انتخاب ایران به عنوان رئیس شورای حکام پاسداری از میراث‌فرهنگی ناملموس در منطقه آسیای غربی و مرکزی، توسعه دیپلماسی فرهنگی بر پایه میراث ناملموس و همکاری متقابل با کشورها منطقه به مرکزیت فرهنگی ایران را تقویت خواهد کرد.
هفته گذشته تهران میزبان یک رویداد فرهنگی بود،نشست تخصصی شورای حکام پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس در منطقه آسیای غربی و مرکزی در تهران برگزار شد، رویدادی پنج روزه که پایتخت کشورمان را مرکز دیپلماسی فرهنگی با محوریت میراث ناملموس و کنواسیون ۲۰۰۳ یونسکو قرار داد و توجه رسانه‌ها و فعالان بین المللی حوزه میراث فرهنگی را بار دیگر به غرب آسیا جلب کرد. مهمترین اتفاق این رویداد، انتخاب ایران به عنوان رئیس این شورا برای یک دوره سه ساله بود.
شورای حکام مرکز مطالعات پاسداری از میراث‌فرهنگی ناملموس در آسیای غربی و مرکزی در حال حاضر یازده عضو دارد و شامل کشورهای سوریه، قرقیزستان، ارمنستان، تاجیکستان، اندونزی، هند، لبنان، ترکیه، افغانستان، قزاقستان و ایران است، این مرکز تحت نظارت یونسکو (مرکز میراث ناملموس تهران)، در ۱۰ نوامبر ۲۰۱۲ به صورت رسمی افتتاح شده است.
کنوانسیون پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس (کنوانسیون ۲۰۰۳) معاهده‌ای است که طبق آن دولت‌ها، نهادها و موسسات ذی‌نفع مختلفی در سراسر دنیا برای حفاظت و ترویج میراث‌فرهنگی ناملموس و ایجاد گفت‌وگو بین کشورهای عضو در این حوزه با یکدیگر و یونسکو همکاری دو و چند جانبه دارند.از مهمترین اهداف کنوانسیون ۲۰۰۳ یونسکو حراست از میراث فرهنگی ناملموس، تدارک همکاری و کمک بین‌المللی برای صیانت از میراث ناملموس و ارتقاء آگاهی محلی، ملی و بین‌المللی از اهمیت میراث‌فرهنگی ناملموس و تضمین درک متقابل از آن است. اکنون این توافقنامه بین‌المللی 180عضو دارد.
ایران در سال ۲۰۰۶ که سال آغاز اجرای این سند بود، به عنوان چهلمین کشور به آن ملحق شد، چهار سال پس از آن در ۲۸ آوریل ۲۰۱۰، توافقنامه‌ای برای تاسیس مرکز مطالعات منطقه‌ای پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس در آسیای غربی و مرکزی تحت نظارت یونسکو، میان دولت جمهوری اسلامی ایران و یونسکو امضا شد. این توافقنامه در ۱۳ ژوئن ۲۰۱۱ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید، و مرکز مطالعات منطقه‌ای پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس در آسیای غربی و مرکزی تحت نظارت یونسکو (مرکز میراث ناملموس تهران)، در ۱۰ نوامبر ۲۰۱۲ با شرکت نمایندگان و سفیران ۶۸ کشور خارجی، نماینده دبیر کل یونسکو، و مقامات دولت جمهوری اسلامی ایران به صورت رسمی افتتاح شد.
ایران با توجه به غنای فرهنگی و تنوع عناصری که امروز از آن به عنوان میراث ناملموس یاد می‌کنیم از جمله کشورهای پیشرو در منطقه در پذیرش کنوانسیون و ثبت جهانی میراث ناملموس به ویژه به صورت مشترک با کشورهایی که دارای اشتراکات فرهنگی با ما هستند است.
ویژگی و قابلیت‌های فرهنگی میراث ناملموس ایران، که پهنه‌ای بسیار گسترده‌تر از مرزهای کنونی دارد ظرفیت مغتنمی برای منطقه به‌شمار می‌آید و استقرار مرکز مطالعاتی منطقه‌ای حفظ میراث‌فرهنگی ناملموس در آسیای میانه و غربی تحت نظارت یونسکو در ایران گواهی روشن برای آن است.
احیای این مرکز در تهران، زمینه مناسبی است که بتوانیم با بهره‌گیری از ظرفیت‌های آن، برقراری پیوندها و ارتباطات مناسب فرهنگی در منطقه را پیشرانی کنیم. احیای دوباره این مرکز از دو منظر در بهره گیری از دیپلماسی فرهنگی حائز توجه است:
۱- احیاء آن در این دوره موجب تداوم استقرار آن در ایران و به طبع آن محوریت کشور در حمایت و راهبری اهداف مرتبط با کنوانسیون و مرکز می‌شود.
۲- انتخاب ایران (انتخاب قائم مقام وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی) به عنوان رئیس شورای حکام این مرکز، توسعه دیپلماسی فرهنگی بر پایه میراث ناملموس و همکاری متقابل با کشورها منطقه به مرکزیت فرهنگی ایران را تقویت خواهد کرد.
جمهوری اسلامی ایران بار دیگر نشان داد در کنار ظرفیت‌های غنی از میراث کهن، انگیزه و اراده برای حفظ و ترویج آن در نسل‌های متمادی و ارائه الگوی مناسب در صیانت و حفاظت از آثار میراث ملموس و ناملموس خود، بر ضرورت گفتمان‌سازی و همکاری‌های مشترک بین‌المللی در حوزه میراث‌فرهنگی بر مدار دیپلماسی فرهنگی تاکید دارد.
نظر شما