به گزارش ایرنا، زمین و باغات حاصلخیز خراسان شمالی بستر مناسبی برای کشت انواع محصولات کشاورزی و فعالیت‌های جانبی وابسته به این بخش را فراهم کرده است و یکی از این فعالیت‌ها صنعت نوغانداری و تولید ابریشم است که در بین خانواده‌های این استان ریشه دوانیده و از سال های بسیار دور به عنوان یکی از ارکان درآمدزایی محسوب می شود تا جایی که در برخی از دوره ها این صنعت در زمره صنایع برتر کشور بوده است.
وجود توتستان‌های بسیار به عنوان منبع غذایی کرم ابریشم و شرایط آب و هوایی مناسب، این استان را به عنوان یکی از قطب های تولید پیله‌تر کرم ابریشم در کشور مطرح کرده است.
روستاهایی به همین نام در استان خراسان شمالی وجود دارد که کلاته ابریشم، کلاته بهار، توتلی در راز و جرگلان و روستای شاه توت در مانه و سملقان از آن جمله است در گذشته بیشتر روستاهای شهرستان های مختلف استان صنعت نوغانداری وجود داشت اما آرام آرام در برخی مناطق کمرنگ شد.
نخ ابریشم تولیدی از پیله های کرم ابریشم خراسان شمالی بسیار با کیفیت است و حتی شرکت های تولیدی که از این محصول استفاده می کنند کیفیت آن را در دنیا نیز برتر دانسته اند و مهمتر اینکه در این خطه فعالیت هایی از قبیل قالی بافی، بافت تابلو فرش، پشتی ترکمن و سایر دست بافته های داری انجام می شود که از ابریشم نیز استفاده خواهند کرد.
اما این فعالیت در چندین دهه گذشته رو به افول بود و هر سال شرایط نگران کننده‌تری را به خود می گرفت تا جایی که کشاورزان بسیاری توتستان‌های خود را به دلیل نبود شرایط پرورش کرم ابریشم رها کرده بودند و این صنعت ریشه دارد در خراسان شمالی روز به روز شرایط وخیم‌تری را تجربه می کرد.
مسوولان دولت سیزدهم در ابتدای فعالیت از اهمیت این صنعت به خوبی آگاه بودند و با ارائه بسته های تشویقی و برنامه ریزی مناسب در صدد احیای نوغانداری این خطه برآمدند و توزیع درخت توت رایگان به همراه جعبه های نوغان تا حد زیادی به این صنعت جان دوباره بخشید.
توزیع حدود ۲۴ هزار اصله نهال توت
مدیر امور طیور، زنبور عسل و کرم ابریشم سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی در این خصوص گفت: ۲۳ هزار و ۵۰۰ اصله نهال اصلاح شده توت در بین نوغانداران این استان به منظور توسعه توتستان‌ها در سال ۱۴۰۱ توزیع شد و بر اساس برنامه ریزی ها، تولید سالانه نهال توت اصلاح شده در این استان باید به بیش از ۱۰۰ هزار اصله برسد.
علیرضا صادق بر ایجاد زیر ساخت ها برای حمایت از نوغانداری تاکید کرد و افزود: تولید نهال اصلاح شده اولین گام در توسسعه این صنعت است که در این راستا اقدامات خوبی در سال های اخیر انجام شده است.
وی عنوان کرد: نوغان داری فعالیت جانبی در کنار سایر فعالیت های کشاورزی است که در یک دوره کوتاه مدت در راستای انگیزه اقتصادی و ایجاد اشتغال نیروی کار در روستا انجام می شود از این لحاظ برای مردم شمالشرق کشور دارای اهمیت است.
وی با بیان اینکه نوغان داری فعالیتی زوده بازده است افزود: با توجه به شرایط آب و هوایی توزیع جعبه نوغان در این استان معمولا در فروردین انجام می شود که این فعالیت ۴۰ تا ۴۵ روز طول خواهد کشید.
مدیر امور طیور، زنبور عسل و کرم ابریشم سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی گفت: سه هزار و ۸۱۲ نفر از اهالی این استان در نوغان داری مشغول به فعالیت هستند و این بخش مهم از صنعت استان در اولویت قرار دارد.
وی میانگین تولید پیله تر ابریشم را در استان ۴۲.۵ کیلوگرم عنوان کرد و افزود: میانگین کشوری ۳۷.۵ است که استان در این خصوص از کشور بالاتر است.
وی اظهار کرد: بیشترین فعالیت حرفه نوغانداری به ترتیب در شهرستان های مانه و سملقان، راز و جرگلان و بجنورد است.
افزایش ۱۱ درصدی تولید پیله تَر ابریشم
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی نیز در این خصوص گفت:: نوغانداران این استان در سال ۱۴۰۱ بیش از ۲۸۷ تُن پیله تر ابریشم در این خطه تولید کردند که نسبت به سال گذشته ۱۱ درصد افزایش یافت.
مهدی شکاری ادامه داد: سه هزار و ۵۷۱ بهره بردار در سالجاری در بخش تولید پیله تر کرم ابریشم فعالیت کردند که این افراد هفت هزار و ۳۹۶ جعبه تخم نوغان نیز خریداری کرده بودند.
وی دلیل افزایش تولید پیله کرم ابریشم در استان را آموزش و ترویج در راستای فعالیت نوغانداری، قیمت مناسب خرید پیله، توزیع نهال های رایگان توت، ارایه خدمات دولتی در راستای افزایش تولیدات و تکمیل زنجیره تولید عنوان می کند.
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی افزود: این استان در شاخص میانگین تولید (بهره وری) پیله تر کرم ابریشم در کشور رتبه اول و در میزان تولید جایگاه چهارم را دارد.
وی علت بهره وری بالا در سال های اخیر در تولید پیله تر ابریشم در استان را دانش بومی نوغانداران این خطه، شرایط آب و هوایی مناسب، آموزش و ترویج بهره برداران در راستای افزایش تولید و ارتقای دانش آنان عنوان کرد.
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی گسترش نوغانداری را یکی از اولویت های سازمان جهاد کشاورزی می داند و تصریح کرد: در این راستا ۴۹ هزار اصله نهال اصلاح شده توت در بین نوغانداران استان به منظور توسعه توتستان‌ها و رونق صنعت نوغانداری توزیع شده است.
وی گفت: همچنین امسال ۶ میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال برای ساخت سردخانه تخم نوغان استان اعتبار جذب و هزینه شد که در اختیار پیمانکار بخش خصوصی گذاشته می شود، ضمن اینکه ۱۰۰ میلیارد ریال اعتبار نیز به صورت مشترک با مدیریت باغبانی استان برای ایجاد توتستان، تولید نهال و خرید تجهیزات مورد نیاز نوغانداری تخصیص یافت
.
فروش ۶۶۰ میلیارد ریال پیله تَر ابریشم
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی در ادامه افزود: نوغانداری در سال‌های اخیر در این استان رشد مناسبی داشته است و ارزش اقتصادی این صنعت استان سالانه ۶۶۰ میلیارد ریال است.
وی با بیان اینکه فعالان صنعت نوغانداری در این استان رو به افزایش است گفت: پارسال سه هزار و ۲۵۹ نفر در نوغانداری فعالیت داشتند که در سال جاری تعداد بهره برداران این صنعت به سه هزار و ۵۷۱ بهره بردار رسید.
به گزارش ایرنا، شرایط آب و هوایی و نیز استقبال و گرایش رو به افزون ساکنان شهرستان رازوجرگلان به پرورش کرم ابریشم به عنوان منبع درآمد باعث شده تا این منطقه به یکی از قطب‌های تولید محصولات باغی و توت نوغان تبدیل شود.
نوغان، باغ‌های توت، کرم ابریشم، پیله و بعد ناگهان چرخ نخ‌ریسی سنتی فرایندی است که از سال ها پیش مردمان منطقه مرزی جرگلان را از ابتدای اردیبهشت تا اواخر تابستان درگیر خود می کرد، اگرچه نخ ریسی سنتی مدت ها است که به خاطره ها پیوسته، ولی با واردات بی رویه نخ های ابریشم از کشورهای دیگر و اشباع شدن بازار ابریشم، بدون شک در آینده تنها تصویری محو از مناظر زیبای توتستان ها در یادها خواهد ماند.
نوغانداری یکی از صنعت های رایج در این شهرستان مرزی و به گفته اهالی آن تنها دلخوشی بیش از هزار خانوار جرگلانی برای کسب درآمد و عاملی برای رفع محرومیت از این منطقه کم برخوردار است که با کسب رتبه اول کشوری در کیفیت و میزان بهره وری پیله ابریشم، توانمندی خود را در این صنعت آبا و اجدادی به اثبات رسانده است.
در گذشته پیله های ابریشم با دستان توانمند زنان این منطقه رشته و از آن در بافت فرش های منحصر به فرد با رنگهایی زیبا استفاده می شد ولی هم اکنون فرایند تولید ابریشم با خام فروشی پایان می گیرد به گونه ای که اندک شمار بانوان هنرمند ترکمن، برای خلق آثار زیبای خود، نخ های ابریشم را از استان های همجوار همچون خراسان رضوی تامین می کنند.
حدود ۴۴ درصد از جمعیت این استان در روستاها سکونت دارند و ۳۷ تا ۴۲ درصد اشتغال این استان در حوزه کشاورزی است.
نظر شما