عابد اکبری کارشناس مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با خبرنگار سیاست خارجی ایرنا در خصوص اهمیت برگزاری اجلاس وزرای امور خارجه اعضای جنبش عدم تعهد در باکو و حضور هیات ایرانی به ریاست وزیر امور خارجه کشورمان اظهار داشت: جنبش عدم تعهد یک ویژگی را در درون خود دارد که با روح حاکم بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران انطباق پذیری بالایی دارد و آن نفی نظام سلطه است.
وی با بیان اینکه جنبش عدم تعهد از ابتدای شکل‌گیری خود با هدف نفی سلطه پذیری شرق و غرب یا به تعبیر درست‌تر نظام سلطه به وجود آمد، گفت: این نکته در واقع اصل بنیادین سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است.
این کارشناس مسائل بین‌الملل افزود: به مرور زمان این جنبش متاسفانه کارایی خود را هر روز بیشتر از گذشته از دست داده و بخصوص پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی دچار چالش محتوایی و هویتی هم شد.
اکبری تصریح کرد: در سال‌های اخیر که ما شاهد افول قدرت آمریکا و نظام سلطه غربی هستیم، این جنبش در حال بازآفرینی یک هویت جدید برای خود است.
وی ادامه داد: آمریکا و نظام لیبرالیستی غربی رو به افول است و در حقیقت هرگاه یک نظامی رو به افول باشد سازمان‌های بین‌المللی که توسط آن کشور یا آن نظام ایجاد شده باشند هم رو به افول خواهند بود و دیگر کارایی لازم که برای آن تهیه ایجاد شده‌اند را نخواهند داشت که نمونه و مصداق بارز آن سازمان ملل و شورای امنیت و برخی دیگر از مجامع بین‌المللی است که وجود دارند.
این کارشناس مسائل بین‌الملل عنوان کرد: ما شاهد هستیم که برخی از بنیانگذاران این قبیل سازمان‌ها از جمله ترامپ رئیس جمهور سابق آمریکا از برخی نهادهای بین‌المللی که خود جزو ایجاد کنندگان آن بودند خارج می‌شوند.
اکبری اظهار داشت: امروز در دوران نظم بین‌الملل یک ضرورتی وجود دارد که کشورهایی که مدعی به چالش کشیدن نظم مستقر هستند از جمله جمهوری اسلامی ایران می‌توانند با کمک کشورهای دیگر که برخی از آنها در قالب کشورهای جنبش عدم تعهد همسو با سیاست‌های ایران هستند نظم مطلوبی را تدوین و یک نهادسازی بین‌المللی جدیدی را شکل دهند.
وی افزود: جنبش عدم تعهد که بر اساس نفی نظام سلطه شکل گرفته بود این ظرفیت را دارد که با باز تعریف برخی از ماموریت‌ها و اهداف خود به عنوان یک سازمان یا یک نهاد موثر در دوره گذار نظم بین الملل بتواند در نظم‌سازی بعدی نقش مهمی را ایفا کند.
این کارشناس مسائل بین‌الملل با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک بازیگر موثر باید ایده‌هایی را جهت بازآفرینی سازمان‌های همچون جنبش عدم تعهد مطرح کند تصریح کرد: این ایده‌ها می‌تواند با کشورهای همسو به اشتراک گذاشته شود و بتوانیم در ماموریت‌ها و وظایف سازمان عدم تعهد جریانسازی کرده و بدین ترتیب اهداف خود در سیاست خارجی را به نحو بهتری تامین کنیم.
اکبری گفت: یکی از ظرفیت‌های خیلی بزرگی که وجود دارد این است که امروز رژیم صهیونیستی به عنوان یک دولت آپارتاید و نژادپرست که بخشی از نظام سلطه آمریکاست و به عنوان بخشی از ابزار فشاریست که دولت لیبرالیستی آمریکا از آن استفاده می‌کند در حال به چالش کشیدن صلح و ثبات در منطقه ما و به ویژه در بسیاری از کشورهایی هست که اعضای جنبش عدم تعهد در آن هستند و کنش‌های مخربی را در آن مناطق انجام می‌دهد.
وی تصریح کرد: به نظرم یکی از موضوعاتی که در اجلاس اخیر وزرای جنبش عدم تعهد پیگیری شد، این بود که بتوانیم در حاشیه برگزاری این نشست با کشورهای مختلف در خصوص نقش مخرب رژیم صهیونیستی که نقشی سفارشی از جانب نظام سلطه به این رژیم به منظور ناامن و بی‌ثبات کردن منطقه ما است، بحث و تبادل نظر صورت گیرد تا ما بتوانیم فعالیت‌های این رژیم در منطقه را به کمک سایر کشورها محدود کنیم.
این کارشناس مسائل بین‌الملل با اشاره به این مطلب که ما با فقدان ایده‌های جایگزین مواجه هستیم و جمهوری اسلامی ایران ظرفیت ایده‌سازی برای نظم آتی بین الملل را دارد، اظهارداشت اما باید روی این ایده‌ها کار عمیق‌تری صورت بگیرد و در مرحله بعد با کشورهای همسو هم به اشتراک گذارده شود.
وی ادامه داد به نظر می‌آید تا به امروز کمتر در خصوص ایده‌های جهت جایگزینی نهادها در نظم بعدی بین الملل صحبت شده باشد و به همین دلیل پیشرفت‌ها بسیار کم است.
اکبری در پایان خاطرنشان کرد به معنای دیگر در حال حاضر کشورهای عدم تعهد در چند موضوع اشتراک نظر دارند که از جمله آنها کارایی سازمان‌های جهانی در دوران گذار برای نظم بعدی بین المللی است اما برای اینکه این سازمان‌ها در نظم بعدی چگونه عمل کنند چه ساز و کار و اهدافی را داشته باشند متاسفانه مباحث کمی مطرح شده و طبیعتاً پیشرفت کمی هم حاصل شده است.
نظر شما