روایت فایننشال‌تایمز از بحران آب در اروپا؛ آینده‌ای خشک در انتظار قاره سبز

به گزارش روز یکشنبه ایرنا، روزنامه فایننشال تایمز خشکسالی و آتش سوزی جنگل ها در سراسر جنوب اروپا را یکی از بارزترین نشانه های مشکل پیچیده و ریشه دار کم آبی در این قاره ارزیابی کرد و نوشت با تغییرات آب و هوایی،این مشکل شدیدتر می شود.

خاویر لفلایو (Xavier Leflaive) سرپرست تیم آب در دبیرخانه محیط زیست سازمان توسعه و همکاری اقتصادی در این زمینه گفت: هیچ کشوری در اروپا نمی‌تواند وانمود کند در مقابل بحران کم آبی محافظت می شود.

بر اساس گزارش سازمان جهانی هواشناسی، تعداد و شدت خشکسالی ها در اتحادیه اروپا «به طور چشمگیری افزایش یافته است»، به طوری که مناطق و جمعیتی که بین سال های ۱۹۷۶ تا ۲۰۰۶ تحت تاثیر آن قرار گرفته اند، تقریباً ۲۰ درصد افزایش یافته است. موسسه منابع جهانی در سال ۲۰۲۰ پیش‌بینی کرد که تقاضای جهانی آب شیرین تا سال ۲۰۳۰ به میزان ۵۶ درصد از عرضه موجود بیشتر خواهد شد. پیشتر شرکت مشاوره مک کنزی در سال ۲۰۰۹ میلادی این اختلاف را ۴۰ درصد پیش بینی کرده بود.

تنش‌ها در فرانسه و اسپانیا به حدی رسیده است که شورش‌هایی بین کشاورزان، بزرگترین مصرف‌کنندگان منابع آب قاره و گروه‌های زیست‌محیطی بروز کرده است. به نظر می رسد در سال‌های آتی، ترکیبی از سیاست‌گذاری هایی ضعیف، منافع شخصی و تغییرات سریع آب و هوا وضعیت را حتی وخیم تر کند.

این معضل فقط به خشک ترین مناطق اروپا محدود نمی شود. مجموعه ای از مقررات محلی آب، لوله های دچار نشتی و وخامت اوضاع آب و هوایی، حتی مرطوب ترین مناطق اروپا مانند لهستان یا آلمان را به مناطقی که دچار «تنش آبی» هستند تبدیل کرده است. بر اساس شاخص موسسه منابع جهانی ((WRI که در ماه جاری منتشر شد، بلژیک، کشوری که به آب و هوای خاکستری معروف است، به دلیل تراکم جمعیت و زیرساخت‌های ضعیف، بیش از همه تحت تاثیر این بحران است.

اروپا سریع تر از هر قاره دیگری در حال گرم شدن است

فایننشال تایمز افزود: اروپا سریع تر از هر قاره دیگری در حال گرم شدن است اما این روند با مسائل دیگری تشدید شده است. جریان ذوب یخچال های طبیعی آلپ که برای تامین آب این قاره حیاتی است، در حال کاهش است. علاوه بر این، زمین خشک به اندازه کافی آب باران را حفظ نمی‌کنند، که خود این موضوع باعث کاهش ذخایر آب زیرزمینی می‌شود.

بر اساس گزارش گروه صنعتی EurEau، باوجود نگرانی‌ها درباره کمبود آب، رویکرد توزیع این محصول در اتحادیه اروپا آنقدر ضعیف است که به طور متوسط ۲۵ درصد از آب آشامیدنی از طریق لوله‌های های دارای نشتی هدر می رود.

بر اساس داده های این گروه، بلغارستان، رومانی و ایتالیا در صدر فهرست بدترین متخلفان در این زمینه قرارند. زمین سخت و خشک می تواند باعث شکستگی و پیچ خوردگی لوله ها شود که وضعیت نشت را بدتر می کند.

در انگلیس، هر سال حدود یک پنجم آب تامین شده از بین می رود. شرکت های تیمز واتر (Thames Water) و نورثومبرین واتر (Northumbrian Water) سال گذشته اعلام کردند که موج گرمای تابستانی با دمای ۴۰ درجه سانتیگراد و هوای سرد زمستان باعث افزایش چشمگیر ترکیدگی لوله شده است. اما منتقدان می گویند مسائل مربوط به آب و هوا به دلیل عدم سرمایه گذاری مزمن در زیرساخت ها توسط شرکت های خدمات شهری تشدید شده است.

به طور سنتی، تعرفه های آب در مقایسه با هزینه قبوض انرژی برای خانوارهای اروپایی نسبتا ارزان است.

طبق گفته گزارش سازمان توسعه و همکاری اقتصادی، همه کشورهای اتحادیه اروپا به جز آلمان باید هزینه سالانه آب را بیش از ۲۵ درصد افزایش دهند تا از قوانین شرب و فاضلاب اتحادیه اروپا پیروی کنند، این بدان معنا است که قبوض آب احتمالا افزایش می یابد.

گروه صنعتی واتر یوروپ توصیه کرده که برای رفع معضل کم آبی تمرکز بیشتری بر استفاده های مختلف از آب شود از جمله این که آب بازیافتی برای صنایع و کشاورزی و از آب باران برای تامین منابع آب آشامیدنی استفاده شود.
اما مشکل فراتر از داشتن آب کافی برای نوشیدن، پخت و پز، شستشو و محصولات کشاورزی است. فناوری‌های پاک – که نقش حیاتی ر برای تلاش‌های اروپا در فاصله گرفتن از سوخت‌های فسیلی ایفا می کنند - تشنه هستند.

یوهانس کولمان (Johannes Cullmann)، مدیر آب و هوا در سازمان جهانی هواشناسی، معتقد است کشاورزان اروپایی به اندازه کافی برای مدیریت «پیشگیرانه» آب تشویق نشده اند، زیرا وقتی تحت تأثیر خشکسالی قرار می گیرند، دولت ها تمایل دارند به خاطر از دست رفتن محصولات شان به آنها غرامت بدهند یا برنامه های کمک رسانی را اجرا می کنند.

تحولاتی در سیاستگذاری ها آغاز شده است. قوانین اتحادیه اروپا در مورد استفاده مجدد از آب در ماه ژوئن به اجرا درآمد و بروکسل کشورهای عضو را ملزم به کار بر روی برنامه های مدیریت خشکسالی کرده است. امانوئل مکرون رئیس‌جمهور فرانسه، به عنوان بخشی از طرح جدید «استفاده هوشمندانه از آب»، برای استفاده مجدد از ۱۰ درصد فاضلاب تا سال ۲۰۳۰ هدف گذاری کرده است. انگلیس نیز به دنبال نصب برچسب های اجباری مصرف آب در سرویس های بهداشتی و ماشین های لباسشویی جدید است.

کمیسیون انتقال انرژی که یک ائتلاف صنعتی است، اعلام کرده است که آب برای تولید برق، الکترولیز هیدروژن، نیروگاه های هسته ای خنک کننده و جذب کربن می تواند تا سال ۲۰۵۰ به ۵۸ میلیارد متر مکعب در سال برسد که تقریباً دو برابر مصرف کنونی آب آشامیدنی اروپا است. استخراج مواد معدنی حیاتی برای تولید خودروهای الکتریکی و توربین های بادی می تواند این رقم را ۴ تا ۵ میلیارد متر مکعب دیگر در سال افزایش دهد.

جف تاونسند (Geoff Townsend) از اعضای گروه صنعتی شرکت خدمات آب اکولب (Ecolab) ضمن هشدار درباره بحران طولانی آب گفت: سیاستگذاران به اندازه کافی سریع عمل نمی کنند. نکته مهم جمع آوری داده ها درباره چگونگی و اماکن دچار کمبود آب است.