اوکراین تاکنون طرح های صلح مطرح شده از سوی کشورهای مستقل از جمله برزیل، چین و آفریقای جنوبی را رد و آنها را به حمایت از روسیه متهم کرده است. در نقطه مقابل، روسیه در عین استقبال از طرح پیشنهادی اندونزی، به خاطر آنچه عهدشکنی غرب در توافق مینسک خوانده، این طرح را دارای تضمین کافی برای صلح ندانسته است.
نکته قابل توجه در آنچه پادرمیانی‌ها و رایزنی‌ها برای پایان مناقشه اوکراین صورت می‌گیرد، این است که اوکراین به واسطه دریافت بسته‌های کمک تسلیحاتی از غرب و در رأس آن، آمریکا، قادر به تصمیم‌گیری بدون چراغ سبز حامیان خود که میلیاردها دلار صرف تجهیز ماشین جنگی «کی‌یف» کرده‌اند، نیست.
روایت‌های دریافتی از نشست‌های مذاکره کنندگان روسیه – اوکراین در سایر کشورها گویای آن است که «کی یف» در مقاطعی آمادگی خود را برای پایان جنگ و مناقشه اعلام می‌کرده است اما ساعتی بعد، از پذیرش این موضوع خودداری کرده است، موضوعی که این شائبه را مطرح می‌کند که سردمداران کنونی این کشور به تنهایی درباره سرنوشت کشور تحت مدیریت خود تصمیم نمی‌گیرند.
در این میان، ناکامی برخی طرح‌های موسوم به صلح و میانجیگری را هم شاید بتوان به دلیل بی‌توجهی به ریشه‌های جنگ و درگیری دانست.
رئیس جمهوری روسیه ۲۱ فوریه ۲۰۲۲ (دوم اسفند ۱۴۰۰) با انتقاد از بی‌توجهی غرب به نگرانی‌های امنیتی مسکو و تقویت حضور غرب در نزدیکی مرزهای مشترکش با اوکراین، استقلال جمهوری‌های خلق «دونتسک» و «لوانسک» را در منطقه «دونباس» به رسمیت شناخت.
ولادیمیر پوتین سه روز پس از آن (پنجم اسفند ۱۴۰۰)، عملیاتی نظامی که آن را «عملیات ویژه» خواند، علیه اوکراین آغاز کرد و به این ترتیب روابط پرتنش مسکو- کی‌یف به رویارویی نظامی تغییر وضعیت داد.
رئیس‌جمهوری روسیه اواخر بهمن‌ماه ۱۴۰۰ یعنی یکی دو هفته قبل از آغاز جنگ، با ابراز نگرانی از گسترش ناتو به عنوان مهم‌ترین پیمان نظامی و سیاسی غرب که برای مقابله با اتحاد جماهیر شوروی سابق تأسیس شده، گفته بود که هیچ کشور شوروی سابق از جمله اوکراین نباید به عضویت پیمان آتلانتیک شمالی درآید.
مذاکراتی که به نتیجه نرسید
نخستین مذاکرات مسکو – کی‌یف پس از آغاز عملیات نظامی ویژه روسیه در اوکراین، اوایل مارس ۲۰۲۲ (اسفند ۱۴۰۰) در بلاروس انجام شد اما این مذاکرات نتیجه ملموسی نداشت.
دور بعدی از مذاکرات در ۲۹ مارس ۲۰۲۲ در استانبول برگزار شد و به دنبال آن ولادیمیر مدینسکی دستیار رئیس جمهور و رئیس هیات مذاکره‌کننده روسیه علام کرد که مسکو برای اولین بار پیشنهادهایی برای صلح از طرف کی‌یف دریافت کرده که با اصول آنها موافق است، اصولی که از جمله شامل تعهدات اوکراین در مورد حفظ وضعیت بی‌طرف و غیر متعهد و امتناع این کشور از استقرار نیروها و تسلیحات خارجی از جمله سلاح‌های هسته‌ای در خاک خود بود.
به نوشته خبرگزاری تاس، در پی این مذاکرات روسیه نیروهای خود را از مناطق کی‌یف و چرنیگوف خارج کرد اما پس از آن مذاکرات بر سر دستیابی به یک راه‌حل مسالمت‌آمیز کاملاً متوقف شد و همانطور که ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه گفت، کی‌یف از توافق‌های منعقد شده در استانبول صرف‌نظر کرد.
در نهایت، ولودیمیر زلنسکی رئیس جمهور اوکراین در اکتبر سال ۲۰۲۲ میلادی تصمیم شورای امنیت ملی و دفاع این کشور را مبنی بر ممنوعیت هرگونه مذاکره با پوتین به تصویب رساند.
نیکولای پاتروشف دبیر شورای امنیت روسیه مدتی بعد در روایتی از دور دوم مذاکرات در استانبول گفت که مقامات عالی‌رتبه اوکراین آماده حل و فصل مناقشه با روسیه و امضای صلح بودند اما تحت فشار آمریکا از این کار منصرف شدند.
دبیر شورای امنیت روسیه افزود: اگر فشار آمریکا بر کسانی که در راس اوکراین قرار داده بودند نبود، این وضعیت پیش نمی‌آمد.
پاتروشف با اشاره به مذاکرات بین هیات‌های روسیه و اوکراین که در ماه مارس سال ۲۰۲۲ میلادی در ترکیه برگزار شد، خاطرنشان کرد: حتی خود رهبران اوکراین نیز آماده امضای پیمان صلح بودند و به روسیه پیشنهادهای کتبی دادند که ما با اصول آن پیشنهادها موافق بودیم.
دبیر شورای امنیت روسیه یادآور شد: اعضای هیات مذاکره‌کننده اوکراینی یک روز صبح پیشنهاد خود برای صلح را به ما ارائه کردند اما عصر همان روز پیشنهاد صلح خود را پس گرفتند.
وی تاکید کرد: این اتفاق تنها به این دلیل رخ داد که آمریکا آنها را تحت فشار قرار داد تا مذاکرات را ادامه ندهند.
پاتروشف گفت: هم اکنون کشورهایی هستند که از ادامه درگیری در اوکراین سود می‌برند که ایالات متحده و انگلیس در رأس آنها قرار دارند.
نخستین ایده ها برای صلح
در فاصله حدود یکسال از آغاز جنگ اوکراین و توقف مذاکرات طرف های درگیر، ۲ طرح صلح ابتکاری از سوی برزیل و چین مطرح شده که البته طرح ۱۲ ماده ای پکن بازتاب گسترده تری یافته است؛ طرحی که به رغم استقبال زلنسکی، بلافاصله کاخ سفید در راستای منافع آمریکا، دست رد بر سینه آن زد.
یکی از دلایلی که بسترساز ورود بحران اوکراین به جنگی فرسایشی شد، نبود میانجی موثر و جای خالی طرح های ابتکاری صلح بود که یکسال بعد، این طرح ها در سطح بین المللی مطرح شد.
نخستین ایده صلح از سوی «لولا داسیلوا» رئیس‌جمهوری برزیل همزمان با نخستین سالگرد جنگ اوکراین، مطرح شد که وی پیشنهاد خود مبنی بر ایجاد گروهی از کشورها برای تشکیل میز مذاکره به منظور دستیابی به صلح را تکرار کرد.
پیشتر نیز داسیلوا در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با صدراعظم آلمان گفته بود: پیشنهاد من این است که گروهی از کشورها ایجاد شود که گفت‌وگوی بین اوکراین و روسیه را برای یافتن صلح ترویج کند و پیشنهاد می‌کنم این گروه از خود آلمان، فرانسه و ایالات متحده و در میان دیگر کشورها، برزیل، چین و هند به عنوان میانجی‌های احتمالی تشکیل شود.
چین و طرح صلح ۱۲ ماده ای
در این میان چین که همواره بر بی‌طرفی در قبال جنگ اوکراین تاکید می کند در یکسالگی بحران اوکراین طرح صلح ۱۲ ماده ای ارائه کرد؛ طرحی که در آن بر آغاز گفت وگوهای صلح میان مسکو و کی‌یف، آتش‌بس، پایان تحریم‌های غرب علیه روسیه، اتخاذ تدابیری برای تضمین امنیت تاسیسات هسته‌ای، ایجاد گذرگاه‌های بشردوستانه برای خروج غیرنظامیان و گام‌هایی در راستای تضمین صادرات غلات تاکید شده است.
موضع اوکراین: طرح صلح چین همچنین بر مواضع این کشور مبنی بر «تضمین موثر حاکمیت، استقلال و تمامیت ارضی» همه کشورها تاکید و خواستار پایان «ذهنیت جنگ سرد» شده است؛ بندی که بیش از همه به مذاق زلنسکی خوش آمد و وی اعلام کرد که در نظر دارد به زودی با شی جین پینگ رئیس جمهوری چین ملاقات و در خصوص این طرح پیشنهادی با وی گفت وگو کند.
با وجود استقبال سازمان ملل از طرح صلح ۱۲ ماده ای چین، آمریکا و متحدان اروپایی به آن روی خوش نشان ندادند و سیلی از تحریم ها را روانه روسیه کردند.
بررسی اظهارات طرف غربی گویای آن است که طرح چین به دلیل محکوم نکردن حمله نظامی روسیه و اشاره نکردن به خروج همه نیروهای روس از خاک اوکراین مورد بی اقبالی غرب قرار گرفته است.در این باره، جوزپ بورل مسئول روابط خارجی اتحادیه اروپا اظهار کرد: طرح پیشنهادی چین نه یک طرح صلح بلکه یک «سند اعلام موضع» است.
بایدن: طرح چین برای برقراری صلح به نفع روسیه است
موضع آمریکا: در آمریکا هم بلافاصله بایدن و وزارت امور خارجه به آن واکنش نشان دادند. «آنتونی بلینکن» وزیر امور خارجه آمریکا در نشست شورای امنیت سازمان ملل در واکنش به طرح صلح چین مدعی شد روسیه از هر وقفه در جنگ برای تجدید قوای خود استفاده می‌کند.
بایدن هم در گفت‌وگویی با شبکه خبری «ای‌بی‌سی نیوز» گفت: من هیچ سودی در طرح مطرح شده از سوی چین برای برقراری صلح در اوکراین نمی‌بینم جز آنکه به نفع روسیه است.
از نگاه برخی تحلیلگران بین المللی، تحقق صلح در اوکراین در راستای منافع آمریکا نیست و واشنگتن در ۱۵ ماه گذشته میلیاردها دلار از فروش محصولات انرژی، تسلیحات و غلات به اروپا کسب درآمد کرده است و بی جهت نیست که با طرح صلح چین که در آن از ارسال تسلیحات به اوکراین انتقاد شده است، مخالفت کند. علاوه بر آن، پذیرش طرح صلح چین و حل این بحران بزرگ به واسطه ابتکار پکن، وزن سیاسی چین در عرصه بین المللی افزایش می یابد که واشنگتن خواهان قدرت یافتن بیش از پیش بزرگترین رقیب خود نیست.
فرستاده ویژه چین در میدان: مخالفت واشنگتن مانع از اقبال دیگر کشورها به طرح پکن و سد راه پیگیری آن نشد. در این پیوند، ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۲ فرستاده ویژه چین به اوکراین، لهستان، فرانسه، مقر اتحادیه اروپا در بلژیک، آلمان و روسیه سفر کرد.
روزنامه وال استریت ژورنال در گزارشی مدعی شد که «لی هوی» در این سفر ، طرح آتش بسی را به مقامات اروپایی پیشنهاد داده که روسیه بخش هایی از اوکراین که در حال حاضر در کنترل دارد، حفظ کند؛ موضوعی که سخنگوی وزارت امور خارجه چین آن را رد کرد.
مائو نینگ در پاسخ به خبرنگاری با رد این گزارش روزنامه آمریکایی گفت: «لی» در این سفر، موضع اصلی چین در قبال بحران اوکراین را تکرار کرد و خواستار تلاش های مشترک طرف های مربوطه برای تقویت ارتباطات و حل و فصل سیاسی بحران کنونی شد.
طبق این گزارش، هدف اصلی از سفر لی، جمع آوری و تبادل اطلاعات، درک نگرانی های همه طرف ها و ترسیم محدوده ای برای همکاری های آینده بود. به عقیده ناظران، چین به تلاش برای اتحاد کشورهای بیشتری در آینده ادامه خواهد داد که به دنبال گفت وگو و صلح از طریق مکانیسم های دیپلماتیک است.
موضع روسیه: سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه اعلام کرد که ابتکار صلح ارائه شده از سوی چین برای پایان مناقشه بین روسیه و اوکراین ممکن است کارساز باشد.
ماریا زاخارووا در پاسخ به سوال خبرگزاری تاس در مورد اینکه آیا ایده‌های مناسب برای طرح های پیشنهادی صلح توسط سایر کشورها وجود دارد؟، بیان کرد: بله قطعا. ابتکارهای زیادی به صورت شخصی از سوی شخصیت‌ها و بین‌الملل گرایان برجسته ارائه شده است.
سخنگوی وزارت خارجه روسیه در حاشیه مجمع اقتصاد بین‌الملل سن پترزبورگ به این رسانه گفت: ایده‌های جالبی وجود دارد که ممکن است کارساز باشد و ایده‌هایی هم هستند که با رویکردهای ما همخوانی دارد، به طور مثال ابتکار چین.
وی در عین حال تاکید کرد: مشکل اصلی این است که چنین ابتکارهایی از سوی دولت کی‌یف که خودش را از انجام هر گونه مذاکره با روسیه ممنوع کرده، رد شده است.
زاخارووا در توضیح این مساله افزود: تمام پیشنهادهای صلح از سوی ولودیمیر زلنسکی رئیس جمهوری اوکراین رد شده زیرا این مفهوم توسط واشنگتن مطرح شده است. واشنگتن مفهوم "تا جایی که ممکن است باید روس‌ها را کشت" را دنبال می‌کند. این مفهوم از سوی نمایندگان برجسته پایگاه سیاسی آمریکا از جمله جورج دبلیو بوش (رئیس جمهوری اسبق) و سناتور لیندسی گراهام عنوان شده است.
اروپایی که به ادامه جنگ راضی است
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا – اتحادیه ای که در پی جنگ اوکراین، تحریم های بیشماری را روانه روسیه کرد- در پاسخ به این سوال که آیا اتحادیه اروپا طرحی برای صلح در اوکراین دارد مدعی شد: همه صلح می خواهند. اما صلح یعنی چه؟ صلح چیزی فراتر از "نه به جنگ" است.
جوسپ بورل در گفت‌وگو با روزنامه «استریت تایمز» سنگاپور بدون اشاره به ماجراجویی‌های غرب در نزدیکی مرز روسیه پیش از آغاز جنگ اوکراین، عنوان کرد که درگیری‌ها با پایان حمایت‌های تسلیحاتی غرب از اوکراین پایان می‌یابد «اما آیا این به معنای صلح خواهد بود؟ نه. صلح چیز دیگری است. صلح به معنای به رسمیت شناختن حق وجود اوکراین، احترام به مرزهای بین المللی، ترتیب دادن غرامت جنگی و پاسخگویی روسیه است. من درک می کنم که در حال حاضر برای این کار چندان مناسب نیست زیرا روسیه می خواهد به حمله به اوکراین ادامه دهد. بنابراین، بله، مطمئناً ما صلح می خواهیم، اما متأسفانه، باید با شرایطی روبرو شویم که جنگ ادامه پیدا کند.»
در این شرایط، انگلیس به عنوان کشوری اروپایی، از زمان آغاز جنگ اوکراین، به بازیگر فعالی در عرصه این نبرد تبدیل شده و با اتخاذ مواضع ضد روسی، ارسال تسلیحات و تجهیزات نظامی و اعمال تحریم علیه روسیه به تنش‌و درگیری‌ها دامن زده است. گزارش‌ها حاکیست که شرکت تسلیحاتی بی‌ای‌ئی‌سیستمز انگلیس افزون بر ۳۰ میلیارد پوند به واسطه جنگ اوکراین سود کرده و این مساله به‌تنهایی نشانگر دلیل حمایت دولت لندن از تداوم جنگ اوکراین است.
طرح صلح زلنسکی، یکطرفه و نمایشی
در این میان، کی‌یف عنوان کرد که طرح صلحی برای پایان جنگ پیشنهاد دارد و حال آنکه عملیات خود را با عنوان ضد حمله برای آزادسازی سرزمین‌های تصرف شده توسط روسیه در عملیات نظامی آغاز کرد؛ موضوعی که نشان داد این طرح و سخنان مطرح شده، نمایشی بیشتر نبوده و به واسطه یکطرفه بودن آن، حتی مورد اقبال طرف غربی حامی کی‌یف قرار نگرفته است.
زلنسکی، طرح صلح خود متشکل از ۱۰ اصل را معرفی کرد. این طرح شامل تبادل متقابل زندانیان بر اساس فرمول "همه برای همه" و همچنین تضمین امنیت هسته‌ای، غذایی و انرژی است. طرح صلح مورد نظر زلنسکی همچنین شامل اصولی مانند خروج تمامی نیروهای روسیه از اوکراین و احیای «تمامیت ارضی کامل» این کشور است.
زلنسکی همچنین خواستار تضمین‌های امنیتی برای اوکراین و ایجاد یک مکانیسم بین‌المللی برای جبران «خسارت‌های مالی» این کشور با استفاده از دارایی‌های روسیه است؛ موضوعی که طبیعتا در شرایط جنگی که پایان آن مشخص نیست، رویایی بلندپروازانه حاکمان کنونی کی‌یف محسوب می‌شود و طبیعتا فرمولی مرضی الطرفین برای مناقشه کنونی نخواهد بود.
خواسته‌های جدید مسکو و کی‌یف از یکدیگر
روزنامه کامرسانت چاپ روسیه خردادماه ۱۴۰۲ و حدود ۱۵ ماه پس از آغاز جنگ نوشت: نمایندگان روسیه و اوکراین به تازگی، خواسته های جدیدی را برای حل و فصل مناقشه دوجانبه رد و بدل کرده‌اند.
به نوشته این روزنامه، میخائیل گالوزین معاون وزیر امور خارجه روسیه این شروط را برای اوکراین چنین اعلام کرده است: توقف عرضه سلاح‌های غربی، رد تمایل به عضویت در ناتو، به رسمیت شناختن «واقعیت‌های سرزمینی جدید»، به رسمیت شناختن زبان روسی به عنوان زبان دولتی و خودداری از پیوستن به اتحادیه اروپا.
به نوشته کامرسانت، میخائیل پودولیاک مشاور رئیس دفتر رئیس جمهور اوکراین نیز به نوبه خود از روسیه خواست تا به منظور دستیابی به صلح، نیروهای خود را از سرزمین هایی که کی‌یف آن ها را متعلق به خود می داند خارج کند، «جنایتکاران جنگی» را تحویل دهد، در قلمرو روسیه منطقه غیرنظامی ایجاد کند و تعدادی از خواسته‌های دیگر.
در همین حال، سخنان روزهای اخیر مسئولان کی‌یف در زمینه تلاش برای قانونی با هدف تعیین زبان انگلیسی به عنوان زبان اصلی بین‌المللی و سرمایه‌گذاری در این زمینه، گویای آن است که درگیری نظامی، ماهیت خود را در دیگر بخش‌ها از جمله فرهنگ و زبان نیز نمایان کرده است.
چگونه می توان با دریافت سلاح و جنگنده به صلح رسید؟
در این شرایط، گیدو کروستو وزیر دفاع ایتالیا گفته است: تلاش اوکراین برای باز پس‌گیری سرزمین‌هایش با سوالات و ابهامات زیادی روبرو است و اوکراینی‌ها این را می‌دانند، به همین دلیل است که خواستار دریافت جنگنده اف ۱۶ شده‌اند.
کروستو تاکید کرد: آسان‌ترین راه برای پایان جنگ ، رسیدن به صلح است و کسانی که خواهان پیروزی هستند، بدانند که این کار غیرممکن است.
وزیر دفاع ایتالیا اذعان کرد که «توضیح و درک این مساله دشوار است» که چگونه می‌توان با تامین سلاح برای یکی از طرف‌های مناقشه به صلح رسید.
به گفته وی، روند صلح ممکن است زمانی آغاز شود که آتش‌بس برقرار شده باشد. اما تخریب سد کاخوفکا این راه‌حل را غیرممکن کرده است.
طرح اندونزی: برگزاری همه پرسی در مناطق مورد مناقشه
دولت اندونزی نیز خردادماه ۱۴۰۲ با هدف پایان دادن به جنگ اوکراین طرحی را شامل برگزاری همه‌پرسی با نظارت سازمان ملل در مناطق مورد مناقشه ارائه داد.
به نوشته کی‌یف پست، «پروبوا سوبیانتو»، وزیر دفاع اندونزی این طرح را در یک نشست امنیتی در سنگاپور ارائه کرد.
وزیر دفاع اندونزی در بیان توضیحاتی در خصوص طرح پیشنهادی دولت متبوع خود، پیشنهاد کرد که طرفین در مواضع کنونی، جنگ را رها کرده و هر کدام ۱۵ کیلومتر عقب بروند تا بین آنها «منطقه‌ای غیرنظامی‌شده» ایجاد شود.
وی با بیان اینکه این منطقه باید توسط نیروهای صلح‌بان سازمان ملل متحد محافظت شود، خواستار برگزاری همه‌پرسی توسط این نهاد شد تا مشخص شود خواست اکثریت مردم مناطق مورد مناقشه چیست؟
بر اساس گزارش این روزنامه اوکراینی، اظهارات وزیر دفاع اندونزی با مخالفت شدید اولکسی رزینیکوف وزیر دفاع اوکراین روبرو شد.
و اما، سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه با تأکید بر اینکه مسکو به پیشنهادهای پرابوو سوبیانتو وزیر دفاع اندونزی برای حل بحران اوکراین توجه کرده زیرا معتقد است این پیشنهادها با توافقات مینسک همخوانی دارد، در عین حال، بدعهدی طرف مقابل در این توافقات را یادآور شد.
ماریا زاخارووا در نشستی خبری افزود: مسکو از همه کشورهای مشتاق مشارکت در حل بحران اوکراین می خواهد که به کی یف و غرب فشار بیاورند تا به جنگ پایان دهند.
سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه گفت: ما به همه کشورها و سازمان‌هایی که مایل به کمک به حل و فصل جنگ و دستیابی به صلح هستند، توصیه می‌کنیم که با رژیم کی یف و حامیان غربی آن ارتباط برقرار کنند زیرا آنها در آوریل ۲۰۲۲ روند مذاکرات را قطع کردند و همچنان به دنبال ادامه جنگ هستند.
وی ادامه داد: ممنوعیت مذاکره با روسیه در سطوح بالای اوکراین یکی از عوامل ادامه درگیری‌ها است، همچنین ادامه تامین تسلیحات و فعالیت‌های تروریستی اوکراین و موارد دیگر موجب ادامه جنگ می‌شود.
هیات صلح آفریقا در میدان
از دیگر تکاپوها برای پایان مناقشه کنونی در اوکراین، سفر هیاتی از مقامات کشورهای آفریقایی به کی یف و مسکو بوده است.
رئیس جمهوری آفریقای جنوبی قبل از آنکه در این چارچوب راهی پایتخت های طرف های مناقشه شود، در تماس تلفنی با رئیس جمهوری چین اظهار کرد که کشورش از موضع چین درباره حل سیاسی بحران اوکراین حمایت می‌کند و امیدوار است که مذاکرات برای حل این بحران به زودی از سر گرفته شود.
سیریل رامافوزا افزود که ۶ رهبر آفریقایی از جمله آفریقای جنوبی هیات صلحی تشکیل داده‌اند و به روسیه و اوکراین سفر خواهند کرد تا در اسرع وقت به این بحران پایان داده شود.
شی جینپینگ رئیس جمهوری چین نیز تاکید کرد که موضع پکن در قبال بحران اوکراین تغییری نکرده است و از گفت‌وگوهای صلح حمایت می‌کند.
در نهایت، روزهای ۲۵ و ۲۶ خردادماه، کی یف پایتخت اوکراین و سن پترزبورگ روسیه میزبان هیات رهبران آفریقایی متشکل از مقامات ارشدی از آفریقای جنوبی، مصر، جمهوری کنگو، سنگال، زامبیا، اوگاندا و کومور بودند.
این هیات ابتدا ۲۵ خردادماه ۱۴۰۲ در کی یف با ولودیمیر زلنسکی رئیس جمهور اوکراین گفت و گو کرد و روز بعد، در سن پترزبورگ، مکانی که ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه به خاطر شرکت در مجمع اقتصادی بین المللی در آن حضور داشت، با پوتین دیدار داشتند.
در این دیدارها، هیات آفریقایی یک سری اقدامات اعتمادساز را به مسکو و کی یف برای آغاز مذاکره و حل ماجرا از طریق ابزارهای دیپلماتیک مطرح کرد و خواهان پایان جنگ شد.
سیریل رامافوزا رئیس جمهوری آفریقای جنوبی در دیدار با پوتین همچنین از نگرانی کشورهای قاره خود درباره پیامدهای ادامه جنگ سخن گفت و اظهار داشت: این جنگ تأثیر منفی بر قاره آفریقا و در واقع بر بسیاری از کشورهای دیگر در سراسر جهان دارد.
بدین ترتیب، کشورهای آفریقایی باتوجه به وابستگی به واردات غلات از اوکراین و روسیه سعی کرده اند که رابطه متوازنی با کی‌یف و مسکو برقرار کنند و بین دو کشور، برای پایان دادن به جنگ میانجیگری کنند.
لابی‌گری برای مسکو!
میخاییل پودولیاک مشاور رئیس جمهوری اوکراین ۶ خرداد ماه جاری، طرح‌های صلح برزیل، واتیکان، چین و کشورهای آفریقایی را ابتکاراتی جانبدارانه به نفع روسیه خواند و این کشورها را به لابی‌گری برای مسکو متهم کرد.
پودولیاک گفت: مصاحبه پاپ فرانسیس با شبکه تله‌موندو را دیدیم که گفت جنگ باید فورا خاتمه پیدا کند و گفت‌وگوها در این زمینه باید شروع شود.
پودولیاک با اشاره به این اخبار و تحولات گفت: این یک آرایش مجدد و گسترده در فضای اطلاع‌رسانی است که روسیه پشت آن قرار دارد.
مشاور رئیس جمهوری اوکراین اظهار کرد: همه از صلح و لزوم حرکت به سمت صلح و مصالحه صحبت می‌کنند که این درخواست ها به نوعی «لابی گری برای روسیه» است.
مسکو: اوکراین، الحاق مناطق ازدست رفته به روسیه را بپذیرد
همزمان با مبهم شدن سرنوشت طرح‌های موسوم به صلح برای این مناقشه، سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه در حاشیه اجلاس بین المللی اقتصادی سن پترزبورگ، افزود: تا پیش از حل و فصل درگیری در اوکراین، کی‌یف از دست رفتن بخش‌هایی از قلمرو خود را خواهد پذیرفت.
وی با بیان اینکه روند جهانی شدن با هدایت غرب به پایان رسیده است، خاطر نشان کرد: همه می‌دانیم تلاش‌های آمریکا در جنگ نیابتی با روسیه با هدف حذف رقیب قدرتمند و حفظ سلطه و هژمونی خود، بیهوده و بی‌اثر است.
لاوروف با اشاره به بندهای توافق پیشنهادی مسکو به کی‌یف پیش از حمله به اوکراین، تاکید کرد: آنها هرچه بیشتر گفت‌وگوها را به تعویق بیاندازند، رسیدن به یک توافق با ما برایشان دشوارتر خواهد بود.
براساس این گزارش، شرط روسیه برای گفت‌وگو به منظور رسیدن به توافق صلح این است که کی‌یف باید الحاق مناطق از دست رفته به خاک روسیه (دونتسک، لوگانسک، خرسون و زاپوریژیا) را بپذیرد.
زلنسکی: هرگونه مذاکره پس از خروج نیروهای روسیه
در نقطه مقابل، ولودیمیر زلنسکی رئیس جمهور اوکراین گفت که پیش از خروج روسیه از اوکراین هیچ مذاکره صلحی انجام نخواهد شد.
زلنسکی در جریان یک کنفرانس مطبوعاتی پس از دیدار با اعضای هیات رهبران آفریقایی که برای ایجاد صلح بین روسیه و اوکراین تشکیل شده است، تاکید کرد: امروز بارها و بارها در جلسه خود به صراحت گفته‌ام که اجازه آغاز هرگونه مذاکره با روسیه تا زمانی که اشغالگر در سرزمین ما است؛ به معنای حفظ جنگ و تداوم درد و رنج است.
رئیس جمهور اوکراین افزود: بدیهی است روسیه اکنون در تلاش است تا به تاکتیک‌های فریبکاری اولیه خود بازگردد اما فریب دادن جهان توسط روسیه دیگر کارساز نیست.
کارشناسان روس: صلح در آینده نزدیک در دسترس نیست
در حالی که آتش جنگ میان روسیه و اوکراین با گذشت ۱۵ ماه از آغاز جنگ ادامه دارد، کارشناسان روس بر این باور هستند که صلح در آینده نزدیک در دسترس نیست.
سرگئی خرپاچ کارشناس سرویس امنیت فدرال روسیه می‌گوید: اوکراین قصد دارد سرزمین‌های خود را آزاد کند، اما به احتمال زیاد، صلح بین روسیه و اوکراین تنها بعد از تعیین مرزهای تعیین شده در سال ۲۰۲۲ یا موارد مشابه امکان پذیر خواهد بود. به هر حال ظرفیت نظامی هر دو طرف باعث می‌شود که در این مرحله درگیری متوقف نشود.
اولگ ایوانف رئیس مرکز حل و فصل منازعات اجتماعی در مسکو نیز درباره ضدحمله اوکراین نظرش این است که هنوز این مرحله آغاز راه است. اوکراین تجهیزات نظامی قابل توجهی از کشورهای غربی به دست آورده و مدت زیادی طول می‌کشد تا تمام شود.
به اعتقاد وی، آمریکا و اروپا تجهیزات بیشتری از جمله تانک‌ها و جنگنده‌های اف -۱۶ ارسال خواهند کرد، بنابراین در آینده نزدیک تلاش اوکراین بیشتر خواهد شد.
گریگوری ساربایف، مؤسس شرکت حقوقی زاکونوود نیز بر فقدان شرایط لازم برای توقف درگیری معتقد است و می‌گوید که اوکراین مثل یک معتاد به جنگ، توقف برایش مثل مردن است و سرمایه‌گذاری غرب همچنان افزایش خواهد یافت و این تداوم منجر به ایجاد نظم جدیدی در جهان خواهد شد.
پتر بیچکوف، دانشیار گروه روانشناسی سیاسی در دانشگاه ایالتی سن پترزبورگ نیز تاکید دارد که شرایط سخت است و با وجود کمک‌های خارجی، صلح در آینده نزدیک بعید به نظر می‌رسد.
چشم انداز پیش رو
اگرچه غربی ها تاکنون تلاش های میانجی گرانه چین در حل بحران اوکراین را برنتابیدند ، اما با وخامت روزافزون این بحران و مشخص شدن اهداف پیدا و پنهان شروع و ادامه جنگ اوکراین برای جهانیان، آنها سرانجام به ابتکار صلح چین روی آوردند تا جایی که رهبران ۷ کشور صنعتی جهان (جی-۷) خواهان نقش آفرینی چین برای پایان جنگ روسیه و اوکراین شدند.
با توجه به آنچه گذشت، به نظر می رسد در میان طرح های ابتکاری برای صلح، فرمول پیشنهادی طرف چینی همچنان در کانون توجه طرف های درگیر است و پیام های مثبتی از مسکو و کی یف درباره آن با وجود مخالفت غرب به سرکردگی آمریکا که از جنگ برای صادرات غلات و انرژی به اروپا و ارائه تسلیحات به اوکراین سود می برد، مخابره شده است. باید به انتظار نشست و دید که آیا اراده کشورهای مستقل که خواهان جهانی چندقطبی و نظمی جدید و عادلانه هستند، در موضوع جنگ اوکراین و روسیه، تا چه حد اثرگذار خواهد بود.
نظر شما