامات دولت سیزدهم در راستای افزایش بهرهوری در بخش کشاورزی برشمرد و گفت: در قالب این طرح گلخانههای استان از ۳۰ هکتار در پایان دولت دوازدهم به ۷۰ هکتار در حال حاضر رسیده و ۳۵ هکتار نیز در دست احداث است.
وی توسعه کشت گیاهان دارویی را از دیگر راهبردهای طرح اصلاح الگوی کشت عنوان کرد و یادآور شد: در سفر رییسجمهور و اعضای هیات دولت کشت گیاهان دارویی در ۴۵۰ هکتار از اراضی استان مصوب شد که طی سال گذشته ۳۸۰ هکتار آن محقق شد.
صرفهجویی پنج میلیون مترمکعبی آب در بخش کشاورزی استان
رییس سازمان جهادکشاورزی چهارمحال و بختیاری خاطرنشان کرد: در مجموع با اجرای سیاستها و طرحهای دولت در استان طی سال گذشته پنج میلیون مترمکعب آب در این بخش صرفهجویی شد و استان رتبه نخست توسعه گلخانه را در کشور کسب کرد.
برزگر ادامه داد: در خصوص بهرهوری اقتصادی نیز که به معنای ارزش تولیدات کشاورزی به ازای هر مترمکعب آب مصرفی است نیز چندین اقدام در استان در دست اجراست که شامل شهرک تخصصی بادام، شهرک دانشبنیان نهادههای کشاورزی، میدان دام و کاهش ضایعات بخش کشاورزی میشود.
وی افزود: در قالب این طرحها، ارزش افزوده محصولات کشاورزی در استان افزایش، زنجیره تولید تکمیل و در نهایت با مصرف آب کمتر محصولات بیشتری با ارزش بالا در استان حاصل میشود.
مدیر آب و خاک و امور فنی مهندسی سازمان جهادکشاورزی چهارمحال و بختیاری گفت: تاکنون ۶۹ هزار هکتار از اراضی استان مجهز به انواع روشهای نوین آبیاری شده است که از این میزان یک هزار و ۶۸۰ هکتار با اختصاص اعتبار ۳۵۰ میلیارد ریال در سالجاری بوده است.
غلامرضا ذاکر افزود: در بخش افزایش بهرهوری در مصرف آب میتوان به طرح جهش تولید در دیمزارها و استفاده از آب سبز (باران) اشاره کرد که در همین راستا ۳۲ هزار هکتار کشت غلات، علوفه و جبوبات دیم در استان اجرا شد که از این سطح ۱۴ هزار هکتار زیر پوشش بیمه قرار گرفته است.
به گزارش ایرنا، یک چهارم تولید ناخالص داخلی و یک پنجم اشتغال چهارمحال و بختیاری به بخش کشاورزی وابسته است. از مجموع اراضی این استان ۲۵۰ هزار هکتار معادل ۱۵ درصد سطح زیرکشت اراضی کشاورزی استان است و در حال حاضر ۷۷ هزار بهرهبردار با تولید سالانه یک میلیون و ۹۵۹ هزار تن انواع محصولات کشاورزی در این استان فعال هستند.
نظر شما