دلارزدایی محور مهم نشست آتی بریکس در ژوهانسبورگ

به گزارش روز شنبه ایرنا به نقل از پایگاه خبری اسپوتنیک، لوئیس ایناسیو لولا دا سیلوا، رئیس‌جمهور برزیل، از قصد خود مبنی‌ بر طرح موضوع دلارزدایی در نشست بعدی گروه بریکس که قرار است در ماه سپتامبر (شهریور-مهر) در آفریقای جنوبی برگزار شود، پرده برداشت.

لوئیس ایناسیو لولا دا سیلوا در جریان اجلاس پیمان مالی جدید جهانی در پاریس اظهار داشت که قصد دارد موضوع دلارزدایی را در نشست بعدی بریکس مطرح کند. گروه بریکس متشکل از کشورهای برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی هستند.

نشست سران این بلوک اقتصادی قرار است در ۲۲ تا ۲۴ اوت (۳۱ مرداد تا ۲ شهریور) سال جاری میلادی در ژوهانسبورگ، آفریقای جنوبی برگزار شود.

تحلیلگران معتقدند رشد فزاینده تحریم‌های آمریکا علیه کشورها و استفاده ابزاری و سیاسی واشنگتن از دلار، اراده بریکس و سایر کشورها همسو با این پیمان را برای دلارزدایی دوچندان کرده است.

به باور کارشناسان اسپوتنیک، معرفی واحد پولی جدید از سوری گروه بریکس، می تواند به طور موثر خطرات ناشی از نوسانات نرخ دلار در مبادلات تجاری جهانی را کاهش دهد و از میزان وابستگی به دلار بکاهد.

به گفته اوگنی کالیانوف، کارشناس بازار سهام در روسیه، واحد پولی که از سوی بریکس معرفی می شود به نوعی ارزی فراملی به شمار می آید و به کشورها این اجازه را می دهد با حفظ ارز ملی خود با این واحد پولی بین المللی مانند زمانیکه یورو در جهان رونق گرفت، در مبادلات تجاری مورد استفاده قرار گیرد.


کالیانوف می گوید این مساله از بروز نوسانات ارزی تا حد زیادی خواهد کاست. این کارشناس بورس روس، این مساله سبب می شود استفاده از ارز دلار در تسویه حساب های تجاری غیرضروری شود.

سرگئی تروستیانسکی، معاون مرکز مطالعات در دانشگاه ملی مسکو نیز می گوید در حال حاضر میزان علاقه به استفاده از دلار در مبادلات تجاری روز به روز در حال کاهش است. اما اگر بسیاری از مردم موافق باشند که باید به تدریج دلار را کنار گذاشت، پس هنوز هم در مورد گزینه‌های جایگزین حتی در داخل بریکس نیز هنوز اتفاق نظر وجود ندارد.

وی تاکید کرد که چنین تصمیماتی باید منافع سیاسی کشورهای عضو را در نظر بگیرد و برای مثال در داخل بریکس، هند از استفاده از پول ملی خود، روپیه، در مبادلات تجاری حمایت کند.

سرگئی لاوروف اخیرا در گفت و گو با شبکه روسی آرتی گفت:: اعلام پیوستن تمدن اسلامی به بریکس به تقویت اصول چندقطبی که اکنون در حال شکل گیری است کمک می کند.

وزیر امور خارجه روسیه در این مصاحبه گفت که روند توافق بر سر مواضع اعضای بریکس (برزیل، روسیه، هند، چین، آفریقای جنوبی) در مورد گسترش اتحادیه آغاز شده است.

وی نامزدهای مشخص برای پیوستن به این انجمن را "قوی" خواند. وی اشاره کرد که آنها ایران الجزایر، مصر، عربستان سعودی و امارات متحده عربی (امارات متحده عربی) هستند. این کشورها، رهبران منظقه خاورمیانه و اسلام هستند. به نظر او، ورود آنها به بریکس بدون شک اتحادیه را "غنی" می کند.

لئونید اسلوتسکی، رئیس کمیته امور بین‌الملل دومای دولتی، رهبر حزب لیبرال دموکرات می گوید که عضویت در پلت فرم بریکس که اکنون شامل برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی است، "می تواند به طور تصاعدی رشد کند.

وی درکانال تلگرامی خود اعلام کرد. ترکیه، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، بحرین، مصر، ایران، سوریه، اندونزی، آرژانتین، مکزیک و تعدادی از کشورهای دیگر می خواهند به برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی بپیوندند که کل قلمروها و کل تولید ناخالص داخلی آنها طور قابل توجهی از شاخص های مشابه فراتر رفته است.

به گفته وی، در چنین شرایطی، بریکس با برنامه های خود جهان تک قطبی به رهبری ایالات متحده و همچنین یک تازی دلار را پشت سر می گذارد، «او جهان تک قطبی را اینطور معرفی کرد: جایی که به جای قوانینی برای نخبگان استانداردهای دوگانه وجود داشته باشد و به جای همکاری برابر، دیکته فشار و خشونت باشد ...» اسلوتسکی می گوید: به همین دلیل است که اکثر کشورها تمایل به حضور در تشکل بین المللی دارند جایی که منافع هر یک از شرکا در نظر گرفته می شود و همه تصمیمات، بدون استثنا، بر اساس سود متقابل اتخاذ می شوند.

او افزود: «جهان آشکارا نمی‌خواهد اسیر سیاست تهاجمی ایالات متحده باشد.

آنیل سوکلال، سفیر وزارت خارجه آفریقای جنوبی در آسیا و بریکس، در ۲۰ مه به تاس گفت که بسیاری از کشورهای جهان اخیراً شروع به درخواست برای عضویت در این گروه کرده‌اند. به گفته وی، ما در مورد ۳۰ کشور صحبت می کنیم. درخواست‌های رسمی و غیررسمی برای پیوستن به بریکس همیشه مطرح می‌شود. تقریباً هر هفته درخواست‌های مناسب دنبال می‌شود.»


پیمان میان اقتصادهای نوظهور جهان، موسوم به بریکس (برزیل، روسیه، هند، چین، آفریقای جنوبی)، جدیدترین رقیبی است که به مصاف دلار آمریکا رفته است، بخصوص اینکه کشورهای جدیدی خواهان پیوستن به بریکس شده اند و این موضوع باعث شده تا این مبارزه شکل جدی تر به خود بگیرد.

جمهوری اسلامی ایران، ترکیه، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، بحرین، مصر، سوریه، اندونزی، آرژانتین، مکزیک و تعدادی از کشورهای دیگر می خواهند به اعضای پنج گانه کنونی پیمان بریکس یعنی برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی بپیوندند که کل قلمروها و کل تولید ناخالص داخلی آنها به طور قابل توجهی از شاخص های مشابه فراتر رفته است.

در میان ۵ کشور چین، هند، روسیه، برزیل و آفریقای ‌جنوبی، کشور چین بزرگ‌ترین اقتصاد را دارد و بدون شک محوریت اصلی ارز جدید در برابر خواهد بود؛ و به نظر می‌رسد این کشور به همراه هند و روسیه در مرحله بعدی به تاسیس یک ارز جدید با بانک مشترک مستقر در یکی از این کشورها رضایت دهند.

بریکس در سال ۲۰۰۶ تاسیس شد و اولین اجلاس در ژوئن ۲۰۰۹ برگزار شد. آخرین باری که دولت های کشورهای بریکس در ژوئن ۲۰۲۲ در چین با یکدیگر ملاقات کردند و آخرین باری که یک کشور جدید در این گروه پذیرفته شد در سال ۲۰۱۰ بود که آفریقای جنوبی به عضویت بریکس درآمد. کل جمعیت کشورهای بریکس حدود ۳.۲۳ میلیارد نفر است که بیش از ۴۰ درصد از جمعیت جهان را تشکیل می دهد.

امروزه بریکس پنج کشور تاثیرگذار در سه قاره، روسیه، چین، هند، برزیل و آفریقای جنوبی هستند. آنها با هم بیش از ۴۰ درصد از جمعیت جهان (بیش از ۳ میلیارد نفر) و یک چهارم از خاک سیاره را تشکیل می دهند. کشورهای بریکس در سال ۲۰۲۱ یک سوم تولید ناخالص داخلی جهانی را به خود اختصاص دادند و همه پیش نیازها برای این باور وجود دارد که این رقم رشد خواهد کرد. حداقل سه کشور (روسیه، هند و چین) دارای سلاح هسته ای هستند و به گفته کارشناسان، برزیل ممکن است به زودی یک سلاح هسته ای داشته باشد. کشورهای بریکس اعضای با نفوذ انجمن های بین المللی و منطقه ای بزرگ (سازمان ملل متحد، G۲۰، WTO، CSTO، EAEU، SCO، APEC و غیره) هستند. در نهایت، هیچ یک از شرکت کنندگان بریکس به «جنگ تحریم ها» که توسط غرب جمعی راه اندازی شده است، نپیوسته اند.

همین مولفه‌ها و جذابیت ها سبب شده تا کشورهای در حال توسعه همچون ایران نیز متقاضی عضویت در بریکس باشند تا در نهادی که بر پایه گفت و گو و شراکت بنا نهاده شده است سهم بیشتری از تجارت جهانی ببرند.

به اعتقاد کارشناسان بریکس در اینده به بزرگ‌ترین و قدرتمندترین پلت‌فرم سیاسی «غیر غربی» تبدیل خواهد شد که قادر به مقاومت در برابر دلار و سلطه ارز غرب است. «دی ولت» آلمان سال گذشته اعتراف کرد: «ائتلاف ضد غربی به رهبری روسیه و چین روز به روز قدرتمندتر می شود.