چاره اندیشیِ پیامدهای روانی و اجتماعی "ناباروری" مغفول مانده است

مرضیه اکبری روز سه شنبه در گفت و گو با ایرنا افزود: ناباروری به عنوان یک بحران فردی، سلامت روان زوج های نابارور را تهدید می‌کند و اختلال در کیفیت روابط زناشویی، کاهش اعتماد به نفس، احساس طرد شدن، درماندگی و افسردگی به‌دنبال دارد.
این پژوهشگر اجتماعی با مروری بر نظریه‌های جامعه شناسی در این مقوله افزود: ناباروری؛ نوعی اَنگ(داغ اجتماعی) محسوب می‌شود و در این میان؛ مردان ناباروی را به عنوان حمله به قدرت مردانگی می‌دانند و تلقی جامعه از زنانِ نابارور نیز موجودات بی‌ثمر است.
وی افزود: در نبود برنامه ریزی و بازنمایی فرهنگی منفی از ناباروری در جامعه اکنون این باورها نهادینه شده و تلقی از ناباروری با تعابیر مختلف از جمله نازا، بی ثمر، فاقد میل جنسی، عقیم و بی حاصل مطرح و در رسانه ها نیز زن نازا به عنوان فرد دچار عقده روحی توصیف می‌شود.
پژوهشگر خانواده اضافه کرد: به‌دنبال استمرار بازنمایی فرهنگی، شاکله احساسی افراد نابارور نسبت به خودشان از خود بیگانگی، ناکامی، گناه و منزوی شدن است.
اکبری با بیان اینکه نگرش منفی به افراد نابارور در جوامع مختلف انسانی وجود دارد و مختص جامعه ایرانی نیست، افزود: بازخوردها اما در ایران نسبت به مساله ناباروری ماهیت خاص دارد؛ به طوریکه با اندکی تأخیر در حاملگی، کنجکاوی ها،فشارها و در نهایت دخالت های اطرافیان در زندگی زوجین آغاز می شود، اگرچه بخش مهمی از این نگرانی ها از سر دلسوزی و همدردی است.
پژوهشگر خانواده ادامه داد: بر اساس نتایج پژوهش‌های انجام شده، زنان پیش از مردان برچسب ناباروری دریافت می‌کنند، بنابراین پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و روانی بیشتری را متحمل می‌شوند.
اکبری افزود: زنان نابارور تمایل به انزوای اجتماعی دارند و از حضور در موقعیت‌هایی که در آن زنان باردار یا خانواده های دارای فرزند خردسال وجود دارد اجتناب می کنند؛ استمرار این شرایط از دست رفتن اعتماد به نفس و در نهایت شکل گیری "هویت تباه شده" در زنان نابارور را به‌دنبال خواهد داشت.
وی با بیان اینکه دامنه پیامدهای روانی و اجتماعی ناباروری برای زنان وسیع تر است، افزود: مردان در مواردی که علت ناباروری مردانه بوده زنان را مجبور می کنند خود را علت ناباروری معرفی کنند؛ از طرفی در فرهنگ عامه حتی پیش از مراجعه به پزشک، علت ناباروری را زنانه می دانند.
پژوهشگر اجتماعی افزود: اگرچه نتیجه پژوهش‌ها نشان می‌دهد هم مردان و هم زنان، پریشانی و استرس ناشی از ناباروری را تجربه می‌کنند، اما به نظر می‌رسد زنان در مقایسه با مردان نگرش‌ها، نقش‌ها و احساسات متفاوت را تجربه می کنند.
اکبری با بیان اینکه ترس از دست دادن زندگی مشترک، مهمترین دلیل رنج زنان از ناباروری است، افزود: مردان می‌توانند ناباروری خود را با انجام سایر نقش های اجتماعی و شغلی جبران نمایند؛ در حالی که ایفای نقش مادری، مهمترین هدف اجتماعی برای زنان است.
این پژوهشگر خانواده معتقد است پیامدهای منفی ناباروری برای آن دسته از زوجینِ نابارور که به پایگاه اجتماعی و اقتصادی پایین تر متعلق بوده اند بیشتر است.
اکبری ادامه داد: نتایج پژوهش ها همچنین نشان داده که نوع مذهب افراد نابارور، نگرش آنها به شرایط درمان و فناوری، هنجارهای ذهنی، رویارویی با انگ اجتماعی و شرایط محیطی بر پیامدهای منفی ناباروری تاثیر مستقیم دارد.
این جامعه شناس افزود: با اصلاح نگرش‌ها و باورها به مساله ناباروری؛ مراحل درمان این افراد نیز نتیجه بخش خواهد بود ‌که مهمترین تاثیر آن کمک به تحقق اهداف قانون جوانی جمعیت است.
وی ارائه خدمات مشاوره به افراد نابارور، فرهنگ سازی نگرش به مقوله ناباروری، برنامه ریزی سیاست های حمایتی از زوجین نابارور، افزایش آگاهی و مهارت اعضای خانواده و به ویژه همسر فرد، دسترسی رایگان و ارزان به آخرین فناوری های درمان ناباروری و تصمیم سازی های کلان و خُرد را در کاهش پیامدهای منفی ناباروری موثر دانست.
به گزارش ایرنا؛ ناباروری یکی از چالش‌های سه‌گانه پیش روی جوانی جمعیت در کشور و استان اصفهان است.
اکنون۲مرکز درمان ناباروری در اصفهان و ۲ مرکز در شهرضا و نجف آباد وجود دارد و احداث مراکز درمانی در شهرستان های شاهین شهر و نایین هدف‌گذاری شده است.