«رضا ایاز» روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، اظهار کرد: راه دسترسی سخت گذر قیزقلعه ساوه به طول ۷۰۰ متر بر فراز کوه‌های هندس این شهرستان بوده که تاکنون ۵۰ درصد آن سنگ فرش و پله‌گذاری شده است.
وی اضافه کرد: در این مرحله چهار میلیارد ریال اعتبار برای تکمیل این عملیات تخصیص یافت که پیمانکار هم اکنون با تجهیز کارگاه، فرایند پله‌گذاری را آغاز کرده است.
ایاز گفت: در سال های گذشته قسمت‌هایی از این بنا و محوطه تاریخی از جمله طاق‌های دژ و بخشی از راه دسترسی آن مرمت شده بود.
بنا یا بعبارتی دژ قلعه دختر (قیز قلعه) در ۲۵ کیلومتری جنوب غرب شهر ساوه بر بالای کوهی از رشته کوه هندس، در جنوب بستر خشکیده رودخانه قره‌چای واقع است.
این قلعه تاریخی از ۲ بخش اصلی دژ دفاعی و قصر تشکیل شده که در مجموع حدود سه هزار متر مربع مساحت دارد، این اثر بعنوان یکی از بناهای شاخص ساوه، متعلق به دوره ساسانی است و در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده است.
قصر، عبادتگاه و دژ دفاعی قلعه دختر ساوه بر روی صخره بلندی مشرف به دشت ساوه بنا شده که از نمای شمالی قلعه سه قله صخره ای بلند مشاهده می‌شود که قصر و قلعه در نوک قله‌ای که در وسط قرار گرفته، ساخته شده و ایـن قلعه از جاده ساوه به همدان و از تمامی دشت و شهر ساوه قابل رویت است.
در ۲ طرف صخره قیز قلعه ۲ رودخانه کوچک جاری است، رودخانه ضلع شرقی دایمی، اما رودخانه‌ای که در ضلع غربی قرار دارد به صورت فصلی است و نزدیکترین آبادی به قلعه، روستای قیز قلعه است که از منابع آبی این ۲ رودخانه تغذیه می‌شود، بعد از قیزقلعه، روستای سرخده است که در کنار رودخانه قره‌چای قرار دارد و قلعه از روی پل سرخده به راحتی قابل دید است.
تمامی دیوراه صخره به صورت پرتگاه می‌باشد و هر نقطعه‌ای که احساس می‌شده می‌توان از آن عبور نمود، باسنگ وساروج تا بالای صخره بسته شده است، به طوریکه هیچ راه نفوذی از سه ضلع شمالی، شرقی و غربی به درون قلعه وجود ندارد.
ورود به قلعه از طـریق چند راه‌پله سرپوشیده صورت می‌گرفته که با مهارت ویژه‌ای استتار شده‌اند و استتار راه پلـه‌ها با ساختن دیواری از لاشه سنگ و ساروج درست در امتداد دیواره‌های صخره صورت گرفته است.
از نظر قدمت و کاربرد بنا، بر اساس اسناد و مدارک تاریخی و تحقیقات به عمل آمده در خصوص قلعه‌های دختر ساخته شده در ایران می‌توان به سوابق معابد آناهیتا و مهرپرستی ایرانیان اشاره کرد و بر اساس این تحقیقات، قلعه دختر ساوه نیایشگاهی برای عبادت و احترام به آب و ناهید در پیش از اسلام و قبل از خشکیدن دریاچه ساوه در دوره ساسانیان است، مـحراب سـاخته شده بر روی دریاچه قدیمی ساوه در قلعه این احتمال را بیشتر می‌کند.
نظر شما