افزایش پزشک لزوما منجر به عدالت درمانی نمی شود؛ هوش مصنوعی را دریابید

به گزارش خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا، به کارگیری فناوری پیشرفته در حوزه های مختلف در واقع از برنامه های راهبردی و استراتژیک اغلب کشورهای دنیا در توسعه محسوب می شود و به طورحتم یکی از این فناوری ها که در طول سالهای اخیر بسیار مورد توجه متخصصان بخش های مختلف به خصوص حوزه پزشکی قرار گرفته، بهره گیری از هوش مصنوعی است.

در واقع هوش مصنوعی در پزشکی شامل الگوریتم‌هایی است که با روش‌های مبتنی بر یادگیری و پیش بینی، به مدل‌هایی برای تحلیل داده‌های پزشکی و کشف بینش‌ها برای کمک به بهبود نتایج سلامت و تجربیات بیمار دست پیدا می‌کند.

امروزه و به لطف پیشرفت‌های اخیر در علم کامپیوتر و انفورماتیک، هوش مصنوعی (AI) به بخشی جدایی ناپذیر از مراقبت های بهداشتی مدرن تبدیل شده است و در تعدادی از کشورها بسیاری از پزشکان متخصص در محیط‌های بالینی و یا آزمایشگاه‌های تحقیقاتی و پژوهشی از الگوریتم ‌های هوش مصنوعی و سایر برنامه‌های کاربردی مرتبط با آن‌ها با استفاده از ابزارهای هوشمند استفاده می‌کنند.

عدالت درمانی، سهولت در دسترسی مناطق دوردست به کادر درمان و البته کاهش چشمگیر هزینه های درمانی، از جمله فواید و مزایای استفاده از فناوری های هوش مصنوعی در حوزه پزشکی است و هم اکنون برخی کشورها با ایجاد زیرساخت های تهیه و پردازش داده از آن بهره مند شده اند و حالا دانشگاه علوم پزشکی هوشمند با برگزاری کنگره ای مصمم به پیگیری این مهم در کشورمان شده است.
به همت دانشگاه علوم پزشکی هوشمند نخستین کنگره «هوش مصنوعی در علوم پزشکی» در پنج محور و برای سه روز از -چهارشنبه ۲۷ اردیبهشت ماه جاری در جزیره کیش آغاز بکار کرده است.

کنگره ای بین المللی که به گفته دکتر آرش خجسته رییس دانشگاه علوم پزشکی هوشمند یک آغاز برای شکل گیری ارتباط موثر با صاحبنظران مطرح دنیا و انتقال دانش و فناوری های مربوطه به کشورمان برای توسعه هرچه بیشتر هوش مصنوعی در حوزه سلامت و گسترش عدالت پزشکی در جامعه و کاهش هرچه بیشتر هزینه های درمان است.

وی در گفت و گو با خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا با بیان اینکه، امروزه برخی کشورها در کاربری هوش مصنوعی در زمینه علوم پزشکی در چندین حوزه سرمایه گذاری هنگفتی کرده اند، حوزه حمل و نقل، امنیت سایبری و توریسم و البته حوزه سلامت را از آن جمله نام برد.

رییس دانشگاه علوم پزشکی هوشمند افزود:تقریبا در اغلب برنامه های راهبردی کشورهای دنیا، کاربرد هوش مصنوعی مورد توجه ویژه قرار گرفته است و حوزه علوم پزشکی نیز یکی از شاخه های اصلی محسوب می شود.

وی افزود: به همین دلیل در ایران نیز برای نخستین بار هوش مصنوعی برای جاری سازی و تسریع کاربرد آن در حوزه علوم پزشکی از سوی دانشگاه علوم پزشکی هوشمند مورد توجه قرار گرفته است.

به گفته وی، راه اندازی دانشگاهی با ماموریت هوش مصنوعی در علوم پزشکی حداقل برای نخستین بار است که در منطقه و از سوی ایران مورد توجه قرار گرفته است.

چگونگی راه اندازی دانشگاه علوم پزشکی هوشمند

خجسته در پاسخ به سوالی در خصوص تاریخچه و چگونگی راه اندازی دانشگاه علوم پزشکی هوشمند در کشورمان خاطرنشان کرد: هنگام همه گیری بیماری کرونا در ایران دانشگاهی ذیل وزارت بهداشت تحت عنوان دانشگاه علوم پزشکی مجازی راه اندازی شد که آن زمان هدف فراهم کردن شرایط بهینه آموزش های پزشکی به شکل مجازی بود.

وی افزود: بعد از سپری شدن دوران کرونا و حضوری شدن آموزش در دانشگاه های علوم پزشکی علاوه براینکه این دانشگاه آموزش مجازی را به شکل انتخابی برای دانشجویان ادامه داد، یک تغییر ماموریت داد و آن ماموریت در واقع کاربرد فناوری های پیشرفته دیجیتال در حوزه سلامت شامل بهداشت، درمان و آموزش به شکل هوشمند است که با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی در خردادماه ۱۴۰۱ به ماموریت های این دانشگاه اضافه شد.

رییس دانشگاه علوم پزشکی هوشمند با بیان اینکه، این دانشگاه بصورت مستقیم ذیل معاونت آموزشی وزارت بهداشت قرار دارد افزود: حوزه بهداشت این دانشگاه زیر نظر معاونت بهداشت وزارت بهداشت و درمان زیر نظر معاونت درمان این وزارتخانه است.

وی در عین حال افزود:البته این دانشگاه قرار است در آینده خود همه این وظایف را برعهده گرفته و به شکل هاب سیاست های کلی را در دانشگاه های علوم پزشکی کشور جاری کند، به عنوان مثال ممکن است در یک حوزه درمانی سیاست های مربوطه توسط دانشگاهی که در این زمینه پیشرو است جاری شود، بنابراین قرار نیست همه این کارها را دانشگاه علوم پزشکی هوشمند خود به تنهایی انجام دهد.

گسترش عدالت درمانی و کاهش هزینه ها با هوش مصنوعی

رییس دانشگاه علوم پزشکی هوشمند در ادامه در خصوص کاربری هوش مصنوعی در حوزه علوم پزشکی، این فناوری را بسیار با ارزش دانست و افزود: در واقع با جاری شدن هوش مصنوعی در علوم پزشکی بسیاری از شرایط از جمله دقت بیشتر در درمان، تشخیص سریع بیماری ها، دسترسی همه مردم در مناطق مختلف کشور و کاهش حمل و نقل و هزینه های درمانی بیماران تسهیل می شود.

خجسته افزود: به عنوان مثال امروزه در تعدادی از کشورها بسیاری از سیستم های تشخیصی و پردازش های تصویری در حوزه های مختلف از جمله رادیولوژی، پاتولوژی، پوست و چشم پزشکی بوسیله علوم نرم افزاری و کامپیوتر بصورت خودکار و هوشمند انجام می شود.

وی گفت: بسیاری از بیماران می توانند از فواید هوش مصنوعی بهره مند شده و رفت و آمد آنها به بیمارستان ها و مراکز درمانی کمتر شود.

خجسته یکی دیگر از فواید توسعه فناوری هوش مصنوعی در حوزه پزشکی را پایش و کنترل مجازی (از راه دور) وضعیت بیماران غیرواگیر از جمله بیماران قلبی و گوارشی عنوان کرد.

وی افزود:هوش مصنوعی در این بخش می تواند بسیار یاری رسان و مورد استفاده دستیاران پزشک یا پرستاران برای پیگیری وضعیت بیماران باشد، چراکه بسیاری از بیماران مسن در حوزه پزشکی کهنسالی دارای مشکلات بسیاری در حوزه بیماری های غیرواگیر از جمله بیماری قلبی یا گوارشی هستند و این فناوری به شکل خودکار می تواند بیماران را پایش کرده و حتی هنگامی که بیمار از کنترل خارج شود به موقع آلارم داده تا پیش از حاد شدن وضعیت جسمانی به مرکز درمانی راهنمایی شود.

وی همچنین با بیان اینکه، در پزشکی شخص محور نیز هم اکنون در دنیا بسیاری از درمان های دارویی به شکل اختصاصی برای یک فرد و بر اساس پروفایل ژنتیکی یا پاسخی که به داروها داده می شود طراحی شده است، افزود: این مهم نیز تنها از طریق جستجو در داده های بزرگ و کامپیوترها و برنامه های مبتنی بر یادگیری های عمیق و استخراج داده ها محقق شده است لذا هنگامی که از هوش مصنوعی صحبت می شود می خواهیم بر روی زمینه ای که در آن داده های فراوانی از بیمار وجود دارد تصمیم گیری شود.

جاری شدن هوش مصنوعی در پزشکی نیازمند زیرساخت بزرگ حوزه داده

رییس دانشگاه علوم پزشکی هوشمند همچنین در ادامه تاکیدکرد: اگر بخواهیم هوش مصنوعی در حوزه علوم پزشکی کشور جاری شود به طور حتم نیازمند زیرساخت های بزرگ در حوزه جمع آوری و پردازش صحیح داده هستیم تا بتوانیم اطلاعات بیماران را به شکل صحیح تحلیل و از این اطلاعات برای سلامت و بهبود بیماری آنها بکار گیریم. در غیراینصورت نمی توان به عملکرد مورد انتظار از هوش مصنوعی دست یافت.

خجسته با بیان اینکه، دانشگاه علوم پزشکی هوشمند برای ورود فناوری های هوش مصنوعی در حوزه پزشکی در سال نخست اقدامات ترویجی را سرلوحه کاری خود قرار داده است، افزود: در تابستان ۱۴۰۱ یک مدرسه آموزشی تابستانی برای دانشجویان برگزار شد.

وی ادامه داد: در دیماه ۱۴۰۱ با حضور نخبگان این حوزه در کشور یک سمپوزیوم تخصصی و از ۲۷ تا ۲۹ اردیبهشت نیز نخستین کنگره بین المللی هوش مصنوعی را با حضور همه ذینفعان و دانشمندان این رشته در کیش در حال برگزاری است.

رتبه یک ایران در منطقه و ۱۵ دنیا در تولید علم هوش مصنوعی

رییس دانشگاه علوم پزشکی هوشمند در پاسخ به این سوال که در حال حاضر وضعیت ایران در حوزه کاربرد هوش مصنوعی در حوزه علوم پزشکی چگونه است، تصریح کرد: ایران در حوزه تولید علم هوش مصنوعی در حال حاضر دارای رتبه ۱۵ و در منطقه رتبه یک است و دانشمندان مطرحی در کشور داریم که در این حوزه مقالات خوبی دارند.

دکترخجسته در عین حال افزود: البته در حوزه جاری شدن فناوری های هوش مصنوعی در پزشکی به دلیل نبود زیرساخت های مناسب با مشکل مواجه هستیم و متاسفانه خیلی وضعیت خوبی نیست چراکه هوش مصنوعی یک کار بین حوزه ای و چند حوزه ای است.

وی افزود:به عنوان مثال وزارت ارتباطات و مجلس شورای اسلامی و نهادهای مختلف همه در کنار یکدیگر می توانند در ایجاد این زیرساخت ها همکاری و همراهی لازم را داشته باشند.

کشورهای پیش رو در پیاده سازی فناوری هوش مصنوعی در پزشکی

رییس دانشگاه علم پزشکی هوشمند در ادامه و در پاسخ به این سوال که هم اکنون کدام کشورهای دنیا در فناوری و پیاده سازی هوش مصنوعی به عنوان کشورهای پیش رو شناخته می شوند گفت: در کشور آمریکا چندین کمپانی بزرگ مثل آی بی ام با بهره گیری از هوش مصنوعی سیستم تشخیص زودرس سرطان سینه در خانم ها را راه اندازی کرده اند و کمپانی های بزرگ دیگری نیز به دنبال این کار هستند.

دکتر خجسته افزود: در اروپای شمالی نیز کشور نروژ پایش کهنسالی بوسیله هوش مصنوعی را ایجاد و کشور کانادا نیز در این حوزه پیشرفت های زیادی داشته است.

به گفته وی، در آسیا نیز کشور سنگاپور در حوزه بهره گیری از هوش مصنوعی در حوزه پزشکی جزو کشورهای پیشرو است ضمن اینکه در منطقه نیز کشور امارات برنامه ریزی و سرمایه گذاری زیادی را در این حوزه داشته تاجایی که وزارتخانه هوش مصنوعی را راه اندازی کرده اند و یک برنامه پنج ساله بسیار جامع با هزینه هنگفت در نظر گرفته اند.

افزایش تعداد پزشکان لزوما منجر به عدالت درمانی نمی شود؛ هوش مصنوعی را دریابید

اما رییس دانشگاه علوم پزشکی هوشمند در ادامه به نکته مهمی اشاره و اذعان داشت: تجارب دو دهه گذشته در کشور بیانگر این نکته مهم است که افزایش تعداد پزشکان لزوما منجر به عدالت در درمان نخواهد شد بلکه دسترسی باید با شرایط مختلف و با استفاده از تکنولوژی های جدید فراهم شود.

وی با تاکید بر اینکه، هوشمندسازی حوزه پزشکی بسیار می تواند دسترسی مردم در سراسر کشور به خصوص مناطق محروم را به خدمات پزشکی با هزینه بسیار کمتر تسهیل کند، افزود: ممکن است راه اندازی زیرساخت های اولیه هوشمند سازی، نیازمند سرمایه گذاری هنگفتی باشد اما در درازمدت به طور قطع هزینه های درمانی جامعه به شکل قابل توجهی کاهش پیدا خواهد کرد.

دکترخجسته در ادامه یکی از اهداف جدی دانشگاه علوم پزشکی هوشمند را توجه به حوزه دوراپزشکی یا امکان ارائه خدمات پزشکی را از راه دور عنوان کرد و امضاء تفاهمنامه اخیر این دانشگاه با استانداری هرمزگان به منظور راه اندازی یک مرکز دوراپزشکی در شرق این استان را در این راستا دانست.

نقش بسیار مهم وزارت ارتباطات و اپراتورها در توسعه هوشمندسازی حوزه علوم پزشکی

رییس دانشگاه علوم پزشکی هوشمند در ادامه و در پاسخ به سوالی در خصوص ضرورت همکاری سازمان های مختلف کشور برای توسعه هوشمندسازی در حوزه علوم پزشکی اظهارکرد: در واقع یکی از مهمترین این سازمان ها وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و اپراتورهای مطرح کشور است که درمنطقه بی نظیر هستند.

خجسته در توضیح بیشتری در خصوص نقش اپراتورها در تسهیلگری توسعه هوش مصنوعی در حوزه علوم پزشکی با بیان اینکه، یکی از شاخه های اصلی ورود به هوش مصنوعی موبایل هلث است، افزود: در حال حاضر همه مردم مجهز به گوشی همراه هستند و ظرفیت و گستردگی زیرساخت های اپراتورها در کشور بسیار در توسعه هوش مصنوعی در حوزه سلامت موثر خواهد بود.

عضویت وزیر ارتباطات و مدیرعامل یکی از اپراتورها در هیات امنای دانشگاه علوم پزشکی هوشمند

رییس دانشگاه علوم پزشکی هوشمند در ادامه با اشاره به عضویت وزیر ارتباطات و مدیرعامل یکی از اپراتورهای مطرح کشور در هیات امنا این دانشگاه، هدف از عضویت را برنامه ریزی به منظور استفاده از ظرفیت های موجود به منظور تسهیل هرچه بیشتر در توسعه فناوری های هوش مصنوعی در حوزه پزشکی عنوان کرد.

وی گفت: برنامه ریزی دانشگاه علوم پزشکی هوشمند در واقع انجام پروژه ملی و بزرگ هوشمندسازی حوزه علوم پزشکی در کشور که یک کار بین حوزه ای است با استفاده از همه ظرفیت های موجود از جمله استفاده از ظرفیت دستگاه های مرتبط و همچنین مجلس شورای اسلامی عنوان کرد و افزود: مجلس در قانون گذاری و تهیه تنظیم مقررات، تعریف وظایف و الزام دستگاه های مربوطه به همکاری های لازم نقشی اساسی خواهد داشت.

خجسته افزود:همانطور که هم اکنون حوزه درمان کشورمان دارای پزشکان متخصص و بسیار مجرب و ماهری است و خدمات پزشکی به بیماران با کیفیت مطلوبی ارائه می شود، نباید در بکارگیری فناوری های پیشرفته از جمله هوش مصنوعی به منظور استفاده همه آحاد جامعه از این توانمندی ها تعلل کرد.

وی هدف اصلی از برگزاری نخستین کنگره هوش مصنوعی در کیش را جاانداختن این بحث و ضرورت و فواید آن در کاهش هزینه ها و در عدالت در درمان و دسترسی مناطق دوردست کشور که دسترسی آنها به پزشک بسیار سخت است عنوان کرد.

وی در ادامه با اشاره به برگزاری نخستین کنگره هوش مصنوعی در حوزه پزشکی که از ۲۷ اردیبهشت ماه جاری در جزیر کیش در حال برگزاری است و تا ۲۹ اردیبهشت ادامه دارد، تاکیدکرد: در این کنگره مطالب بسیار جامع و کاربردی و در نوع خود منحصر بفردی به بحث و بررسی گذاشته شده است.

رییس دانشگاه علوم پزشکی هوشمند در ادامه اظهارامیدواری کرد، برگزاری این کنگره در نهایت منجر به ارائه یک راهکار و راهبردی برای توسعه مطلوب هوش مصنوعی در حوزه پزشکی شود و همه دستگاه ها وزارت بهداشت را در نتیجه گیری مطلوب همراهی کنند.

به گزارش ایرنا، نخستین کنگره هوش مصنوعی در حوزه پزشکی به شکل حضوری و آنلاین و به همت دانشگاه علوم پزشکی هوشمند در جزیره کیش در ۵ محور اصلی «فناوری های پیشرفته در حوزه پزشکی»، «هوش مصنوعی در پزشکی»، «سلامت هوشمند»، «راه‌حل‌های هوشمند در حوزه پزشکی» و «سایر موضوعات مرتبط» از ۲۷ تا ۲۹ اردیبهشت ماه جاری در حال برگزاری است.

کنگره هوش مصنوعی در علوم پزشکی موضوعات مختلفی چون «تکنولوژی های پیشرفته پزشکی»، «تجهیزات پیشرفته دیجیتال»، «ابزارهای پوشیدنی»، «پردازش پیشرفته داده‌های پزشکی»، «زیست‌پزشکی سامانه‌ای»، «هوش مصنوعی در علوم پزشکی»، «کلینیک پزشکی مجازی»، «تشخیص دقیق و سریع»، «کاهش خطاهای پزشکی»، «بیوپسی مجازی»، «IoMRT»، «سلامت هوشمند»، «ارتقاء سرویس سلامت» و «سلامت همراه» را در اولویت قرار داده است.

«سیستم‌های مراقبتی هوشمند پیشرفته»، «پردازش داده‌های سلامت»، «دسترسی آسان و برابر به سیستم سلامت همگانی»، «راهکارهای پزشکی هوشمند»، «آموزش پزشکی هوشمند»، «سرویس‌های درمان از راه دور»، «سرویس‌های پزشکی شخص محور»، «جلسات مجازی و هوشمند» و «دستیار هوشمند و مجازی» نیز دیگر موضوعات مطرح در این رویداد است.

این کنگره فرصتی منحصر بفرد برای ارائه نتایج نظری، روش شناختی و کاربردی مرتبط با بکارگیری هوش مصنوعی در پزشکی است. از آنجایی که تجهیزات پزشکی مبتنی بر هوش مصنوعی به سرعت در حال تبدیل شدن به راه حل‌های انجام پذیر برای روش بالینی هستند، تمرکز رویداد پیش رو بر تبادل ایده‌ها و اکتشافات نوین بین پزشکان، اساتید دانشگاه، پژوهشگران بنیادی و صنعت، اپیدمیولوژیست‌ها، دانشمندان کامپیوتر و داده‌ و افراد اجرایی است.