به گزارش روز چهارشنبه ایرنا، سمینار «پیامدهای عادی‌سازی روابط ایران و پاکستان – مسیر رو به جلو برای پاکستان» به میزبانی مرکز مطالعات امنیتی و هوافضا (CASS) در اسلام‌آباد با حضور شخصیت‌های ارشد سیاسی، مقامات سابق نظامی، امنیتی، دیپلمات‌ها و نخبگان سیاسی پاکستان برگزار شد.
سناتور «مشاهد حسین» رئیس کمیته امور دفاعی مجلس سنای پاکستان به عنوان سخنرانی اصلی این برنامه تأثیرات منطقه‌ای پس از آشتی عربستان و ایران را تشریح کرد.
وی «ازسرگیری روابط ایران-عربستان و پاکستان» را تحول شگفت‌انگیز در خاورمیانه تعبیر کرد و افزود: بازگشت سوریه به اتحادیه عرب و مذاکرات صلح در یمن منعکس‌کننده اهمیت ابتکارات منطقه‌ای عاری از نفوذ غرب است.
این سناتور پاکستانی بر واقعیت‌های در حال تغییر خاورمیانه از جمله اصلاحات داخلی عربستان، ورود چین و کاهش نقش ایالات متحده در منطقه تاکید کرد. وی با توجه به منافع چین در منطقه و روابط مثبت پاکستان با چین، ایران و عربستان سعودی نسبت به دوام این توافق ابراز خوش بینی کرد.
سناتور مشاهد در پایان تصریح کرد که پاکستان باید از این فرصت تاریخی استفاده کند زیرا در مرکز این تحولات و تغییرات ژئوپولتیک قرار گرفته است.
«جلیل عباس جیلانی» سفیر پیشین پاکستان در آمریکا بر اهمیت نزدیکی عربستان سعودی و ایران و تأثیرات گسترده آن بر جنبه‌های سیاسی، اقتصادی و امنیتی در خاورمیانه و فراتر از آن، به ویژه در روند صلح و وحدت منطقه‌ای تاکید کرد.
وی گفت که دوام این عادی‌سازی روابط یک نگرانی اساسی است که نیاز به بحث بیشتر دارد. پیامدهای نزدیکی ایران و عربستان بر توسعه سیاسی و اقتصادی پاکستان از نظر گسترش ارتباطات منطقه‌ای مورد تاکید است. بحث درباره نقش چین در این روند با توجه به اینکه ایالات متحده یک بازیگر اصلی در منطقه است، نیز بسیار مهم ارزیابی می‌شود.
«رضوان سعید شیخ» معاون خاورمیانه وزارت امور خارجه پاکستان و خانم «رفعت مسعود» سفیر سابق پاکستان در ایران نیز درباره «رویکرد روابط ایران و عربستان: تأثیر بر امنیت منطقه‌ای، توسعه اقتصادی و راه پیش رو برای پاکستان» و چشم‌انداز آینده روابط ایران و عربستان پرداختند.
آنان، عوامل محرک آشتی بین ایران و عربستان سعودی مانند منافع اقتصادی و استراتژیک را تشریح کرده و گفتند: با توجه به مشکلات اقتصادی ایران به دلیل تحریم‌ها (یکجانبه) و پیگیری فرصت‌های عربستان در بازار ایران، تحول و صلح در منطقه مورد تاکید قرار دارد. نقش چین در میانجیگری این توافق، با توجه به علاقه چینی‌ها به یک همسایگی پایدار برای طرح کمربند و جاده (BRI) حیاتی است.
«فرحت حسین خان» جانشین اسبق فرمانده نیروی هوایی پاکستان و رئیس کنونی مرکز مطالعات امنیتی و هوافضا با تاکید بر منافع اقتصادی و امنیتی پاکستان درپی عادی‌سازی روابط دیپلمات ایران و عربستان، گفت: استفاده از این فرصت و مشارکت فعالانه پاکستان در تجارت منطقه‌ای به ویژه با جمهوری اسلامی ایران و انطباق با محیط در حال تغییر بسیار حائز اهمیت است.
وی تاکید کرد که پاکستان با استفاده از این فرصت، می‌تواند منافع قابل توجهی در تجارت، امنیت خارجی و داخلی و پیشرفت کلی کسب اما برای انجام این کار، ما باید مسائل داخلی خود را نیز حل و فصل نماییم.
«سید رفعت حسین» استاد دانشگاه و عضو سابق کمیته مشورتی نخست وزیر پاکستان در امور خارجه، درباره ازسرگیری تعاملات ایران و عربستان و تأثیر آن بر سیاست خاورمیانه، چندین عامل کلیدی را که منجر به آشتی دو کشور شده است را برجسته کرد.
وی اظهار داشت: این عوامل شامل شکست سیاست مهار دوگانه، تحریم‌های مستمر علیه ایران و ظهور رهبری عمل‌گرا در هر دو کشوراست. این نزدیکی به معنای تغییرات قابل توجه در خاورمیانه است، جایی که سیاست رویارویی و قطبی شدن اکنون به آن اضافه شده است. رفعت حسین افزود که نزدیکی ایران و عربستان بر اهمیت حل و فصل اختلافات از طریق گفت و گو تاکید می‌کند که نشان دهنده تغییر به سمت دیپلماسی و مذاکرات صلح آمیز است.
براساس این گزارش، «عارف علوی» رئیس جمهور پاکستان روز گذشته طی یادداشتی، خردمندی جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی برای ازسرگیری روابط دیپلماتیک را دستاوردی بزرگ دانست و گفت آشتی و صلح این دو کشور در تاریخ ماندگار خواهد شد.
علوی، با تمجید از نقش مثبت چین و مساعی آن در پیشبرد آشتی میان تهران و ریاض، افزود: به رهبران ایران و عربستان درود می‌فرستیم که با تجدید نظر و تغییر اساسی منجر به صلحی شدند که در تاریخ ثبت خواهد ماند.
«علی شمخانی» دبیر شورای عالی امنیت ملی نیمه اسفند ۱۴۰۱ با هدف پیگیری توافقات سفر بهمن ماه آیت‌الله رئیسی به پکن، مذاکرات فشرده‌ای را به‌منظور حل و فصل نهایی موضوعات دوجانبه با همتای سعودی خود در چین آغاز کرد. در پایان این مذاکرات، بیانیه سه‌جانبه‌ای برای «حل و فصل اختلافات»، «پایبندی به اصول و اهداف منشور سازمان ملل و سازمان همکاری اسلامی و اصول و رویه‌های بین‌المللی» به امضای شمخانی نماینده مقام معظم رهبری و دبیر شورای عالی امنیت ملی، «مساعد بن‌محمد العیبان» وزیر مشاور و عضو شورای وزیران و مشاور امنیت ملی عربستان سعودی و «وانگ ئی» عضو دفتر سیاسی کمیته مرکزی حزب کمونیست و رئیس دفتر کمیسیون مرکزی امور خارجی حزب و عضو شورای دولتی جمهوری خلق چین رسید.
در این بیانیه که نوزدهم اسفند گذشته امضا شد، آمده بود که جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی عربستان سعودی ظرف حداکثر دو ماه، روابط دیپلماتیک خود را از سر گرفته و سفارت‌خانه‌ها و نمایندگی‌ها را بازگشایی می‌کنند و قرار شد وزرای امور خارجه دو کشور جهت اجرای این تصمیم و انجام تمهیدات لازم برای تبادل سفرا با یکدیگر ملاقات کنند.
نظر شما