همان طور که انتظار می‌رفت، وزیران خارجه کشورهای عربی پس از ۱۲ سال تعلیق عضویت، تصمیم به بازگشت سوریه به این اتحادیه گرفتند. اتحادیه عرب در سال ۲۰۱۱ و همزمان با شروع مبارزه دمشق با تروریست های چندملیتیِ مورد حمایت محور غربی- عبری، عضویت این کشور را به حال تعلیق درآورد و تحریم‌های سیاسی و اقتصادی علیه آن وضع کرده‌بود.
در بیانیه‌ای که اتحادیه عرب در پایان نشست مشورتی ویژه خود در این زمینه منتشر کرد، آمده‌است: «اتحادیه عرب با تصویب پیوستن مجدد سوریه به این اتحادیه، از سرگیری فعالیت هیئت‌های دیپلماتیک سوریه در نشست‌های جاری این سازمان را بعد از ۱۲ سال تعلیق اعلام می‌کند.»
بازگشت سوریه به اتحادیه عرب به خودی خود یک هدف نیست بلکه مزیت‌ها و فرصت‌های حاصل از رفع تعلیق عضویت است که اهمیت دارد. این بازگشت بدون قید و شرط انجام می‌گیرد که نشان می‌دهد دولت بشار اسد بعد از پیروزی بر تروریسم در کنار متحدانش، توانسته مشروعیت نظام خود را در میان کشورهای عربی تثبیت کند.
همچنین بازگشت سوریه به اتحادیه عرب به معنای شکست بخش بزرگی از محاصره سنگین واشنگتن علیه این کشور است و تا حد زیادی می‌تواند چالش‌های اقتصادی سوری‌ها را بعد از احیای رسمی روابط با کشورهای عربی حل کند. اهمیت این مسئله در بازه زمانی کنونی که آمریکا و اروپا هرگونه عادی شدن روابط کشورهای مختلف جهان و منطقه با دولت سوریه را رد می‌کنند و خواستار تشدید انزوای سیاسی این کشور هستند، دوچندان می‌شود و به دمشق کمک می‌کند تا جایگاه واقعی منطقه‌ای و جهانی خود را پیدا کند.
از سوی دیگر حل بحران آوارگان سوری و آغاز روند بازسازی این کشور نیز بعد از بازگشت به اتحادیه عرب، با ساز و کار موثرتری پیگیری خواهد شد. این حضور هماهنگ اعراب در صحنه بحران سوریه و در چارچوب احیای روابط با دولت دمشق، فرصت‌های موثری در اختیار نظام سوریه قرار می‌دهد تا بتواند از حاکمیت خود بر اراضی کشورش دفاع کند.
از مواضع وزارت امور خارجه آمریکا در این زمینه مبنی بر اینکه «معقدیم که برای بازگشت سوریه به اتحادیه عرب خیلی زود است!» می‌توان به شکست و ناامیدی کاخ سفید پی برد؛ واقعیتی که خبرگزاری «بلومبرگ» نیز به آن اذعان می‌کند و می نویسد: بی‌توجهی سران کشورهای عربی به سیاست‌های واشنگتن در قبال سوریه و آغوش باز آنان برای سوریه در بازگشت دوباره به اتحادیه عرب نشان‌دهنده کاهش نفوذ سنتی واشنگتن در میان کشورهای عربی منطقه غرب آسیا است.
بر پایه این گزارش خبرگزاری آمریکایی «بازگشت سوریه به اتحادیه عرب به تعبیری دیگر به معنای پیروزی ایران و روسیه در برابر سیاست‌های منطقه‌ای واشنگتن است.»
همان طور که در تحلیل بلومبرگ نیز غیرمستقیم به آن اشاره شده‌است، پذیرش سوریه از سوی اتحادیه عرب و دولت‌های عرب منطقه بی‌ارتباط با بازی قدرتمندانه و موثر تهران در صفحه شطرنج خاورمیانه نیست؛ کشوری که به رغم تحریم‌ها و تنگناهای اقتصادی آمریکا و متحدان اروپایی آن تحت عنوان کارزار «فشار حداکثری» همواره در معادلات منطقه نقش‌آفرین است و تا به امروز ناکارامدی تمامی ائتلاف‌سازی‌های آمریکا را اثبات کرده‌است.
بنابراین دست‌کم طی ۲ دهه اخیر، مهار و انزوای ایران یکی از مهمترین دلایل حضور نظامی آمریکا در خلیج فارس و بهانه‌ای برای اجماع‌سازی بین رژیم صهیونیستی با کشورهای عرب و مسلمان منطقه علیه تهران بوده‌است. البته هیچ یک از این اتئلاف‌ها همچون «ناتوی عربی» (ائتلاف عربی بدون حضور اسرائیل) و «ناتوی خاورمیانه» (ائتلاف عربی با همراهی اسرائیل) به بار ننشستند و در نهایت شاهد شکست راهبرد غرب و متحدان منطقه‌ای علیه تهران بودیم.
در نهایت کشورهای عربی و عربستان به عنوان سرمدار آنها، چاره‌ای جز ترمیم مناسبات با تهران نیافتند. بنابراین سرمنشاء تغییر و تحولات سریع در روند تحولات منطقه غرب آسیا، توافقی است که وزیران خارجه ایران و عربستان با میانجی‌گری چین مبنی بر ازسرگیری روابط دیپلماتیک انجام دادند. همین توافق بسترساز سفر هیاتی عربستانی به یمن و سوریه شد.
بنابراین امروز گره‌های کور منطقه یکی پس از دیگری در حال گشوده شدن است و بدون مداخلات آمریکا یک نظم و امنیتی درونزا در منطقه شکل خواهدگرفت؛ نظمی که در آن رژیم صهیونیستی نیز در انزوا قرار می‌گیرد.
نظر شما