" خمینی شهر " نزدیکترین شهرستان به مرکز استان اصفهان ، پیشینه ای بس گرانقدر در تاریخ دارد و همانند بسیاری از شهرهای کهن این استان ، بافت تاریخی بکری را در میان خود گرفته که شامل بناهای خشتی و گلی ، خانه های قدیمی و آثاری است که گذشته گرانسنگ این خطه کهن را برابر دیدگان جستجو گر حال و آینده قرار می دهد.
اما گویا قرار است خیابانی معروف به بخشداری در قلب این بافت تاریخی کشیده شود. معبری که شاید بخشی از بناهای خشتی و گلی دارای ارزش تاریخی را از مقابل نگاه فرهنگ دوستان استان اصفهان محو کند و بر این مبنا خبرنگار حوزه میراث فرهنگی خبرگزاری جمهوری اسلامی ( ایرنا) کوشیده است تا به ماجرای این طرح عمرانی ورود کند و زوایای آن را جویا شود.
به گفته معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری اصفهان، جمع بندی اعضای کمیسیون ماده ۵ استان اصفهان برای تعریض گذر در بافت تاریخی خمینی شهر ۱۶ متر است و فقط ابلاغ نشده اما کارشناسان کمیته فنی کمیسیون ماده ۵ استان اصفهان و شورای فنی میراث فرهنگی می گویند، برای ایجاد این خیابان که بیشتر به بازار می ماند، عرض ۱۲ متر کافی و بیشتر از آن به گفته آنها سودجویی و تخریب بافت تاریخی است.
همه اینها اما در حالی است که مطابق مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران پیرامون محدوده تاریخی ۱۶۸ شهر کشور و تعیین رویکردهای کلی حفاظت و احیا بافت تاریخی که در سال ۹۴ تصویب و در سال ۹۶ ابلاغ شده است، هرگونه مداخله در بافت تاریخی به ویژه مداخله کالبدی از جمله تخریب بناها و تعریض گذر، وحدت بافت تاریخی را مخدوش و موجب از بین رفتن هویت و شواهد ناظر بر ارزش های تاریخی ، اجتماعی، فرهنگی و کالبدی آن خواهد شد. از این رو به گفته کارشناسان تعریض گذر با عرض ۱۶ متر در بافت تاریخی خمینی شهر می‌تواند بر خلاف مفاد این مصوبه باشد که تاکید آن بر رویکردهای حفاظت و احیا بافت تاریخی است.
اما علاوه بر مصوبه محدوده تاریخی ۱۶۸ شهر ، شورای عالی معماری و شهرسازی کشور مصوبه ای را با موضوع "اقدامات اجرایی صورت گرفته در بافت تاریخی خمینی شهر " در ۲۶ مرداد ماه سال گذشته ابلاغ کرده است که در آن با اشاره به نتیجه اقدامات اجرایی توسعه و تعریض معابر بر اساس مصوبات پیشین و طرح جامع در بافت تاریخی خمینی شهر، که به ایجاد زمینه تخریب بافت تاریخی بلافصل معابر جدید و گسترش آن به دورن بافت، تهدید ساختار اصلی شهر و تعرض به عرصه و حرائم بناهای تاریخی و تغییر اساسی در انسجام کالبدی و ساختار زندگی اجتماعی در محلات و بافت تاریخی خمینی شهر منجر شده، خواسته شده است وضعیت کالبدی شبکه معابر و ضوابط و مقررات بافت تاریخی خمینی شهر با رویکرد "حفاظت و احیا" در طرح تفصیلیِ در دست تهیه ، مورد بازنگری قرار گیرد و هرگونه اقدام اجرایی در خصوص اصلاح شبکه معابرِ طرح جامع در محدوده بافت تاریخیِ مصوب، منوط به تصویب طرح تفصیلی و با رویکرد یاد شده باشد.
این مصوبه شورای عالی معماری و شهرسازی را ملزم کرده است تهیه اسناد طرح تفصیلی در محدوده بافت تاریخی خمینی شهر در اولویت قرار گیرد و حداکثر ظرف سه ماه از تاریخ اعلام مصوبه به تصویب کمیسیون ماده ۵ برسد و وزارت میراث فرهنگی، ظرف مدت یک ماه ضوابط و معیارهای حفاظتی بافت تاریخی خمینی شهر را به دبیرخانه کمیسیون ماده ۵ و شورای عالی اعلام کند.
در حالی که طرح ویژه حفاظت از بافت تاریخی در قالب طرح تفصیلی خمینی شهر توسط مشاور در وقت مقرر تهیه شده و عرض خیابان بخشداری را ۱۲ متر تعیین کرده که مورد تایید کمیته فنی کمیسیون ماده ۵ استان و اداره کل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی بوده اما هنوز این طرح باوجود برگزاری جلسات متعدد کمیسیون ماده ۵ بلاتکلیف مانده است.
فعالان میراث فرهنگی خمینی شهر که ماجرای تعریض گذر در بافت تاریخی محله فروشان را پیگیری می کنند می گویند فشارها باعث شده تا مدیرکل میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان علیرغم ضوابط حفاظتی وزارتخانه متبوعش بر خلاف تاکید پیشینش بر عرض ۱۲ متر برای خیابان بخشداری در بافت تاریخی ، با عرض ۱۶ مترِ این خیابان موافقت و به احتمال ، در جلسه پیش روی کمیسیون ماده ۵ پای صورت جلسه را امضا کند.
پیشتر مدیرکل میراث فرهنگی استان اصفهان در نامه ای با موضوع بررسی خیابان های شهدای خوزان ، مرکزی و بخشداری به شهرداری خمینی شهر هم بر عرض مورد تایید میراث فرهنگی تاکید کرده بود. در این نامه آمده است:" با توجه به عرض ۴ متری غالب گذر و عرض ۲۰ متری مشخص شده در طرح جامع، با وجود تعارض ضوابط این وزارتخانه و قوانین مربوطه با احداث این خیابان در متن بافت تاریخی در جهت تسهیل دسترسی محلی و رفت و آمد اهالی با رویکرد مداخله حداقلی در بافت تاریخی، پیشنهاد تعریض گذر با عرض ۱۲ متر با هماهنگی و تدقیق خط بدنه با عرصه های بناهای تاریخی موجود در مسیر آن و همچنین عدم بارگذاری مضاعف کاربری تجاری مطرح است."
در این نامه از شهرداری خمینی شهر خواسته شده است با توجه به حساسیت موضوع در خصوص تهیه مدارک پشتیبان ترافیکی خط بدنه با عرض ۱۲ متر و طی مراحل قانونی جهت اخذ مصوبه مربوطه با پیگیری حجت الاسلام نقدعلی، نماینده مردم خمینی شهر اقدام شود.
در این میان اما با توجه به نظر و نامه اداره کل میراث فرهنگی اصفهان در خصوص خیابان بخشداری در بافت تاریخی خمینی شهر، کمیته فنی کمیسیون ماده ۵ استان اصفهان هم عرض مورد تایید اداره کل میراث فرهنگی اصفهان یعنی ۱۲ متر را پذیرفته و امضا کرده است اما حالا با گذشت نزدیک به یک سال از این ماجرا ، شنیده ها و گفته ها حاکی از آن است که اداره کل حفاظت میراث فرهنگی استان اصفهان کوتاه آمده و قرار است برخلاف نظر پیشینش، عرض ۱۶ متر را برای تعریض گذر در بافت تاریخی محله فروشان بپذیرد.
معاونت میراث فرهنگی اصفهان تا این لحظه مقاومت کرده است
در همین خصوص و درستی این ماجرا، پیگیر شدیم تا با مدیرکل میراث فرهنگی اصفهان گفت و گو کنیم که تلاش های خبرنگار ایرنا بی نتیجه ماند اما جواب معاونت میراث فرهنگی این اداره در این باره اینچنینن بود: تا امروز هیچ اجازه ای مبنی بر خیابان ۱۶ متری از طرف این معاونت داده نشده و با تمام حاشیه ها در مقابل انتظارات نماینده خمینی شهر در مجلس شورای اسلامی ایستادگی شده است، ضمن اینکه بافت مذکور به شدت گسیخته شده ولی با این حال موافقتی در این رابطه نداشته ایم. "
اما با وجود پاسخ معاونت میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان ، گفته های معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری اصفهان که یکی از اعضای اصلی کمیسیون ماده ۵ است، نشان از اجماع نظرِ نهایی که مدیرکل میراث فرهنگی اصفهان را هم توانسته موافقِ تعریض ۱۶ متری گذر در بافت تاریخی خمینی شهر کند، دارد.
قرار است از بافتی مثل مفت آباد، خیابانی شبیه خاقانیِ اصفهان ساخته شود
مهران زینلیان معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری اصفهان دراین باره به خبرنگار ایرنا گفت: جمع بندی با حضور همه بدنه کارشناسی اتفاق افتاده و مسیر قانونی اش را طی کرده است. در این جلسات دوستان نشسته اند و دوباره بحث های فنی را باهم بررسی و همدیگر را قانع کرده اند. خوشبختانه از نظر من به یک جمع بندی منطقی تر و بینابینی رسیده اند؛ هم به حقوق مکتسبه توجه شده و هم به بحث های فنی و میراثی و حالا قرار است عرض این خیابان حدود ۱۶ متر بشود.
وی افزود: عرض این خیابان ثابت نیست، جاهایی بیست متر و جاهایی دیگر کمتر می شود، اما به طور متوسط عرض حدود ۱۶ متر است. قرار بر این شد عرض جاده ای که ماشین رو می‌شود را محدود تر هم بکنند یعنی چیزی در حدود ۱۲ متر، ولی عرض آزادسازی ۱۶ متر است تا یکسری پیاده رو سنگفرش، مانند خیابان خاقانی اصفهان ایجاد شود.
زینلیان با بیان اینکه قرار است یک جاده فراقتی به لحاظ ترافیکی ایجاد و بحث های تجاری متناسب با بافت تاریخی خمینی شهر در بدنه آن شکل بگیرد، گفت: آنچه گفتم جمع بندی صحبت های کارشناسی است که همه ذی نفعان و ذی مدخلان پای کار بوده اند و آن را امضا کرده اند؛ حالا اگر کسی زیر حرفش می زند واقعا از نظر من غیر حرفه ای عمل می کند، چراکه این موضوع خیلی وقت از همه ما گرفت.
به گفته زینلیان مصوبه کمیسیون ماده ۵ در خصوص طرح ویژه بافت تاریخی خمینی شهر که وی عرض ۱۶ متر را برای خیابان بخشداری در این طرح مورد تایید و جمع بندی نهایی اعضای کمیسیون ماده ۵ می داند، مسیر اداری اش در حال طی شدن اما هنوز ابلاغ نشده است.
وی درباره این موضع کارشناسان که بافت تاریخی، تار و پود به هم پیوسته است و موضوع فقط بناهای ثبت ملی نیست بلکه با تعریض گذر در مکان یاد شده، بافت تاریخی که مجموعه ای از بناها با کاربری های مختلف است، از هم گسیخته می شود،گفت: متخصصان و کارشناسان چه کسانی هستند؟! این کار برعهده اداره کل میراث فرهنگی است و دراین باره نظر آقای ایزدی، مدیرکل میرث فرهنگی، آقای موسوی، معاونت میراث فرهنگی هم اعلام شده است. حالا این که در فضای مجازی، هرکسی می گوید من متخصصم، اهمیتی ندارد! دستگاه متولی و متخصص، اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است.
معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری اصفهان اما در توضیح بیشتر یادآور شد: در مورد این خیابان اختلاف زیادی بین نظرات کارشناسی بوده است. این خیابان در سال‌های گذشته مصوبه کمیسیون ماده ۵ را با عرض ۲۰ متر دارد و یک حقوق مکتسبه ای هم ایجاد شده چرا که شهرداری حسب مصوبه قبلی، یک سری آزدسازی ها هم انجام داده است.
وی افزود: بعد از این آزادسازی ها، یکسری کارشناسان، نظرات متفاوتی داده بودند و تلاش کردند که عرض این خیابان کمتر شود. دلایلشان هم دلایل قابل احترامی است اما بحثی که وجود دارد این است که غیر از چند تک دانه ای که در این منطقه وجود دارد که واقعا هم میراثی هستند، انصافا مابقی بناها میراثی نیست. اگر بخواهید این بافت را شبیه سازی کنید، باید گفت چیزی مثلِ بافت" همت آباد" (محله مفت آباد) اصفهان با خانه های خیلی فرسوده است.
موضوع تمام شده است، خیابان را با عرض ۱۶ متر می‌کشیم
اما حجت الاسلام محمدتقی نقدعلی نماینده مردم خمینی شهر در مجلس شورای اسلامی ، در پاسخ به درخواست مصاحبه خبرنگار ایرنا گفت: موضوع حل شده و دیگر نیازی به مصاحبه نیست. استاندار به خمینی شهر تشریف آوردند و موضوع مصوب شد. تقریبا جامع نظرات اتفاق افتاده است و قرار است این خیابان با عرض ۱۶ متر کشیده شود.
وی در پاسخ به پرسش های خبرنگار ایرنا، وعده انجام مصاحبه را به بعد از نماز ظهر موکول کرد، اما تماس خبرنگار ایرنا در ساعت مقرر و پس از آن بی جواب ماند.
ماجرای بافت های تاریخی خمینی شهر در سال‌های اخیر
اما ماجرای اجرای طرح های عمرانی در سه بافت تاریخی در سه محله اصلی خمینی شهر اصفهان چیست؟ محله های " ورنوسفادران" ، " خوزان" و حالا فروشان که قرار است خیابان بخشداری از بافت تاریخی آن بگذرد.
پیشتر عملیات عبور خیابان مرکزی از بافت تاریخی ورنوسفادران خمینی شهر با عرض ۳۶ متر اعتراض فعالان میراث فرهنگی این شهر را در پی داشت . بعد از آن، خیابان شهدای خوزان با عرض ۲۸ متر، بافت تاریخی محله خوزان را از هم گسیخت و حالا خیابان بخشداری با تعریض یک کوچه با عرض چهار متری قرار است بافت تاریخی محله فروشان را از هم باز کند. دو خیابان مرکزی و شهدای خوزان در طرح جامع دیده شده بودند و تملک و آزادسازی های آنها تا جایی پیش رفته بود که علیرغم مخالفت میراث فرهنگی و حتی همراه شدن نظر شورای عالی شهرسازی و معماری کشور با نظر فعالان و کارشناسان میراث فرهنگی اما این خیابان ها یکی در سال ۹۹ و دیگری در سال گذشته به اتمام رسید.
اما راجع به خیابان بخشداری در بافت تاریخی محله فروشان، باید گفت، عرضِ این خیابان در طرح جامع خمینی شهر ۲۰ متر بوده ولی با پیگیری به موقع فعالان میراث فرهنگی خمینی شهر و درخواست از شوای عالی معماری و شهرسازی ایران، طبق مصوبه این شورا هرگونه اقدام برای تعریض معبر و تخریب ها متوقف شد و همه چیز منوط به تهیه طرح ویژه بافت تاریخی خمینی شهر شد. طرحی که عرض این خیابان را حتی با در نظر گرفتن حقوق مکتسبه و تملک ها و با توجه به نظر اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان ۱۲ متر جایز دانست.
ماجرا اما حالا قدری پیچیده شده و به گفته فعالان میراث فرهنگی و برخی کارشناسان، با پیگیری ها و فشارها قرار است این عرض برای کشیدن خیابان بخشداری به ۱۶ متر افزایش پیدا کند. کارشناسان می گویند، عرض ۱۶ متر باز هم بافت تاریخی را تهدید می کند و باید همان عرض ۱۲ متر را در نظر گرفت تا قضیه ختم به خیر شود.
با عرض ۱۶ متر حریم درجه یک بناها خیابان و خانه های واجد ارزش زیادی تخریب می‌شود
در همین رابطه ماجرا را از علی قربانی، فعال میراث فرهنگی اهلِ خمینی شهر جویا شدیم. وی به ایرنا گفت: با تمام تلاش هایی که از سال ۹۹ انجام داده ایم، گزارش ها و نامه هایی که به وزارت راه و شهرسازی و وزارت میراث فرهنگی و همچنین به سازمان بازرسی و دادستانی اصفهان داده ایم، نتیجه این شد که سال گذشته شورای عالی شهرسازی و معماری ایران مصوبه ای به استانداری ابلاغ کند که در آن با تعیین یک مهلت سه ماهه ،مقرر شد یک طرح ویژه برای بافت تاریخی خمینی شهر آماده و به تصویب کمیسیون ماده ۵ برسد. از مرداد سال گذشته تا امروز ۱۱ ماه گذشته و علیرغم تهیه طرح ویژه بافت تاریخی خمینی شهر از سوی مشاورِ طرح تفصیلی اما به دلیل مخالفت ها و دخالت های نماینده خمینی شهر، کمیسیون ماده ۵ ، تحت فشارها هیچ مصوبه ای در این رابطه ابلاغ نکرده است.
وی افزود: در خصوص دو خیابان مرکزی و شهدای خوزان که در طرح جامع خمینی شهر آمده اند و از دو بافت تاریخی محله ورنوسفادران و محله خوزان می گذرند به دلیل تملک های انجام شده و آزادسازی های زیاد ،نمی شد مانع از عبور آنها شد ولی در خصوص عبور خیابان بخشداری از بافت تاریخی محله فروشان، حدود ۲۵ خانه از سوی شهرداری تملک یا توافق شده و فعلا کار پیش نرفته است.
به گفته وی یک خانه در این منطقه در سال گذشته تخریب شد و امسال هم در دو هفته گذشته یک خانه تحت تملک شهرداری تخریب شده است.
قربانی افزود: تا زمان تهیه طرح ویژه برای بافت تاریخی خمینی شهر مقرر است هر اتفاقی در این بافت تاریخی با رویکرد حفاظت و احیا باشد. اما تخریب خانه ای که در روزهای اخیر اتفاق افتاده، با تمسک به بهانه رفع خطر، بدون مجوز میراث فرهنگی و با مجوز دادستانی بوده است.
قربانی با تاکید بر بافت تاریخی محله فروشان که بناهای واجد ارزش زیادی دارد، ادامه داد:در طرح ویژه بافت تاریخی خمینی شهر، عرض خیابان بخشداری ۱۲ متر در نظر گرفته شده اما فشارها باعث شده است که زمزمه های عبور خیابان یاد شده با عرض ۱۶ متر شنیده شود در حالی که با همین ۱۶متر بسیاری از خانه ها هم خراب می شود.
وی افزود: این معبر، کوچه ای با عرض چهار یا پنج متر است اما حتم بدانید با عرض بالاتر از ۱۲ متر، صد درصد تعدادی خانه واجد ارزش تخریب خواهد شد و حریم درجه یک برخی بناها در خیابان قرار می‌گیرد.
به گفته این فعال میراث فرهنگی، طرح ویژه بافت تاریخی خمینی شهر که مطابق دستور شورای عالی شهرسازی و معماری قرار است برای کل بافت تاریخی خمینی شهر تهیه شود، آماده است، اما کمیسیون ماده ۵ به دلیل عرض خیابان بخشداری که مشاور، آن را ۱۲ متر تعیین کرده تا افزایش این عرض، طرح یادشده را معطل نگه داشته است.
وی افزود: برخی مسوولان فشار می آورند تا عرض خیابان بخشداری به ۱۶ متر برسد؛ این فشارها تا اندازه ای بوده که گویا مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی هم دارد کوتاه می آید و قرار است با عرض ۱۶ متر موافقت کند.
با ساخت این خیابان باید فاتحه بافت تاریخی را خواند
در همین پیوند اما یک کارشناس شهرسازی و بافت های تاریخی در خمینی شهر به ایرنا گفت: قرار است عرض خیابان بخشداری ۱۶ متر و دو طرف آن تجاری شود. اما این خیابان مشکلاتش بسیار زیاد است. در واقع خیابان نیست یک بازار است. این محدوده دو بازار دارد، یکی دوشنبه بازار یا همان بازار خمینی شهر و دیگری بازارِ خیابان ولی عصر که حالا یک بازار دیگر هم می خواهند اضافه کنند.
علی بمانی با بیان اینکه خیابان بخشداری باری از ترافیک مرکز خمینی شهر نمی کاهد بلکه بار آن را زیاد خواهد کرد، افزود: وقتی یک کوچه چهار یا پنج متری را گشاد می کنند، کاربری ها دیگر مسکونی نیست و تجاری است، دیگر اثر تاریخی در این محدوده معنا ندارد و همه آنجا مغازه خواهد شد.
وی خیابان بخشداری را یک قرارگاه سیاسی برای میتینگ های انتخاباتی خواند و گفت: هرکسی می خواست رای جمع کند، می‌گفت این خیابان را برایتان می‌کشم. اصلا این خیابان هیچ نفعی به حال شهر ندارد ، فقط یکسری از افرادی که در که ضلع شمال خیابان ولی عصر واحدهایی با کاربری تجاری هستند، مغازه هایشان دو بَر می شود.
بمانی افزود: اگر سه خط موازی بکشید، خط پایینی، بازار خمینی شهر یا همان دوشنبه بازار ، خط بالایی خیابان ولی عصر است و بازار بالاتر از آن هم خط سوم، خیابان بخشداری خواهد شد.
وی با تاکید بر اینکه خیابان باید طی مطالعات اجتماعی، اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی و کالبدی طراحی شود، گفت: این ماجرا به ۲۰ سال پیش برمی گردد ،این خیابان از ابتدا بدون مطالعه و تنها یک قول انتخاباتی بود. این خیابانِ بدون مطالعه از نظر ترافیکی هم قابل توجیه نیست. از نظر اقتصادی و ابعاد شهرسازی هم باید گفت کاربری های تجاری باید در شهر پخش شود اما ما در این منطقه یک حجم کاربری تجاری در بازار دوشنبه یا بازار خمینی شهر داریم و این خیابان که بیشتر به بازار می ماند هیچ توجیهی ندارد.
بمانی خاطرنشان ساخت: ۱۶ مترنمی تواند بار ترافیکی جایی را سبک کند. این ۱۶ متر خیابان، تبدیل به بازار دیگری می شود که حالا هم میراث با آن موافقت کرده است. در حالی که مرکز شهر نیازی به بازار ندارد و از طرفی زمینی که اسم تجاری بگیرد قیمتش به جای متری ده میلیون، صد میلیون می شود. همین موضوع انگیزه ای است برای خرید و فروش املاک و سودجویی در جایی که بافت تاریخی قرار دارد و این تیرِ آخر است.
وی تاکید کرد: در مکان یاد شده یک لکه بزرگ تاریخی وجود دارد. محله به نام "درب سید "شناخته می شود و مرکز این محله از بازارچه ،حمام ،مسجد ،تکیه، امامزاده، گورستان و میدانگاه تشکیل شده است. حالا قرار است این خیابان از همین محدوده رد شود. وقتی یک خیابان در حریم این بناها بسازیم در اصل فاتحه این بافت تاریخی را خوانده ایم.
مسوولان نگاهشان تک بنایی است و قائل به بافت تاریخی نیستند
در همین پیوند یک پژوهشگر دکترای مرمت بناها و بافت های تاریخی با بیان اینکه معنی بافت تنها به تک بناها و بناهای ثبت ملی آن نیست، گفت: وقتی می گوییم بافت تاریخی، این تعبیر را از روی فرش برداشته ایم. یعنی هم تار و پود و هم الیاف. مقایسه بافت تاریخی با بافتِ قالی از این نظر است که اگر یک فرش تاریخی را به شما بدهند، نمی توانید گل آن دربیاورید و بگویید این گل، ارزشمند است و مابقی را تخریب می کنم؟! وقتی شما گلِ قالی را جدا کنید، این قالی دیگر ارزشی ندارد، این موضوع برای بافت تاریخی هم صدق می کند.
محمدمهدی کلانتری افزود: این چنین نیست که شما بنای ثبتیِ بافت تاریخی را حفظ و مابقی آن را تخریب کنید. بافت، یعنی تمام تک بناها، کوچه ها، ساباط ها، شریان ها و بناها با کاربری های مختلف در کنار هم حفظ شود و بافت بودنِ خودش را از دست ندهد.
وی با بیان اینکه مدیریت شهری بسیاری از شهرهای ایران از جمله خمینی شهر قائل به بافت تاریخی نیستند ، گفت: ملاک عمل آنها تک بناها ست و برطبق تک بناها که فقط هم بناهای ثبتی مدنظرشان است و نه حتی بناهای واجد ارزش ، با بافت های تاریخی برخورد می کنند.
این پژوهشگر دکتری بافت های تاریخی افزود: توجیه این است که مردم می خواهند زندگی و ساخت و ساز کنند، اما این تخریب ها و توسعه ها مردمی نیست و بیشتر سوداگری شهری است. در خمینی شهر هم، نقشه همین است، وقتی نقشه خیابان بخشداری را ببینید، ۵۰ متر آن طرف تر خیابان ولی عصر قرار دارد، خیابانی که بدنه تجاری دارد و حالا می خواهند از پشت پاساژها هم، بدنه تجاری را تغذیه کنند.
کلانتری با اشاره به آماده شدن طرح ویژه بافت تاریخی خمینی شهر در فرصت سه ماهه طبق مصوبه شورای عالی معماری و شهرسازی ایران، گفت: طرح به کمیسیون ماده ۵ برده شده است، اما آنجا آدم هایی وجود دارند که نمی خواهند این طرح اجرا و این بافت حفظ شود. با اینکه جلسات کمیسیون ماده ۵ تشکیل شده است و طرح هم به گونه ای از سوی اعضا تصویب شده اما آقایان آن را ابلاغ نمی کنند تا به نوعی با افزایش عرض خیابان بخشداری موافقت شود.
این متخصص بافت های تاریخی افزود: نگاهی که وجود دارد، نگاه تک بنایی است در صورتی که ما می گویم بافت ارزشمند است و این خیابان کشی ها طبق مصوبه تعیین محدوده برای ۱۶۸ شهر تاریخی توسط شورای عالی معماری و شهرسازی در محدوده بافت تاریخی است و مغایرت اساسی با آن دارد.
وی تصریح کرد: در مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری آمده است، هرگونه تعریض معبر ممنوع است وخیابان کشی با این مصوبه مغایرت اساسی دارد. این در حالی است که آقایان می خواهند خیابان را بکشند بدون آنکه کارشان از طرف شورای عالی شهرسازی و معماری مورد تایید باشد. این نشان می دهد که یک تخلف آشکار صورت می گیرد.
کلانتری با بیان اینکه نگاه به بافت تاریخی ، نگاه به ثروت نیست، افزود: اگر چیز ارزشمندی داریم باید خرجش کنیم تا حفظ شود. در آمد زایی شهر هم از طریق فروش تراکم است. در بافت اگر نخواهند چنین کنند درآمدی برای شهرداری نخواهد بود و برای همین هم با شهر فروشی باید این قسمت از شهر هم اداره شود.
به اعتقاد وی باید به بافت های تاریخی مثل نقاط ثروت نگاه شود و از درآمدزایی نقاط دیگرِ شهر توسط مدیریت شهری در بافت تاریخی هزینه شود: باید مدیریت شهری با درآمدی که از نقاط دیگر شهر دارد، بناهای بافت تاریخی را خریداری و مرمت کند. خانه های فرهنگ و ادارات ، کافی شاپ ها و رستوران ها در آنها مستقر شوند تا امنیت بافت تامین شود.
کلانتری افزود: این اقدام ، بافت تاریخی را از هنجارشکنی و معتادها خالی می کند، بنابراین باید در بافت تاریخی هزینه کرد ، این هزینه خیلی زود برنمی گرددد اما یک سرمایه گذرای پایدار یا توسعه پایدار است. وقتی این سرمایه گذاری جا افتاد ، از بقیه جاهای دنیا هزینه می کنند تا بیایند و بافت تاریخی شهرهای ما را ببینند.
پیگیری خبرنگار ایرنا به منظور گفت و گو با شهرداری خمینی شهر بی نتیجه ماند.
نظر شما