اجرای طرح "اتوبوس پیاده مدرسه" در یزد، عملی است؟

به گزارش ایرنا پیشنهاد اجرای این طرح از سوی یک عضو شورای شهر یزد در زمانی مطرح شده که این شهر دیگر تاب تحمل بار ترافیکی موجود را ندارد و در انتظار طرحهایی مثمرثمر برای کاهش بار ترافیک در شهر است.

"مجید تجملیان" معتقد است: اجرای طرح «اتوبوس پیاده مدرسه» می‌تواند در بهبود فرآیند رفت و آمد دانش آموزان به مدارس و همچنین کاهش ازدحام خودروها در شهر نقش مؤثری داشته باشد.

به گفته وی طرح «اتوبوس پیاده مدرسه» در دنیا به WSB یا Walking School Bus موسوم است و تجربیات بسیار موفقی در کشورهای مختلف دارد و طبیعتاً هرچه بتوانیم مردم را به سمت کاهش استفاده از خودروهای شخصی در حمل‌ونقل و آمدوشد شهری سوق دهیم، از ترافیک سنگین در معابر سطح شهر پیشگیری می‌شود.

"مجید تجملیان" با اشاره به اینکه در نشست‌های کمیسیون حمل‌ونقل و آمدوشد برای کاهش معضلات ناشی از ازدحام خودروهای شخصی در معابر شهر در سال تحصیلی پیش رو، بر روی بسته جامعی در حال تبادل‌نظر و گفتگو با مدیران، صاحبنظران و کارشناسان مختلف هستیم، افزود: یکی از طرح‌های این بسته جامع اتوبوس پیاده مدرسه است و به نظر بسیاری از صاحبنظران، اگر مدیران دستگاه‌های مرتبط همدلی و همکاری کنند این طرح همانند بسیاری از کشورهای دنیا در ایران نیز با موفقیت اجرا خواهد شد.

به گفته وی برای اجرای موفقیت‌آمیز این طرح می‌توان مثلثی از بازیگران اصلی را ترسیم کرد که اضلاع آن والدین دانش آموزان (مهم‌ترین ضلع)، آموزش و پرورش، و مدیران مدارس هستند و طبیعتاً ضرورت دارد برای اجرایی شدن این طرح هر سه ضلع همکاری لازم را داشته باشند.

طرح اتوبوس پیاده مدرسه چیست؟

وی اظهار داشت: اجرای طرح اتوبوس پیاده مدرسه به این شکل است که ابتدا والدین علاقمند به مدرسه فرزند خود مراجعه کرده و در طرح ثبت نام می‌کنند.

تجملیان یادآور شد: برای مثال اگر ۴۰ نفر ثبت نام کنند که مسیر منزل به مدرسه آن‌ها نزدیک یا مشابه هم باشد، یک اتوبوس پیاده ۴۰ نفره تشکیل می‌شود؛ ابتدا طرح مسیر حرکت و زمانبندی همراهی اولیای دانش‌آموزان تدوین می‌گردد سپس هر روز دو نفر از اولیای ۴۰ دانش آموز (یک نفر در ابتدای صف و یک نفر در انتهای صف) در رفت و برگشت دانش آموزان به صورت پیاده آنان را همراهی می‌کنند.

وی ادامه داد: یعنی مثلاً پدر یا مادر دانش‌آموز الف به همراه فرزندش از منزل به صورت پیاده حرکت کرده و به درب منزل یا سر کوچه دانش‌آموز ب می‌روند؛ آنجا دانش‌آموز ب به آن‌ها ملحق می‌شود و به سمت محل الحاق دانش‌آموز ج حرکت می‌کنند و همینطور الی آخر و در نهایت به سمت مدرسه مسیر را طی خواهند کرد.

به گفته این عضو شورای شهر در هنگام برگشت هم دو نفر والدینی که نوبتشان هست در مدرسه حاضر شده و هدایت اتوبوس پیاده به محل جدا شدن تک‌تک دانش‌آموزان و ورود به منازلشان را برعهده می‌گیرند.

وی گفت: در دنیا رایج است که دانش‌آموزان در طی مسیری که با اتوبوس پیاده مدرسه همراهند با هم سرودهای ملی و شاد را می‌خوانند و با روحیه‌ای منبسط به مدرسه یا خانه می‌رسند.

وی افزود: مطابق استاندارد، دانش آموزانی که منزل آن‌ها در شعاع حداکثر یک و نیم کیلومتری مدرسه واقع شده است می‌توانند در این طرح شرکت کنند که مطابق آمارهای موجود درصد نسبتاً بالایی از دانش‌آموزان مدارس در سطح شهر یزد از این دسته هستند.

تجملیان تاکید کرد: با یک حساب سرانگشتی می‌توان دریافت که در یک اتوبوس پیاده ۴۰ نفره هر خانواده ۲۰ روز یکبار نوبتش می‌شود تا صف پیاده دانش‌آموزان را در مسیر رفتن به مدرسه و برگشتن همراهی کند که واقعاً کار سختی نیست؛ در عین حال اگر خانواده‌هایی هم باشند که نه پدر و نه مادر امکان چنین همراهی را نداشته باشد، می‌توانند با والدین سایر دانش‌آموزان یا افرادی که در قالب شرکت‌های خدماتی تحت عنوان «رانندگان اتوبوس پیاده مدارس» مورد سازماندهی و تأیید صلاحیت قرار می‌گیرند (مشابه رانندگان سرویس مدارس خودرویی) توافق کرده و انجام وظیفه سهم خود را به ایشان بسپارند.

رییس کمیسیون حمل‌ونقل شورای اسلامی شهر یزد با بیان اینکه اجرای این طرح احتمالاً می‌تواند از مدارس ابتدایی شروع شود، گفت: مزایای اجرای این طرح عبارتند از بهبود شرایط جسمی دانش‌آموزان با توجه به ورزش سالم و مستمر پیاده‌روی، بهبود شرایط روحی و روانی دانش‌آموزان به دلیل نشاط و تفریحی که بچه‌ها در مسیر دارند، کاهش ازدحام خودروها در ساعات شروع و پایان کار مدارس در سطح شهر، کاهش آلودگی هوا، کاهش هزینه خانوارها برای رفت و آمد فرزندانشان به مدرسه و رشد اجتماعی دانش آموزان به دلیل ارتباط اجتماعی بیشتر با همسایگان و هم‌مدرسه‌ای‌های هم‌اتوبوسی‌شان.

وی گفت: اجرای آزمایشی طرح «اتوبوس پیاده مدرسه» در کمیسیون حمل‌ونقل و آمدوشد شورای اسلامی شهر یزد در حال پیگیری است، اما طبیعتاً مانند هر طرح تحول‌آفرین دیگر به راحتی اجرایی نخواهد شد و به دلیل مقاومت همیشگی که در برابر تغییر در همه جا وجود دارد، پیش‌بینی می‌شود بسیاری از متولیان امر و حتی خانواده‌ها در اوایل با آن همراهی نخواهند کرد و انواع و اقسام عیب‌جویی‌ها را نسبت به آن خواهند داشت.

به گفته وی شورای اسلامی شهر یک نهاد سیاست‌گذار و نظارتی است و نه یک مجموعه اجرایی؛ لذا امکان آنکه بتوانیم طرح‌های مفیدی همچون این مورد را به تنهایی در سطح شهر اجرا کنیم وجود ندارد بخصوص آنکه متأسفانه به دلیل نقص قوانین و نبود مدیریت واحد شهری در ایران، به غیر از شهرداری سایر دستگاه‌های اجرایی تحت حاکمیت شورای اسلامی شهر نیستند؛ لذا نیاز به آن داریم که اجرای چنین طرح مفیدی به یک گفتمان رایج و مطالبه اجتماعی تبدیل شود تا به واسطه آن مسئولین دستگاه‌های مرتبط آن را جدی گرفته و برای اجرای موفقیت‌آمیز آن برنامه‌ریزی و تلاش کنند.

اجرای طرح اتوبوس پیاده مدرسه، عملی است؟

قطعا این طرح مثل بسیاری از طرحهای دیگر نیاز به کار کارشناسی و آسیب شناسی دارد بخصوص آنکه در محیط سنتی چون یزد والدین به سادگی زیر بار اجرای این طرح و قبول مسوولیت های آن نخواهند رفت حتی اگر این طرح در همه دنیا اجرا شود.

پذیرش مسوولیت ۴۰ دانش آموز بخصوص در مقطع ابتدایی در خیابان های کم‌عرض و خطرساز با جولان موتورسیکلت‌های بی‌ملاحظه، کاری نیست که والدین یزدی به سادگی آن را قبول کنند .

محافظت ۲ نفر از ۴۰ دانش آموز در خیابانهایی که هر ثانیه آن بوی خطر حس می شود کار سختی است و والدین یزد زیر بار عواقب آن نخواهند رفت؛ شاید این طرح بر روی کاغذ، طرحی کارگشا باشد که می تواند موجب خلوتی خیابانها از خودروها شود اما عملا اجرای آن سخت و پیچیده است.

کارشناس پلیس راهور یزد هم از عملی نبودن این طرح و خطرات آن گفت و به ایرنا افزود: لازم است مینی بوسها و اتوبوس های شهری را برای انتقال دانش آموزان به مدرسه و خانه بکار گرفت.

سرهنگ آدمی زاده افزود: اجرای طرحی که در آن دهها دانش آموز را با مسوولیت ۲ نفر راهی خیابانهای خطرناک یزد کنیم کاری منطقی نیست .

وی با بیان اینکه درصد قابل توجهی از صدمات وارده به عابران در تصادفات درون شهری یزد مربوط به افراد زیر ۲۰ سال است، تاکید کرد: وجود موتورسواران و برخی رانندگان خطرساز نیز می تواند برای این دسته از دانش آموزان مشکل ساز شود.

وی گفت: ما مخالف پیاده روی نیستیم ولی رها کردن این تعداد دانش آموز به صورت روزانه در خیابانها می تواند موجب آسیب جدی به آنها شود.

سهم مبلمان شهر یزد در افزایش حوادث

یزد با بافت تاریخی و سنتی و خیابان هایی کم عرض و به هم فشرده و مبلمان خاص شهری، در طول سال شاهد بار ترافیکی سنگینی است که علاوه بر ایجاد خسارت مالی و جانی موجب به هم ریختن اعصاب رانندگان و رهگذران می شود و این ترافیک در طول سال تحصیلی بیشتر به چشم می اید و شاید فقط چند ماه تابستان را خیابانهای یزد در آرامش نسبی به سر می برد.

شرایط معابر یزد در زمان بازگشایی مدارس و ۹ ماه سال به کلاف سردرگمی مبدل شده است و این وضعیت بعد از فروکش کردن کرونا بیشتر شد زیرا در دوره سه ساله جولان این ویروس، اغلب مالکان مینی بوسها و خودروهای سواری که برای جابجایی دانش آموزان فعالیت می کردند عطای این شغل را به لقایش بخشیدند و به کار دیگری مشغول شدند.

این امر موجب شد تا خانواده ها خودشان برای انتقال فرزندان خود اقدام کنند که باعث راهی شدن هزاران دستگاه خودرو اضافی به سطح خیابانها و قفل شدن معابر این شهر گردید.

و اکنون یزد برای رهایی از بار ترافیکی سنگین به طرح های کارساز و مفید نیاز دارد طرحهایی که دلگرمی خانواده ها و شهروندان را به دنبال داشته باشد.