آیا تنش در روابط بروکسل- آنکارا بعد از انتخابات ترکیه ادامه می‌یابد؟

به گزارش روز دوشنبه ایرنا، این رسانه آلمانی عضویت ترکیه را در اتحادیه اروپا در آینده نزدیک بعید دانست و نوشت: کمیسیون اروپا از دولت رجب طیب اردوغان انتقاد دارد. مقام های سرویس اقدام خارجی اروپا در گزارش سال ۲۰۲۲ خود درباره ترکیه نوشتند: نگرانی های جدی اتحادیه اروپا در مورد تداوم وخامت دموکراسی، حاکمیت قانون، حقوق اساسی و استقلال قوه قضاییه مورد توجه قرار نگرفته است.

در این گزارش به تداوم نگرانی ها از وضعیت اقتصادی ترکیه اشاره شده اما خاطرنشان می شود که ترکیه همچنان یک شریک راهبردی مهم در زمینه مهاجرت، حفاظت از آب و هوا و امنیت انرژی است.

در گزارش سرویس اقدام خارجی اروپا همچنین آمده است: ترکیه به عنوان عضو ناتو با داشتن ارتش مجهز، نقش مهمی را به عنوان واسطه توافق تجاری غلات بین روسیه و اوکراین ایفا می کند. اما رهبران اتحادیه اروپا به شدت از تحرکات تهدیدآمیز ترکیه نسبت به کشورهای یونان و قبرس از طریق نقض مکرر ارضی توسط نیروی هوایی و دریایی انتقاد دارند.

اتحادیه اروپا همچنین بارها از مقام های ترکیه خواسته است به احکام دادگاه حقوق بشر اروپا احترام بگذارد و عثمان کاوالا (Osman Kavala) فعال سیاسی را که در سال ۲۰۲۲ به دلیل شرکت در تظاهرات ضد دولتی در سال ۲۰۱۳ در پارک گزی استانبول به حبس ابد محکوم شد، آزاد کند. کاوالا یکی از زندانیان سیاسی در ترکیه است که اتحادیه اروپا آزادی وی را خواستار است.

موضع ترکیه در قبال اتحادیه اروپا

دویچه وله نوشت: بر اساس گزارش تحلیلی از وزارت خارجه ترکیه روابط این کشور و اتحادیه اروپا طی چند دهه فراز و نشیب هایی داشته است. بعد از تلاش برای کودتا علیه اردوغان در سال ۲۰۱۶، که ترکیه با اعمال قوانین اضطراری و محدودیت های حقوق دموکراتیک به آن پاسخ داد، روابط دو طرف وخیم تر شده است.

وزارت خارجه ترکیه اذعان کرده که «رویکرد سرد و انتقادی اتحادیه اروپا پس از کودتای ۱۵ جولای، بحران اعتماد ایجاد کرده است». به گفته مقامات ترکیه «دوران تضعیف گفتگوها» پس از «انتقاد همتایان اتحادیه اروپا از اقدامات اعمال شده توسط دولت ترکیه» آغاز شد.

با این حال، اتحادیه اروپا همچنان شریک راهبردی مهم ترکیه است که اغلب اهمیت توافقنامه مهاجرتی سال ۲۰۱۵ را نشان می دهد. به موجب این توافق شکننده ترکیه آواره‌های سوری را در داخل کشور خود نگه می‌دارد، و به آنها اجازه ورود به اتحادیه اروپا را نمی دهد. در حال حاضر حدود سه میلیون و ۵۰۰ هزار سوری در ترکیه زندگی می کنند که آنکارا مبلغی بالغ بر ۹ میلیارد یورو (۹.۶۵ میلیارد دلار) برای نگهداری آنها دریافت کرده است.

شکنندگی این توافق باعث شد تا در سال ۲۰۲۰، اردوغان برای مدت کوتاهی مرز ترکیه با یونان را در نزدیکی «ادرنه» باز کند. اردوغان قصد داشت از آوارگان سوری به عنوان اهرم سیاسی استفاده کند.

آیا ترکیه همچنان نامزد عضویت در اتحادیه اروپا است؟

هدف دولت ترکیه در پیوستن به اتحادیه اروپا در یک مقطع زمانی همچنان به قوت خود باقی است اگرچه به گفته وزارت خارجه ترکیه، اتحادیه اروپا باید بتواند مشکلات داخلی خود را حل کند. مذاکرات الحاق ترکیه به اتحادیه اروپا می تواند پس از این انتخابات ریاست جمهوری ترکیه احیا شود، اما ابتدا آنکارا باید دستکم به طور غیرمستقیم، قبرس را به عنوان عضو اتحادیه اروپا به رسمیت بشناسد. نیروهای ترکیه نزدیک به ۵۰ سال است که بخش شمالی این کشور را تحت کنترل دارند.

در سال ۲۰۱۸، اتحادیه اروپا عملاً مذاکرات عضویت ترکیه در این اتحادیه را که از سال ۲۰۰۵ ادامه داشت، به حالت تعلیق درآورد، اما آنها را به طور کامل قطع نکرد.

آماندا پل تحلیلگر ارشد اندیشکده مرکز سیاست اروپا در بروکسل گفت: با روی کار آمدن اردوغان، چشم انداز کمی برای تغییر وجود دارد - اگرچه بسیاری از مسائل به اتحادیه اروپا و نه فقط به ترکیه بستگی دارد.

چشم انداز پس از انتخابات ترکیه چیست؟

آنالنا بائربوک وزیر خارجه آلمان، هنگام دیدار با مولود چاووش اوغلو همتای خود در ژوئیه (تیر/مرداد) ۲۰۲۲ در استانبول، آشکارا از ترکیه انتقاد کرد. اما وی همچنین تصریح کرد که نیازی به رویارویی بیشتر نیست و ناتو باید متحد شود تا از تحرکات روسیه جلوگیری کند.

اتحادیه اروپا و ناتو انتظار دارند که ترکیه در نهایت با الحاق سوئد به این ائتلاف پس از انتخابات موافقت کند. اردوغان به دلایل سیاسی احتمالا قبل از انتخابات مانع این عضویت شده بود. ورود سوئد و فنلاند به ناتو تقریباً یک سال پیش قطعی شده بود. اردوغان در ماه آوریل (فروردین/ اردیبهشت) وتوی فنلاند را پس گرفت. انتظار می رود در ماه ژوئیه، وی موافقت خود را با عضویت سوئد ابراز کند.